Þjóðmál - 01.03.2013, Side 40

Þjóðmál voR 2013 39
komandi kynslóðir, en súrara fyrir okkur
ef við nýtum ekki þá orku sem til staðar
er núna . Hvernig má vera að gagnrýnin
hugsun, sem margboðuð er í námskránni,
hafi ekki leitt til þess að menn kæmu auga
á þetta? Það er innbyggð þver sögn í rök-
færslunni en líka öfgar sem eiga ekkert skylt
við sjálfbærni . Þeir sem fylgst hafa með
hrossakaupum vinstri flokkanna í tengsl-
um við rammaáætlun um náttúrua uðlindir
átta sig á muninum milli þessara tveggja
áætlana . Rammaáætlunin er skammtíma-
redding, sem aðeins er ætlað að viðhalda lífi
ríkis stjórnar innar . Langtímaplanið leynist
hins vegar í aðalnámskránni .
Þögnin, sem ríkir um námskrána, sýnir hve vel hefur tekist að plægja jarðveginn
fram að þessu . Pólitísk rétthugsun, sem
gegnsýrir uppeldi á opinberum stofnunum,
slekkur á viðvörunarbjöllum sem annars
ættu að klingja, þegar samfélagslegri vitund
og virkri þátttöku ungmenna til að „umskapa
og umskrifa heiminn með því að skapa eigin
merkingu“ (bls . 17) er heitið í námskrá hins
opinbera . Það má auðveldlega ímynda sér
hvernig samræður fara fram þegar hvert orð,
hver setning hefur sína merkingu, allt eftir því
hver talar og í hvaða umhverfi . Það að opinber
menntastefna skuli svo blygðunarlaust ætla að
grafa undan málvitund barna með valdboði
og það án umræðu í samfélaginu hlýtur að
vera einsdæmi . Ekki það að úr háum söðli
sé að detta eins og uppskera málstefnunnar í
íslenskum skólum birtist okkur . Þetta hefur
þó ekki farið fram hjá dósent í íslensku í
Háskóla Íslands, Baldri Sigurðssyni, sem ekki
er að skafa utan af því og lét nýlega hafa eftir
sér „[M]álkenndin er í tómu tjóni“ og er hann
ekki sáttur við kennslugögn grunnskólans í
málfræði og íslensku . Annar sérfræðingur í
uppeldismálum, Hermundur Sigmundsson,
prófessor í lífeðlislegri sálarfræði í Noregi,
vill nýja taktík í grunnkennslu barna . Viðtal
við hann birtist nýlega í Morgunblaðinu þar
sem hann leggur til nýja nálgun við kennslu
barna á fyrstu stigum skólagöngunnar .
Áherslan skuli vera á lestur og stærðfræði;
fögin sem leggja grunn að öllu öðru námi .
Hann leggur til að skóladagurinn hefjist með
góðri hreyfingu og síðan, meðan börnin eru
enn fersk og móttækileg, tekur við kennsla
í grunnfögunum tveimur með hæfilegum
hléum á milli . Tíminn eftir hádegi nýtist
síðan til annarrar kennslu . Hermundur kallar
eftir áræðnum stjórn völdum sem séu tilbúin
að „láta hvert barn fá áskorun við hæfi“ . Efast
má um að núverandi stjórnvöld séu tilbúin
að endurskoða hug sinn í þeim málum þar
sem „skóli án aðgreiningar“ er svo gott sem
meitlaður inn í sál þeirra . Góð reynsla Svía af
nýjungum í kennsluháttum var kynnt hér á
ráðstefnu Samtaka skattgreiðenda síðastliðið
haust án þess að menntamálaráðuneytið sýndi
því áhuga . Ráðuneytið kýs frekar að bæta
brottfallið úr skólunum með „samfélagslegri
vitund“ og „sérkennslu“ sem í dag kæmist í
Heimsmetabók Guinness ef eftir væri leitað .
Þ ögnin, sem ríkir umnámskrána, sýnir hve vel
hefur tekist að plægja jarðveginn
fram að þessu . Pólitísk rétthugsun,
sem gegnsýrir uppeldi á
opinberum stofnunum, slekkur
á viðvörunarbjöllum sem annars
ættu að klingja, þegar
samfélagslegri vitund og virkri
þátttöku ungmenna til að
„umskapa og umskrifa heiminn
með því að skapa eigin merkingu“
er heitið í námskrá hins opinbera .