Morgunblaðið - 22.11.1957, Blaðsíða 6

6
MORGVISBT 4Ð1Ð
Föstudagur 22. nóv. 1957
MAÐURINN AÐ
r
ASEINUSTU tímum hefur
það orðið meira og meira
áberandi og umtalað, að
maður nokkur, að nafni Michailo-
witsch Andrejewitsch Suslow,
hafi orðið mjög áhrifaríkur í
rússneskum. stjórnmálum og er
hann nú af sumum kallaður:
Maðurinn að baki Krúsjeffs. Mik-
ið er um hann ritað og rætt í
erlendum blöðum um þetta leyti.
Talið er, að hann hafi verið
helzti ráðgjafi Krúsjeffs í sam-
bandi við afhjúpun Stalins og
það niðurrif persónudýrkunar-
innar, sem svo er kallað og á
eftir fylgdi. Ennfremur er talið
að Suslow sé driffjöðurin i hinni
nýju viðleitni til að koma hin-
um svokallaða Marxisma-Lenin-
isma i hásætið og gera hann að
algildri kennisetningu, sem nái
yfir allt andlegt og líkamlegt
milli himins og jarðar. Loks er
sagt að Suslow sé ákafur tals-
maður þess að taka harðlega í
hnakkadrambið á öllum frelsis-
hreyfingum innan járntjaldsríkj-
anna og að hann vilji stofnsetja
nýtt alþjóðasamband kommún-
ista, enda hefur verið talið að á
fundinum í Moskvu á dögunum
hafi verið mjög um það rætt.
f sambandi við þann fund er rétt
að geta þess, úr því minnzt er
á hann, að talið er að honum hafi
vérið haldið áfram yfir líkbörum
Zapotockis, forseta Tékkó-
slóvakíu, því þar hittust margir
helztu ráðamenn kommúnism-
ans. Það eru uppi alls konar hug-
leiðingar og getgátur um Suslow,
eins og þær sem vikið er að hér
að ofan, en ýmislegt af því er
tekið samkvæmt heimildum frá
júgóslavneskum kommúnistum.
★
Suslow er hár og grannvaxinn
maður og sagður minna mest á
brezkan menntamann. Þannig
kemur hann að minnsta kosti
fram á myndum, en þeir, sem
hafa séð hann persónulega segja,
að mikill ofsaglampi sé í augum
hans og beri látbragð hans vott
um áberandi taugaveiklun. —
Suslow er nú talinn vera einn
ákafastur talsmaður heimsbylt-
ingarinnar meðal rússneskra
kommúnista og einn hinn kröfu-
harðasti um, að Sovét-Rússland
hljóti skilyrðislaust að krefjast
hlýðni af öllum öðrum kommún-
istaríkjum með því að í Moskvu
sé heili hins alþjóðlega kommún-
isma.
★
Suslow er 55 ára að aldri og er
upprunninn á svipuðum slóðum
og Lenin. Hann tók fyrst að hafa
afskipti af stjórnmálum árið 1921
en þá gekk hann í kommúnista
flokkinn. Hann hóf feril sinn sem
lágt settur flokksáróðursmaður í
Wolgahéraðinu. Þá gekk Suslow
í stjórnmálaskóla og kynnti sér
áróðursstofnanir í Moskvu, svo
hann fengi fullkomna þjálfun í
hinum kommúnistisku fræðum.
Það var rétt fyrir 1930 að Suslow
kynntist þeim Stalin og Schd-
anow og komst þá í mikið álit
hjá þeim báðum. Þeir gerðu hann
að sendimanni til ýmissa borga
víðs vegar um landið og fór hann
milli þeirra í flokkserindum. Það
var fyrst á styrjaldarárunum,
sem Suslow komst til verulegrar
virðingar, enda fékk hann þá að
leika lausum hala með ofsatrú
sína og harðneskju, sem naut sín
vel í styrjaldarráðinu við landa-
mæri Norður-Kákasus, þar sem
hann starfaði. Það er talið, að
það hafi verið Schdanow, sem
fékk því ráðið, að Suslow var
árið 1944 sendur til Litháen, en
þar hafði hann yfirumsjón með
hinu mikla þjóðdrápi og þjóðar-
upprætingu, sem þar fór fram.
Árið 1939 var Suslow valinn í
miðstjórn flokksins og tók nú
stjarna hans mjög að hækka.
Átta árum seinna var hann orð-
inn einn af riturum miðstjórn-
ar flokksins og fékk ábyrgðar-
mikla stöðu í útbreiðsludeild
BAKI KRÚSJEFF
miðstjórnarinnar. Á árunum 1949
—1950 . var Suslow aðalritstjóri
Pravda og gekk þá mjög hart
fram í deilunni, sem varð milli
Rússa og Tító. Eftir dauða Stal-
ins varð Suslow mikilsráðandi
maður í utanríkismálanefnd
æðsta ráðsins og fékk hann nú
brátt mikil áhrif á utanríkis-
stefnu Sovétríkjanna. En á 20.
flokksþinginu eða í júní 1955,
náði hann þeirri upphefð að
vera kosinn í æðsta ráðið sjálft.
Sagt er að Suslow hafi nokkuð
tapað áhrifum fyrst eftir 20.
flokksþingið en hélt þó áfram að
vera í miðstjórninni. En þegar
Krúsjeff og þeir félagar hans
lentu í vaxandi örðugleikum út
af afhjúpun Stalins og því róti,
sem henni fylgdi, þá jukust áhrif
Suslows aftur. Hann var send-
ur til Búdapest rétt áður en
Rússar kæfðu byltinguna þar og
þótti framkoma hans bæði þá og
eftir það, í sambandi við þessa
atburði, sýna að Suslow hefði tal-
ið sig eiga þar mikinn þátt.
Michailowitsch Suslow
í átökunum á milli Krúsjeffs
annars vegar og Molotovs og
klíku hans hins vegar er talið
að Suslow hafi í fyrstu verið á
bandi Molotovs en þegar hann
hafi séð að Krúsjeff mundi verða
sterkari, hafi hann óðara söðlað
um. Síðan hefur Suslow farið
víða, þar sem foringjar kommún-
ista hafa verið á fundum erlendis
eða verið þeim til hliðar, þegar
þeir hafa fengið heimsóknir til
Moskvu. Það hefur sérstaklega
verið tekið eftir því, að Suslow
hefur ætíð verið viðstaddur ef
einhverjir sendimenn hafa kom-
ið frá löndunum fyrir botni Mið-
jarðarhafs og þá sérstaklega ef
um hefur verið að ræða fundi
með sendimönnum Sýrlendinga
og Egypta. Talið er að hann hafi
tekið við af Shepilow, í því
efni að hafa eins konar forystu
um áróður Rússa á því svæði.
f Kreml koma menn og fara.
Það er að vísu ekki eins
og á Vesturlöndum, að þar séu
tíð stjórnarskipti og breytingar
með lýðræðislegu móti á mönn-
um í mikilsverðum embættum,
heldur er þar um byltingar-
kenndar hreinsanir að ræðá, sem
leiða af sér, að þeir sem valda-
miklir hafa verið, en undir verða,
eru sendir í eins konar útlegð til
hinna f jarlægustu héraða. Suslow
er ein af hinum nýju stjörnum,
sem komið hafa upp, en hversu
lengi hann helzt „á lofti“, eins
og einhvers konar nýr Spútnik,
getur enginn sagt um.
□---------------------□
Góð síldveiði
KRISTIANSUND, 19. nóv. —
Síldveiðin hefur aldrei gengið
betur en í haust. Þegar eru 300
þús. hl. komnir á land, en heild-
arafli haustvertíðarinnar í íyrra
var 200 þús. hl. —NTB.
□---------------------□
Þeir félagar þurftu oft á hjálpsemi annarra að halda.
Um ísland til Andesþjáða
— Ævinfýrabók Erling Brunborg
NÝ BÓK á bókamarkaðinum núna er „Um ísland til Andes-
þjóða“. Höfundur er Erling Brunborg, og í bókinni segir hann
frá ferð sinni sem hófst í Noregi, lá um ísland, þaðan til Banda-
líkjanna suður alla Ameríku um frumskóga Amazonsvæðisins,
allt til Galapagoseyja og heim aftur. Ævintýrin eru óteljandi og
frásögnin af viðkynningu við ólíkar þjóðir marglit og fróðleg.
Móðir Erlings, Guðrún Brun-
borg er útgefandi bókarinnar en
Norðri annast söluna og dreifing-
una. Guðrún hefur skýrt blaða-
mönnum svo frá, að bók þessi
hafi komið út í Noregi
í fyrra, en var þá mikið stytt
og auk þess gerðar breytingar á
stíl. Sonur hennar, Erling, sagði
er hann sá bókina: „Þetta er ekki
mín bók, heldur útgefandans“.
Guðrún sagði að sig hafi lang-
að til að bókin kæmi út, eins og
sonur hennar skrifaði hana. Her-
steinn Pálsson þýddi bókina, og
segir Guðrún að þýðingin sé svo
góð, að ekki verði nokkurs stað-
ar greint, að bókin sé skrifuð á
öðru tungumáli.
Bönd, sem aldrei slitna
Guðrún sagði að þó hún hafi
alið börn sín upp sem Norðmenn,
þá sé þráin til íslands rík hjá
þeim öllum, og ekki sízt hjá Er-
ling. „Það eru bönd, sem aldrei
slitna", sagði Guðrún.
Ferðalag Erlings Brunborg
sem frá segir í þessari bók, hófst
með ferð á norskum „síldardalli"
til íslands. Ferðalagið stóð í 2
ár og komst höfundur allt til
Galapagoseyja, sem fyrr segir.
Ferð þessi var farin af einskærri
ævintýraþrá og höfðu Erling og
ferðafélagi hans litla sem enga
peninga milli handa er ferðin
hófst.
Sagt hefur verið um þessa
bók:
„Þessi bók er sönnun þess, að
íslendingurinn flækist víða og
ferðast með öllum hugsanlegum
hætti. Erling Brunborg er að
vísu aðeins íslendingúr í aðra
ættina, en hann er af víkingum
í báðar“. Erling Brunborg sem nú
er liðlega þrítugur að aldri getur
því státað af ferð sem fáir aðrir
hafa farið.
EINS og áður hefur verið frá sagt
í Mbl. hafa 3 Alþingismenn, Al-
freð Gíslason, Pétur Ottesen og
Sigurvin Einarsson, flutt tillögu
til þingsályktunar um afnám
áfengisveitingu á kostnað ríkis
og ríkisstofnana. Hljóðar tillagan
á þessa leið: „Alþingi ályktar að
áfengir drykkir skuli ekki veittir
á kostnað ríkisins eða ríkisstofn-
ana“.
Nú hefur Jón Pálmason flutt
breytingartillögu, þar sem lagt er
til, að tillagan nefnist: Tillaga til
þingsályktunar um lækkun kostn
aðar við veizluhöld og skemmti-
íerðir.
Þá leggur Jón til að tillögu-
greinin breytist og verði á þessa
leið:
„Alþingi ályktar að skora á
Ný ævintýraferð
Og enn er ævintýraþrá hans
jafnrík og áður. í október sl.
lagði hann af stað ásamt tveim
öðrum ungum mönnum í ferð
til Kanaríeyja. Farkosturinn er
44 feta löng skúta, og enginn
þeirra félaga hefur reynslu sjó-
manns!
Ferðin er farin á vegum Per
Hösts, og er tilgangurinn að taka
kvikmyndir. Ferðin byrjaði æv-
intýralega. — í Biskayaflóa
hrepptu þeir fárviðri og ekkert
spurðist til þeirra í nær hálfan
mánuð. Þeir voru taldir af. En þá
komu þeir siglandi á skútu sinni
til hafnar og var ekkert að hjá
þeim — veðrið hafði aðeins tafið
þá!
Erling Brunborg
Svona eru ævintýri Erlinga
Brunborg. Hann er ævintýra-
maður og kann vel að segja frá
því sem á dagana drífur.
ríkisstjórnina að gera til þess
raunhæfar ráðstafanir að draga
til muna úr útgjöldum ríkisins
og stofnana þess til veizluhalda
og skemmtiferða innanlands og
utan. Séu um þetta settar fastar
reglur, er ráðherrum og forstöðu-
mönnum ríkisstofnana sé óheim-
ilt að víkja frá“.
Magnús Jónsson hefur lagt til,
að tillögunni verði breytt á ann-
an veg. Vill hann, að við upp-
haflegu tillöguna bætist:
Jafnframt skorar Alþingi á
ríkisstjórnina að draga svo sem
verða má úr veizluhöldum og
skemmtiferðum á kostnað ríkis
og ríkisstofnana. Séu um þetta
settar fastar reglur, er ráðherr-
um og forstöðumönnum ríkis-
stofnana sé óheimilt að víkja frá.
Veizluhöld og skemmtiferbir
á vegum hins opinbera
sfcrifar úr
daglega lifinu
Sent gegn póstkröfu
ÐNAÐARMAÐUR í Stykkis-
hólmi skrifar:
„Það er oft, að menn úti á landi
þurfa að panta vörur frá Reykja-
vík og fá þær sendar gegn póst-
.kröfugreiðslu.
Vill þá oft verða reginmismun-
ur á því, hve fljótt hin ýmsu
fyrirtæki bregðast við með að
senda hið umbeðna í kröfu. Verða
menn stundum að biða nokkrar
vikur eftir hlutnum. Ég hef mjög
þurft á þessari fyrirgreiðslu að
halda undanfarin ár, og virðist
mér, að í aukana færist dráttur
á afgreiðslu þess varnings, sem
pantaður er gegn póstkröfu.
Þetta er oft mjög bagalegt,
og vildi ég með þessum orðum,
þar sem ég næ til allra fyrir-
tækja „á einu bretti“, fara fram á
að á þessu verði ráðin bót af
þeim, sem þessum málum eiga að
sinna. Væri mörgum greiði ger
með því. Því liprari sem þjón-
usta er, því ánægðari er viðskipta
vinurinn."
Útvarpið brýní
raustina.
ONA nokkur hér í bæ tók Vel-
vakanda nýlega tali og benti
á, hversu hvimleitt það er, að
hljómstyrkur útvarpsins er ekki
alltaf sá sami.
Konan sagði, að sonur sinn
hefði verið veikur undanfarna
daga. Um helgina sat hún við út-
varpstækið og hlustaði á sam-
felldan þátt um listaskáldið góða.
Meðan þátturinn stóð yfir, kom
það hvað eftir annað fyrir, að
hljóðin frá útvarpstækinu hækk-
uðu skyndilega — án þess að við
það væri komið. Og það brást
ekki, að drengurinn, sem lá I
vöggu sinni í næsta herbergi,
hrökk upp með andfælum, er út-
varpið brýndi raustina. Konan
telur, að unnt sé að bæta úr þess-
um ágalla niðri í útvarpsstöð.
Velvakandi ræddi við Dagfinn
Sveinbjörnsson fulltrúa hjá út-
varpinu um málið. Hann sagði,
að þess væri vandlega gætt, að
sami styrkleiki væri alltaf á út-
sendingunum, og taldi líklegast,
að styrkleikastillirinn í útvarps-
tæki konunnar, sem sneri sér til
Velvakanda, væri bilaður. Er því
rétt að ráðleggja henni að láta
athuga stilli þennan.
Fagur staður,
Hvassafellið
miðvikudaginn stendur undir
stórri mynd í Tímanum:
„Nýlega fóru Samvinnuskóla-
menn í kynnisför til Reykjavík-
ur, skoðuðu ýmsa merka staði
og stofnanir, m. a. Þjóðminja-
safnið, Alþingi og Hvassafell . . **
Nú verður manni á að spyrja:
Hvort er Hvassafellið staður eða
stofnun?