Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.02.1964, Page 113

þessara flórubóka hefur þó orðið jafn vin-
sæl og náð jafn mikilli útbreiðslu og flóra
Johannesar Lids, safnvarðar í Oslo. Hún
kom fyrst út í striðslok, árið 1944, en síðan
aftur 1950.
Þriðja útgáfa bókarinnar kom svo á síð-
astliðnu hausli (1963) og nefnist hún nú
Norsk og svensk flora.
F.ins og þessi titill gefur til kynna, hefur
bókinni nú verið breytt á þá lund, að hún
nær nú cinnig yfir flóru Svfþjóðar. Má það
kallast eðlileg og viturleg ráðstöfun, þar
sem flóra landanna er að mestti levti hin
sama.
Annars er flóran lítið breytt frá fyrri út-
gáfum.
I'að sem fyrst og fremst gefur þessari bók
gildi fram yfir aðrar flórur eru hinar af-
bragðs vel gerðu leikningar, sem kona Jo-
hannesar, Dagny, hefur gcrt af öllum teg-
undunum, sem lýst er í flórunni. Gerir
þetta flóruna auðvelda í notkun fyrir byrj-
endur, en eykur jafnframt vísindalegt gildi
hennar, þar sem teikningamar eru allar
gerðar eftir norskum eintökum. Þess má
ennfretnur geta, að allmargar þessara teikn-
inga hafa birzt í íslenzkum jurtum eftir
Áskel Löve prófessor.
Flóra Lids hefur jafnan verið mikið not-
uð af íslenzkum grasafræðingum og svo mttn
enn verða framvegis.
Helgi Hallgrimsson.
Tyge liöcher, Kjeld Holmen, Knud Jak-
obsen: Grönlands flora, med illustrationcr
af Ingeborg Frederiksen. P. Haase & söns
Forlag. Köbenhavn 1957.
Nágrannaland okkar, Grænland er stórt
land og víðáttttmikið. Meginhluti landsins
er hulinn jökli, en strendurnar eru þó víð-
ast hvar íslausar. Byggðir eru strjálar í
landinu og vegir næstum engir, en sjóferðir
erfiðar sökttm hafísa.
Þrátt fyrir þetta hafa danskir fræðimenn
ekki legið á liði sínu að kanna landið. Svo
má heita, að nú ltafi öll strandlengjan verið
könnuð grasafræðilega. Birtast niðurstöður
þeirra rannsókna jafnóðum í safnritinu
Meddelser og Grönland.
Nú hefur Grænland einnig eignast sína
flóru. Höfundar eru þrír kunnir grasafræð-
ingar. Ber þar frcmstan að nefna Tyge
Böcher, sent líklega hefur unnið nteira að
rannsóknum á grasafræði Grænlands, en
nokkur annar maður. F.r honum vel trúandi
til að semja gott rit og árciðanlegt.
Og Grænlandsflóran svfkur engan. Þetta
er góð bók og falleg, í handhægu broti og
ftirðu lítil miðað við efnið, aðeins rúmar
300 blaðsíður. Stuttar og laggóðar lýsingar
fylgja hverri tegund, og teikningar eru af
mörgum þeirra, sérstaklega gerðar fyrir
Jressa bók, af Ingeborg Frederiksen. Eru
myndirnar ágætar, en gallinn aðeins sá, að
þær skuli ekki vera fleiri. Þá eru í bókinni
nokkrar litmyndir, sem gefa henni léttari
svip.
Upplýsingar um útbreiðslu tegundanna
eru stuttar en skýrar. Grasafræðingar hafa
skipt landinu í flóruhéruð (floriske pro-
vinser),sem táknuð eru með bókstöfum fyrir
aftan hverja plöntulýsingu. Einnig er þess
getið hvert sé aðalútbreiðslusvæði tegund-
arinnar utan Grænlands. Einstakra fundar-
staða er bins vegar sjaldan getið.
Grænlandsflóran er forvitnilegt rit, ekki
sizt fyrir okkur íslendinga. Grænland er það
land, sem liggur næst íslandi, aðeins rúma
300 knt frá Vestfjörðum. Loftslag í sumum
héruðum Grænlands er ekki ósvipað og hér.
Ennfremur er landið fjallaland. Sarnan-
burður á flórum þessara tveggja landa er
Jjví nærliggjandi.
Á Grænlandi eru taldar vaxa um 500
tegundir blómplantna og byrkninga, og er
það nokkru meira en hér finnst, en samt
sem áður furðu fátt, miðað við hina geysi-
legu stærð landsins. Um helmingur þessara
plöntutegunda eru kringskautstegundir
(circumpolerar), en hinn helmingurinn
skiftist nokkuð að jöfnu í amerískar og
evrópskar tegundir. Þá eru nokkrar ein-
lcndar tegundir á Grænlandi en af slíkum
tegundum er ntjög fátt hér.
Talið er að um 60% íslenzku flórunnar
finnist einnig á Grænlandi og er það mun
lægra hlutfall en finnst í evrópsku grann-
löndunum, enda þótt fjarlægðin þangað sé
ailt að þrisvar sinnum meiri. Er þetta ærið
umlnigsunarefni fyrir plöntulandfræðinga.
Allmargar tegundir vaxa því á Grænlandi,
sem ekki finnast hér, og jafnvel heil kyn
finnas þar, sem ekki eru hér. Má þar nefna
t. d. Linnæa, Melandrium, Andromeda,
TÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÓra 111