Tíminn - 17.07.1964, Blaðsíða 3

Myndin er af tyrkneska kvik-
myndaframleiðandanum og
leikaranum Ulvi Dogan, sem
hlaut Gullbjörninn á kvik-
myndahátíðinni í Berlín hinn
8. þ. m. fyrir mynd sína Susus
Yaz eða Þurrt og hlýtt sumar.
Heldur hann á verðlaunastytt-
unni í annarri hendi, en skrifar
nafn sitt í minningarbækur að-
dáenda með þeirri hægri. Jap-
önsk mynd varð í öðru sæti og
hlaut Silfurbjörninn. Heitir sú
mynd Hann og hún og hlaut
aðalleikkonan í myndinni,
Sachiko Hildari, einnig Silfur-
bjöminn fyrir bezta leik í kven-
hlutverki á árinu. Má því segja,
að Japanir geti unað ánægðir
við sitt. Fyrstu verðlaun fyrir
beztan leik í karlhlutverki
hlaut hinn frægi leikari Rod
Steiger fyrir hlutverk sitt í
myndinni Veðlánarinn.
Gullverðlaunamyndin tyrk-
neska fjallar á raunsæjan hátt
um líf og starf hins tyrkneska
bónda. Er þetta sögð mjög kraft
mikil og áhrifarík mynd, en þó
komu verðlaunin mjög á óvart
og þótti furðu sæta, að hvorki
Austurríki, Italía né Þýzkaland,
sem höfðu fram að færa tvær
myndir hvert land, komu ekki
til greina við verðlaunaafhend-
ingu.
★
Óhugnanlegt, en óvenjulegt
morð var afhjúpað í Svíþjóð
hinn 8. þessa mánaðar, tveim
árum eftir að sjálft morðið var
framið.
53 ára gamall bankastarfs-
maður í Stokkhólmi játaði þá
við yfirheynslu að hafa haft fé
út úr einum viðskiptamanna
sinna og síðan myrt hann á
hinn hroðalegasta hátt. Morð-
inginn heitir Wilhelm Rodius
gn fórnardýrið Robert Aspelin,
68 ára gamall tannlæknir .Eft
ir að Rodius hafði svikið út úr
tannlækninum alla peninga
hans, alls um 320 þúsund
sænskar krónur, bauð hann hon
um til miðdegisverðar á heim-
ili sínu. Tannlæknirinn var
varla kominn inn úr dyrunum,
er Rodius réðist á hann og rot-
aði hann með járnstöng. Síðan
skar hann höfuðið af fórnar-
dýrinu, sem enn var með lífs-
marki, bútaði líkið í smáparta
og brenndi það að síðustu í
ofni í stofu sinni. Bankamaður-
inn var sannfærður um, að hér
hefði hann framið hinn „full-
komna glæp“, hvorki svikin
né morðið myndi nokkurn tíma
komast upp. Þannig leit líka
lengi út. Lögreglan tilkynnti
aðeins, að tannlæknisins væri
saknað, en þegar verðbréf hans
voru boðin til sölu skömmu eft
ir hvarf hans, vaknaði grunur
hjá lögreglunni.
Böndin bárust að bankamann
inum, þegar hann um svipað
leyti festi kaup á stórum btV
garði og greiddi 22S.000 sænsk-
ar krónur út í hönd.
Við yfirheyrslurnar lýsti
Rodius ekki einungis morðinu
í smáatriðum, án þess að
blikna, heldur skýrði hann og
frá því, að hann hefði áður gert
misheppnaða tilraun til að ráða
Aspelin af dögum.
★
Sá óvenjulegi atburður varð
fyrir skömmu í dýragarðinum
í Vejle í Danmörku, að krókó-
díll verpti 27 eggjum, en áður
Danir hafa nú sett á markað-
inn nýja gerð af símtólum, sem
vekja mikla athygli. Eru þau
með tökkum í stað skífu, eins
og gömlu símarnir og sést út-
búnaðurinn vel á myndinni. í
stað þess að snúa skífu og
þurfa að bíða eftir því að hún
snúist aftur til baka, þurfa sím-
notendur nú ekki annað en að
ýta á takka, rétt eins og við-
komandi væri að spila á reikni-
en eftirlitsmaður kom á vett-
vang hafði krókódíllinn möl-
brotið öll eggin. Varp krókó-
dilsins kom dýragarðseigendum
alveg á óvart. Síðast liðið haust
hafði forstjóri dýragarðsins,
Jakob Hansen, fest kaup á
tveim krókódílum. Þar sem
mjög sjaldgæft er, að þeir
verpi þannig innilokaðir í dýra-
garði, voru ekki gerðar neinar
sérstakar ráðstafanir til að
koma í veg fyrir slíkt. Undir
eðlilegum kringumstæðum
verpa krókódílar eggjum sín-
um í gjótur í jörðinni, sem
þaktar eru rotnandi plöntuleif-
um. f dýragarðinum var ekki
slíku „hreiðri“ til að dreifa og
Edward Kennedy, öldunga-
deildarþingmaður, veifar glað-
lega um leið og hann er fluttur
af Cooley-Dickinsonsjúkrahús-
inu út í sjúkrabíl, sem flutti
hann til New England Baptist-
sjúkrahússins, þar sem hann
mun liggja næstu vikurnar til
að jafna sig eftir meiðslin, er
hann hlaut í hinu hörmulega
flugslysi nítjánda fyrri mánað-
ar. Eins og kunnugt er sködduð-
ust margir hryggjarliðir Kenn-
edys í slysinu og er talið, að
hann þurfi marga mánuði til
að jafna sig.
vel. Hafa Danir sett upp 1000
svona tæki í Kaupmannahöfn
til reynslu og gera sér góðar
vonir um árangur. En eigi að
síður er talið, að langur tími
líði áður en svona tæki verði
almenn, því að þessi gerbylting ,
er bæði mjög kostnaðarsöm og
tæknilega erfið í framkvæmd.
Það er ekki einungis nauðsyn-
legt að skipta um símtól fyrir
þetta nýja kerfi, heldur verður
að umbylta mó(tökustöðvunum.
En Danir telja þetta framtíð-
ina og símar með skífum muni
fyrr eða síðar hverfa af sjón-
arsviðinu.
★
í tilraunum sínum til að hylja
eggin á flísalögðu gólfinu,
braut . krókódíllinn þau öll.
Þetta varð þó til þess, að hafizt
var handa um að breyta búri
krókódílsins, svo að hann gæti
átt þar sín egg við sem líkast-
ar kringumstæður og úti í nátt-
úrunni.
★
Hið svokallaða Northwick-
listasafn, sem talið er lang-
stærsta og verðmætasta einka-
safn í Bretlandi, mun innan
tíðar verða selt á uppboði hjá
hinu þekkta uppboðsfyrirtæki
Christies í Lundúnum. Ekki
hefur uppboðsdagurinn verið
endanlega ákveðinn, en búizt
er við, að listaverkakaupmenn
víðs vegar að úr heiminum
muni koma á uppboðið. Talið
er, að söluverð safnsins verði
aldrei undir tveim milljónum
punda eða um 240 milljónir ís-
lenzkra króna.
Northwick-safnið var í eigu
frænda sir Winstons Churchill,
George Spencer-Churchill, en
hann lézt hinn 24. júní. Aðal-
stofn safnsins var málverk og
ýmsir listmunir, sem Spencer-
Churchill erfði á sínum tíma,
en hann jók síðan jafnt og þétt
við safnið og keypti sjálfur
m. a. um 159 málverk eftir
heimsfræga listamenn. Einnig
safnaði hann öðrum listmunum,
t. d. bronsstyttum alls konar og
grískum skrautvösum. í safn-
inu er nú yfir 500 listaverk
heimsfrægra listamanna, auk
allra skrautmunanna og bók-
anna.
★
Hinir frægu „Four Jacks“
eru nú bara orðnir þrír. En
það virðist ekki skipta svo
miklu máli, gæði söngs þeirra
eru jöfn og áður. Four Jacks
voru lengi taldir einn bezti
kvartett, sem heyrst hefur til
og nú eru flestir sammála, að
Three Jacks gefi fáum öðrum
tríóum nokkuð eftir.
! Haldlítið hálmstrá
B Morgunblaðið hefur undan-
| farna daga hengt viðreisn sína
| á skrítið og haldlítið hálmstrá
; og er nú helzta haldrelpi'ð að
| reyn-a að grafa upp gamlar
| hnútur og varpa að andstæðing
| um til þess að reyna að komast
i hjá að ræða ófarnað viðreisnar-
g innar á síðustu missirum. Morg
§ unblaðið stagast nú á því flesta
p daga, að „atvinnuþróun á Aust-
urlandi hafi orðið langt á eftir
í öðrum lan'dshlutum, einmitt á
B mesta va'datíma Eysteins Jóns-
i sonar“, eins og blaðið segir í
B gær. Auk þess spyr Moggi sama
| dag: „Hvernig skyldi standa á
| því, að bændur fyrir austan
S byrja ekki uppbyggingu búa
W Sinna að nokkru ráði fyrr en
|ii nú fyrir nokkrum árum, þegar
H bændur annars staðar á land-
I inu hófu þessa nýsköpuu þegar
[ eftir seinni heimsstyirjöldina."
Mbl er sem sagt að færa sig
\i upp á skaftið. Nú víkur það
Iíka sineið að austfirzkum bænd
fí um og fullyrðir, að þeir hafi
^ verið seinlátari til en aðrir.
Þetta eru staðlausjr stafiir og
eiga sér enga stoð í veruleikan-
um. Það vita alliir, sem með
þessum málum hafa fylgzt.
Austfirzkir bændur hafa ekki
verið eftirbátar annarra. Fram-
farir hjá þeim urðu miklair
við erfið skilyrði. Um það get-
ur hver sainnfærzt, sem farið
hefur um austfirzkar byggðir
hin síðustu ár. Þeir hafa meira
að segja verið í fremstu röð í
ýmsum framförum og má t.d.
nefna kornræktina, sem þeir
hafa nú stundað með meiri
myndarskap en flestir aðrir ná
lega áratug.
Pólitíska fjárfestingin
Mbl kastar því hn-útum að
austfirzkum bændum í ákafa
sínum við að ná sér niðri á
Eysteini Jónssyni. Það er rétt,
að fyrir rúmum áratug var lít
ið um síldarvcrksmiðjur á Aust
fjörðum, enda hafði lítil sem
engin sfld veiðzt þar í áratugi.
Hún var fyrir Norðurlandi, og
þar voru síldarverksmiðjur
reistar, sem eðlilegt var. En fyr
ir 8—10 árum tók síldaraflinn
að glæðast svolítið fyrir austan
og það var einmitt fyrir sér-
staka framsýni Eysteins Jóns-
i sonair og eimstakan dugnað og
málafylgju, að þá þegar var
hafin bygging síldarverksmiðja
fyrir austan í von um að sfld-
veiði þar færi vaxandi. Þessar
framkvæmdir mættu þá hat-
rammri mótspyrnu frá Sjálf-
stæðisfl., sem nú sakar Ey-
stein um aðgerðairleysi. Mbl.
kallaði þessa baráttu Eysteins
„pólitíska fjárfcstingu" og taldi
hana stjórnmálaspillingu á
hæsta stigi! Áttu Sjálfstæðis-
menn á dögum vinstri stjórnar
innar ekki nógu sterk orð til
þess að fordæma fjármála-
spillingu þessarar uppbygging-
ar úti á landi, ekki sízt á Aust-
fjörðum, en hún virtist þá sór-
stakur þyrnir í augum ílialdsins
Siðan hafa síldarverksmiðj-
urnar á Austfjörðum, sem hafið
var að byggja með samstilltri
baráttu Eysteins Jónssonar og
forystumanna heima í héruðum
fyrr en aðrir höfðu skilning
á nauðsyn þess, skilað ekki
aðeins Austfirðingum heldur
Framhald á bls. 11
T í M I N N, föstudaginn 17.' júlí 19Í4 —
a