Tímarit Máls og menningar - 01.12.1968, Blaðsíða 49

Gamli-Bjdrn
var hann fátækur alla ævi, enda ekki búmaður kallaður. Hann var mjög
bamgóður og gaf oft börnum sykur og brauð.
Björn var kvæntur. Kona hans var Rannveig Þorláksdóttir, Pálssonar á
Hala. Þau eignuðust tvö börn, sem komust úr æsku, Sigurbjörn og Þorlák.
Sigurbjörn var verkmaður góður, prýðilegur smiður, músíkalskur ágæt-
lega og söngmaður sem faðir hans, hæglátur, geðprúður og snyrtimenni.
Hann var forsöngvari og meðhjálpari í Kálfafellsstaðarkirkju. Hann gekk
að eiga Elísabetu Eiríksdóttur. Hún var fósturdóttir séra Péturs Jónssonar á
Kálfafellsstað og konu hans Helgu Skúladóttur og kom með þeim hjónum
norðan úr landi. Það var lagleg kona. Þau bjuggu lengi í Borgarhöfn, en
síðar á Höfn í Hornafirði.
Þorlákur var ólíkur þeim feðgum, Birni og Sigurbirni. Hann var væskil-
menni í sjón, fremur lundleiður og þungur til verka, en þótti allvel viti
borinn. Hann kvæntist aldrei og hafðist við hér og þar. Ýmist stundaði hann
sjóróðra á Austfjörðum eða vinnumennsku í Suðursveit, eða reikaði manna
á milli.
Talið var, að Þorlákur hefði lítið ástríki af föður sínum. Einhverju sinni
sem oftar reri Þorlákur úr Bjarnahraunssandi undir stjórn föður síns. Þor-
lákur var bitamaður og skyldi ýta í útróðri. Tókst þá svo illa til, að hann
gat ekki innbyrt sig, þegar skipið flaut, og hékk utan á skutkinnungnum og
fékk enga björg sér veitt. Björn var setztur undir stýri í afturstafni, rétt
aftan við, þar sem Láki lafði, og lét sem hann sæi hann ekki, þó að hann
sneri beint að honum. Þá vildi einhver fara til og lyfta undir Láka. En Birni
varð þá þetta að orði, sem síðan er í minnum haft í Austur-Skaftafellssýslu:
„Látið þið duluna hanga!“
Einhverntíma vann Þorlákur á hvalveiðistöð í Hellisfirði hjá Norðmanni,
sem Bull hét. Þar barst þá á land margt hvala. Eftir það þóttist Þorlákur
öðrum færari að þekkja ókennda hvali. Síðar var hann vinnumaður hjá
Eyjólfi hreppstjóra á Reynivöllum. Þá vildi svo til, að hvalflettu rak á
Breiðamerkurfjöru, en þar átti Eyjólfur hálfan reka. Ekkert sköpulag sást
á flykki þessu, og varð Þorláki tíðrætt um, af hvaða hvaltegund þetta
mundi vera.
Jón hóndi í Lækjarhúsum í Borgarhöfn, tengdasonur Eyjólfs, fékk að
skera af hvalflettunni og gisti á Reynivöllum, þegar hann kom frá skurðin-
um utan af Breiðamerkurfj öru. Þar voru þá fleiri gestir.
Um kvöldið á vökunni upphefur Þorlákur að vanda miklar spakvitringa-
ræður um hvalflykkið og tekur að gizka á og nefnir ýmsa hvali til að láta
255