Þjóðmál - 01.03.2013, Page 79

78 Þjóðmál voR 2013
Samkvæmt 27 . grein laga um húsnæðismál
nr . 44/1998 skal Fjármálaeftirlitið hafa
eftirlit með starfsemi sjóðsins, sbr:
Fjármálaeftirlitið skal hafa eftirlit með því
að starfsemi Íbúðalánasjóðs sé í samræmi
við ákvæði laga þessara og reglugerða settra
samkvæmt þeim . Um eftirlitið fer samkvæmt
ákvæðum laga um opinbert eftirlit með fjár-
málastarfsemi eftir því sem við á .
Í ársreikningi Íbúðalánasjóðs fyrir árið
2007 er fjallað um þær tegundir áhættu
sem Íbúðalánasjóður stendur frammi fyrir
í rekstri sínum .
Lykilatriði í daglegri stjórn sjóðsins er að
draga úr þeim áhættum sem hann stendur
frammi fyrir og tengdar eru fjáreignum og
fjárskuldum . Eftirfarandi eru þær áhættur sem
sjóðurinn býr einkum við og máli skipta:
Útlánaáhætta•
Lausafjáráhætta•
Vaxtaáhætta•
Útlánaáhætta sjóðsins hefur verið frekar lítil
á liðnum árum, allt fram til ársins 2008 .
Framlag í afskriftarreikning útlána, sem er
fært til gjalda á ársreikningum sjóðsins, frá
2004 til 2009, má sjá 1 . töflu (ársreikn ing ar
Íbúðalánasjóðs) .
Skýrsla Ríkisendurskoðunar, útgefin í nóv-
ember 2005, fjallar um starfsemi Íbúða lána-
sjóðs, í tilefni af lánveitingum sjóðsins til
fjár málastofnana í kjölfar þess að bankar og
spari sjóðir hófu skipu lega samkeppni á íbúða-
lánamarkaði (Íbúðalánasjóður, 2005b) .
Í skýrslunni segir um útlánatöp:
Til fróðleiks í þessu sambandi má geta þess
að útlánatap Íbúðalánasjóðs af almennum
veðlánum sjóðsins frá 1999–2003 nam að
meðaltali um 0,05% . Á síðasta ári nam
útlánatap hans einungis 0,015% . Þessar tölur
eru í samræmi við sambærilegar tölur frá
Bandaríkjunum og frá Norðurlöndunum . Af
Ár
Framlag í
afskrift ar reikning
útlána, í þús . kr .
Hlutfall af
heildareignum
í árslok
2002 747 .881 0,19%
2003 936 .884 0,20%
2004 754 .890 0,15%
2005 394 .159 0,08%
2006 83 .208 0,02%
2007 295 .227 0,05%
2008 8 .682 .839 1,20%
2009 5 .035 .314 0,63%
1 . tafla . Virðisrýrnun eigna Íbúðalánasjóðs .
framansögðu má ráða að lán með tryggu veði
í íbúðarhúsnæði eru einhver öruggustu lán,
sem veitt eru, og sem slík því mjög áhugaverð
fyrir lánastofnanir .“ (Bls . 13 .)

Hér er algerlega horft fram hjá því að á
þessum tíma hefur myndast „eignabóla“ þar
sem raunverð á íbúðarhúsnæði hefur farið
fram úr öllum fyrri eignabólum, sbr . 2 . og
3 . mynd . Í kjölfar eignabóla verða alltaf
mikil afföll á eignum fjármálafyrirtækja og í
raun ein tegund áhættustýringar að fylgjast
með „eignabólum“ .
Bankar og sparisjóðir hefja
„samkeppni“ við Íbúðalánasjóð
Í ágústmánuði 2004 hófu bankar og sparisjóðir skipulega samkeppni við
Íbúðalánasjóð . Helstu samkeppnistæki
banka og sparisjóða á íbúðalánamarkaði
voru:
1 . Vextir, sem voru lægri en útlánavextir
Íbúða lánasjóðs
2 . Hátt lánshlutfall
3 . Ekkert hámark lánsfjárhæðar
4 . Innlánsviðskipti lántaka