Morgunblaðið - 15.06.1958, Blaðsíða 3

Sunnudagur 15. jún! 1958
Moncvvntiaðið
3
Séra Biarni Jónsson
Þér er fooð/ð
TiX þess að fá nokkra liugmynd um hvernig síldveiðiskipin
eru búin út á síldarvertíðina við Norðuriand, er fróölegt að
ganga vestur í bátahöí'nina við Grandagarð hér í Reykjavík.
I»ar hefur verið mikið að starfa undanfarna daga við fjölda
skipa, sem voru þar til viðgerðar og málunar og hafa tugir
iðnaðarmanna verið að vinna í skipunum.
(Ljósm. Mbl. Ól. K. M.).
Ú r v eri nu
-- Eftir Einar Sigurðsson-
Togararnir
Við Austur-Grænland, þar sem
flest skipin halda sig um þessar
mundir, var framan af vikunni
hvöss austan- og norðaustanátt,
svo hvöss, að skipin gátu ekki
togað í 2 sólarhringa. A hetma-
miðum var betra veður og þó all-
hvasst. Síðari hluta vikunnar var
hægviðri. Nokkuð af skipunum
er svo við Reykjafjarðarál norð-
austur af Horni, og skipin, sem
veiða í salt, fyrir vestan Græn-
land eins og áður.
Afli var góður síðustu viku,
sérstaklega hjá þeim skipum,
sem voru við Austur-Grænland,
þar sem þau fengu bæði þorsk
og karfa.
fs er enn yfir Vestfjarðamið-
um.
Fisklandanir:
Hvalfell ........ 260 t. 12 daga
Askur ........... 291 - 9 —
Karlsefrri ... 315- 9 —
Jón Þorláksson .. 60-14 —.
saltfiskur .... 110 -
Reykjavík
Sjóveður var gott alla vikuna.
Afli var tregur hjá hantltæra-
bátunum, 200—300 kg. á færi
yfir daginn.
Einn bátur, Kristín, kom inn
eftir 4ra daga útivist með 13
lestir af fiski, sem fengizt liafði
á handfæri í Breiðubugtinni.
Akranes
Síðustu 5—6 reknetjabátarnir,
sem voru með netin um borð,
fóru út á sunnudaginn var og
urðu ekki varir við síld, og þar
með lauk reknetjaveiðinru að
þessu sinni.
Verið er nú að búa alla báta á
síldveiðar, sem norður ætla
Verða þeir einir 18.
Bjarni Ólafsson kom frá Græn-
landi í vikunni eftir 17 daga úti-
vist með 220 lestir af isvörðum
fiski, mest þorski.
Keflavík
Síldveiði í reknet var sama og
engin siðustu viku, og eru nú
flestallir búnir að taka netm úr
bátunum, aðeins einir tveir bát-
ar eru enn með þau um borð.
Flestir bátar eru að verða til-
búnir til norðurferðar.
Vestmannaeyjar
Sjór er nú lítið stundaður, að-
eins af nokkrum handfærabátum
og einum bát, sem rær með línu.
Hjá handfærabátunum var afl
inn ágætur síðustu viku, komst
hjá Gamminum upp í 14 lestir
yfir sólarhringinn. Var það allt
ufsi.
Runólfur rær með línu og afl-
ar ágætlega, hefur komizt upp í
13 lestir í róðri. Er aflinn mest
langa. .
Flestir síldveiðibátarnir eru nú
að verða tilbúnir til norðurferð
ar, og einn er þegar farinn, Kap.
Tundrið í norðurhöfum
Landhelgismálið vekur heims-
athygli. Það er því ekki furða,
þótt íslendingar sjálfir fylgist
af mikilli athygli með hverjum
þætti í gangi málsins.
Atburðir síðustu daga minna
dálítið á annað deilumál, sem á
döfinni var fyrir ekki ýkja
löngu, átökin um Súez. Bretar
og Frakkar töldu Egypta vera að
brjóta samninga og alþjóðalög.
Egyptar töldu hins vegar réttinn
sín megin. Það þarf ekki að rekja
gang þeirra mála lengra, til þess
er mönnum hann í of fersku
minni.
Okkur íslendinga langar ekki
til að ánetjast nokkurri þjóð. Við
viljum umfram allt varðveita
sjálfstæði okkar, ekki aðeins í
orði, heldur og á borði. Okkar
fróma ósk er, að aðrar þjóðir
viðurkenni rétt okkar til fiski-
miðanna við strendur landsins,
sem lífsafkoma þjóðarinnar bygg
ist á. Og er það ekki það, sem
koma skal, að hver þjóð hafi
einkarétt til fiskveiða, ekki að-
eins innan 12 mílna línunnar,
heldur á öllu landgrunni sínu?
Síldveiðarnar
Meiri undirbúningur er nú
undir síldveiðarnar norðanlands
en nokkru sinni áður. Skipin
verða vafalítið fleiri en í fyrra,
eða á að gizka 250 skip, og veiði-
tækin fullkomnari. Þannig verða
mörg skip með nælonsíldarnæt-
ur. Þegar það bætist svo við,
að Noi'ðmenn verða nú fyrr og
fleiri á miðunum en nokkru sinni
áður, er viðbúið, að þröng geti
orðið á þingi. Margar aðrar er-
lendar þjóðir verða þarna fyrir
utan Norðmenn, þótt þeir verði
langflestir og stórvirkastir. Það
er talið, að Norðmenn byrji strax
með 100 skip, sem veiða í snyrpu,
og láti 35 skip flytja síldina í
norskar síldarbræðslur. Þar að
auki verði 20 stór snyrpuskip,
sem ætli sjálf að flytja síldina
til Noregs.
Aldrei hefur verið eins dýrt
og nú að búa skipin á síldveiðar,
einkum þegar um nýjar nætur
er að ræða. Nælonnót kostar nú
við 300 þúsund krónur, og hefur
þá hækkað við 100 þúsund krón-
f ÞESSUM mánuði eru liðin 50
ár frá því ég flutti fyrstu ræðu
mína hér í Dómkirkjunni. Síra
Jóhann bauð mér prédikunar-
stólinn. Ég var bæði hræddur og
feiminn, en langaði samt til þess
að flytja ræðu. Þegar ég las guð-
spjall dagsins, frásögnina um
hina miklu kvöldmáltíð, eignað-
ist ég nýjan kraft, og þó að ég
væri feiminn og kvíðafullur, var
gleðin í fylgd með kviðanum. —
Hver var sú gleði? Að vera þjónn,
sendur til þess að bjóða mönn-
um til heilagrar hátíðar. Þessi
gleði býr enn hjá mér.
Það er sama guðspjallið í dag,
eins og fyrir 50 árum. Það hefir
veitt mér mikirin fögnuð, er
menn hafa tekið boðinu, og oft
hefi ég verið sorgbitinn, er boð-
inu hefur verið hafnað.
Á liðnum árum hefi ég séð
marga samferðamenn kveðja
þenna heimj og ég hefi séð þjón-
ana, sem buðu mönnum til hátíð-
ar í guðsríki, hverfa héðan. En
Drottinn er hinn sami í gær og
í dag. Þjónarnir eru um stund,
en Drottirin er hér ávallt, og
hann bíður í dyrunum til þess að
bjóða menn velkomna, er þeir
ganga inn í veizlusalinn.
fylgir hirðuleysi, og menn fara
á mis við hin dýrustu gæði.
Með afsökunum og kæruieysi
svipta menn sig hátíðargleðinni.
En Guð heldur áfram að bjóða.
Hve fagurt hlutverk að vera send
ur af Guði með boðsbréf til mann
anna. Þjónninn hefur góð skila-
boð að flytja. Hann má ekki
þreytast. Alltaf á hann að segja:
Komið, því að allt er þegar til-
búið.
Hann má búast við afsökunum:
Ég get ekki komið i dag, og ég
verð að sofa út í fyrramálið. Ég
vérð að gæta hinnar ítrustu var-
kárni, og ég treysti mér ekki til
að sitja lengi á hörðum kirkju-
bekkjum.
En þegar Drottinn kallar,
hvernig get ég asfakað mig?
Hann segir við mig: „Kom þú,
eins og þú ert“. Ef þér er boðið
í veglegt samsæti, getur vel ver-
ið, að þú afsakir þig, af því, að
þú átt ekki nógu fín föt. En Guð
segir: „Kom þú. Ég skal sjá þér
fyrir skartklæðum".
En hve vér íslendingar meg-
um vera þakklátir, að þjónarnir
fá tálmunarlaust leyfi til þess að
kalla á menn, svo að þeir taki á
móti blessun frá Guði. Biðjum
I fyrir þjónunum, að þeir séu
Guð vill, að allir taki boðinu. brennandi í andanum, ávallt
Það er hið veglegasta boð, og
vissulega hafði sá maður rétt að
mæla, sem sagði við Jesúm: „Sæll
er sá, sem etur brauð í guðsríki“.
Mér er óskiljanlegt, að menn
skuli afsaka sig, þegar þeim er
boðinn hinn mesti fögnuður.
Menn standa í biðröðum til þess
að fá aðgöngumiða að stundar-
gleði, en skeyta því engu, þó
ur vegna nýja yfirfærslugjalds- | að Þeim se ætluð hin fullkomna
ins. Það þarf ekki minna en 2000 Sleði- Þá verða menn sv<? var'
mála afla til þess að borga aðeins
verðhækkunina, þegar tekið er
tillit tii þess, að skipshöfnin fær
sinn hluta af aflaverðmætinu á
móti útgerðarmanninum.
Síðustu árin hefur síldin ver-
ið mest á austursvæðinu, og hef-
ur einatt verið mikill bagi að
því, hve lítið hefur verið þar um
síldarverksmiðjur. Nú er verið
að bæta þó nokkuð úr því með
byggingu verksmiðju á Vopna-
firði og Neskaupstað. Verksmiðj-
ur voru fyrir á Seyðisfirði, Eski-
firði og Fáskrúðsfirði, fyrir utan
svo að sjálfsögðu aðalverksmiðj-
una á austursvæðinu, Raufar-
hafnarverksmiðjuna. Auðveldar
þessi verksmiðjukostur fyrir
austan skipunum veiðina og ætti
að gefa þeim meiri afla, ef síld-
in hagar sér eins og áður.
Allmikið hefur verið selt af
síld fyrirfram, eða 262 þús. tn.
Allir vita, hvílíkur herramanns-
matur norðansíldin er, og verður
að treysta því, að sala takist á
viðbótarmagni, ef um mikla veiði
verður að ræða, en það veit að
sjálfsögðu enginn fyrirfram.
Norðmenn hafa haldið því
fram, að síldarleysistímabilin
standi í 50—60 ár. Ekki hafa ís-
lendingar viljað trúa á slíkar
kenningar, því að alltaf hafa
þeir verið að auka þátttökuna í
veiðunum. Bjartsýni síldaráranna
með verksmiðjubyggingar á von-
andi eftir að koma okkur að góðu
liði áður, en langt um líður, ef
til vill strax í sumar. Það var
sárgrætilegt að sjá á eftir Hær-
ingi til Norðmanna, 8000 mála
nýtízku verksmiðju fyrir 4V2
millj. króna. Hann hefði komið
í góðar þarfir fyrir austan, og
þá hefði ekki þurft a. m. k. í
bili að hreyfa Dagverðareyrar-
verksmiðjuna.
Miklar vonir eru bundnar við
síldarúthaldið fyrir norðan að
þessu sinni eins og fyrri daginn.
Mestu máli skiptir þetta auðvit-
að fyrir þá, sem eru beinir þátt-
takendur í veiðum og verkun, en
miklu skiptir það hvert manns-
barn í landinu, þjóðarbúið í heild.
Aldrei hefur verið meiri þörf á
miklum síldarafla en nú.
reiðubúnir til þess að kalla á þá,
sem eru fagnandi og búa sólar-
megin, ávallt hlýðnir, er þeir
eru sendir til þeirra, sem búa í
baráttunnar heimkynnum. Guð
blessi þá, sem flytja mönnunum
orð lífsins.
Hús Drottins er rúmgott. Það
er óhætt að bjóða og kalla. Það
er kallað á æskuna. Mörgum
fermingarbörnum hefur verið
boðið til hinnar fegurstu hátíð-
kárir. Þá er allt til fyrirstöðu. Það er kallað á karla og kon-
Gat ekki maðurinn, sem keypti
akurinn, skoðað hann á öðrum
tíma. Þurfti hann að nota veizlu
tímann til þess. Auðvitað hafði
sá, er keypt hafði akneytin, mörg
tækifæri til þess að reyna þau.
Hann var búinn að kaupa þau.
Hann missti ekki af kaupunum,
þó að hann færi í veizluna. Eða
hvað segir þú um manninn, sem
svarar boðinu með þessari setn-
ingu: „Ég er nýgiftur, og þess
vegna get ég ekki komið“. Hann
svarar blátt áfram neitandi og
afsakar sig ekki. Honum mátti
þó vera það ljóst, að konan var
boðin með honum.
Eitt var þessum mönnum sam-
eiginlegt. Þeir vildu ekki. Þetta
snerti þá ekki. Þeir voru kæru-
lausir, hlutlausir. Það er þetta
afskiptaleysi, sem er óvinur hins
heilaga málefnis, þessu hlutleysi
Rafmagns-veiðitæki
I Sovétríkjunum hefur verið
fundið upp rafmagnstæki til
veiða á höfum úti. Tækið veiðir
eingöngu stóran fisk og skilur
eftir smáfiskinn. Tækið lamar
fiskinn, sem er síðan sogaður með
dælu upp í skipið.
Færeyingar ekki eftirbátar
Færeyingar binda miklar von-
ir við veiðarnar í ár við Græn-
land og Nýfundnaland. Senda
þeir þangað 9 stóra togara, 30
stærri skip og 50 stóra vélbáta.
Láta íslendingar byggja
í Noregi?
Norsk blöð skýra frá því, að
vonir standi til, að norskar
skipasmíðastöðvar byggi á næst-
unni 10 fiskiskip fyrir íslendinga.
£ „ÚR VERINU“
— kemur næst með haustinu. —
ESKIFIRÐl, 13. júní. — Að und-
aníornu hefur verið unnið að því
að búa bátana hér á síldveiðar.
Fjórir bátar munu stunda veiðar,
og er einn þeirra þegar farinn.
Er það m.b. Jón Kjartansson.
— Gunnar.
ur í umsvifum hins daglega lífs.
Það er kallað á hina sjúku og
sorgbitnu, það er hvíslað að
þeim: „Þér er boðið“. Þjónninn
nemur staðar hjá gamalmenninu
og segir: „Þér er ekki gleymt.
Guð bíður eftir þér“.
Aldrei gleymi ég myndinni, er
Joakim Skovgaard hefur málað.
Myndin ber heitið: „Hin mikla
kvöldmáltíð“. Þekur myndin
veggina í Vébjargadómkirkju.
Ég horfði lengi á þjónana, sem
hjálpuðu fólkinu upp þrepin inn
í gleðisalinn.
Þetta er í dag líf og starf krist-
innar kirkju. Boðskapurinn er
hinn sami nú í dag eins og áður:
„allt er tilbúið". Skilaboðin eru
hin sömu: Komið.
Rekum tómlætið burt. Svæfum
oss ekki í kæruleysi og hlutleysi.
Fylgjumst að inn í heimkynni
guðsríkis. Segjum mönnum frá,
hve yndislegt er að vera þar. •
Seg þeim, hvað þú sjálfur
reyndir,
sjálfur veizt og þreifar á,
um hans kærleik, um hans
dæmi,
um hans lífgun dauðum frá.
Hvílík tign að vera sendur af
Drottni, hvílík gleði að fá að
verða samferða á fund Drottins.
Oft nem ég staðar við þessi orð
Matth. Jochumssonar:
Lifðu Jesú —- sálum safna
sólargrams und merkisstöng.
Þetta er hin rétta aðferð: Að
taka með fögnuði tilboði Drott-
ins, er hann segir: „Fylg þú mér“,
fara þá til mannanna og segja
þeim frá hinu sælasta hnossi.
Þá verður hægt að tala um lif-
andi, starfandi kirkju. Þá verður
eðlilegt að syngja: Hve. gleðileg
verður sú guðsríkis öld.
Það á ekki að slá þessu á frest.
Þetta á að gerast hér. Þetta á að
gerast nú.
Fagnaðarboðskapur er oss flutt
ur. Þessi gleðitíðindi eru ætluð
þér. Þegar boðsbréf er sent oss,
er ætlazt til að vér svörum.
Ég flyt þér kveðjuna: „Þér er
boðið.“ Ég bið þess, að þú svarir:
Ég þakka. Ég kem.
Þá fagnar þú áreiðanlega hinni
sælustu stund.