Þjóðmál - 01.06.2009, Qupperneq 92

90 Þjóðmál SUmAR 2009
eigin viðbúnaðarhóp, sem naut einnig ráða
frá Gracie .
Ólafur segir frá því, að þessir sér fróðu
embættismenn og breski ráðgjafinn hefðu
sér staklega velt fyrir sér, hvað kynni að
gerast 15 . október 2008, þegar kæmi
að stór um endurfjármögnunargjalddaga
Glitn is, en vitað var um hann með tveggja
og hálfs árs fyrirvara . Eins og kunn ugt
er hrundi Glitnir síðustu helgina í sept-
ember, þegar ljóst var, að hann yrði ekki
endurfjármagnaður og viku síðar var
gripið til neyðarlaga, sem fyrrgreindur
sam starfshópur og Gracie höfðu samið . Af
þessu tilefni segir Ólafur:
„Það er því óhætt að fullyrða að Seðla-
bankinn og stjórnvöld voru viðbúin því í
langan tíma að hér gæti komið upp krísu-
ástand vegna fjármögnunar íslenskra
banka .“
Þegar þetta er lesið, vaknar spurningin
um, hver hafi í raun flotið sofandi að
feigðarósi . Snýr ekki svarið að þeim, sem
héldu um púlsinn í hverjum banka fyrir
sig? tóku þeir sjálfir nægilega mikið mark á
atburðunum fyrri hluta árs 2006?
Ólafur segir á blaðsíðu 145:
„Hrunið hér á Íslandi var auðvitað afleið-
ing af alþjóðlegri fjármálakreppu sem skall
á öll ríki heims en varnir okkar voru langt
innan við það sem eðlilegt hefði verið miðað
við áhættu . Það er staðreynd að við byggð-
um hér upp borg þar sem undirstöðurnar
voru svo veikar að harla lítið þurfti út af að
bera áður en allt hryndi ofan á okkur .“
Eitt þeirra atvika, sem hvað mesta um-
ræðu hafa vakið vegna bankahrunsins,
er ákvörðun bresku ríkisstjórnarinnar að
skipa Íslendingum á bekk með hryðju-
verka mönnum strax í sömu vikunni í
október og Glitnir og landsbanki Íslands
urðu gjaldþrota, en ákvörðun breta
leiddi óhjákvæmilega einnig til gjaldþrots
Kaupþings . Ólafur lætur að því liggja, að
ákvörðun bresku ríkisstjórnarinnar megi
rekja til viðtals við Davíð Oddsson í Kast­
ljósi 8 . október . Hann færir ekki fyrir því
nein rök, enda er þessa samtals hvergi getið
í breskum gögnum, sem kynnt hafa verið
vegna þessa máls og má þar nefna skýrslu
fjárlaganefndar breska þingsins, þar sem
vikið er úr vegi til að kynna þá skoðun
nefndarmanna, að breska ríkisstjórnin hafi
beitt Íslendinga of miklu harðræði .
bresk yfirvöld hafa jafnan skýrt hin
harkalegu viðbrögð sín með þeim rökum,
að þau hafi óttast, að íslenskir bankar væru
að flytja fjármuni frá bretlandi og þess vegna
hafi verið óhjákvæmilegt að beita ákvæðum
hryðjuverkalaga til að frysta innistæður í
bönkunum í bretlandi .
bresk stjórnvöld grunaði, að Kaupþing
banki væri að flytja 1,6 milljarða punda
frá banka Kaupþings í bretlandi, Singer
& Friedlander (S&F) til Kaupþings í
Reykjavík . Ólafur segir frá því, að Alistair
Darling, fjármálaráðherra breta, hafi hringt
í Geir H . Haarde, þegar Sigurður Einarsson,
stjórnarformaður Kaupþings, og Hreiðar
Már Sigurðsson, forstjóri bankans sátu á
fundi hjá Geir . Í bókinni segir:
„Þeir gátu því strax fullvissað íslenska
forsætisráðherrann um að ásakanir breta
væru ekki á rökum reistar og Geir bar orð
þeirra til Darlings“
Þá segir í bókinni, að Kaupþingi hafi borist
bréf um málið frá breska fjármálaeftirlit inu,
sem hafi krafist þess, að þessum fjármunum
yrði skilað til bretlands . Segir Ólafur, að
Kaupþingsmenn hafi í „ofboði“ hafist handa
við rannsókn málsins með aðstoð íslenska og
breska fjármálaeftirlitsins . S&F, hinn breski
banki, hafi verið einskonar millifærslustöð
innan Kaupþings . Hafi Kaupþing í Reykja-
vík til dæmis þurft fjármögnun frá Deutsche
bank hafi S&F haft þar milligöngu . á
nokkrum dögum hafi Kaupþingsmönnum
og fjármálaeftirlitunum tekist að upplýsa