Morgunblaðið - 15.06.1958, Blaðsíða 14

14
MORCVNBLAÐlh
Junnudagur 15. juni 195«
— Reykjavíkurbréf
Framh. af bls. 13
höndum borið í öðrum ríkjum,
en hugðu að slíkt mundi aldrei
gerast í þeirra eigin heimkynn-
um. Raunin varð því miður allt
of víða önnur.
Okkur íslendingum er hollt að
hugleiða, að nú á aldarfjórðungs
•bili hefur lýðræðið um sinn liðið
undir lok, eða orðið fyrir alvar-
iegu áfalli í tveimur mestu menn-
ingarríkjum veraldar, Þýzkalandi
og Frakklandi, hjá þeim þjóðum,
sem um flest skara fram úr. Þeg-
ar svo fer fyrir þeim, sem ágæt-
astir eru. mega hinir minni hátt-
ar sannarlega gæta sín.
Við íslendingar teljum okkur
vera örugga iýðræðisþjóð. Því
ber samt ekki að neita. að veru-
legir annmarkar eru á lýðræði
okkar. Kjördæmaskipunin er með
þeim hætti, að fjarri fer að Al-
þingi sé rétt mynd þjóðarviljans
í skjóii hinnar ranglátu kjör-
dæmaskipunar hefur tiltekin
valdaklíka náð óhóflegúm áhrif-
um á stjórn málefna þjóðarinnar.
Hún hrósar sér af því að hafa
ráðið miklu eða mestu um stjórn
ríkísins i meira en um 40 ára
skeið, enda lengst af átt fulltrúa
í ríkisstjórn á þessu árabili. Verð-
ur og ekki um það villzt að mikið
af spillingunni í íslenzku þjóðlifi
á rætur sínar að rekja til for-
réttindastöðu valdabraskaranna.
A seinni árum bætist það við,
að gerð hefur verið markviss til-
raun til að svipta sjálft AJþingi
úrslitaráðum í sumum veiga-
mestu málum þjóðarinnaA Svo
er látið sem fulltrúar stéttanna
eigi að taka við af réttkjörnum
fulltrúum þjóðarinnar. Án sam-
þykkis þessara stéttafulltrúa á
sjálft löggjafarþingið í rauninni
ekkert að geta að hafzt.
Saraeigiiilcg
óvirðing Alþingis
og stétlar-
íélaganna
Annað mál er, að í framkvæmd
hafa yfirlýsingarnar um þetta
reynzt innantóm blekking. í stað
þess að efla veg og áhrif stétta-
féláganna hefur þessi aðferð
reynzt skollaleikur harðsnúinnar
valdaklíku Framsóknar og nokk-
urra ævintýramanna, er gert hafa
bandalag við hana til að hieiðra
um sig í þjóðfélaginu.. Þar er
hvorki farið að vilja verKalýðs,
stéttarfélaga né meirihluta þjóð-
arinnar. Valdabraskararnir semja
sín á milli um lausn málannr. með
endalausum hrossakaupum bak
við tjöldin á meðan Alþingis-
mönnum og fulltrúum stéttanna
er í raun og veru haldið utan við
það, sem er að gerast. Nauðugir
viljugir eru þeir svo að lokum
kúskaðir til að samþykkja það
er valdabraskararnir hafa ákveð-
ið í leynipukri sínu.
Þjóðhátíðin
fer í hönd
Aldrei hefur lengra verið geng
ið í þessum ósóma en nú síðustu
vikurnar. Aldrei hefur óvirðingin
við Alþingi og stéttafulltrúana
reynzt meiri en einmitt S undir-
búningi og afgreiðslu hinna stór-
kostlegu álaga. sem valdabrask-
ararnir voru allan síðasta vetur,
og vormánuðina til, að semja um
að leggja á þjóðina.
Innbyrðis ósamkomulag, hatur
og iUvilji valdamannanna hefur
og aldrei orðið augljósari en nú.
'Samtímis því er haldið á einu
mikilsverðasta málefni þjóðarinn
ar, landhelgismálinu, með þeim
hætti, að leikur sýnist vera gerð-
ur að því að spilla samúð og
stuðningi þeirra, sem við vegna
legu landsins og aðstöðu allrar
hljótum að hafa nánust samskipti
við.
Níðhöggvarnir eru ekki síð-
ur að verki á íslandi nú en þeir
voru í Þýzkalandi fyrir 1933 og
síðustu mánuðina í Frakklandi.
Lýðræði og þingræði hefur ekki
siður verið óvirt á Islandi af
þeim, er settir hafa verið til þess
að gæta þess en í þessum tveim
ágætu þjóðlöndum.
íslendingar verða að læra af
þeirri vá, sem hent hefur þessar
forystuþjóðir álfunnar. Almenn-
ingur verður sjálfur að hlutast
til um með atkvæði sínu, að á-
gallar lýðræðisins séu lagaðir
áður en það er um seinan og
BARKASPORTBLUSSUR
frá HERKÚLES
Algför nýjung hérlendis
★ Kemd baðmull, litekta og hleypur
minna en 1%.
★ Sérlega vönduð framleiðsla.
★ Stærðitr: 4—12
iryggja ríkinu örugga og þjóð-
holla stjórn.
Þjóðhátíðin, 17. júní fer nú í
hönd og ætti þá hver einasti
góður íslendingur að gera
sér grein fyrir þeim hættum, sem
nú steðja að góðum stjórnarhátt-
um á íslandi.
Bridge
Eftirfarandi spil komu upp á
nýafstöðnu landsmóti í bridge.
í leiknum milli Harðar og Árna
M. gaf þetta spil mörg stig fyrir
Hörð.
Suður gefur. Allir á hættu.
A K 9 8 7 3
A 3
A 4 3
K 6
Enginn
D G 9 6 5
K D G 7 2
9 7 5
D 4
K 10 4
6 5
Á D 10 8 3 2
Suður opnaði á 1 laufi (Eirsar
Þorfinnsson). Vestur (Árni M.)
1 hjarta. Norður (Lárus Karls-
son) sagði 2 spaða. Austur (Sig-
urhjörtur P.) pass. Suður 3 iauf.
Vestur pass. Norður 3 hjörtu.
Austur pass. Suður 3 spaða. Vest-
ur pass og Norður 6 spaða, sem
Austur doblaði og eftir þetta
dobl vann Lárus spilið a.iðveld-
lega, eftir að hjarta kom út, en
það tapast með tígli út. Hagnaðar
vonin að dobla þennan samning
vegur ekki upp á móti hævunni,
sem það skapar að hægt sé að
vinna spilið á því og sannast það
hér, því í fyrsta trompslag svín-
aði Lárus spaða 7 í gegnum
Austur og fékk vörnin því aðeins
1 slag á tromp.
TIL SÖLU
Chevrolet '42
vörubifreið. Uppl. á verkstæð-
inu við Vatnsnesveg í Kefla-
vík, sími 665.
— Bókabáttur
Framhald af bls. 6.
maður skýra mynd af andstæð-
um pólum í skáldskap Þorsteins
Jónssonar.
Við lestur þessarar bókar kom
mér í hug annað kornungt skáld,
sem sendi frá sér fyrstu ljóða-
bók á svipuðu reki og Þorsteinn,
Jóhann Hjálmarsson. Ljóð hans
voru ekki síður ungæðisleg en
Ijóð Þorsteins, en þar var fleira
um hreina tóna, skýrar myndir,
enda virtist hann ekki eins
buridinn af gömlum framandi
formum og Þorsteinn er. Það gef-
ur vísbendingu um vandamál
hans, að prósakaflarnir skuli
vera svo miklu tærari skáldskap-
ur en sjálf ljóðin. Mundi það
ekki vera vegna þess að formin
sem hann velur Ijóðum sínum
séu honum ofviða?
Ég hef séð þess getið í ritdómi
um bók Þorsteins, að hann skeri
sig úr hópi yngri skáldanna fyrir
þá sök, hve hann sé „íslenzkur“
að allri gerð, í bók hans „sé
ósvikinn hreimur þess máls, er
við lærðum af foreldrum okkar“.
Ég veit ekki hvernig ber að
skilja þessi orð, nema ritdómar-
inn sé að gefa í skyn að mælt
mál samtímans sé ekki íslenzkt
og þeir einir yrki upp á íslenzku
sem eiga tungutak Sigurðar
Breiðfjörðs eða Bólu-Hjálmars.
Þetta er sjónarmið sem gagns-
laust er að deila um, en ég hef
jafnan verið þeirrar skoðunar,
að lifandi íslenzka sé fyrst og
fremst það nrál sem talað er af
fóllcinu á hverjum tíma. Menn
sem kjósa að yrkja með tungu-
taki annarrar aldar eru sjálfráð-
rr um það, en hitt er fásinna að
þeirra mál sé „íslenzkara" en mál
þeirra skálda sem yrkja á lifandi
máli síns tíma. Ég lít svo á, að
það sé veikleiki en ekki styrkur
Þorsteins Jónssonar hve gjarn
hann er á að bregða fyrir sig
hjárænulegu orðalagi: „trað
flugstíg úr suðri“, „Ég sporna
votur döggvuð lauf og lyng“,
„leyndist neðan rauðans", „bráð-
um spornar fákur hnigið gras“,
„drottinn skynjar tár í mínu
glasi“. „Og nóttin krýndi auga
minn eið“ o. s. frv.
Þorsteinn Jónsson frá Hamri
stendur við upphaf skáldferils
síns og á margar þrautir óleyst-
ar, en hann á þor og hugkvæmni
sem eiga eflaust eftir að færa
honum marga sigra. Það sem
hann skortir framar öðru er
meiri sjálfsgagnrýni og vand-
virkni.
Sigurður A. Magnússon.
G 19 b o z
8 7 2
10 9 8
G 4
Nýkomið úrval af
telpn og drengjaskóm
Sendum í póstkrofu
HECTOR
Laugaveg 11 — Laugaveg 81.
t
Fyrir 17. júní