Málfríður - 15.03.2006, Blaðsíða 23
MÁLFRÍÐUR
Aibak Hard var leiðsögumaður okkar í þessari
ferð. Ræddi hann margt um samskipti norrænna
manna og Inúíta en um þau má lesa margt út úr
munnmælasögum frumbyggja.
Eftir að lagst hafði verið að bryggju í Qaqortoq var
sútunarverksmiðja og saumastofa Great Greenland
skoðuð undir leiðsögn starfsmanns í áhrifastöðu
innan fyrirtækisins. Var það kona, ákveðin í fram
göngu og heimsborgaraleg í hátt. Fengu allir að
máta pelsa sem kona þessi valdi eftir útliti og pers
ónuleika hvers og eins. Hafði fólk mjög gaman af
þessu.
Verksmiðjan sútar skinn af nánast öllum veiði
dýrum á Grænlandi auk gæra af sauðfé. Veiðimenn
fá greitt lágmarksverð við innlögn afurða en uppbót
síðar í samræmi við gæðaflokkun og uppboðsverð.
Saumaðar eru flíkur og fleira úr sumum skinnun
um á staðnum, en önnur eru boðin upp fullsútuð
í Glostrup í Danmörku. Mikil festa og agi virðist
ríkja í starfsemi fyrirtækisins. Vel er fylgst með í
tískuheiminum, enda á félagið í harðri samkeppni
á heimsmarkaði. Ef til vill gæti sútunariðnaður á
Íslandi lært eitthvað af þeim grænlenska?
Þegar leið á daginn var boðið uppá kaffemik í
heimahúsi. Er það sunnudagskaffi að grænlensk
um hætti, oft að aflokinni messuferð. Minnti veisla
þessi einna helst á töðugjöld í íslenskri sveit á árum
áður.
Loks var svo bæjarsafnið skoðað. Á því voru
mörg tæki og tól er tengjast veiðiskap. En mesta
athygli mína vöktu skúlptúrar eftir feðgin sem
hófu grænlenska alþýðulist á æðra svið heimslist
ar. Flestir munir eftir þau eru þó varðveittir utan
Grænlands, á virtum listasöfnum austan hafs og
vestan. Seljast þeir dýru verði ef þeir komast í hend
ur listaverkasala.
Kl. 19:30 var sameiginlegur kvöldverður fyrir
alla. – Dagskráin tæmd.
Mánudagur 25. júlí.
Kl. 7:30 lögðu strandflutningabátarnir af stað með
okkur frá Qaqortoq til Narsarsuaq. Morgunmatur
var snæddur um borð. Við lentum í hafís á leiðinni
í 17 stiga hita, svokölluðum sumarís sem straumar
bera suður með vesturströnd landsins. Í Narsarsuaq
komum við okkur fyrir í flýti á hótelinu. Síðan var
okkur ekið í rútu að mynni Spítaladalsins en þaðan
hófst svo gangan langa gegnum dalinn djúpa upp
í fjöllin háu, þar sem innlandsísinn byrjar. Tveir
innfæddir fararstjórar voru í för með okkur. Síðasti
hluti göngunnar var fremur erfiður. Þurfti fólk að
fikra sig áfram eftir skriðum og tæpum fjallastígum.
Sums staðar voru kaðlar til þess að lesa sig áfram
á. Ekki fóru allir með þennan síðasta og örðugasta
hluta leiðarinnar en nokkrir ofurhugar er fóru alla
leið komu aftur haltir og skakkir og snúnir um
ökkla, alveg eins og söguhetjur Kurt L. Frederiksens.
Já, Grænland er ekkert lamb að leika sér við.
Spítaladalurinn er kjarri, blómum og grasi vax
inn. Í honum eru líka mikil tún í sléttum dalbotni,
þar sem ár og smálækir liðast um velli. En engan sá
ég þar bæinn.
Gangan tók lungann úr deginum. Síðan hvíldist
fólk og safnaði kröftum fyrir hátíðarkvöldverð í
borðsal hótelsins.
Veisluföngin voru með hlaðborðssniði: fjölbreyti
legir alþjóðlegir réttir, mjög bragðgóðir. Einvörðungu
tveir réttir voru grænlenskir: hvalkjöt, sem þó var
falið í beikonvafningi, og lærissneiðar af lambi. Þær
gáfu þeim íslensku ekkert eftir.
Undir borðum voru og höfð í frammi skemmti
atriði frá norrænu þjóðunum, minnst var þó fram
lag Íslands, enda vorum við bara tvö að heiman.
– Góður endir á erfiðum degi.
Þriðjudagur 26. júlí.
Danirnir, sem lent höfðu í tvíbókuninni, flugu nú
til Íslands þar sem þeir skoðuðu Gullfoss, Geysi og
Þingvelli. Auk þess fóru þeir í Bláa lónið áður en
þeir hurfu til Danmerkur. Var þessi Íslandsferð í og
með hugsuð sem sárabót vegna tvíbókunarinnar.
Meirihluti þátttakenda varð þó eftir í Narsarsuaq.
Fóru sumir í gönguferðir um svæðið og klifu nær
liggjandi hnjúka en aðrir fóru aftur með bátnum yfir
Eiríksfjörð til Qassiarsuk (Brattahlíðar) og gengu
þaðan þvert yfir skagann um ruddan slóða til sauð
fjárbúsins Tasiusaq hinumegin á honum og aftur til
baka. Var farið um þrönga dali, ása og fell. Einum
bílskrjóð mættum við þarna á vegslóðanum og
innfæddum ríðandi á íslenskum hestum. Land var
þarna vel gróið og ærnar með boltalömb, en ekki
öfundaði ég starfsbræður mína grænlenska af að
smala þessar víðáttur. Hins vegar dáðist ég að því
hve iðnir grænlenskir sauðfjárbændur eru við túna
ræktun á misjafnlega góðu landi.
Þegar komið var aftur til Qassiarsuq var kom
inn hnjúkaþeyr af Grænlandsjökli og sjór tekinn að
ýfast. Var nú áætluninni með bátnum flýtt en allir
gátu þó stokkið um borð í skutinn þar sem bát
urinn reis og hné við bryggjusporðinn. Landtakan
í Narsarsuaq tókst giftusamlega. Kvöldmatur kl.
18:30 á hótelinu og kærkomið frí um kvöldið.