Þjóðmál - 01.06.2009, Síða 61

Þjóðmál SUmAR 2009 59
að fara aftur dekkið . . . Þessi maður reyndist
vera Guðmundur Arason . . . Ég fylgdi honum
eftir . Þegar Guðmundur var kom inn niður í
káetu, tók hann fram ketbakka, brauð bakka,
mysuost og margarín . Hann fór að háma í
sig kjötið, en ég þorði ekki að nefna, hvort
ég mætti fá mér með honum bita af kjötinu,
þessum jólamat, maður var ekki vanur að
heiman að háma í sig kjöt hvunndags, allra
sízt fínt spaðkjöt, þegar komið var fram í
vertíðarbyrjun . Ég spurði hæversklega, hvort
ég mætti fá mér brauðbita, því ég var svangur
af hinni löngu göngu minni . Guðmundur
hélt það nú og sagði:
„um borð í togara átt þú að vinna eins
og þú getur og éta eins og þú getur . Þetta er
lögmál, sem ríkir á togurunum .“
Ég fór nú að snarla í mig brauðið með
margaríninu og sneið mér drjúggóða sneið
af mysuostinum ofaná og fékk síðan aðra og
þá enn aðra . Þá sagði Guðmundur:
„Þykir þér svona góður múrsteinninn?“
Ég þóttist vita, að hann ætti við mysu-
ostinn og svaraði:
„jú, mér þykir góður mysuostur, en ég
hélt að það væri ekki ætlazt til, að ég færi að
borða kjöt svona strax .“
Guðmundur hélt það, að mér væri óhætt
að fá mér kjötbita, og ég lét ekki segja mér
það tvisvar .“
Svona hæverska hjá tvítugum manni
þætti sjálfsagt framandi nú til dags .
tryggva fannst upphefð sín mikil að vera kominn á togara . Er þá þess að
minnast að í þá daga var togaramennskan
ekkert sældarbrauð . Vökulögin voru
ókomin, menn stóðu meðan fiskað var, oft
í marga sólarhringa . tryggvi þótti afburða
duglegur, í togaramennsku sem öðru .
Þegar hann hafði aflað sér fjár settist hann
í Stýrimannaskólann og gerðist síðan einn
mesti aflaskipstjóri landsins . Þegar kreppan
mikla skall á var hann kominn á eigin tog-
ara, júpiter . Þá sýndi hann ótrúlega út sjón-
arsemi í rekstri fyrirtækis síns . Þrátt fyrir
verð fall á mörkuðum og ýmsa erfiðleika
sem að steðjuðu tókst honum að halda sjó
– ólíkt hinum sjálfumglöðu háskólamennt-
uðu við skiptamönnum samtímans .
Útrásarvíkingarnir hreyktu sér hátt
þegar allt gekk í haginn og þökkuðu
sjálfum sér . Sannir athafnamenn eins og
tryggvi þökkuðu hins vegar starfsfólki sínu
velgengnina . Í bók ásgeirs er tryggvi óspar
á hrós til háseta sinna og fiskverkafólks sem
honum fannst bera af í vinnusemi . Í bókinni
er m .a . mynd af konu sem starfaði við
flökun hjá honum, hann nafngreinir hana
og undir myndinni segir: „toppflakarinn
Elín .“ tryggvi bar virðingu fyrir dugnaði,
hann gerði góðu fólki hátt undir höfði
hvort sem það voru stjórnendur, hásetar eða
verkafólk í landi .
Tryggva saga er líka góð lexía fyrir háskóla-
menntaða viskiptafræðinga . Þar kemur
glöggt fram að sparnaður og aðhaldsemi eru,
ásamt vinnusemi, undirstöður vel rekinna
fyrirtækja, en ekki einhverjar hundakúnstir
eins og skuldabréfavafningar .
Ísímtalinu okkar góða sagði ásgeir, þegar hann rifjaði upp togarasjómennsku
sína:
– Þessir andskotar létu mig alltaf hausa,
það var eins og það stæði á andlitinu á mér
að ég væri hausari, sama á hvaða andskot ans
togara ég fór .
Þá rifjaðist upp fyrir mér heimilda skáld -
saga ásgeirs um togarasjómennsku á stríðs-
árunum, Gríms saga trollaraskálds . Þar segir
einmitt af Grími sem þótti mjög hausara-
lega vaxinn . Ég spurði ásgeir hvort Grímur
væri hann sjálfur . Það kom löng þögn í
símann, en svo sagði hann:
– já, fóstri, þetta er nú ekki alvitlaust hjá
þér . Það er mikið af mér í Grími . Svona
okkar á milli .