Morgunblaðið - 05.10.1958, Blaðsíða 20
20
MORGVNBLAÐIÐ
’unnudagur 5. október 1958
tnorgun, og baðaði út höndunum í
ákafa. Einnig heyiðist ómurinn
af æstri rödd hans.
„Hver merkti þessa línu?“
*p.urði oíurstinn og nam staðar.
„Hann gerði það, sir“, svaraði
brezki undirforinginn, sem næst
honum stóð og benti á verkfræð-
inginn. — „Hann gerði það en
auðvitað rétti ég honum hjálpar-
hönd. Ég endurbætti nefnilega
verk hans örlítið, jafnskjótt og
hann var farinn. Við lítum ekki
alltaf sömu augum á hiutina, ég
og hann“.
Nicholson ofursti virtist naum-
ast heyra orð hans: — „Ég skil“,
sagði hann loks með ískulda í
TÓmnum.
Hann hélt áfram göngunni, án
þess að gera fleiri athugasemdir
og staðnæmdist hjá öðrum undir-
foringja, sem var önnum kafinn
'ásamt mönnum sínum við að
hreinsa í burtu nokkrar stórar
trjárætur, sem þeir di’ógu upp á
snarbratta brekkubrún, í stað
þess að hrinda þeim niður fyrir
árbakkann. Japanski vörðurinn
stóð þegjándi og horfði tómlátlega
á framkvæmdirnar, sem hann sá
ekkert athugavert við.
„Hvað eru margir menn við
vinnu í þessum flokki?“ spurði
ofurstinn hárri röddu.
Varðmaðurinn starði á hann, og
vissi ekki hvort ofurstanum væri
það leyfilegt að tala svona við
fangana. En rödd Nicholsons var
svo valdmannsleg, að Japaninn
þorði ekki að hreyfa sig. Undir-
foringinn rétti úr sér og stóð tein
réttur fyrir framan ofurstann.
„Tuttugu eða tuttugu og fimm,
sir. Ég veit ekki með vissu hvort
heldur er. Einn maðurinn varð
vei'kur jafnskjótt og við komum
hingað. Hann varð skyndilegá eitt
hvað slappur. — Ég veit ekki
'hvað að honum gekk, sir, því að
hann virtist fullkomlega heilbrigð
ur í morgun. Svo þurfti að láta
þrjá eða fjóra menn bera hann
til sjúkrahússins, þar sem hann
gat ekki gengið sjálfur. Þeir eru
ekki komnir aftur, sir. Þetta var
stærsti og sterkasti maðurinn í
öllum flokknum, sir, og eins og nú
er málum komið, þá er okkur al-
veg ómögulegt að skila fullu dags
verki. Það er engu líkara en að
einhver bölvun hvjli yfir þessari
járnbraut".
„Hverjum liðsforingja ber að
vita með vissu hversu mörgum
mönnum hann stjórnar", sagði
ofurstinn. — „Hvað eigið þið að
skila miklu dagsverki?"
„Hver maður á að grafa fimm
teningsfet á dag, sir, og aka svo
moldinni í burtu. En með þessum
bölvuðum rótarhnyðjum, sir, virð
ist það ætla að verða okkur um
megn“.
„Ég skil“, sagði ofurstirín jafn-
köldum rómi og áður.
Hann hélt svo áfram göngunni
og tautaði eitthvað út á milli sam-
anbitinna tannanna. Þeir Hughes
og Reeves komu á eftir honum.
Þeir gengu upp á hæðarbrún
og þaðan gátu þeir séð fljótið og
■allt umhverfið. Þarna var Kwai
röskar hundrað stikur á breidd og
‘bakkar þess báru hátt yfir vatns-
flötinn. Ofurstinn virti landið
'mjög grandgæfilega fyrir sér, en
■sneri sér svo að fylgdarmönnum
■sínum: — „Þessi þjóð, japanska
þjóðin er naumast komin af stigi
hinna frumstæðustu og menning-
arsnauðustu þjóða ennþá. Þeir
'hafa reynt að taka upp okkar að-
íerðir og hætti, en þeir skilja það
•ekki. Ef fyrirmyndin er tekin frá
þeim, er úti um þá. Þeir geta ekki
einu sinni framkvæmt það verk,
•sem þeir hafa tekið að sér hérna
í dalnum, þó að það krefjist ekki
mikils ökilnings. Þeir skilja það
alls ekki, að þeir myndu spara sér
bæði tíma og erfiði með því að
gera áætlun fyrirfram, í stað þess
að ana óhugsað til verks. Hvert
er yðar álit, Reeves? Járnbraut-
ir og brýr heyra undir yðar starfs
'grein, er ekki svo?“
„Þér hafið alveg rétt fyrir yð-
ur, sir“, sagði Reeves höfuðsmað-
ur. — „Ég hef séð um glíkar fram
kvæmdir a. m. k. tólf sinnum í
Indlandi. Með efnivið sem hægt er
að fá hér og þeim starfskröftum
sem við höfum yfir að ráða, gæti
duglegur verkfræðingur lokið
þesssari brúarsmíði á sex mán-
uðum. Stundum hitnar mér svo í
hamsi við að horfa á vankunnáttu
þeirra og skilningsleysi að blóðið
sýður í æðum mér“.
„Sama segi ég“, mælti Hughes.
„Það getur gert mann alveg viti
sínu fjær að horfa á slík vinnu-
brögð“.
„En hvað þá með mig?“ hreytti
ofurstinn út úr sér. — „Haldið
þið kannske að ég sé ánægður með
þetta ófremdarástand? Ég er bók-
staflega skelfdur við það sem ég
hef séð í morgun, svo að ekki sé
meira sagt“.
„Hvað sem öðru líður, sir“,
sagði Reeves hlæjandi — „þá held
ég að við þurfum ekki að óttast
neina innrás í Indlandi, ef þecta
er brautin sem þeir segjast ætla
að nota. Brúin yfir Kwai er ekki
alveg tilbúin ennþá, til að halda
uppi hinum þungu lestum þeirra".
Nicholson ofursti var hugsi, en
bláu augun hans störðu hvasst og
rannsakandi á fylgdarmennina
tvo.
„Herrar mínir“, sagði hann. —
„Mér er það fyllilega ljóst að við
verðum að grípa til róttækra að-
gerða, ef við eigum að ná aftur
fullri stjórn yfir mönnum olckar.
Undir stjórn þessarra villimanna
eru þeir orðriir latir, kærulausir
og svikulir, en slíkt sæmir ekki
liðsmönnum í her hans hátignar.
Við verðum að sýna þeim þolin-
mæði og umgangast þá með gætni,
því að þeir eiga ekki beinlínis sök
á því hvernig málum er nú kom-
ið. Það sem þeir þarfnast framar
öllu öðru er agi, en af honum hafa
þeir ekkert haft að segja. Það er
tilgangslaust að beita þá ofbeldi.
Þið þurfið bara að líta á árangur-
inn — gagnslaust og hálfkarað
kák, en ekkert sem nothæft getur
talizt. Þessir Austurlandabúar
hafa nú sýnt það svo ekki verður
um villzt, hversu óhæfir þeir eru
til að stjórna mönnum".
Það varð stundarþögn meðan
liðsforingjarnir brutu heilann yf-
ir því, hvað ofurstinn ætti raun-
verulega við með þessum orðum.
En þau voru alveg auðskilin. Hér
þurfti ekki að lesa neitt á milli
linanna. Nicholson hafði talað
jafnhreinskilnislega og alltaf áð-
ur.
„Þess vegna verð ég að biðja
ykkur“, hélt hann áfram — „og
ég æbla líka að biðja alla hina
liðsforingjana þess — að sýna
eins mikla nærgætni og þið frek-
ast getið, fyrst um sinn. En þol-
inmæði okkar má þó með engu
móti ganga svo langt að hún lík-
ist þrekleysi, því að þá myndum
við hrapa niður á sama stig og
þessir siðlausu villimenn. Ég ætla
að tala við mennina sjálfur. Við
verðum strax í dag að binda endi
Verð kr: 735. —
Ennfremur margskonai
Borð- og
vegglampar
Jfekla
Austurstræti 14.
— Sími 11687. -
Skrifborðslampar
með spíral-armi.
Mjög. hentugir fyrir
skólafólk.
Kr: 295. —
Uckla
Austurstræti 14
Sími 11687.
1) „Komdu hérna, Andi. Þú ert
alltof skynsamur til að fara að
elta íkorna og fella niður vörð-
ur“.
2) „Mér þykir þetta leitt,
Monti. Getum við ekki gert við
vörðuna?" „Allt í lagi, Markús,
skaðinn er skeður, er ég hrtedd-
ur um“.
3) „Göngugarpur. stóri hund-
urinn reif niður bænavörðuna!"
á þetta smánarlega ástand. Ég
þarf vonandi ekki að minna ykk-
ur á nauðsyn róttækra aðgerða
við fyrsta merki um skemmdar-
starfsemi eða vinnusvik. Járn-
brautarteinar eiga að liggja lárétt
eftir jörðinni, en ekki í hlykkj-
um og bugðum, eins og þér tók-
uð réttilega fram, Reéves . . . •
ANNAR HLUTI
8.
f Calcutta var Green ofursti,
yfirmaður Herdeildar 316 að
kynna sér skýrslu, sem var ný
komin til hans eftir hinum venju-
legu krókaleiðum — skýrslu sem
var skreytt með útskýringum og
athugasemdum, frá sex deildum
leyniþ j ónustunnar.
Herdeild 316 (þekktari undir
nafninu „Plastik og Tortíming
Co„ Ltd“) hafði enn ekki náð
hinni mikilvægu aðstöðu, sem
hún hafði síðar þar austur frá,
en hún var þegar búin að fá
mikinn og vakandi áhuga á hern-
aðaraðgerðum Japana í hinum
hersetnu löndum, Malaya, Burma,
Siam og Kína. Það sem hana
skorti af efnum og fjárráðum,
reyndi hún að bæta sér upp með
áræði og dugnaði erindreka
sinna. „Jæja, þetta er nú í fyrsta
skipti, sem ég hefi vitað þá alla
á einu máli“, tautaði Green fyrir
miínni sér.
„Eitthvað verðum við að gera
í þessu“.
Fyrri athugasemdin átti við
hinar mörgu leyniþjónustur, sem
störfuðu á vegum Herdeildar 316,
en hver á sitt sérstaka einangr-
aða svæði og fylgdi sinni eigin
sérstöku starfsaðferð, með þeim
afleiðingum, að niðurstöðurnar
urðu oft mjög ósamhljóða. Þetta
gerði Green ofursta venjulega
3|Utvarpiö
Sunnudugur 5. oklóber.
Fastir liðir eins og venjulega.
11,00 Messa í Hallgrímskirkju
(prestur: Séra Jakob Jónsson. —
Orgóanleikari: Páll Halldórsson).
13,15 Beiklavarnadagurinn: Þátt
ur SlBS fyrir sjúklinga. (Jónas
Jónsson og Ævar Kvaran). 15,00
Miðdegistónleikar (plötur). 16,00
Kaffitíminn: George Feyer leik-
ur létt lög á píanó. — Nat-King
Cole-tríóið syngur og leikur. 16,30
Veðurfregnir. — Sunnudagslögin.
18.30 Barnatími (Þorsteinn Matt-
híasson). 19,30 Einleikur á fiðlu
(Davíð Oistrahk). 20,20 Æskuslóð
ir. XIV. Reykjavík (Vilhjálmur
Þ. Gíslason útvarpsstjóri). 20,45
Tónleikar (plötur). 21,20 1 stuttu
máli. — Umsjónarmaður: Jónas
Jónasson. 22,05 Danslög (plötur).
23.30 Dagskrárlok.
Mánudagur 6. oklóber:
Fastir liðir eins og venjulega.
19.30 Tónleikar: Lög úr kvik-
myndum (plötur). 20,30 Um dag-
inn og veginn (séra Sveinn Vík-
ingur). 20,50 Lagaflokkurinn
Frauenliebe und Leben op. 42 eft
ir Schuman. (Kirsten Flagstad
‘syngur). 21,20 Þýtt og endursagt:
Fi'á suðrænum eyjum (Sigríður
Thorlacius). 20,30 Tónleikar: Fil-
harmoníuhljómsveitin í Los
Angeles leikur þekkt tónverk. (A.
Wallenstein stjórnar). 22,10 Fiski
mál: Síldargöngur og síldarleit
sumarið 1958 (Jakob Jakobsson
fiskifræðingur). 22,25 Frá Tón-
listarhátíð ISCM (Alþjóðasám-
band fyrir nútímatónlist). 23,00
Dagskrárlok.
Þriðjudugur 7. oklóber:
Fastir liðir eins og venjulega.
19,30 Tónleikar: Þjóðlög frá
ýmsum löndum (plötur). — 20,30
Erindi: Gerðardómar í milliríkja
deilum og alþjóðadómstóllinn í
Haag. (Jón P. Emils lögfræðing-
ur). 20,55 Tónleikar: Sónata í B-
dúr eftir Schubert. (Clara Haskil
leikur á píanó). 21,30 Útvarpssag
an: Útnesjamenn I. (Séra Jón
Thorarensen). 22,10 Kvöldsagan:
Presturinn á Vökuvöllum XVII.
Þorsteinn Hannesson les). 22,30
Lög unga fólksins. (Hjördís S*-
var og Haukur Hauksson). 23,26
Dagskrárlok.