Morgunblaðið - 08.03.1956, Qupperneq 6
22
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmíudagur 8. marz 1956
'f
_ s\t/en
JijóÁin otf ^JJeimifiÁ
Erum við hræddor við uð furu
tii læknis?
Unnið að sfofnun
landssambands
verzlunarmanna
Tillögur sam^ykktar á aðalíunái R. R.
FLEST okkar hafa á einhverju
tímabili ævinnar fengið þá
flugu í kollinn að við þjáumst af
alvarlegum sjúkdóm. Ef til vill
hóstum við oft og höfum því sann
fært okkur sjálf um að hóstinn
geti ekki stafað af öðru en berkl-
um. Ef til vill slær hjartað stund-
um óþægilega hratt; okkur verkj-
ar í brjóstið, stundum liggur við
að við föllum í öngvit og þetta
gerir það að verkum að við er-
um ekki í nokkrum vafa um að
við séum með alvarlegan hjarta
sjúkdóm.
„Taugarnar" eru líka stundum
svo illa farnar að við erum hrædd
við að fara ein út, hrædd við
myrkur eða aflæst herbergi, eða
þá við þjáumst af hræðslu við
alla mögulega smávægilega hluti,
sem við getum ómögulega kann-
ast við því við erum viss um að
þetta sé fyrirboði alvarlegs tauga
áfalls eða jafnvel geðveiki.
Sum okkar þjást hins vegar af
höfuðverkjum .. sem eru þó ekki
beinlínis höfuðverVir- heldur eitt-
hvað sem er miv1" °rfiðara að
útskýra .. og þe’a, vegna
þess að sú hugsun iiggur á bak
við að um krabbamein í höfði
sé að ræða.
Já, við höfum öll upplifað
þetta, eða eitthvað þessu likt. en
hvað skal til brapðs taka? Förum
við til læknisins útskýrum öll
einkenni fvrir honum og biðjum
um hans hjálp?
Nei, hreint ekki. Oftast er það
svo að við lifxdum andvaka nótt
eftir nótt og þjáumst að ástæðu-
lausu.
HVAf) RRR FRAMTÍÐIN
í SKAUTI?
Við sjáum fvrir okkur sjúkra-
hús, uppskurði, eða geðveikra-
hæli. Og við óttumst framt'ðina.
Hvað á að verða um okkur, um
fjölskylduna og starfið. Það er
engin furða þótt af okkur sé
dregið þegar loks dagur rís og öll
einkenni veikinda verða miklu
greinilegri en fyrr.
En allar þessar bíá'-úngar eru
raunverulega ástæðulausar.
Læknir er ekki óvinur, hann
mun ekki dæma okkur fyrir að
vera veik. Hann er vinur, sem
hefur það starf að lækna sjúk-
dóma okkar og gefa okkur hug-
arró.
Að öllum líkindum stafar hóst-
inn bara af því að við revkium of
mikið, af smá'meis háú^óleu eða
vægum „bronki+is“ „Hjartasjúk-
dómurinn" stafar sennile«a af
meltingartruflunum, blóðleysi
eða þreytu.
Hvað geðveiki snertir, er það
oftast svo að fólk sem er hrætt
við að verða reðveikt. verður bað
ekki, og óbægindin og hræðsluna
er hæet að lækna með viðeieandi
meðulum eg viðT’æðum við lækni
um áhvggjur okkar.
En við Petum ekki gert þessa
sjúkdómsareininPu hiá'narlaust,
og bað er kiánnleet að ætla sér
það. Þó að einkennin hverfi af
sjálfu sér, þá trvgeir þó heim-
sókn til læknisins rétta greiningu
og lækningu og það sem meira er,
læknirinn getur losað okkur við
kvíðann.
En setjum nú sem svo að um
alvarleean sjókdóm sé að ræða.
Er heeðun okkar há eVki enn
kjánalegri ef við leitum ekki
læknis. því í dae höfum við minni
ástæðu en nokkru sinni fyrr, til
að óttast sjúkdóma.
MIKLAR FRAMFARIR
Læknavísindin hafa náð svo
Hún á að sauma kjólinn sinn sjálf
Kartöflur
„ÞEGAR ég var þrettán ára",^
sagði kona nokkur, „þa rétti
manna mér bómullarefnisbút og
sagði: „Ég skal borga efnið í eins
marga bómullarkjóla og þú vilt KARTÖFLUR eru mikið borðað-
fá í sumar, ef ar hér á landi, bæði til lands og
þú saumar þá sjávar. Þær eru líka hollur og
sjálf. Og sama góður matur og mjög fjörefna-
hef ég sagt við ríkar, sé rétt með þær farið. —
mínar dætur. Út Kartöflur má framreiða á marg-
gjöldin verða an skemmtilegri hátt en bera
áreiðanlega ekki Þ*r fram steiktar eða soðnar.
ýkjamikil, þó að Hér fara a eftir nokkrar upp-
loforðið virðist skriftir, en þess ber að geta, að
stórt, og fyrsta seu kartöflur bakaðar í ofni þá
plaggið verður er nauðsynlegt að þær séu held-
mjög sennilega ur f stærra lagi.
ekki neinum til _____
fyrirmyndar. En smátt og smátt BAKAÐAR KARTOFLUR
verður árangurinn bet-i. Þrettán i Kartöflurnar eru burstaðar og
ára aídu er einmitt hæfiiegur, I Þurrkaða,r vandlega vekki af-
þá verður telpunhm annt um út- J hyddar) . Smurðar með feiti
litið, vaxtarlagið fer að breytast, I Bakaðar \ heltum.ofni 1 um það
og þá getur saumakunnáttan náðl bil 45 nunutun Bokunartimmn
að vaxa um leið og smekkurinn! fer Þu ^uðvitað dalitið eftir stærð
þroskast - Auðvitað verður að kartaflunna- Þær eru §egn-bak-
sýna þeim, hvernig er farið að, aðar ef þær eru mfukaf viðknmu
j að minnsta kosti þegar þær biðja beSar maður Þrysflr a bær frá
j um ráðleggingar. En bezt er að tveim hhðum' Slðan eru t>ær
jþær fái að iæra sem mest af teknar ut’ skorlnn kross ofan 1
reynslunni. Og loks kemur að hyðið’ þryst ut svolitlu af
því að þær geta saumað kjóL j kartoflunnh smjórbita eða smjör-
ana sína sjálfar, þeim finnst! líki stuneið 1 holuna’ salt
gaman að því og þær verða Þ1Par strað yfir kartbfUirnar
öruggari, þegar um efnisval er bornar fram síéðandi heitar-
að ræða.
FYLLTAR KARTOFLUR
Kartöflurnar þvegnar og
Þ* rkaðar, skorin hola í þær
miðjar. Holan fyllt með rifnum
osti. Bitinn sem var skorinn úr,
settur ofan á eins og lok. Kartafl-
an smurð utan og bökuð í heit-
um ofni í 45 mínútur. Kartöfl-
urnar má lika fylla með litlum
baeon-bitum eða leifum af
langt að fjöldi sjúkdóma sem áð-
ur voru taldir ólæknandi, eru það
ekki lengur, ef lækning fæst nógu
fljótt.
Aður fyrr hafði fólk frekar
ástæðu til að óttast uppskurði og
meðul voru ekki eins örugg og
nú. Penisilin er tiltölulega nýkom \ hökkuðu kjöti og lauk.
ið til sögunnar og önnur meðul
sem stemma stigu fyrir smitandi j KRYDD-KARTÖFLUR
sjúkdómum (til dæmis þurfum ■ Kartöflurnar bakaðar á venju-
við ekki lengur að bíða þess að legan hátt í ofninum. Þegar þær
lungnabólgan komist i hámark). j eru hálfbakaðar eru þær tekn-
Nú eru komin fram ný meðul, 1 ar út, skornar í tvennt og
ný tæki og nýjar aðferðir hafa kartaflan losuð úr hýðinu. Kart-
verið teknar upp. Hvað berkla- aflan blönduð með kúmeni og
veiki snertir, þá er hún almennt vænum smjöúbita og kryddað
mjög í rénum. Við vitum líka að með salti og pipar. Kartaflan
flest okkar hafa fengið veikina
á einhverju æviskeiði en höfum
yfirbugað sjúkdóminn án þess að
hafa haft hugmynd um það. Og
síðan orðið ónæm fyrir honum.
Framh. á bls. 31
látin aftur i hýðið, osti
stráð yfir. Lítill smjörbiti eða
smjörlíki lagt ofan á hvern
helming. Stungið í ofninn þang-
að til kartaflan er orðin ljósbrún
og gegn bökuð.
STOFNUN VERZLUNAR-
MANNASAMBANDS
Aðalfundur V. R., haldinn 20.
febrúar 1956, samþykkir að fela
nefnd þeirri, er kosin var á síð-
asta aðalfundi til þess að gera
tillögur um stofnun , landssam-
bands verzlunarmanna, að halda
áfram störfum sínum að frekari
undirbúningi að stofnun verzlun-
armannasambands. Jafnframt
felur fundurinn nefndinni að
boða fulltrúa allra stéttarfélaga
verzlunarmanna, sem verða vilja
aðilar að sambandinu, til stofn-
fundar þess á næstkomandi vori.
* LÍFEYRISSJÓÐUR
VERZLUNARMANNA
j Aðalfundur V.R. haldinn 20.
febr. 1956, lýsir ánægju sinni yfir
stofnun lífeyrissjóðs verzlunar-
manna, sem mun hafa ómetan-
lega þýðingu fyrir afkomuöryggi
launþega i verzlunarstétt og fjöl-
j skyldur þeirra.
j Jafnframt skorar fundurinn á
j stjórn sjóðsins að gæta þess að fé
j hans verði að svo miklu leyti sem
j hægt er varið til byggingalána
fyrir verzlunarmenn.
ENDURSKOÐUN LAGA UM
VERZLUNARATVINNU
Aðaífundur Verzlunarmannafé
lags Reykjavíkur haldinn 20.
febrúar 1956 skorar á ríkisstjórn-
ina að beita sér fyrir endurskoð-
un laga um verzlunaratvinnu frá
1925, sem eru fyrir löngu orðin
úrelt.
Verði í nýrri löggjöf nánari
ákvæði um réttindi og skyldur
vinnuveitenda og vinnuþiggjenda
í verzlunarstétt, sem miði að þvi
að verzlunarmenn verði sem bezt
undir það búnir að inna af hendi
hið mikilvæga hlutverk sitt í
þjóðfélaginu.
FRÆÐSLUSTARF IÐNAÐAR-
MÁLASTOFNUNAR ÍSLANDS
Aðalfundur Verzlunarmannafé
lags Reykjavíkur, haldinn 20.
febrúar 1956, lýsir ánægju sinni
yfir þeim þætti í starfsemi Iðnað-
armálastofnunar íslands. sem lýt-
ur að aukinni fræðslu verzlunar-
manna i nýjungum í vörudreif-
ingu og þakkar stofnuninni fram-
lag hennar til þessara mála á
liðnu ári.
Jafnframt beinir aðalfundur-
inn þeim tilmælum til stofnunar
innar, að hún leitist við að hag-
nýta sem bezt þá möguleika á
fræðslu- og kynnisferðum verzl-
unarmanna, sem íslandi standa
til boða vegna efnahagssamstarfs
við önnur lönd.
AÐILD AÐ STJÓRN IDNAU AR-
MÁLASTOFNUNAR ÍSLANDS
Aðalfundur Verzlunarmannafé
lags Reykjavíkur, haldinn 20.
febrúar 1956, skorar á Alþingi
að afgreiða eigi frumvarp það til
laga um Iðnaðarmálastofnun ís-
lands, sem nú liggur fyrir Al-
þingi, án þess að veita verzlunar-
mönnum aðild að stjórn stofnun-
arinnar.
Eiga launþegar í þeim atvinnu-
greinum, sem stofnunin fjallar
um, tvímælalaust að fá aðiM að
stjórn stofnunarinnar veena þess
framlags, sem þjóðfélagið krefst
af þeim í sambandi við aukin
afköst og hagkvæmari vinnu-
brögð í atvinnulífinu.
SAMNINGAR VIÐ VINNU-
VEITENDASAMBAND
ÍSLANDS
Aðalfundur V. R., haldinn 20.
febrúar 1956, harmar að Vinnu-
veitendasamband íslands skuli
eigi hafa sinnt tilmælum V. R. |
um að gerast samningsaðili við
félagið, vegna þeirra fyrirtækja,
i V. í. sem hafa verzlunar- og
skrifstofufólk í þjónustu sinni.
Vill fundurinn vekja athygli alls
verzlunarfólks á því, að stjórn
V. í. virðist með þessu vilja setja
launþega í verzlunarstétt skör
lægra en launþega í öllum öðrum
atvinnugreinum, sem hún hefur
gert samninga við.
Heimilar fundurinn stjórn fé-
lagsins að leita samstarfs við
önnur samtök um að mál þetta
fái jákvæða lausn sem fyrst.
BROT Á KJARASAMNINGI V.R.
Þar sem talið er að nokkuð
kveði að því að verzlunarfólk
njóti ekki þeirra lágmarkskjara,
sem því eiga að vera tryggð með
samningum V.R. skorar aðalfund
ur V.R. á alla launþega, sem telja
að samningarnir séu ekki haldnir
að snúa sér til skrifstofu V. R.
sem mun aðstoða þá eftir föng-
um. Sérstaklega vill fundurinn
vekja athygli á ákvæðum 8 gr.
samningsins, sem kveður á um
greiðslu fyrir eftirvinnu.
Jafnframt felur fundurinn
stjórn félagsins að beita viðeig-
andi ráðstöfunum gegn þeim at-
vinnurekendum, sem verða upp-
vísir að því, að sniðganga ákvæði
k j arasamningsins.
★ ★ ★
í stjórn V. R. eru nú: Guðjón
Einarsson form., Daníel Gíslason,
Guðm. H. Guðmundsson, Gunn-
laugur J. Briem, Ingvar N. Páls-
son, Októ Þorgrímsson og Pétur
Sæmundsen. í varastjórn: Einar
Ingimundarson, Hannes Sigurðs-
son og Jónas Gunnarsson.
DAGANA 1.—8. júlí í sumar verð
ur haldið norrænt æskulýðsmót i
Hindsgavl-höllinni á Fjóni, en
það er félagsheimili Norræna
félagsins í Danmörku. Mót þetta
er fyrst og fremst ætlað fólki á
aldrinum 17—25 ára. Gert er ráð
fyrir, að mótið sæki á annað
hundrað þátttakendur viðsvegar
að á Norðurlöndum. Kostnaður
verður alls 85 danskar krónur á
hvern þátttakanda.
Vikuna 8.—15. júlí verður nám
skeið fyrir norræna móðurmáls-
kennara á Hindsgavl. Þar mun
norrænum móðurmálskennurum
gefast tækifæri til að kynnast og
miðla af reynslu sinni. Þeim gefst
kostur á að hlýða á erindi
þekktra sérfræðinga á þessu
sviði. Námskeið þetta heldur Nor
ræna félagið í Danmörku í sam-
vinnu við samtök danskra kenn-
ara. Kostnáðurinn vegna dvalar-
innar á Hindsgavl, verður 150,00
eða 160,00 danskar krónur, eftir
því hvar þátttakendur búa í höll-
inni.
Þriðja norræna námskeiðið
verður haldið dagana 22.—29.
júlí. Það er námskeið fyrir með-
limi norrænna stéttarfélaga Nám
skeiðið er haldið í samvi mu við
upplýsingastofnun v< Aamanna í
Panmörku (A ernes Oplys-
ingsforbund). Kostivður verður
aús 150.00 eða ’ ” 00 danskar kr.,
e"tir því hvar í höllinni þátttak-
e.rr’urnir búa.
Aðalritari Norræna félagsins í
Feykjavík, Magnús Gíslasop,
námsstjóri, Hafnarstræti 20,
simi 7032, veitir nánari upplýs-
ingar um námsskeið þessi.
(Frétt frá Norræna félaginu).