Tímarit Máls og menningar - 01.12.1968, Blaðsíða 33
ur gekk búskapurinn: „Á Felli
græddi eg svo peninga, að eg keypti
20 hundruð í Óslandi fy rir norðan
fyrir 80 rd. Átti þá og fyrirliggjandi
60 ríxdali; mátti þó rúml. 40 ríxdali
útgefa í skólakost stjúpsona minna“.
Hann gerði miklar bætur á jörðinni
og hlaut verðlaun fyrir, sem honum
voru afhent af stiftamtmanni og
biskupi „á einum samfundi á Alþingi,
hvar flest landsins yfirvöld voru til
samans“. Þar að auki stundaði hann
lækningar og var Bjarni Pálsson
landlæknir fornvinur hans frá Hóla-
skóla og studdi hann í hvívetna. Jón
hóf lækningar meðan hann var á
Hellum. „Nú þá eg var prestur orðinn
og kominn að Felli, var skjaldan
sjúklingalaust á mínu heimili, stund-
um tveir og þrír. Oft var eg sóttur
til veikra, bæði héðan úr sýslu og
Rangárvallasýslu“, og telst honum til
að hann hafi læknað yfir 2000 manns
og fékk 20 rdl medalíu fyrir hjá
Kristjáni 7.
Og — „1778 féll til þetta Kirkju-
bæj arklaustursprestakall. Eftir langa
umþenking og bæn til guðs réði eg
það af að sækja um það“. Þar hún-
aðist honum vel og allt horfði til vel-
gengni,jafnvel heilnæmt loftið hressti
við heilsu hans, og hann „græddi á
tá og fingri um 5 ára tíma“. „Hér
var mikil auðlegð af lifandi fé og
skepnum, svo sumir vissu varla hvað
mikið þeir áttu“.
Hetjusaga frá átjándu öld
Hvað ætlar þá að verða sögulegt
um Jón Steingrímsson?
Drögum saman þessi æviatriði.
Hann hefur nú um langt skeið kom-
izt vel af og hefur haft heppnina með
sér. Þó hann væri af fátækum kom-
inn fær hann ríkt og gott kvonfang,
kemst undan hallærinu nyrðra, getur
reist bú í öðrum landshluta og hann
efnast og verður ötull búsýslumaður
og stundar jafnframt lækningar og
fær heiður af hvorutveggja. Hann er
orðinn sterkefnaður bóndi fimmtug-
ur er hann flyzt að Kirkjubæjar-
klaustri og „græðir þar á tá og
fingri“, hefur komið stjúpbörnum
sínum til náms og alið upp eigin
barnahóp, heldur sextíu manna
veizlu í brúðkaupi dætra sinna Sig-
ríðar og Guðnýjar. Hefur hann ekki
sloppið undan öldinni, undan fá-
tæktinni? Og hvað hefur hann feng-
ið í sinn hlut? Dugnaðarorð og góð
efni. En hvað um sjálfa köllunina?
Verður ekki að telja hann harðdræg-
an bónda en frekar lélegan prest?
Virðist og svo sem samvizkan hafi
verið í meðallagi góð, þegar hann
dreymir eina nótt á Kirkjubæ að
maður kemur til hans tignarlega hú-
inn og segir: „Eg veit þú liggur í
þönkum og þeir eru allir réttir. En
orsökin er að þú ert fólkinu ónýtur
predikari“. Hver örlög voru þessum
manni búin? Mundi hann ekki hverfa
í safn prestatalsins á hversdagslegan
hátt, ef til vill með eftirmæli poka-
239