Skírnir - 01.01.1969, Blaðsíða 161
SKÍRNIR
ÞINGVALLAFUNDUR 1888
155
steinn læknir Jónsson og dr. Jónas Jónassen fylgdu í aðalatriðum
síra Þórarni og Grími.
Umræður urðu miklar og heitar. Benedikt Sveinsson varði málstað
endurskoðunarmanna af mælsku og harðfylgi. Flestir ræðumanna
fylgdu stjórnarskrárfrumvarpinu, en þó er auðséð, að sumum fylgis-
mönnum þess hrýs hugur við árangurslausu þrátefli milli Alþingis
og stj órnarinnar í Kaupmannahöfn. Jón á Gautlöndum var forseti
neðri deildar og tók ekki þátt í umræðum. Frumvarpið var sam-
þykkt út úr deildinni 1. ágúst með fjórtán atkvæðum gegn sjö að
viðhöfðu nafnakalli. Nei sögðu Jón Þórarinsson, Eiríkur Briem,
Grímur Thomsen, Jónas Jónassen, Lárus Halldórsson, Þórarinn
Böðvarsson og Þorsteinn Jónsson. Þorlákur Guðmundsson, fyrri
þingmaður Árnesinga, var fjarstaddur, en hann hafði sagt í ræðu,
að hann vildi láta stjórnarskrárfrumvarpið bíða og greiddi atkvæði
gegn málinu við aðra umræðu. Allir viðstaddir þingmenn deildar-
innar greiddu atkvæði nema forseti, sem hafði ekki atkvæðisrétt eftir
þingsköpum. Á þessu þingi vantaði einn í fulla þingmannatölu neðri
deildar, þar sem sæti fyrra þingmanns Norðmýlinga var autt eins
og fyrr segir.
Atkvæðagreiðslan sýndi mikið fylgistap endurskoðunarmanna
miðað við þingið 1886, þegar frumvarp þeirra var samþykkt í sömu
þingdeild með 21 atkvæði gegn 2. Nú voru skoðanir manna á
reiki, sem sjá má af því, að Ólafur Briem, sem var einn þeirra níu
þingmanna, er skoruðu á flutningsmenn stjórnarskrárfrumvarpsins
að hætta við að flytja það, greiddi atkvæði með því, en síra Lárus
Halldórsson, sem var í stj órnarskrárnefnd neðri deildar og skrifari
nefndarinnar, greiddi atkvæði gegn frumvarpinu.
Nú víkur sögunni til efri deildar. Konungkj örnir þingmenn voru
allir á móti stjórnarskrárfrumvarpinu, og ljóst varð, þegar er málið
kom á dagskrá deildarinnar, að tveir þjóðkjörnir þingmenn, Friðrik
Stefánsson og Skúli Þorvarðarson, sem báðir höfðu verið endur-
skoðunarmenn, voru gengnir í lið með þeim konungkj örnu. Skel-
eggir málsvarar frumvarpsins, eins og það kom frá neðri deild, voru
síra Benedikt Kristjánsson og Jón Ólafsson. Þó taldi Jón sig henti-
stefnumann eða „opportunista“, eins og hann orðaði það, kvaðst
miklu heldur vilja vinna á, þótt lítið væri, en berja höfði við stein
og verða ekkert ágengt. En þegar stjórnin neitaði með öllu að mæla