Morgunblaðið - 15.06.1958, Blaðsíða 2
MORCIJNBT. 4ÐIÐ
Sunnudagur 15. júní 1958
Stefna stjórnarflokkanna leið-
ir til fjárhagslegs og síðan
menningarlegs ófarnaðar
Frelsið getur verið glatað á morgun,
ef við spyrnum ekki við fótum
Frá landsmálafundum Sjálfstœðisflokksins
1 RÆÐUM sínum á stjórnmála-
fundunum undanfarna daga hafa
Sjálfstæðismenn lagt álierzlu á
nauðsyn þess að skipt verði um
stjórn á íslandi. Ríkisstjórnin lof
aði miklu, en hefur svikið fyrr-
heitin og misst traust þjóðarinn-
ar. Þjóðin þarf nýja stjórn, sem
segir þjóðinni sannleikann, nýtur
tiltrúar hennar og vill og getur
leyst vandamálin og treyst lífs-
kjör þjóðarinnar. — Fréttir bár-
ust í gær af fundunum, sem
haidnir voru á föstudagskvöldið
á Isafirði, Seyðisfirði og Blöndu-
ósi. I gærkvöld átti Ólafur Thors,
formaður flokksins, að tala á
Breiðabliki á Snæfellsnesi ásamt
Sigurði Ágústssyni alþingis-
manni, þeir Magnús Jónsson og
Jón Pálmason áttu að vera fram-
sögumcnn á fundi á Hvamms-
tanga og Ólafur Björnsson og
Björn Ólafsson á fundi í Bolung
muarvik. Fréttir af þessqim fund-
um liggja ekki fyrir þar sem
blaðið fer snemma í prentun á
laugardögum.
Leiðir til fjárhagslegs og síðan
menningarlegs ófarnaðar
Landsmálafundur Sjálfstæðis—
flokksins á Blönduósi á föstu-
dagskvöldið var vel sóttur og
ræðumönnum vel tekið. Jón
Pálmason alþingismaður talaði
aðallega um efnahagsmálin,
rakti þann óhappaferil, sem þau
hefðu lent í í tíð vinstri stjórnar-
innar og lýsti afleiðingum verð-
bólgustefnunnar, einkum fyrir
bændastéttina. Magnús Jónsson
alþingismaður lagði aðaláherzlu
á það, að kjósendur beittu dóm-
greind sinni og létu ekki stjórn-
málaleiðtogum haldast uppi að
brjóta orð og eiða, sem þeir gefa
fyrir kosningar. Rakti hann,
hvernig vinstri stjórnin hefði
brugðizt kjósendum sínum í öll-
um stefnumálum.
Aðrir ræfíumenn voru Her-
mann Þórarinsson oddviti, Páll
Kolka og Guðmundur Jónsson.
Hermann lýsti öngþveitinu í
efnahagsmálunum og þeim glund
roða, sem landhelgismálinu hefði
verið stefnt í. Kolka benti á, að
því, sem hæfast er til að halda
velli fjárhagslega, væri fórnað
til að viðhalda margvíslegu
vinnulífinu, — en sú stefna hlyti
að leiða til fjárhagslegs og síð-
an menningarlegs ófarnaðar, er
stefndi íslenzku sjájfstæði í voða.
Guðmundur Jónsson gerði sam-
anburð á opinberum rekstri og
einkarekstri.
Stjórnarliðum var boðið orð-
ið, en enginn gaf sig fram, enda
voru fáir þeirra á fundinum.
Hörmuleg vinnubrögð í land-
helgismálinu
Kjartan J. Jóhannsson, alþing
ismaður ísfirðinga setti fundninn
á ísafirði og kvaddi Matthías
Bjarnason til fundarstjórnar.
Síðan flutti þingmaðurinn ræðu.
Fjallaði hann fyrst ýtarlega um
landhelgismálið og undirbúning
þess og harmaði málsmeðferð þá,
sem stjórnarflokkarnir hafa við-
haft. Þá ræddi Kjartan ýmis mál
sem varða ísafjörð sérstaklega
og voru til meðferðar á síðasta
Alþingi. Þeirra á meðal eru sam-
göngumálin, en ísafjörður er
ekki í sambandi við aðalakvega-
kerfi landsins, skipaferðir þang-
að eru strjálli en var fyrir aldar-
fjórðungi og allar flugsamgöng-
ur byggjast á einni sjófiugvél.
Næsti ræðumaður var Björn
Ólafsson alþingismaður. Hann
ræddi um stjórnarfarið, vinnu-
brögð ríkisstjórnarinnar og þá
hættu ,sem þjóðinni stafar af að
hafa í ríkisstjórninni flokk, sem
er bundinn sterkum pólitiskum
böndum við erlent vald. Björn
ræddi ennfremur taprekstur út-
vegsins og landhelgismálið, og
hin margvíslegu svik stjórnar-
flokkanna við kjósendur í land-
inu.
55% gengislækkun
Ólafur Björnsson alþingismað-
ur rakti þróun efnahagsmálanna
síðustu ár, minnti á jafnvægis-
ráðstafanirnar 1950 og árangur
þeirrá, sem var mikill allt þar
til kommúnistar efndu til verk-
fallanna miklu 1955. ólafur taldi
„bjargráðin" nýsamþykktu ódul
búna 55% gengislækkun og
minnti á eiða kommúnista fyrir
síðustu kosníngar um að standa
aldrei að gengisfeilingu. Ólafur
taldi brýna nauðsyn til bera að
samræma erlent og innlent verð
lag, svo að útflutningsframleiðsl
an gæti staðizt án styrkja, setja
heilsteypta bankalöggjöf og
bæta skattkerfið í þágu atvinnu-
rekstrar þjóðarinnar. Hann lagði
að lokum áherzlu á, að efnahags-
vandamálin væru rædd af raun-
sæi og ábyrgðartilfinningu.
Ásberg Sigurðsson tók til máls
og fjallaði einkum um málefni
Vestfirðinga. Taldi hann þá fá
litla fyrirgreiðslu stjórnarvalda
og gagnrýndi einkum ástandið í
síma- og samgöngumálum.
Matihías Bjarnason ræddi um
áhrif „bjargráðanna" á útflutn-
ingsframleiðsluna. Gagnrýndi
hann, að gert er ráð fyrir að
bæta hlut þeirrar framleiðslu-
vöru, sem fer til jafnvirðiskaupa
landa, samanborið við þá vöru,
sem seld er fyrir harðan gjald-
eyri.
Björn Ólafsson svaraði að lok-
um nokkrum fyrirspurnum fund
armanna og lagði áherzlu á nauð
syn þess að skapa vinnufrið,
gera kjarasamninga til 2—3 ára,
skrá rétt gengi, endurskoða
vísitölukerfið og snúa algerlega
við á eyðslubrautinni.
Tvenns konár vinnubrögð
Erlendur BjÖrnsson bæjarfó-
geti var fundarstjóri á Seyðis-
f j arðarf undinum.
Gunnar Thoroddsen ræddi m.a.
um utanríkismál og lagði áherzlu
á, hver gæfa það var íslenzku
þjóðinni, að á fyrsta áratug lýð-
veldisins var lagður traustur
grundvöllur að utanríkisstefnu
íslendinga undir farsælli forystu
ráðherranna Ólafs Thors og
Bjarna Benediktssonar. Gengið
var til vináttusamstarfs við aðrar
þjóðir á vettvangi Sameinuðu
þjóðanna og Atlantshafsbanda-
lagsins og þjóðinni áunnið traust,
velvild og virðing. Hins vegar
hefðu íslendingar beðið álits-
hnekki við inngöngu kommúnista
í stjórnina og af ýmsu framferði
ríkisstjórnarinnar, sem nú situr.
Þá ræddi ræðumaður, hve mik-
Yfirmaður enska eftirlits
skipaflofans staddur hér
UNDANFARNA daga hefur legið
hér við Faxagarð í Reykjavíkur-
höfn brezka eftirlitsskipið HMS
Wave. Skipherra þkss, Barry J.
Anderson, er yfirmaður 10 skipa
flotadeildar, sem hefur eftirlit og
annast aðstoð við brezk fiski-
skip, stór og smá, sunnan frá Erm
arsundi og norður í Hvítahaf við
Rússland.
21 stúdent brautskráður
í gœr frá Laugarvatni
í GÆRDAG fóru fram skólaslit
Menntaskólans að Laugarvatni.
Skólameistarinn Sveinn Þorðar-
son, flutti ræðu um starf skól-
ans á skólaári því sem nú er
lokið. Höfðu verið í skólanum
um 90 nemendur, er allir höfðu
staðizt próf, en fimm áttu ólokið
prófum.
Þessu næst ræddi skólameist-
arinn um byggingarmál skóians.
Kvað hann góðar vonir nú
standa til að skriður kæmist á
bruðli í opinberum rekstri og at- það mál og að í sumar yrði byggt
Tvímenningskeppni í bridge:
Stefón Gnðjohnsen og Jóhnnn
Jóhnnnsson hnfn forystn
T VXMENNINGSMEISTAR AMÓT
Xslands í bridge hófst í fyrra-
kvöld og voru þá spiluð 30 spil
af 96 spilum er spiluð eru í
keppninni. — Keppendur eru 48
pör og var keppnin mjög jöfn
og spennandi og framan af höfðu
forustuna Jóhann Jónsson og
Asmundur Pálsson, Rvík, en
misstu hana aftur um það bil er
20 spil höfðu venð spiluð og
voru þá ýmsir um hana.
Að loknum 30 spilum höfðu
þeir Jóhann Jóhannsson og Stef-
án J. Guðjohnsen tekið forust-
unna og voru með 847 stig (með-
altal 690 stig). Annars var röð-
in á næstu þessi:
2. Asbjörn Jónsson — Sigurður
Helgason 833 stig.
3. Guðjón Tómasson — Róbert
Sigmundsson 797 stig.
4. Guðlaugur Guðmundsson —
Kristján Kristjánsson 794 stig.
5. Jóhann Jónsson — Asmund-
ur Pálsson 792 stig.
6. Sigurbjörg Ásbjörnsdóttir
— Rannveig Þorsteinsdóttir 788
stig.
7. —8. Eiríkur Baldvinsson —
Brandur Brynjólfsson 766 stig.
7.—8. Óli örn Ólafsson —
Oiiver Kristófersson 766 stig.
Öll þessi pör eru frá Reykja-
vík, nema hið síðasttalda, það er
frá Akranesi. 1 gær átti að spila
50 spil og í dag lýkur mótinu.
I kvöld kl. 9 verður svo haldin
árshátíð Bridgesambandsins og
verður hún í Sjómannaskólanum.
Fer þar fram verðlaunaafhending
fyrir Firmakeppni, sem er ný
lokið og íslandsmeistaramótið
1958. —
andyrishús við skólabygginguna,
skólastofum fjölgað og húsið
múrhúðað að utan.
Að þessu sinni brautskráði
Menntaskólinn að Laugarvatni 20
stúdenta. Fengu 12 þeirra fyrstu
einkunn, átta II. einkunn og einn
þriðju einkunn. Einn lauk stúd
entsprófi utanslcóla. Stærðfræði-
deildarstúdentar eru 8, en mála
deildar 13. — Hæsta einkunn á
stúdentsprófi hlaut Svavar Sig-
mundsson frá Hraungerði 8,82,
en hann var í máladeild. Hæst
stúdenta í stærðfræðideild var
Sigrún Guðjónsdóttir, Syðstu-
Fossum 8,46. Var hún eini kven-
stúdentinn úr stærðfræðideild-
inni. Er skólameistari hafði af-
hent stúdentum prófskírteinin,
kvaddi hann þá með ræðu. Stúd-
entarnir ráðgera ferðalag til
Þýzkalands, Danmerkur og Sví-
þjóðar nú á næstunni.
Svavar Sigmundsson frá
Hraungerði, hlaut hæstu eink-
unn yfir skólann allan. — Hæstur
1 I. bekk var Jóhann Skaftason,
Hveragerði, 8.57. Hæstur í II.
bekk máladeildar Magnús Pét-
ursson, Selfossi, 8.72. Hæstur í
II. bekk stærðfræðideildar Ey-
steinn Pétursson, Hornafirði,
8.35. Hæstur í III. bekk málad.
Alfreð Árnason, Syðri-Mörk,
Eyjafjöllum, 8,79 og hæstur í III.
bekk stærðfrd. Guðmundur Þor-
steinsson, Skálpastöðum Lunda
reykjadal, 8,44.
Stallari meantaskólans í vetur
var Arnór Karlsson Gýgjarhóls-
koti í Biskupstungum, og færði
skólameistari honum þakkir um
Á föstudaginn bauð skipherr-
ann blaðamönnum um borð í skrp
sitt. Þetta er í fyrsta skipti, sem
hann kemur til íslands. Kvaðst
hann hafa átt viðræður við yfir-
mann landhelgisgæziunnar hér,
Pétur Sigurðsson, um ýmis mál
er snerta gæzlustarfið hér við
land. Þá sagði hann frá komu
sinni og skipsmanna sinna til
Eskifjaröar og Seyðisfjarðar, og
kvaðst minnast með ánægju
kynna af Eskfirðingum og Seyð-
firðingum.
Hann brá upp nokkrum skyndi
myndum af fyrirkomuiagi og
starfi hinna brezku eftirlitsskipa
hér við land og á öðrum fiski-
miðum við Noregsstrendur og
Rússlands. Hér við land er starfið
mestmegnis fólgið í aðstoð við
biluð skip, sjúkrahjálp og öðrum
þess háttar, svo og afskiptum
af landhelgisbrotum brezkra tog-
ara.
Það mun ekki óeðlilegt að spurt
sé, sagði skipherrann: Af hverju
þurfið þið þá að hafa hér við land
vopnð herskip. Því er til að svara,
að það er ódýrasta fyrirkomulag-
ið á þessu nauðsynlega starfi.
Um leið er það þjálfun fyrir sjó-
liðana, að sigla um hin norðlægu
höf.
Hann kvaðst ekki re-ðubúinn
að svara spurningum varðandi út-
víkkun fiskiveiðasvæðisins í 12
mílur. Ég er sjóliði, en ekki stjórn
málamaður, sagði Anderson. sem
er hinn vörplegasti maður, með
iangan feril að baki sér á sjón-
um. Eftir að hafa verið á brezk-
um og norskum flutningaskipum
gekk hann í brezka* sjóherinn
1936. í síðustu heimsstyrjöld var
hann á herskipum í Miðjarðar-
hafinu, á Kyrrahafinu og Atlants
hafinu og ber hann mörg heið-
ursmerki fyrir hetjulega fram-
göngu.
HMS Wave er nú í síðasta leið-
angri sínum sem efirlitsskip, en
það var byggt 1944. Það er rúm-
lega 100 manna áhöfn á skipinu.
Þegar ég kem hingað til Reykja-
víkur næst, vonast ég til að vera
kominn á nýrra og heppilegra
skip, sem nú er verið að smíða
í Bretlandi og er aðailega útbúið
til að herja á kafbáta.
H.M.S. Wave fer héðan á
ið hefur áunnizt í landhelgismál-
inu með setningu friðunarlag-
anna 1948 og útfærslu landhelg-
innar 1950 og 1952 og hvern
árangur rækileg, rökviss og ó-
þreytandi barátta Islendinga hef-
ur borið. T. d. viðurkenna allar
vestrænar þjóðir nú sérstöðu Is-
lendinga, og Bretar, sem börðust
fyrir skemmstu gegn 4 mílna
landhelgi, buðu 6 mílna land-
helgi á Genfarfundinum. Þannig
verður að halda áfram að vinna,
sagði ræðumaður, en ekki af
ábyrgðarleysi eins og núverandi
stjórn hefur gert. Aldrei má
missa sjónar á því marki, að
íslendingar fái einir yfirráð yfir
öllu iandgrunninu.
Ef slegið er slöku við ....
Stjórnmálaviðhorfið í dag ein-
kennist af því, að enginn stjórn-
arflokkurinn telur sig í raun og
veru bera ábyrgð á því, sem gert
er — sagði Einar Sigurðsson út-
gerðarmaður, í upphafi ræðu sinn
ar. Hvernig getur nokkurt þjóð-
félag staðizt til lengdar, ef eng-
inn af þeim ábyrgu vill bera
ábyrgð á nokkru, sem máli skipt-
is? Eftir því sem stjórnarflokk-
arnir eru fleiri, er hættan fyrir
borgarana meiri í þessu efni.
Ræðumaður fjallaði síðan um
stjórnmálin á Austurlandi. Hann
sagði, að járnaga flokksræðisins
hefði verið beitt miskunnarlaust
til að halda fólkinu í klóm Fram
sóknar og kommúnista og notuð
aðstaða í sambandi við atvinnu,
verzlun og lánsfé. Andrumsloftið
í þessum helfjötrum minnir
helzt á það, sem er íyrir austan
járntjald, sagði Einar Sigurðsson.
Hann rakti síðar. nokkur iofotð
stjórnarflokkanna og benti á, að
efndirnar h*ía engar orðið.Hvatti
hann til sameiningar gegn þeim
öflum, er nú ráða í ríkisstjórn ís-
lands. Það dýrmætasta, frelsið,
getur verið horfið á morgun, ef
slegið er slöku vtð, sagði hann
að lokum.
Ur röðum stjórnarsinna töluðu
Björgvin Jónsson alþingismaður
og Einar Jónsson í Miðnesi, en að
ræðum þeirra loknum, töluðu
Gunnar Thoroddsen og Erlend-
ur Björnsson.
1700 lestu geim-
skip til Mnrs ?
STORRS, Connecticut. — AFP
— Dr. Charles Waring, hinn
visindalegiráðgjafi bandariska
hermálaráðherrans, Wilbur
Bruckers, sagði nýlega í ræðu,
er hann hélt í Storrs, að vís-
indadeildir hersins hefðu gert
áætlanir um að senda 1700
lesta geimskip út í geiminn
í áttina til Mars. Tólf manna
áhöfn á að vera í geimskip-
inu. Waring, sem er forseti
efnafræðideildar Connectieut-
háskóla, bætti því við, að ein-
stök atriði þessarar áætlunar
hefðu þegar verið rædd, þó að
smíði geimskipsins væri cnn
ekki hafin. Ég hcld, að horf-
urnar á því, að geimskipið
komist til Mars og heim aftur,
séu allgóðar, sagði Waring.
leið og hann þakkaði kennurum I morgun mánudag áleiðis til Fser-
og nemendum samstarfið i vetur.'eyja.
Skákkeppni
vélsmiðjanna
NÝLEGA er lokið árlegri skák-
keppni vélsmiðjanna í Reykja-
vík. Er keppt í fjögurra manna
sveitum og urðu úrslit nú þannig.
Landsmiðjan vann Héðinn 314
gegn Vz. Landsmiðjan vann Stál-
smiðjuna með 3X4 gegn y2 og
Héðinn vann Stálsmiðjuna 3 gegn
1.
Sveit Landsmiðjunnar sem sigr
aði skipa Arinbjörn Guðmunds-
son, Jón Óli Ólason, Guðm. Ar-
onsson, Birgir Bogason og Jón
Þ. Bjömsson. Sveitin hlaut að
launum bikar, er Landsmiöjan
gaf. Unnu Landsmiðjumenn hann
nú til eignar, en þeir hafa sigrað
í keppni vélsmiðjanna þrisvar í
röð.