Morgunblaðið - 23.04.1959, Blaðsíða 15

Fimmtudaeur 25. apríl 1959
MORCUNBLAÐIÐ
15
Vorsýning í Minja-
safni Reykjavíkur-
bæjar
SÝNIN G ARDEILD Skjala- og
xninjasafns Reykjavíkurbæjar hef
ur verið opin almenningi frá því
í október í haust og hefur rúm-
lega 2000 manns heimsótt safnið,
en 4000 manns sáu Reykjavíkur-
myndasýninguna, sem haldin var
með tilstyrk Reykvíkingafélags-
ins í ágúst og' september í fyrra,
en með þeirri sýningu voru hin
nýju salarkynni safnsins í Skúla-
túni 2 tekin til afnota.
Að undanförnu hefur verið
unnið að upphengingu mynda og
safnmununum komið fyrir _til
sýningar í vor eða þar til Ár-
bæjarsafn verður opnað. Hefur
Minjasafninu borizt mikill fjöldi
góðra gripa og mynda í vetur og
er leitast við að koma sem flestu
fyrir í sýningarsalnum á vorsýn-
ingu, sem hefst á morgun, fyrsta
sumardag.
Meðal gjafa, sem safninu hafa
borizt má nefna gamlar Reykja-
víkurmyndir, teikningar frá leið-
angri Gaimards 1836 o. fl., sem
Sigurgeir Sigurjónsson hæstarétt-
arlögmaður gaf safninu. Til við-
bótar við þessa gjöf áskotnaðist
safninu ein Gaimard-mynd frá
Ólafi kaupmanni Þórðarsyni, sem
einnig hefur gefið fleiri myndir,
og frá Danmörku voru keyptar
enn aðrar Gaimard-myndir, svo
að safnið á nú allar hinar ljóm-
andi fallegu og verðmætu myndir
frá Reykjavík 1836.
Eins og kunnugt er fannst ræðis
manns- búningur Kristjáns O.
Þorgrímssonar fyrrum bæjargjald
kera og leikara í járnkistu milli
þilja í húsi Kristjáns við Kirkju-
stræti, er breyting var gerð á hús-
inu í fyrra. Búning þennan hafa
börn Kristjáns, Kristinn Kristjáns
son og frú Guðrún Hoffmann, nú
gefið safninu, en gullbúið sverð,
sem fylgdi búningnum, var áður
komið í eigu Matthíasar Einars-
sonar læknis, og gaf það nú safn-
inu sonur hans, Matthías Matthí-
asson tryggingarfulltrúi. Búning-
urinn, hin mesta gersemi, hefur
verið settur upp og komið fyrir
í glerskáp í safninu.
Þá skal þess getið, að Magnús
Guðbjörnsson póstmaður hefur
nú afhent safninu hinar rausnar-
legu gjöf sína, verðlaunagripi út-
skorna og úr dýrum málmum
fyrir frækileg íþróttaafrek, en I
Magnús var, sem kunnugt er,
þolhlaupari á langleiðum og bar
sigur af hólmi í Þingvallahlaup-
um og Álafosshlaupum meðan
hann stundaði íþróttagrein sína.
Verðlaunagripir Magnúsar eru í
félagsins frá Hilmari Finsen stipt-
amtmanni 1869.
Ýmsir hafa gefið gamla hús-
muni og húsgögn, sem hægt verð-
ur að nýta í sambandi við gömlu
húsin í Árbæjarsafni, en af mun-
um á vorsýningunni má nefna
veggskáp úr búri Magnúsar Step-
hensens landshöfðingja, gefinn af
Carsten Jörgensen, og ýmsir hús-
munir úr gömlu tómthúsunum
m. a. gefnir af Sveini Þórðarsyni
bankaféhirði. Magnús Kjaran
stórkaupmaður afhenti safninu og
nýverið metaskálar og lóð, sem
komið er frá Árna Thorsteinssyni
land- og bæjarfógeta.
Þá má ekki minna vera en að
minnast á hina þýðingarmiklu
gjöf Reykvíkingafélagsins er það
afhenti safninu myndasafn Ge-
orgs heitins Ólafssonar banka-
stjóra, sem nú er komið fyrir að
nokkru á einum sýningarveggn-
um ásamt myndum úr Reykja-
víkurkvikmynd Lofts Guðmunds-
sonar ljósmyndara frá 1930, en
Valgeir Björnsson hafnarstjóri
færði safninu þær myndir. Því
miður er ekki hægt að hafa uppi
við nema örlítið sýnishorn af
ljósmyndum og mannamyndum
Reykvíkingafélagsins, en þær eru
í allt á fjórða hundrað talsins.
Öllum gefendum, en ekki verð-
ur við komið að tilgreina þá alla
hér, og öðrum styrktarmönnum
kann safnið beztu þakkir.
Með því fyrirkomulagi, sem nú
er á safninu, verður það opið al-
menningi á hverjum degi, nema
á mánudögum, á tímanum kl.
-5, og er aðgangur ókeypis.
Lárus Sigurbjörnsson.
Heiða og Pétur
FJÖLDI barnabóka er mikill og
fer vel á því. Orðaforði barna
þroskast, ekki hvað sízt við lestur
bóka og sama máli gegnir um sið-
gæðisvitund þeirra. Þegar þetta
tvennt er haft í huga má öllum
ljóst verða að miklu máli skiptir
að barnabækur séu ritaðar á
góðu máli og hafi hollan boðskap
að flytja á skemmtilegan hátt.
Barnabókin Heiða og Pétur eft-
ir Jóhönnu Spyri í þýðingu Lauf-
eyjar Vilhjálmsdóttur hefur flesta
þá kosti til að bera, sem góða
barnabók mega prýða. Hún er
heillandi ævintýri um litla
stúlku, sem oft verður að skipta
um dvalarstað í bernsku sinni en
varðveitir alltaf hjartahlýju sína
og góðvild til alls sem andar. Eins
og öll falleg ævintýri endar sag-
an um Heiðu og Pétur vel Heiðu
litlu tekst að bræða klakaskelina,
sem afi hennar hefur skriðið inn
, , , “ - “, ., . ,i sem ari nennar nerur sirrioio ínn
glerskap og þar með brjostmynd en þegaj. sagan hefst kynnumst
af Magnúsi, sem Guðmundur Ein-
arsson frá Miðdal hefur gert. Er
gert ráð fyrir því, að þennan hátt
megi hafa um verðlaunagripi og
persónulega minjagripi annarra
íþróttamanna bæjarins sem fela
vilja safninu þessa muni til varð-
veizlu, svo að æskufólk geti, er
tímar líða fram, virt fyrir sér
myndir afreksmanna á sviði
íþróttanna og verðlaunagripi
þeirra, sem margir eru hin dýr-
ustu listaverk að skurði og smíði.
Málverk hafa gefið málararnir
Eiríkur Jónsson og Engilbert
Gíslason í Vestmannaeyjum, en
frá Englandi komu tvær gamlar
Reykjavíkurmyndir að gjöf frá
Mr. Mark Watson, sem sýnt hefur
safninu velvilja sinn á ýmsan
hátt.
Fyrir velvilja Kristjáns Eld-
járns þjóðminjavarðar hefur safn
ið fengið nokkra muni til sýn-
ingar m. a. fána Skotafélagsins
frá 1867 og verðlaun Þorgríms
Guðmundssonar fyrir skotfimi
1893, en lítil stúlka fann nýverið
silfurskjöld á bersvæði hér í bæ
við afa sem einrænum manni, er
lifir fjarri öðru fólki í fjallakofa.
Heiða nýtur lífsins með afa,
Pétri litla og geitunum og þangað
hverfur hún aftur eftir ævintýra-
lega veru í stórborg.
Segja mætti að Heiða litla væri
ótrúlega þroskuð á allan hátt, 5
ára að aldri. En sagan er ævin-
týri og ekki um slíka smámuni að
sakast.
Frú Laufey hefur þýtt bókina
á gott mál og auðgað þannig
barnabókaforða ísienzkra barna
um ema skæra perlu.
Setberg hefur gefið Heiðu 03
Pétur út og sama forlag hefur
einnig sent á markaðinn Jóla-
vísur sem Baldur Pálmason hefur
tekið saman og Barnavers, sem
Sigurbjörn Einarsson hefur valið.
Þetta eru hvort tveggja gullfall-
egar bækur, prýddar smekkleg-
um myndum eftir Bjarna Jóns-
son, en sumar þeirra hefðu raun-
ar sómt sér enn betur í iitum.
Setberg á þakkir skilið fyrir
þessa barnabókaútgáfu og heldur
vonandi áfram á þeirri farsælu
Bergmól Ítnlíu
Eggert Stefánsson:
Bergmál Ítalíu 176 bls. _(_
myndir. Reykjavík 1959 Menn
ingarsjóður.
Mig langar til að minna á bók,
sem er væntanleg á bókamark
aðinn innan skamms. Bergmál
Ítalíu eftir Eggert Stefánsson
söngvarann góðkunna. Ég ætla
ekki að sinni að skrifa ritdóm
um hana, heldur eins og ég sagði
minna á hana, hún er þess virði
að hún sé keypt og lesin.
Kafla fyrirsagnir gefa dálitla
hugmynd um hið fjölbreytta inni
hald bókarinnar, þeir heita eftir-
farandi nöfnum:
í heimi fegurðarinnar. Urbino
— arnarhreiður mannsandans.
Listir í Feneyjum. Menningar-
straumar á Sikiley. Carlo Gold-
oni. Richard Wagner og Feneyj-
ar. Sumarfrí. Endurfæðing og
nútími. Páfinn, sem skrifaði Jóni
Arasyni. Skammdegi í Róma-
borg. Um áramót. Noccolo
Macchiavelli. Hitar og skýja-
gjálfur sumarsins. Hugleiðingar
um fréttir. Nóbelsverðlaun hinn-
ar nýju Ítalíu. Það er ekki alltaf
sól og sumar í Suðurlöndum.
Skyldur við ferðamenn. Benia-
mino Gigli. Giovanni Papini. Frá
Ítalíu — Firenze. Háskólinn í
Padova. Arturo Poscanini. Huldu
hallir.
Eins og menn sjá er það býsna
yfirgripsmikið efni, sem er hér
samankomið í þessari bók. Bók-
in speglar, heiðríkju hugans og
hjartans ást /Sól og sumar I
suðurlöndum/ Listir vísindi
læðra manna.
Ég byrjaði á því að lesa kaflan
um Páfan, sem shrilaði Jóni
Arasyni. Það er gott innlegg í
íslenzkar bókmenntir.
Andi listarinnar svífur yfir
vötnunum og stjórnar penna
höfundarins í bók hans um Ítalíu,
en undirspilið er Hjarta íslands.
íslendingurinn skýtur víða upp
kollinum. í þessari bók Eggerts,
bæði ieynt og ljóst.
Kæri vinur Eggert! í kvæði,
sem ég orti eitt sinn til þín, og
sem birtist hér í Mbl. fyrir rétt-
um áratug, eða svo, dirfðist ég
að kalla þig 100% íslending.
„Hygginn veiztu hvað þú syng-
ur hundrað prósent íslendingur",
segir þar, ef ég man rétt. Þig
alheimsborgarann. •— 100% ís-
lendingur og alheims'borgari. —
Það er einn af leyndardómum
lífsins.
Að endingu þetta: Hafðu þakk-
ir fyrir bók þína um Ítalíu. Hún
er fögur sumargjöf til íslenzku
þjóðarinnar.
Reykjavík, 19. april 1959.
Stefán Rafn.
og afhenti safninu, en skjöldurinnj braut, sem forlagið hefur markað.
bar áletrun sem gjöf til Skot-1 Ólafur Gunnarsson.
Auglýsingcigildi
blaða fer aðallega eftir Its-
endafjölda beirra. Ekkert
hérlent blaf kein bar í
námunda við
771 sœnaurgjafa
Þýzkur
ungbaima-
fatnaður
í úrvali. —
Teddy barnagallar
verð frá 157,00
® wi
Laugavegi 70
— Sími 14625
Verzlunarskólonemendur
Útskrifaðir 1929, eru beðnir að mæta á fund í dag
Sumardaginn fyrsta kl. 4 e.h. í Silfurtunglinu.
Cjle&ilecjt
óumar:
/
Bustaðabuðin
Hólmgarði 34
CjLkLyt óumar.
Breiðfirðingabuð
Cfle&ilecjt
óumar
/
H.F. ÖLGERÐIIM
EoILL SKALLAGRÍMSSON
C'JLkLft óumar /
VERÐANDI H.F.
Cjle&ilecjt
óurnar 1
!
Ferðaskrifstofa
PALS ARASOMA
Cjle&ilecjt
óumar 1
t
Sundhollin
Sundlaugarnar
Framkvœmdabanki
íslands
óskar eftir að ráða skrifstofustúlku nú þegar
Góð kunnátta í vélritun og ensku nauðsynl<jg.
Skrifleg umsókn afhendist í bankanum, Hverfisg. 6