Morgunblaðið - 15.06.1958, Blaðsíða 1

24 siðnr
II. norrœna bla&aníótið
sett í Reykjavík morgun
45 erlendir fullfrúar sœkfa mötio
11. Norræna blaðamótið — Nor-
disk Pressemöde — er að þessu
sinni haldið í Reylcjavík dagana
16.—21. júní. Mót þessi eru haldin
fjórða hvert ár til skiptis í höfuð-
borgum Norðurlanda og var síð-
asta mót haldið í Kaupmanna-
höfn vorið 1954, en þar áður í
Ósló vorið 1950. Á mótinu í Kaup
mannahöfn voru um 150 fulltrú-
ar frá Norðurlöndunum fimm, en
að þessu sinni er þátttaka miklu
minni, því að nú sækja mótið 45
erlendir fulltrúar og gestir og
auk þess íslenzkir blaðamenn. Að
venju sækja þetta mót fulltrúar
blaðaútgefenda, framkvæmda-
stjórar blaða, ritstjórar og blaða-
menn og eru í hópi hinna er-
lendu gesta ýmsir áhrifamiklir
blaðamenn.
Setning mótoni-
Mótið verður sett við hátíðlega
athöfn í Alþingishúsinu kl. 10 á
mánudag að viðstöddum forseta
íslands, herra Ásgeiri Ásgeirs-
syni, ráðherrum, sendiherrum
Norðurlanda og fleiri gestum.
Við það tækifæri flytur forsætis-
ráðherra, Hermann Jónasson,
ræðu. Þingfundir verða á mánu-
dag, þriðjudagsmorgun og allan
miðvikudag í Alþingishúsinu, en
fundahöldum lýkur síðdegis á
miðvikudag. Flutt verða fimm
framsöguerindi á fundinum og
síðan verða umræður um hvert
erindi fyrir sig. Á þessum mótum
er rætt um ýmis mál, sem varða
blöðin og blaðaútgáfu og hlut-
verk blaðanna í samfélginu, svo
og ýmis sérgreinamál blaðanna
og blaðamanna.
Framsöguerindi
Fyrsta framsöguerindi á þessu
móti flytur Bjarni Benediktsson
ritstjóri, fyrrv. utanríkisráð-
herra, og nefnist það Blöðin og
meiðyrðalöggjöfin. Annað fram-
söguerindi flytur Carsten Nielsen
ritstjóri, Danmörku, og nefnist
það Vernd heimilda blaðamanns-
ins. Þriðja framsöguerindið flyt-
ur Gösta Söderlund, aðalritstjóri,
Svíþjóð, og nefnist það Óháð rit-
stjórn blaðanna. Fjórða framsögu
erindið flytur Edmund Norén
framkvæmdastjóri, Noregi, og
nefnist það Neytendafræðsla og
auglýsingar í frásagnarformi.
Fimmta framsöguerindið flytur
Kurt Heineman skrifstofustjóri,
Finnlandi, og nefnist það Höf-
undarréttur að blaðaefni.
Ferðalög
Að loknu þinghaldi fara þátt-
takendur í kynnisferð til Borgar-
fjarðar og heimsækja meðal ann-
ars Sementsverksmiðju ríkisins
og daginn eftir fara þeir að Sogi
og til Þingvalla í boði bæjar-
stjórnar Reykjavíkur. Á meðan
mótið stendur í Reykjavík hafa
forsetahjónin móttöku fyrir full-
trúana og forsætisráðherra og frú
hans hafa boð inni á mánudags-
kvöldið.
Blaðamannafélag íslands sér
um mótshaldið hér á landi og
hefur það notið mikilsverðrar að-
stoðar ýmissa aðila svo sem ríkis-
stjórnarinnar, bæjarstjórnar
Reykjavíkur, Sementsverksmiðju
ríkisins, Sambands ísl. samvinnu-
félaga, Ferðaskrifstofu ríkisins,
Landssambands íslenzkra útvegs-
manna og fleiri.
Stjórn íslandsdeildar Norræna
blaðamannamótsins skipa þeir
Sigurður Bjarnason ritstjóri, for-
maður, Bjarni Guðmundsson
blaðafulltrúi og Högni Torfason
fréttamaður, en hann er fram-
kvæmdastjóri mótsins.
Móstjórnin hefur aðsetur í Al-
þingishúsinu og er sími hennar
þar 1 15 65.
De Caulle og Sousfelle
rœddust við í gœr
Verður Soustelle persónulegur ráðgjafi
de Caulles í málefnum N-Aftíku?
Poliliken:
íslendingar selja
traust sitl á Rússa
Kaupmannahöfn, 14. júní. Einka
skeyti til Mbl. — Danska blaðið
Politiken segir í dag, að íslend-
ingar færi fiskveiðilögsögu sína
út í 12 mílur í því trausti, að
Rússar séu af stjórnmálaástæö-
um reiðubúnir að kaupa íslenzk-
ar afurðir, ef Englendingar loka
sinum markaði fyrir íslenzkum
sjávarafurðum. Þetta myndi kom
múnistum í ríkisstjórn íslands
líka mjög vel. En hvað segir meiri
hluti Alþingis, sem er fylgjandi
aðild íslands að Atlantshafsbanda
lapinu? spyr blaðið. Vafalaust
vul leiðtogi þjóðveldisflokksins
i Færeyjum, Erlendur Patursson,
ao Færeyingar beiti sömu aðferð.
Það er engin tilviljun, að danskir
xommúnistar styðji málstað hans.
—Páll.
PARÍS, 14. júní. — Jacques
Soustelle, fyrrverandi landstjóri
í Alsír og núverandi stjórnmála-
ráðgjafi yfiröryggisnefndarinnar
þar, hóf árdegis í dag viðræður
við de Gaulle forsætisráðherra í
bústað hans í París. Soustelle
kom til Parísar sl. fimmtudag
samkvæmt beiðni de Gaulles. —
Fundur þeirra Soustelles og de
Gaulle stóð í tvær og hálfa
klukkustund.
□ ★ □
Er Soustelle yfirgaf bústað
forsætisráðherrans spurðu blaða-
menn hann, hvort hann myndi
fá sæti í stjórn de Gaulles. Hann
svaraði í styttingi: — Það er allt
annað mál. Soustelle lagði samt
áherzlu á, að hann myndi sitja
annan fund með de Gaulle inn-
an skamms og að hann myndi
dveljast nokkra daga áfram í
París. Skýrði Soustelle frá því,
að hann hefði rætt ástandið i
Alsir við de Gaulle.
Beðið hafði verið eftir þessum
fundi de Gaulles og Soustelles
með mikilli eftirvæntingu. Yfir-
öryggisnefndin hafði áður látið í
ljós óánægju yfir, að Soustelle
fékk ekki sæti í stjórn de Gaull-
es, og á de Gaulle að hafa lofað
öryggisnefndinni því, að Soust-
elle yrði veitt áhrifamikið émb-
ætti. Eru fréttamenn þeirrar skoð
unar, að hann verði gerður
að persónulegum ráðgjafa de
Gaulles í málefnum Norður-
Afríku.
□ ★ □
Sendiherra Sovétríkjanna í
París, Sergei Vinogradov, gekk á
fund de Gaulles í morgun. Rædd-
ust þeir við í stundarfjórðung og
afhenti sendiherrann de Gaulle
orðsendingu frá Krúsjeff. Sagði
Vinogradov, að orðsendingin
væri samhljóða orðsendingu
þeirri. er Krúsjeff sendi nýlega
brezka forsætisráðherranum Mac
millan og Eisenhower Bandaríkja
forseta. Fjallaði orðsendingin um
fyrirhugaðan fund æðstu manna
stórveldanna. Kvaðst sendiherr-
ann einnig hafa flutt munnleg
skilaboð frá stjórn sinni. Annars
ræddum við sameiginleg hags-
munamál Sovétríkjanna og
Frakklands, sagði Vinogradov. —
Er þetta í fyrsta sinn, sem Sovét-
stjórnin hefir samband við de
Gaulle, síðarfhann varð forsætis-
ráðherra.
Verður Massu
amlmaður
ALGEXRSBORG, 14. júní. —
Reuter. — Búizt er við því, að
Fallhlífarforinginn Jacques
Massu verði innan skamms gerð-
ur að amtmanni í héraðinu um-
hverfis Algeirsborg. Er talið, að
þetta sé einn þáttur í þeirri
stefnu að koma borgaralegri
stjórn í þeim 15 sýslum, sem
Alsír er skipt í, i hendur liðsfor-
ingja úr hernum. Þegar er 13
sýslum stjórnað af amtmönnum,
er áður hafa verið liðsforingjar
í hernum. Er það ætlun Raoul
Salans, hershöfðingja, sem er
persónulegur fulltrúi de Gaulles
í Norður-Afríku að koma allri
borgaralegri stjórn undir eftirlit
hersins.
Þessi brúðarkjóll er óneitanlega dálítið sérstæður. Kjóllinn var
sýndur á tízkusýningu í Berlín. Hverjum venjulegum manni yrði
sennilega órótt innanbrjósts, ef hann þyrfti að fylgja brúði
sinni í slíkum klæðum að altarinu. Ef til vill félli slíkur klæðn-
aður Austurlandabúum í geð, enda var kjóllinn á tízkusýning-
arlistanum kallaður „Hugmynd frá Kaíró“.
3-4000 brezkir fallhlífar
hermenn fluttir til Kýpur
NÍKÓSÍA, 14. júní. Reuter-NTB.
— Um hádegisbilið í dag komu
1000 brezkir fallhlífarhermenn
til Kýpur. Voru þeir fluttir frá
Bretlandi í 23 flugvélum. Á þessi
liðsauki að aðstoða þá 10 þús.
bi-ezka hermenn, sem fyrir eru á
eynni, við að halda uppi lögum
og reglu og koma í veg fyrir ný
átök milli grískra og tyrkneskra
manna. í blóðugum óeirðum á
treysta Hússum
STÆRSTA blað Færeyja,
Dimmalætting, fjallaði ný-
lega í ritstjórnargrein um við-
brögð rússneska blaðsins Iz-
vestia við þeirri ákvörðun
færeyska lögþingsins að færa
fiskveiðilögsögu Færeyja út í
12 mílur. Segir þar, að Fær-
eyingar hafi varla ástæðu til
að taka alvarlega yfirlýsingu
Izvestia um rétt sérhvers
lands til sinna eigin fiskimiða.
Færeyska blaðið gerir þessa
bitru athugasemd:
Þegar þriggja mílna land-
helgin var aukin nokkuð fyr-
ir fjórum árum, voru Sovét-
ríkin með sína 12 mílna fisk-
veiðilögsögu mcðal þeirra fáu
þjóða, er mótmæltu aukning-
unni. Vonandi fá Islendingar
traustari grundvöll til að
byggja sína nýju fiskveiðilög-
sögu á en blessun Sovétríkj-
anna, sem auðvelt er að sjá,
hvaða tilgangi þjónar.
Finnski ríkiskassinn
lómur einu sinni enn
HELSINGFORS. — Finnski ríkis
kassinn kvað nú vera svo til tóm-
ur á ný. Er þetta í annað sinn á
undanförnum 12 mánuðum, sem
finnska stjórnin stendur uppi svo
að segja slypp og snauð. Engir
peningar eru fyrir hendi til að
greiða ýmis útgjöld, og var því
ákveðið að fá að láni sem svarar
150 millj. ísl. kr. úr eftirlauna-
sjóði.
Kýpur undanfarna viku hafa 14
Kýpurbúar verið drepnir og fjöl-
margir særðir. Alls verða 3—4
þús. brezkir fallhlífarherm. flutt-
ir til Kýpur, og er búizt við, að
flutningunum verði lokið á há-
degi á morgun.
I morgun var útgöngubanni
aflétt í Nikósíu. Menn þyrptust
í verzlanir til að afla sér vista,
en ekki mun hafa komið til
neinna óeirða.
Frá nokkrum þorpum á Kýpur
bárust þær fregnir \ morgun, að
grískir menn séu nú í óðaönn
að undirbúa stofnun varnar-
sveita af ótta við árásir tyrk-
neskra manna á eynni. Leiðtogar
EOKA-hreyfingarinnar hafa
hvatt gríska menn til að vera á
verði nótt og dag, svo að ekki
verði ráðizt á heimili þeirra að
þeim óviðbúnum.
Gríski borgarstjórinn í hafnar-
borginni Famagusta hvatti í gær-
kvöldi grískumælandi menn til
að mynda öflugt heimavarnar-
lið. 1 morgun dreifðu EOKA-
menn flugriti. Var því beint til
landstjórans, Sir Hugh Foot. Var
þar sagt, að týrkneskir lögreglu-
menn stælu skotfærum úr skot-
færageymslum lögreglunnar, og
létu þeir síðan tyrkneska menn
á eynni hafa skótfærin.
í dag bannaði gríska stjórnin
útifundi og kröfugóngur í Aþenu,
en stúdentar hafa samt boðað til
útifundar til að mótmæla „villi-
mennsku Tyrkja á Kýpur“.