Morgunblaðið - 10.08.1958, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 10. ágúst 1958
— Reykjavíkurbréf
FiamJhald af blu. 11.
Ýmist verið á rnóti umbótunum
til siðustu stundar eins og 1942,
eða samþykkt þær til að forðast
algert öngþveiti, eins og 1933 og
1934. Eftir þeirri framkomu og
orðum Tímans nú verður því
ekki betur skilið, en að Fram-
sóknarmenn telji enn, að hin
Lítil telpa á rauðum kjól
kœtt við Þorbjörgu Björnsdóttur nírœða
— Nú er Tobba ekki lengur
nein Tobba, sagði Þorbjörg Björns
dóttir, þegar blaðamaður Mbl.
hitti hana að máli í fyrradag
rétta kjördæmaskipun hafi verið j Hún beindi að vísu ekki orðum sín
hér á landi áður en stjórnarskrár um til hans, heldur barnanna,
breytingin 1934 tók gildi. Það er j sem sátu í sófanum og biðu þess
því fróðlegt að athuga, hvernig ■ með eftirvæntingu, að vig ljós-
úrsht kosninga hefðu orðið, ef myndari smellti af. — Ég er orð-
breytingarnar 1934 og 1942 hefðu
ekki náð fram að ganga.
Vill Framsókn
fá 22 af 42 ?
Við síðustu kosningar fékk
Framsóknarflokkurinn, eins og
kunnugt er, rúm 15% af öllum
kjósendum landsins. Þó að kjós-
endafylgið reyndist ekki meira,
fengu Framsóknarmenn kosna
17 pingmenn af 52, eða aðeins
tveimur færri en Sjálfstæðis-
flokkurinn, sem fékk 42,4% af
fylgi kjósendanna. — Flestum
finnst þetta ranglæti ærið nóg og
telja að íslenzkt þjóðfélag sé í
yfirvofandi hættu, ef ekki verður
bráðlega úr þessu bætt. En það,
sem Tímanum þykir að, er, að
rómglætið sé alltof lítið.
Ef kjördæmaskipunin sem gilti
fyrir 1942 væri enn í gildi, mundi
Framsóknarflokkurinn með sín
rúm 15% allra atkvæða við kosn-
ingarnar 1956 hafa hlotið 20 af
49 þingsætum, í stað þeirra 17 af
52, sem hann raunverulega fékk.
En ef enn hefði verið í gildi sú
skipan, sem var fyrir 1934, eru
allar líkur til, að Framsókn hefði
af 42 þingmönnum, en fleiri voru
þeir ekki þá, hlotið 20 við kjör-
dæmakosningar og 2 við lands-
kjör eða samtals 22 — þ. e.
hreinan meirihluta!
Slíkt er Framsóknarréttlætið,
sem Tíminn fárast yfir, að ekki
skuli enn gilda!
in gömul kerling, bætti hui. við og
brosti framan í ijósmyndarann,
með þeim árangri sem sést á þess
ari síðu. Svo lagði hún hendurnar
í kjöltu sér og bætti við: — Æ,
ég veit ekki hvernig ég á að fara
með þessar hendur, þær hafa allt-
af verið svo stórar.
Þorbjörg er níræð í dag og í til
efni þess látum við þessar lín-
ur fylgja myndinni. Þó að þetta
sé engin fermingarmynd, er hitt
víst, að Tobba er ennþá sú gamla
Tobba, hvað sem hver segir.
Þorbjörg er fædd og uppalin í
N.-Múlasýslu. Foreldrar hennar
voru hjónin Guðrún Jónsdóttir og
Björn Sigurðsson bóndi á Stóra-
bakka í Hróarstungu. Hún missti
föður sinn þegar hún var sjö ára
og skildi þá líka við móður sína,
því hún varð að sjá um bróður
hennar, sem var þremur árum
yngri. Þorbjörg var því á ýmsum
stöðum í sveitinni fram að tvítugu
og getur hver maður ímyndað sér
að það hefur ekki alltaf verið
bjart fram undan í lífi ungu telp-
unnar. Henni þótti ákaflega vænt
um föður sinn og um hann á hún
fegurstu æskuminninguna.
— Á þjóðhátíðinni 1874 var ég
aðeins sex ára. Þó man ég vel eft-
ir þessum degi: Ef ég renni hug-
anum að þessari hátíðlegu stund,
sé ég fyrir mér dálítinn telpu-
hnokka, sem gengur um slétt tún-
ið á Hallfreðsstöðum í fylgd með
föður sínum, horfandi á þau und
ur, sem fyrir augu bar, giöð og
hamingjusöm, í rauðum vaðmáls-
kjói með axlasvuntu úr gráu sissi.
Mikil lifandis ósköp fannst henni
Framfíðaratvinna
Ábyggilegur reglusamur maður getur fengið at-
vinnu í efnalaug. Æskilegur aldur 35—45 ára. Til-
boð sendist til Mbl. fyrir 15. þ.m. merkt: „Hrein-
legur — „7 — 6651“.
Einbýlishús
Við Borgarholtsbraut í Kópavogi er til sölu. Húsið er
114 ferm. steinhús, 4 herb. og fleira á hæð og 3 herb. í risi.
Fasteignaskrifstofan
Laugavegi 7. — Sími 19764. Eftir lokun 13533.
Einbýlishús — Gróðroslöð
Lítið en vandað timburhús á mjög stórri vel ræktaðri lóð
í nágrenni Reykjavíkur til sölu, hentugt sem gróðrarstöð.
Upplýsingar ekki gefnar í síma.
Fasteignaskrifstofan
Laugavegi 7.
hún vera fín á þessum bjarta sum
arfagra degi. Hún hafði aldrei átt
önnur eins föt á ævi sinni og beit
í sig þessa minningu, sem hefur
fylgt henni alla tíð síðan.
— Já, þjóðhátíðin hjá okkur
var haldin á Hallfreðsstöðum, bæ
Páls Ólafssonar — næsta bæ við
okkur, og því ekki langt að fara.
Þorbjörg Björnsdóttir
En þó ég muni svona vel eftir þess
um degi, veit ég ekkert um, hvað
þarna fór fram. Það var kjóllinn.
Og svo hafði ég nú ekki mörg ár
að baki, ekki eldri en hún Svava
litla þarna.
„Vesturferðirnar" svokölluðu
eru Þorbjörgu í barnsminni. Hún
segir, að ástandið í sveitinni hafi
verið hörmulegt á þessum árum:
— Þið getið ekki gert ykkur neina
grein fyrir því, ekki held ég. Eg
man sérstaklega eftir þ\i, hvað
margt fólk fór „vestur“ 1876, þá
mátti heita, að mitt byggðarlag
legðist í eyði, a. m. k. lá við borð
að margir bæir tæmdust að fólki.
Þá fór margt frændfólk mitt og
fæstir komu aftur til gamla lands
ins. Það var líka svo, að fólkið
kvaddi vini og ættingja eins og
það væri að sjá á eftir þeim ofan
í gröfina; það datt engum I hug,
að neinn kæmi aftur úr útlegð-
inni. Það felldi margur maðurinn
tár á þessum árum, o-já — ekki
vantaði það. Þetta var hörmulegt
ástarid. Að vísu byggðust sumir
bæirnir aftur, en aldrei eins og
var. Sums staðar lagðist allt í
eyði....
— En svo fórstu til Seyðis.
fjarðar, Þorbjörg?
— Já, þegar ég var komin und-
ir tvítugt.
— Og hefur væntánlega keypt
þér nýjan, rauðan kjól?
Já, ætli það ekki. Þá var ég
á mínum beztu árum, kát og glöð
eins og gengur. Þar hitti ég móð-
ur mína aftur og bjó hjá henni,
þar til hún lézt, aldamótaárið. —
Skömmu síðar fluttist bróðir minn
til Ameríku, þar sem hann hefur
verið síðan. Hann er nú hálf-ní-
ræður. Það hefur margt á daga
hans drifið, get ég sagt ykkur, og
ekki allt tekið út með sældinni. —
Bréfin hans hafa alltaf verið
skemmtileg, en oft var það erfitt,
o-já. —
— Þú hefur auðvitað lagt ýmis
legt fyrir þig á Seyðisfirði?
— O-já, eins og gengur. Ég
lærði að sauma, en vann annars
allra handa vinnu. Ég saumaði
fyrir allar „betri háttar konur“,
í bænum, svo voru þær nú kall-
aðar í þá daga, ágætar
manneskjur allar saman, ekki vant
aði það. Ég hef ekki kynnzt öðru
en góðu fólki um dagana og verð
að segja, að það hefur verið mín
mesta gleði í lífinu.
— O-nei, það gerðist svo sem
ekkert á Seyðisfirði eftir að ég
kom þangað, snjóflóðið mikla
„um garð gengið“ og allt i föstum
skorðum. Ég þarf náttúrlega ekki
að segja ykkur frá því, þegar sím
inn kom til Seyðisfjarðar. Það
muna allir. Strengurinn var sett-
ur í land í víkinni fyrir utan Stein
holt, margir höfðingjar komu
saman, ræður voru fluttar. Hann-
es Hafstein var glæsilegur mað-
ur, það vantaði ekki, en á ég að
fara að lýsa því yfir einu sinni
enn, æ-jæja. Okkur stelpunum hef
ur vafalaust fundizt hann „sæt-
ur“, blessaður maðurinn, þið vitið
hvernig það er. ...
Og svo er komið að lokaáfang-
anum:
— Ég kynntist Valgerði, systur
Björns á Dvergasteini, á meðan
ég dvaldist þar um skeið. Hún fór
sem ráðskona að Hvanneyri í Borg
arfirði 1907 og slóst ég I förina
með henni. Ég réði mig hjá þeim
hjónum, Svövu Þórhallsdóttur og
Halldóri Vilhjálmssyni skólastj.,
og var ráðskona á Hvanneyri í 30
ár. Síðan fluttist ég með fjölskyld
unni hingað til Reykjavíkur og
hef verið með henni til þessa dags,
eða í 51 ár. \lltaf liðið vel hjá
þeim, ég er nú hrædd um það, og
minnist þeirra allra með hlýju —-
finnst ég vera orðin ein af fjöl-
skyldunni.
— Hvernig er nú að hafa verið
í rúma hálfa öld í þjónustu sama
fólks?
— Alveg prýðilegt. Þær gera
það víst ekki lengur og varla í
framtíðinni. Það er komið svo mik
ið los á fólkið, já, lítið þið bara
á pólitíkina, ég veit bara ekki hvar
þetta endar allt saman. En ég
ætti ekki að vera að skipta mér
af því, kemur það ekkert við —•
nei, mér er svo sem sama, komin
á þennan aldur. — En hvað sem
um það má segja, getið þið bætt
því við, að mér hefur alltaf verið
ákaflega illa við flutninga og hef
helzt ekki viljað skipta um vist.
Kannski einhver áhrif frá æsku-
árunum, veit það ekki, en ég hef
jafnvel orðið veik af tilhugsun-
inni um að þurfa að flytja. Ég
vona, að til þess komi ekki oftar.
Samtalinu var lokið. Þorbjörg
spurði, hvort þetta væri nóg undir
myndina. Við játtum því og
kvöddum þessa trygglyndu þjón-
ustu, minnugir þess að það er ekki
sama, hvort þjónað er af illri nauð
syn eða með höfðingslund. Þor-
björg hefur alltaf þjónað með
höfðingslund — og hjarta hennar
er ekki minna en hendurnar.
★
Þorbjörg er í dag eins og hún
hefur verið seinustu 20 árin hjá
sinni gömlu húsmóður, Svövu
Þórhallsdóttur, að Fjólugötu 19a
og munu sjálfsagt margir eiga
leið þangað í dag.
Þórunn AÖils banka-
fulltrúi — Minningarorð
Á MORGUN fer fram útför Þór-
unnar Aðils bankafulltrúa í
Landsbankanum' sem andaðist
þann 2. þ. m., 52 ára að aldri.
Ung að aldri gerðist Þórunn
starfsstúlka í Landsbankanum og
vann þar ætíð síðan. Komu strax
í ljós ágætir hæfileikar hennar
enda átti hún til góðra að telja
þar sem hún var dóttir hms al-
þekkta ritsnillings Jóns heitins
Aðils og konu hans, Ingileifar
Snæbjarnardóttur, er af þeim
sem hana þekktu var talin vel
gefin kona.
Lengst af starfstíma sínum
veitti Þórunn forstöðu og var
fulltrúi í einni umsvifamestu og
vandasömustu deild Landsbank-
ans, þar sem er afgreiðsla erlends
gjaldeyris og mun það allra dóm-
ur að henni tækist það með af-
brigðum vel, enda var hún auk
ágætra gáfna gædd framúrskar-
andi góðri lund, stjórnsemi og
stillingu.
Að sama skapi var hún hinn
skemmtilegasti félagi, enda líka
mjög vinsæl af öllum sem henni
kynntust, ekki sízt samverka-
fólki hennar og vinkonum.
umboösmenn:-
KRISTJÁN O.
SKAGFJÖRD
H/F
REYKJAVDC.
MARGF0LD
ENDING MEÐ
MANSI0N BÓNI
Heimili sitt annaðist hún með
frábærri alúð og umhyggjus».mi
og er því þungur harmur kveð-
inn að ástvinum hennar við frá-
fall hennar.
Þrek hennar og sá’arkraftar
komu líka greinilega í ljós i veik-
indum þeim sem hún átti við að
stríða 1 síðastliðin 2 ár og sem
bæði hún og allir henni nákomn-
ir vonuðust til að myndu enda
með bata hennar en sem því
miður, ekki varð raunin á.
Það er því með sárum söknuði
að við nú kveðjum Þórunni Aðils
hinztu kveðju. Við sem lengi höfí?
um unnið með henni og þekktum
hana svo vel, munum alltaf varð-
veita með þakklátum huga minn-
inguna um hana, skemmtilegu
samverustundirnar með henni,
vináttu hennar og tryggð.
Sigr. Brynjólfsdóttir.