Tíminn - 03.07.1964, Blaðsíða 3

Myndin er tekln á Kalmar-flugvellinum I Svfþjóð, daginn fyrir brúðkaup
þelrra Margrétar og Amblers.
FYRSTU SYN
ÞaS var mi'ðsumarrómantík í lofti á þriðjudaginn, þegar hinn aldni
Svíakonungur, Gústav Adolf, leiddi elztu dóttur sína, Margréti, prins-
essu, upp að altarinu í litlu miðalda steinkirkjunni á Öland, þar sem
brúðguminn, John Ambler, hinn fertugi brezki verzlunarmaður stóð
og beið brúðar sinnar.
Eftirlætisprinsessa sænsku þjóð
arinnar, hin ljóshærða, háa og
granna Margrét, hafði stigið hið
örlagaríka spor og sænska þjóð-
in tók undir gleði hennar.
Ef til vill hefur hugur ein-
hverra viðstaddra hvarflað aftur
í tímann til ársins 1958, þegar öll
blöð á Norðurlöndum sögðu að-
eins tímaspursmál, hvenær trú-
lofun Margrétar og jazzpíanóleik-
arans Robin Douglas-Home yrði
kunngjörð opinberlega. En eftir
stormasamt sumar lauk þessu um
talaða ævintýri með einu örlaga-
ríkasta símtali í lífi hinnar ungu
prinsessu. Píanistinn hafði fund-
ið aðra, sína heittelskuðu Sibyllu,
prinsessu.
Margrét dró sig í hlé og hafði
nú lært af reynslunni og hélt sínu
persónulega líferni fyrir sig eina
1 í sex löng ár. Tilkynningin um
trúlofun hennar og Amblers hinn
28. febrúar s. 1.. kom því eins
og þruma úr heiðskíru lofti og
jafnvel drottning hitti ekki Ambl-
er, fyrr en daginn fyrir trúlof-
unina. Forsagan er stutt, en full
af rómantík. Þau hittust hjá
kunningjafólki í Lundúnum fyrir
áramótin og það hlýtur að hafa
verið ást við fýrstu sýn, þvi að
í SPEGLITÍMANS
PENINGAFÖLSUN
upp frá því voru þau óaðskiljan-
leg.
Og nú er bara „litla prinsess-
an“, Kristín, ein eftir af Haga-
systrunum og væntanlega mun
hana ekki skorta biðlana. Birgitta
og Désirée eru báðar giftar, sú
fyrrnefnda George, þýzkum prins
og hin síðarnefnda sænskum aðais
manni, Silferschöld að nafni.
Giftingar systranna hafa sýnt
Kristínu litlu, sem nú er 21 árs,
að sænska konungsfjölskyldan er
frjálslynd hvað tengdasyni snertir
og þarf hún því engu að kvíða
í þeim efnum.
Allt vírðist benda til, að stór-
kosfíégt peningafölsunarmál sé
í uppsiglingu í Danmörku. Síð-
ustn daga hafa fundizt danskir
hundraðkrónuseðlar í umferð
bæðí í Danmörku og Svíþjóð og
er óttazt, að þeim hafi verið
dreift til enn fleiri landa. Við-
tæk rannsókn hefur farið fram á
þeim fölsuðu seðlum, sem hafa-
fundizt og hefur danski þjóðar-
bankinn sent frá sér viðvaranir
til fólks um öll Norðurlönd.
Rannsókn á seðlunum sýnir, að
falsararnir eru mjög færir í
Ijósmyndagerð og offset-prentun,
en seðlarnir eru prentaðir á off-
set-vélar. Ekki er venjulegur pen
ingapappír í þessum seðlum, held
ur pappír, sem hægt er að fá,
hvar sem er í Evrópu. Númerin
á seðlunum eru mjög mismunandi
og sumir seðlanna, sem teknir hafa
verið úr umferð bera sömu núm-
er. Lögregla og bankafólk telur,
að þetta bendi til þess, að mikill
fjöldi seðla sé í umferð.
Fölsunarmál þetta er sérstak-
lega alvarlegt fyrir þá sök, að nú
standa yfir útborganir hjá flest
um stofnunum og fyrirtækjum í
Danmörku, þar sem mánaðamót
eru og vei-ða þá eigendaskipti að
milljónum króna. Það sem alvar-
legast er fyrir hinn almenna borg
ara er, að hafi hann tekið við
fölsuðum peningum, verður hann
að bera tjón sitt sjálfur, því að
bankarnir geta ekkert hjálpað, þar
eð peningaseðlar eru handhafa-
bréf. Og ekki nóg með það, ef
einhver hyggst losa sig við seð-
il, sem hann veit falsaðan og fá
ófalsaðan pening eða annað verð
mæti í staðinn, hefur með því
framið refsiverðan verknað, sam
kvæmt dönskum hegningarlögum,
og getur hlotið 3 ára fangelsi.
Jafnvel þótt hann sé í góðri trú,
verður honum refsað, en refsing
er þá aðeins sektir.
Hér aS ofan sjást teikningar af andliti H. C. Örsteds, sem danski þjóS-
bankinn sendi frá sér meS aSvörun varSandi hina fölsku hundraS krónu
seðia. AS ofan e hin ófalsaSa mynd, en aS neSan sú falsaSa. Er þetta
gert til þess aS fólk getl áttaS sig á því, hvort þaS hefur falsaðan penin-i
í höndum og því ejnnig bent á að afhuga vatnsmerkiS, svo og hvort bók-
stafurinn A er I vinstra horni á bakhliS seSIanna, en þaS merki vantar
á þá fölsuðu.
Alltaf fjölgar vitnunum, sem
Iátin eru koma fram í Ausch-
witz-réttarhöldunum, lengstu
og hræðilegustu stríðsglæpa-
réttrhöldin, síðan árið 1946,
er Nurnbergréttarhöldin hóf-
ust. Réttarhöldin hafa staðið
yfir í sex mánuði og yfir 100
sögnum sínum um ótrúleg
vitni hafa Iagt eiðstaf að frá-
hroðaverk, sem framin voru í
„dauðabúðunum" í Póllandi.
Hvert réttarhaldið hefur verið
öðru líkt, sakborningur neitar
öllum ákærum, segist aðeins
hafa framkvæmt skipanir yfjr-
boðara og flestir blikna ekki
undir frásögnum vitnanna. —
Alltaf ríkir hin óhugnanlega
kyrrð í réttarsalnum, sem að-
eins af og til er rofin af grát-
stöfum frá áheyrendabekkjun-
um eða þrumandi rödd dómara,
sem misst hefur augnablik þol-
inmæðina við yfirheyrslur
sakborninga. ^
■
Myndin hér til hliðar er af nýrri gerð „sjávarhúsa“
sem bandaríski sjóherinn hefur látið smíða í sam-
bandi við rannsóknir á hafdýralífi. Hús þetta er
mjög fullkomið, með lesstofum. baði, síma og Ijós-
um, auk rannsóknarstofa og er ætlunin að sökkva
því niður á 200 feta dýpi við Bermudaeyjar í næstu
viku, með fimm mönnum innanborðs, þar á meðal
geimfaranum Malcolm Carpenter. Munu þeir dvelja
í húsinu neðansjávar í eina viku og stjórna tækj-
um sem senda frá sér hljóðmerki hvala með marg-
földum styrkleika og rannsaka viðbrögð hákarla við
hljóðmerkin.

Boðskapur Krustjoffs
f ferðalagi sínu um Norður-
lönd, hefur Krustjoff látið
það óspart uppi, að hann teldi
það betur farið, að Danmörk og
Noregur fæiru úr Atlantshafs-
bandalaginu og tækju upp hlut-
leysisstefnu. Það yrði til að
styrkja friðinn i\heiminum.
Af hálfu Norðmanna og Dana
hefur ekki verið tekið r.eitt
und'ir þetta. Þvert á móti hefur
þetta heldur spillt fyrir Krust-
joff. Norðmenn og Danir vilja
ekki láta erlenda aðila segja sér
fyrir um það, hver utanríkis-
stefna þeirra eigi að vera.
I Danmörku og Noregi eru
hins vegar til þeir menn, sera
hafa tekið undir orð Krustjaffs.
Það cru kommúnistar og nán-
ustu fylgifiskar þeirra. Og hér
á landi hefur ÞjóðVtíjiinn birt
þessi ummæli Krustjoffs undir
stórum fyrirsögnum og ber-
sýnilega verið hrifinn af þeim.
Norðurlönd og Nato
Það er ekki aðeins Krustjoff,
sem hefur gefið Dönum og
Norðmönnum ráðleggingair um,
hvernig þeir eigi að haga utan-
ríkisstefnu sinni. í hinum arm-
inum eru þeir aðilar, sem hafa
átal'ið ríkisstjórnir Noregs og
Danmerkur fyrir það, að hafa
ekki orðið við öllum óskum og
kröfum, sem hefur verið beint
til þeirra af herfoiringjaráði
Nato, ein's og t.d. varðandi lengd
herskyldutíma, framlög til her-
-mála, erlendar bækistöðvar o.
s.frv. Sumt af þessu hafa
stjórnir Noregs og Danmerkur
fallízt á, en annað ekki. Þær
hafa áskilið sér fullkominn
sjálfsákvörðunarrétt í þessum
efnum og farið eftir Cigin mati
en ekki annara.
Hins vegar hafa þeir Norð-
menn og Danir verið til, sem
hafa viljað fallast á allt, er
herforingjar Nato hafa farið
fram á, eins og t.d. erlendar
bækistöðvar. En þeir hafa ver-
ið í álíka minnihluta og komm-
únistar.
Hin norræna stefna
íslendingar kannast við þær
þrjár stefnur, sem hér hefur
verið minrnzt á að framan:
Stefnu kommúnista, sem vilja
alveg fara að ráðum Krustjoffs,
stefnu hinna, sem vilja gefa
herforingjum Nato algert sjálf-
dæmi, og stefnu ríkisstjórna
Noregs og Danmerkur. sem
teJja þátttöku í Nato sjálí-
sagða, en vilja hins vegar halda
fullum sjálfsákvörðunarrétti og
meta og ráða því hverju sirani,
hvað skuli látið af mörkum.
Þessa síðastnefndu stefmu
mætti að réttu lagi kalla hina
norrænu stefnu.
Hér á landi hafa Framsókn-
armenn fylgt hinni norrænu
stefnu. Fyrir það hefur verið
gert hróp að þeim bæði af
kommúnistum og hinum, sem
vilja fara alveg eftir fyrirmæl-
um utan frá. Það er sagt, að
þessi stefna sé óljós. Þessir
menn virðast aðeins sjá rúss-
neska stefnu eða ameríska
stefnu. Þeir geta ómögulega
komið auga á, að til sé íslenzk
stefna.
Hvalfjörður
Stjórnarblöðin eru öðru
hvoru a.ð halda því fram, að
Framsóknarflokkurinn sé hvik-
ull í utanríkismálunum. Hið
íFramhaid af 11 síðu)
T í M I N N. föstudasinn 3. iúlí 1964 —
3