Þjóðmál - 01.06.2009, Blaðsíða 12
10 Þjóðmál SUmAR 2009
Hvað sem öðru líður er almennt
talið meira en sjálfsagt í lýðræðisríki, að
stjórnmálaflokkur hverfi úr ríkisstjórn eftir
samfellda 18 ára setu þar og stjórnarforystu
lengst af tímans . Þá er ekki heldur óeðlilegt,
að á svo löngum tíma safnist upp vonleysi
og reiði andstæðinga flokksins, sem breytist í
heift og ofsa, þegar þeir finna nýjan höggstað á
flokknum á áróðursstríði gegn honum . Þetta
gerðist á innlendum stjórnmálavettvangi
eftir bankahrunið og öll spjót beindust gegn
Sjálfstæðisflokknum og Davíð Oddssyni,
fyrrverandi flokksformanni og þáverandi
seðlabankastjóra .
Þegar Sjálfstæðisflokkurinn þótti liggja
svona vel við höggi, þoldi Samfylkingin
ekki að vera í stjórn með honum og innan
hennar unnu menn að því á bakvið tjöldin í
veikindum Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur,
flokksformanns, að mynda ríkisstjórn gegn
Sjálfstæðisflokknum á sama tíma og látið
var á ríkisstjórnarfundum eins og eðlilegt
væri að leggja á ráðin um framtíðina . Síðast
að morgni föstudags 23 . janúar, en einmitt
þann sama dag sneri Ingibjörg Sólrún veik
heim frá Stokkhólmi og hóf fundarhöld með
samstarfsmönnum sínum . Ríkisstjórnin
sprakk 26 . janúar, eftir að Ingibjörg Sólrún
hafði krafist afsagnar Geirs H . Haarde,
forsætisráðherra, á heimili hans 25 . janúar .
Hinn 23 . janúar hafði Geir H . Haarde
lýst yfir afsögn sinni sem formaður
Sjálfstæðisflokksins á landsfundi hans, sem
ákveðið var þann sama dag, að haldinn
skyldi 26 . til 29 . mars 2009 í stað lok janúar,
eins og áður hafði verið ákveðið . jafnframt
vildi Geir, að boðað yrði til þingkosninga
9 . maí 2009 . Þessi saga öll er rakin hér á
þessum stað í síðasta hefti Þjóðmála og skal
hún ekki endurtekin .
tveir þingmenn buðu sig fram til for-
mennsku á landsfundi sjálfstæðismanna,
bjarni benediktsson og Kristján Þór
júlíusson . 1705 greiddu atkvæði í
formannskjöri og hlaut bjarni 990 atkv .
eða 58,1% og Kristján Þór 688 atkv . eða
40,4%, aðrir fengu innan við 10 atkvæði .
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir hlaut
80,6% atkvæða í varaformannskjöri .
á fjórum vikum með páskahléi fram að
kjördegi 25 . apríl var það verkefni nýrrar
forystu sjálfstæðismanna að blása til sóknar
og hún þurfti að verða öflug til að ná
flokknum upp úr öldudal, en þar var hann
staddur samkvæmt skoðanakönnunum .
Alþingi sat að störfum til 17 . apríl og hafði
aldrei dregist jafn lengi að fresta fundum
þess með kjördag í augsýn . ástæðan fyrir
þessum töfum á þingslitum var sá ásetn ingur
stjórnarflokkanna með stuðn ingi fram sókn-
armanna að knýja fram breytingu á stjórn-
arskránni í andstöðu við sjálfstæðis menn .
Við þingmenn flokksins spyrntum hins
vegar fast við fæti, einkum gegn því ákvæði,
að ætla stjórnlagaþingi að taka við stjórn ar-
skrár gjaf ar valdinu af alþingi . (Í sáttmála rík-
is stjórnarinnar að kosningum loknum var
fallið frá því að veita stjórn lagaþingi þetta
vald og skal það verða ráð gefandi, eins og við
sjálfstæðismenn töldum eðlilegt .)
Málefnalega gátu sjálfstæðismenn vel við
unað í þinglok . Þeir höfðu fullan sigur í
stjórn ar skrármálinu . Hitt olli þeim hins
veg ar miklum erfiðleikum í kosningabarátt-
unni, að skömmu fyrir páska skýrði Stöð 2
frá því, að í árslok 2006, rétt áður en ný lög
um fjármál stjórnmálaflokka tóku gildi, hefði
Sjálf stæðisflokkurinn fengið tvo risastyrki, 30
og 25 m . kr ., frá Fl Group annars vegar og
lands banka Íslands hins vegar . jafnframt var
skýrt frá því, að Guðlaugur Þór Þórðarson,
al þing ismaður, hefði haft milli göngu vegna
þessara styrkveitinga . Andri Óttarsson, fram-
kvæmdastjóri Sjálf stæðis flokksins, sagði af
sér 10 . apríl, föstu daginn langa . Gréta Ing-
þórsdóttir var ráðin tímabundið í hans stað .
Risastyrkjamálið fellur utan ramma
þessarar greinar og einnig stórir styrkir Fl
Group og annarra til einstakra frambjóðenda
í prófkjörum . umræðan um hvort tveggja