Morgunblaðið - 01.03.1960, Blaðsíða 8

8
MORClllVfí 7, AÐIÐ
Þriðjudagur 1. marz 1960
Endurnýjun kirkjunnar
s s
| EFNI það, sem birtist í þess-!
^ um greinum er talið eitt hið s
i þýðingarmesta á sviði hins S
• kirkjulega lífs og starfs nú á ■
^ dögum. Þegar Alheimsráð (
S kirkna kemur saman á næsta i
| ári, verður það tekið til með- ■
S ferðar af leiðtogium helztu s
i kirkjudeilda heimsins, en þeg- )
| >r í sumar verður það eitt |
S meginefni á æskulýðsþingi A1 s
! heimsráðs kirkna. Gert er ráð !
^ fyrir að 10 fulltrúar a.m.k. |
S sæki þingið af íslands hálfu s
i og að almenningur, sem að i
| kirkjunum stendur, fái tæki- J
S færi tii að fylgjast með ár- s
! angri umræðnanna. Vér von-!
| um að þessi efniskynning ■
S verði kristinni kirkju til heilla s
! einnig hér á landi.
S Jóhann Hannesson. s
i___________________________j.
Endurnýjun, kristniboð
og eining heimakirkj-
unnar
Lesið í Heilagri Ritningu:
I. Péturs bréf 2,4—10 og
Lúkasar guðspj. 24,13—35
Á SAMA hátt og horfnar kyn-
slóðir urðu að horfast í augu við
ábyrgð sína á þeim tímum, sem
áður voru, þannig verður einnig
æskulýður kirkjunnar að horf-
ast í augu við ábyrgð sína undir
þeim kringumstæðum, sem nú
eru í heiminum.
Sérhver kristinn maður er
þannig aðspurður um afstöðu
sína, en svar veitum vér með því
hvernig endurnýjun, kristniboði
og einingu er varið innan heima-
kirkjunnar. í þessari rannsókn
skulum vér því taka til íhugun-
ar hvað gerist í heimakirkjum
vorum og hvað það þýðir fyrir
kristinn æskulýð að lifa í sínum
eigin söfnuði sem meðlimir „hins
nýja lýðs Guðs“, sem á tlveru
sína upprisu Krists að þakka.
Það sem einkennir hinn nýja
lýð Guðs er að hann lifir lifi sínu
I Ijósi Krists. f lexíunni, sem vitn
að er til hér að ofan (I. Pét. 2)
segir: En þér eruð útvalin kyn-
slóð, konunglegur prestdómur,
heilög þjóð, Guðs eiginn lýður, til
þess að þér getið kunngjört dá-
semdarverk hans, er kaiiaði yð-
ur út úr myrkrinu inn í sitt nnd-
ursamlega ljós“ — það er að
segja að oss ber að kunngjöra og
kynna Guðs miklu verk í Kristi;
það er, sönn prédikun, sannur
vitnisburður, boðun fagnaðar-
boðskaparins, kristniboð — allt
þetta er hin fyrsta afleiðing þess
að kirkjan er útvalin og kölluð
til að iifa í ljósi Krists.
Líf kirkjunnar í ljósi Krists
þýðir ekki það að kirkjan lifi
sjálfri sér einni. Líf kirkjunnar
er heiminum tákn. Kirkjan er
hinn nýji ísrael, sem Guð hefir
sent út á meðal þjóðanna, til þess
að vera sá lýður, sem ber honum
vitni. Kirkjan lifir til þess að
boða Krist. Réttur hennar til lífs
ins er fólginn í kristniboði henn
ar. Kristur kallar lýð sinn og
hann safnar honum saman, en
sendir hann um leið út í heim-
inn til þess að hann geti borið
vitni og verið tákn um kærleika
hans til mannkynsins. Sá heimur,
sem kirkjan er send út í, er heim
ur, þar sem Kristur er konungur
yfir öllu, hvort sem menn viður-
kenna konungstign hans eða ekki.
Annað sjónarmið á lífi kirkj-
unnar í ljósi Krists er uppbygg-
ing hennar á sérhverjum stað til
þess að vera sannur andlegur
líkami, þar sem menn lifa lífi
sínu í samfélagi Heilags Anda,
þar sem hver og einn ber fram
gáfur sínar og hæfileika Guði
til dýrðar í sameiginlegri fram-
kvæmd andlegrar þjónustu hins
almenna, heilaga prestdóms.
Og það sem hér hefir sagt ver-
ið, á við um hvern einstakan
heimasöfnuð og einnig um kirkj-
una í heild. Þetta á við þína
kirkju ,svo framarlega sem hún
lifir í ljósi Krists.
Að söfnuður þinn lifir í ljósi
Krists, það þýðir að hann er
stöðugt á ný kallaður til endur-
nýjunar, svo að myrkrið fái ekki
yfirbugað hann, heldur að hann
megi lifa með hinni nýju öld, sem
byrjuð er í Kristi og sem Guð
hefir kallað hann til.
Þannig þýðir endurnýjun
heimakirkjunnar einmitt endur-
nýjun í því, sem tengir hana sam-
an og gefur henni hlutverk sitt.
Vér viljum því skipta þessum
hugleiðingum samkvæmt þessu.
(1) Rannsókn á því í hverju
grundvallandi endurnýjun heima
kirkjunnar er fólgin og (2) Hvað
mundi leiða af slíkri endurnýj-
un?
A. Eðli endurnýjunar-
innar
(1) Endurnýjun kirkjunnar og
hvers einstaks safnaðar er skap-
andi verk Guðs í Kristi fyrir
hans. Heilaga Anda. Þegar Guð
hefir kallað kirkjuna inn i sitt
undursamlega ljós, þá hefir hann
um leið kallað hana til lífs. Hann
hefir skapað kirkjuna sem lík-
ama Krists, hinn fyrsta ávöxt
hinnar nýju aldar. Með þessu
sama skapandi og endurnýjandi
valdi, kallar Guð stöðugt kirkj-
una á ný til lífsins, hreinsar
hana og byggir hana á ný, berst
gegn myrkravaldinu og hinni
gömlu öld, sem er stöðugt að
reyna að eyðileggja Guðs verk
og taka kirkju hans til fanga.
Jesú Kristur, mannanna sanna
ljós, er Guðs skapandi og endur-
leysandi orð, sem hann skapar
og endurnýjar kirkju sína með.
Þetta Guðs orð kemur inn í
heiminn og býr meðal vor stöð-
ugt á ný og á ný í orði Biblíunn-
ar og í framkvæmd sakrament-
anna. Hvenær sem Guðs Heilagi
Andi gerir orð Biblíunnar lifandi
í hjörtum mannanna, þá er Krist
ur nálægur meðal vor með skap-
andi og endurleysandi mátt Guðs,
sem hreinsar og byggir upp á
ný. Til þess að endurnýjun Kirkj-
unnar geti átt sér stað, verðum
vér fyrst að hverfa aftur að iind-
um opinberunarinnar og hins
kristna lífs — til orðs og sakra-
menta — með opnum hug og
hjörtum fyrir því, sem Heilagur
Andi vill í oss gera með náðar-
meðulunum og athuga til hvaða
hlutverks hann kallar oss og vill
senda oss til að framkvæma.
Sérhver sönn etidurnýjun kirkj
unnar byggir á því að heyra
Guðs orð á ný eins og það kem-
ur til vor í Biblíunni" segir Dr.
Visser’t Hooft (The Renewal of
the Chureh, bls. 91). Það þýðir
að kirkjan finnur sig í „dómi og
innblæstri Guðs eigin opnberunn
ar“.
Spurningar: Erum vetr
á réttri leið?
a. Hvernig hæfir hin biblíu-
lega mynd kirkjunnar heima-
kirkjunni, þeirri sem þú varst
skírður og ert meðlimur í? Að
hve miklu leyti er mismunurinn
fólginn í ytri, sögulegum aðstæð-
um, t.d. í því að kirkjan var áður
lítið og ofsótt, en hefir nú að ■
stöðu „þjóðkirkju ? En að hve
miklu leyti sýmr mismanurtnn
að þörf er á endurnýjun þinnrr
kirkju?
b. Hvað er þér kunnugt um end
urnýjandi hreyfingar Heilags
Anda í þinni eigin og í öðrum
kirkjum? T.d. um evangeliskai
akademíur (biblíuskóla), þar
sem leikmenn leitast við að fá
nýtt ljós yfir sambandtð miili
trúarinnar og hins daglega lífs
í heiminum? Er þér kunnugt um
stórar samkundur leikmanna,
svo sem hinn þýzka „Kirchentag“
eða hina skozku kirkjuviku’’ Um
samkomur, þar sem krtstnir
menn frá heilum svæðum kcma
saman til að leita vilja Guðs
varðandi kirkjur þeirra og lönd,
um ný bræðrafélög í hinum lút-
hersku, reformetru og grisku
kirkjum og sams konar systra-
félög, eins og Taizé, Grand-
champs, Maríusystur, Christus-
bundschaft, Agape, Iona og Zoé
hreyfingarnar?
c. Hvaða hugmyndir hefir þú
um þína eigin skírn? Flestar
kirkjur flytja þá kenningu, í
samræmi við Nýja Testámentið,
að það sé einmitt fyrir skírn
þína, að þú varst gróðursettur í
Kristi og tekinn inn í hinn nýja
lýð Guðs og meðtókst gjöí lífs-
ins Anda. (Sjá hér Iióm. 6,3—4
og I. Kor. 12,12—13). Það hefur
þess vegna verið sagt í mjög
raunverulegri merkingu að
„kristnir menn eru kallaðir til
að vera það sem þeir þegar eru“.
Lamb Guðs. Táknrænt heiti á
Jesú í ritum Jóhannesar.
Hvaða þýðingu hefir skírn þín
fyrir þá skyctu, sem á þér hví.-
ir tii að taka þátt í enduruyiun
hei uakirkju þinnar?
d. Ert þú sammála því að end-
uinyjun kirkjunnar kreíjist fyrst
af öliu „afturhvarfs til upp-
sprettu opinberunarinnar og hins
kristna lífs — til orðsins og sakra
mentanna"? '
2. Hvað þarf að endiar-
skoða?
Endurnýjun kirkjunnar — þíns
eigin safnaðar — með því að
heyra Guðs orð á ný, þýðir á
sama tíma auðmýkingu. Hún fel-
ur í sér endurskoðun á lífi kirkj-
unnar og dóm yfir gömlum hátt-
um kirkjulífsins.
Fyrir kirkjurnar í Evrópu fel-
ur sú auðmýking og sá dórnur,
sem Guðs orð kemur til reiðar,
meðal annars þetta í oér:
1. f lífi einstaklinga eru persónu-
legar hindranir, sem binda þá,
eins konar leti, metnaður eða
annað þvílíkt, svo að líf þeirra
snýst um þá sjálfa og verður
sjálfu sér nóg, og þetta kemur
í veg fyrir að ljós Krists falli
á þá í orði hans, og þess vegna
verða þeir ekki að notum í
þjónustu hans. Þessar hindran-
ir þarf að brjóta niður.
2. Þröng kirkjudeilda sjónarmið
og stífar venjur kirkjulífs og
stofnana í söfnuðunum hafa oft
orðið markmið í sjálfu sér í
stað þess að vera líffæri í þjón
ustu kirkjunnar og hafa dreg-
ið úr nýjum tilraunum, einnig
þeim ,sem menn hafa fundið í
ljósi orðsins — og hindrað
framkvæmd þjónustunnar.
Þetta þarf einnig að brjóta nið-
ur.
3. Guðfræði og biblíuskýringar,
sem í stað þess að þjóna Guðs
orði og gera það skýrt og
greinilegt, hafa verið notaðar
sem meðul til þess að tryggja
og verja menn sjálfa gegn
dómi orðsins og hreinsandi á-
hrifum þess, og hafa þannig
hindrað heyðs orðsins á ný, til
endurnýjunar lífsins. Þetta
þarf einnig að brjóta niður.
Um þetta atriði sagði kirkju-
fundurinn (Faith and Order) í
Lundi eftirfarandi: Kirkja Jesú
Krists í sögunni er í senn sam-
félag syndara og ný sköpun, því
að þótt hún haldi áfram að lifa í
upplausn og framandleik þessa
heims og fylgja honum í skipt-
ingu sinni, þá heyrir kirkjan sam
kvæmt eðli sínu hinni nýju öld
og hinni nýju sköpun. Og sem
slík er kirkjan kölluð til stöðugr
ar endurnýjunar, til að afleggja
hið gamla líf og endurnýja huga
sinn til líkingar við Krist og til
að horfa fram fyrir hin sögulegu
form til hnnar fullu opinberunar
hinnar nýju tilveru sinnar við
komu Drottins“ (Lund Report).
Spurningar: Hvað
hamlar endurnýjun?
a. Ekki líta allar kirkjur eins
á orðið „endurnýjun" af kenning-
arlegum ástæðum. Sumar segja
að kirkjan sé heilög og fullkom—
in og þurfi ekki á neinu „nýju“
að halda: Það séu aðeins kristnir
einstaklingar, sem þurfi á iðrun
og endurnýjung að halda. Aðrir
segja að kirkjan þarfnist sífelldr
ar endurnýjunar, af því að hún
sé ekkert í sjálfri sér nema á
því augnabliki, sem orðið er boð
að og því er trúað. Nokkur sann-
leikur er í báðum sjónarmiðum.
Verða þau samræmd?
b. Sameiginleg tilbeiðsla safn-
aðarins, þar sem hann meðtekur
Guð orð í prédikun, bæn og
sakramentum ,er meginlind end-
urnýjunar. Hvaða sæti skipar
æskulýðurinn í tilbeiðslu safn-
aðarins og hvaða hlutverki gegn
ir hann þar? Lítur æskan á til-
beiðslu safnaðarins svo sem mik-
ilsverða í lífi hans og í sínu eigin
lífi í heiminum? Ef svo er ekki,
hver er ástæðan?
c. Hvernig geta ungir kristnir
menn hjálpað sjálfum sér og
söfnuði sínum til þess að sjá Guðs
orð í nýju ljósi? Hvaða sseti skip-
ar Biblían í ykkar hópi til þess að
hjálpa mönnum í þeirra daglega
lífi og í því, sem þeir gera til þess
að glæða líf safnaðarins. Hvaða
reynslu hefir þú í lestri Biblí-
unnar með fólki úr öðrum kirkju
1 deildum? Hvaða kosti og galla
hefir það að rannsaka Biblíuna
þannig?
d. Sú auðmýking, sem Guðs orð
kemur til leiðar þegar menn
heyra það á ný, leiðir til þess að
opna augu safnaðarins fyrir
þeirri ótrúmennsku, sem kann að
felast í fastheldni við gamlar
venjur. Söfnuðurinn vaknar og
sér hvernig hann snýst um sjálf-
an sig og er ánægður með sjálf-
an sig. Hann sér metnað sinn og
þrælbindingu í ákveðnum venj-
um, tregðu sína og óvilja til að
hiugsa nýjar hugsanir og færa
fórnir, en allt þetta hefir staðið
endurnýjun hans fyrir þrifum
og lagt hindranir í veg fyrir
þjónustu hans gagnvart .Guði og
mönnum.
Þess vegna verður söfnuður-
inn í heild að játa syndir sínar
og hið sama verða einstakir með-
limir hans að gera og gera það í
alvöru og að staðaldri og biðja
um fyrirgefningu frá Guði, opna
hugi og hjörtu fyrir krafti Guðs
til endurnýjunar og endurfæð-
ingar. „Enginn endurnýjun getur
átt sér stað án iðrunar".
Endurnýjunin kemur því fram
út frá kjarna persónuleikans. í
innsta eðli sínu er hún verk, sem
Guð í Kristi vinnur í hverjum
einstökum manni með orði sínu.
En út frá hjörtum og hugum
manna íklæðist endurnýjunin
sýnilegum myndum, birtist í
starfsháttum og stofnunum, sem
vér höfum áður (ranglega) gert
að varnarvirki fyrir hið gamla
eiginsjálf. Afleiðingarnar hljóta
að snerta félagslíf safnaðarns
jafnframt því sem þær snerta líf
einstaklinganna. Auðmýkt og
iðrun, endurfæðing og endur-
reisn hljóta að sýna sig í starfi
stofnana, hljóta að segja til sín
í þjónustu safnaðarins og vitnis-
burði.
Spurningar um
tilbeiðslu og þjónustu
a. Hvaða sæti skipar játning
synda meðal æskulýðs og
Fyrri hluti
hvaða áhrif hefir hún á per-
sónulegt líf þeirra og hvernig
er henni varið í tilbeiðslu
safnaðarins?
b. Hvaða áhrif hefir fyrirgefning
syndanna á endurnýjun safnað
arins og á þjóðfélagið í um-
hverfi hans?
c. Hvernig er söfnuður þinn hæf-
ur til þess að gegna hlutverki
sínu í þjóðfélaginu í umhverfi
sínu? Býr hann meðlimi kirkj-
unnar undir vitnisburð og þjón
ustu meðal nágranna sinna?
B. Hlutdeild í endur-
nýjuninni
(1) Endurnýjun kirkjunnar er
fyrst og fremst fólgin í því að
hún skilji aftur hvert er hennar
innsta eðli: Að hún er útvalinn
lýður Guðs, iýður nýrrar aldar
sáttargjörðarinnar — og þess-
vegna lýður, sem er séttur við
Guð. Þetta felur ekki aðeins í sér
að Guð hefir sætt oss við sig í
Kristi, heldur einnig að 'vér um
leið, í og með sáttargjörðinni í
Kristi, höfum verið sættír bver
við annan (sjá Efes. 11,14—19).
Hinn nýji lýður Guðs, sem er út-
valinn og sáttur gerður (þ. e. frið
þægður) við hann sjálfan í
Kristi, er lýður þar sem hinir ein
stöku flokkar, hópar og ein-
staklingar eru sættir hver við
annan og sjá heiminn svo sem
friðþægðan við Guð þótt heim-
urinn viti ekki af því.
(2) Hvaða þýðingu hefir þetta
Vínviður. Táknmynd samfélags
Kristst og lærisveinanna.
Jóhannes guðspjall 15. kap.
fyrir hvern einstakan söfnuð?
Það þýðir að söfnuðurinn fyrir
slíka endurnýjun verður aftur
KOINOONIA (eins oghinir fyrstu
söfnuðir voru), raunverulegt
samfélag, tengt saman í Kristi,
fyrir Heilagan Anda. Það þýðir
ríkjandi vitund um það í söfn-
uðinum að menn hafa allir verið
útvaldir af hinni sömu náð %
með hinum sömu verkum Guðs,
að þeir eiga sér allir sameiginlega
köllun og hinn sama likama
Krists, að líf þeirra sem kristinna
manna helzt við fyrir hina sömu
sáttargjörð og blessun. Það þýðir
að nota hinar sömu gjafir og
hæfileika og jafnvel gjörvallt líf
vort til vitnisburðar um Krist,