Morgunblaðið - 30.08.1960, Blaðsíða 6
6
MORGVNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 30. ágúst 1960
Mikil laxgengd
Veiði í Kleifarvatni
A japönsku eyjunni Kynshu er hákarladráp hliðstætt grrinda-
drápi Færeyinga. Einu sinni á ári eru hákarlavöður reknar þar
á land og þá er nú heldur handagangur í öskjunni. Fólk þyrpist
að og horfir með velþóknun á, þegar þessar grimmu skepnur
eru að velli lagðar.
LIBIÐ er nú langt á Iaxveiði-
tímann í flestum ám landsins, og
á einum stað er veiði lokið —
netjaveiði í Hvítá í Borgarfirði.
Veiði lauk þar 20. ágúst sl. en
allri laxveiði lýkur 20. septem-
ber n.k.
Gekk snemma
Samkvæmt upplýsingum, er
Mbl. hefur aflað sér hjá Veiði-
miálastofnuninni, hefur laxveiði
verið góð í sumar og víða ágæt,
enda laxgengd í ár verið mikil.
Laxinn gekk snemma í ár á
Suður- og Vesturlandi, og var
hagstæð tíð til veiða, þar til fyr-
ir um það bil hálfum mánuði.
Hefur laxveiði verið treg síðan,
vegna stöðugra þurrka.
5000 laxar í Elliðaár
.í Elliðaánum, Laxá í Kjós,
Laxá í Leirársveit og flestum ám
í Borgarfirði, hefur verið ágæt
veiðj í sumar og sömu sögu er
að segja um veiði í Víðidalsá og
Laxá í Ásum. Veiði hefur einnig
verið góð í Miðfjarðará og Laxá
í Þingeyjarsýslu.
Rúmlega 1200 laxar haifa veiðzt
í Elliðaánum, en um 5000 laxar
hafa gengið í árnar. í Laxá í Kjós
hafa veiðst tæplega 900 laxar,
en í þessum tveimur ám veiddust
alls 1000 laxar í fyrra. Um 900
Iaxar eru komnir á land úr Laxá
í Þingeyjarsýslu.
Laxamerkingar
Lax hefur verið merktur í
Ölfusárósi í sumar. Veiðifélag Ár-
nesinga hefur komið þar fyrir
laxagildru til merkinganna, og
veiðimálastjóri látið merkja lax-
inn og silunginn, sem komið hef-
ur í gildrurnar. Merkingar þess-
ar eru liður í að kanna laxagömg-
ur. Þegar hafa endurveiðst nokkr
ir merktir laxar í ölfusá frá
nokkrum veiðijörðum þar, og
einn merktur sjóbirtingur veidd-
ist í Holtsósi undir Eyjafjöllum.
Er þess vænst að veiðimenn aust-
ain fjalls gefi því gaum, hvort
fiskurinn, sem þeir veiða, er
merktur — og ef svo er, að þeir
láti Veiðimálastofmunina vita.
Kleifarvatn — veiðivatn
Stangaveiði hefur verið stund-
uð í Kleifarvatni í sumar, eins
ag í fyrra, en veiðin hefur ver-
ið tregari nú. Fiskurinn, sem
veiðist, er yfirleitt vænn.
Stangveiðifélag Hafnarfjarðar
hefur vatnið á leigu hjá Hafnar-
fjarðarbæ til langs tíma. Félagið
hóf fiskrækt í vatninu 1954, en þá
voru fluttar í vatnið um 100 lif-
andi bleikjur úr Hlíðarvatni í
Selvogi, og 1958 voru fluttar á
annað hundrað bleikjur til við-
bótar.
Allur þessi fiskur var merkt-
ur og hafa nokkrir fiskanna end-
urveiðzt. Auk þessara fiska hef-
ir verið sleppt í vatnið „sleppi-
seiðum“ af bleikju, t.d. voru 27
þúsund slík seiði flutt í vatnið á
si. ári. Þessi seiði höfðu öll verið
I eldisstöð Jóns Kr. Gunnars-
sonar í Hafnarfirði um sumarið.
Ekki fisklaust
Þegar stangveiðifélag Hafnar-
fjarðar tók vatnið á leigu, var
álitið að það væri fisklaust og
svo hefði verið um langan aldur.
Biaðið hefur fregnað að maður
í Hafnarfirði, Jóngeir Eyrbekk að
nafni, hafi flutt fisk í Kleifarvatn,
áður en stangveiðifélagið flutti
bleikjurnar í það. Jóngeir veiddi
fisk í Geststaðavatni í Krýsuvík
og flutti lifandi í Kleifarvatn.
Þetta gerðist á árunum 1949—50.
Skipti þessi flutningur hundruð-
um fiska.
Tilveruréttur
íslenzkrui tón-
listar
AÐALFUNDUR STEFs með full-
trúum Tónskáldafélags íslands og
annarra rétthafa tónverka leyfir
sér að vekja eftirtekt á því, að
við úthlutun listamannalauna rík
isins hefir ekki nema rúmlega
tíunda hluta heildarupphæðarinn
ar verið úthlutað til íslenzkra tón
höfunda ,en auk þess af þriggja
milljóna króna árstekjum Menn-
ingarsjóðs nærri því engu til tón
skálda, enda þótt sjóðslögtmum
hafi nýlega verið breytt þannig
að tónlistin skuli teljast jafn
rétthá öðrum listgreinum.
Af þessu er Ijóst ,að tilveru-
réttur íslenzkrar tónlistar er ekki
enn viðurkenndur að neinu marki
hér á landi af opinberum aðiljum.
Fundurinn telur jafna skipt-
ingu fjárveitimga milli bók-
fnennta, myndlistar og tómlistar
með sérfróðri stjórn fyrir hverja
j^JLélegtberjaár
— Hvað er þetta, kona, það
eru engin ber sunnan lands í
ár. Það er sagt að maður verði
að fara alla leið vestur á
Barðaströnd. Hvað á það að
þýða að rífa mann upp eld-
snemma á sunnudagsmorgni
með svona vitleysu?
— Hvort sem eru ber eða
ber ekki, þá iæt ég ekki um
mig spyrjast að ég eigi enga
berjasaft í vetur — eins og ég
sé einhver ómynd! Og hugs-
aðu um vítamínin, maður,
þegar komið er fram i skamm
degið og krakkarnir orðnir
guggnir. Það er bara leti í þér
að nenna ekki að hjálpa mér
að afla þessarar hollu fæðu,
sem í þokkabót kostar ekki
eyri.
— Bensínlíterinn er kom-
inn upp í 4 krónur og fara
það þó nokkrir, ef á að fara
æða vestur í Dali eða upp í
Borgarfjörð.
listgrein óhjákvæmilega, ef ís-
land á í framtíðinni að geta tal-
izt fullgild menningarþjóð.
Ályktun þessi var samþykkt á
aðalfundi STEFs 26. þ.m. f stjóm
félagsins eru: Jón Leifs, formað-
— Ekkert rövl! Við förum
öll og tínum eins mikið af
berjum og er að hafa.
• Skemma tínurnar
lyngið?
Svona samtöl hafa vafa-
laust átt sér stað á mörgum
heimilum á sunnudagsmorgni.
A. m. k. trúi ég varla að allir
þeir sem stóðu hálfbognir úti
um holt og móa og voru að
reita upp þessa óveru af berj-
um í nágrenni Reykjavíkur,
hafi gert það alveg möglunar
laust
ur, Skúlj Halldórsson, Þórarinn
Jónsson, Snæbjörn Kaldalóns og
Sigurður Reynir Pétursson hæsta
réttarlögmaður. fslenzkir höf-
undarétthafar félagsins eru nú
um þrjú hundruð. (Frá STEFI),
urlandi, en af Norðurlandi og
Vestfjörðum fréttist af mikl-
um berjum.
Sumir kenna þurrkunum
um, aðrir segja að búið sé að
eyðileggja beztu berjalöndin
á undanförnum árum með tíu
unum. Þær rífi upp lyngið
og tæti jarðveginn, svo það
taki nokkur ár fyrir lyngið
að jafna sig aftur. Aðrir segja
að þetta sé hreinasta vitleysa.
Ef ekki sé tínt af því meiri
þjösnaskap, skemmi tínurnar
ekkert.
Þetta er þó atriði, sem
þyrfti að ganga úr skugga
um. Lyng er svo mikill hluti
af gróðrinum hér á landi, að
við megum ekki eyðileggja
það markvisst. Þeir, sem
brenndu skóginn hér áður
fyrr og beittu á hann, hafa
vafalaust ekki haldið að
þeirra hlutur, hvers um sig,
gæti breytt nokkru um það
Vörubirgðir lil
eins mánaðar
BAMAKO og PARÍS, 24. ágúst
(Reuter — NTB — AFP)
Ráðamenn í Súdan hafa snúið
sér til Fílabeinsstrandarinnar
með tilmæli um að halda
opnum flutningaleiðum fyrir
Súdan við Atlantshafið, meðan
sambandið sé óbreytt milli Sú-
dan og Senegal.
Áköf aðsókn hefur verið
íað verzlunum í Súdan. Húsmæð-
I ur óttast mjög vöruþurrð og
hamstra því geysilega. Stjórmn
álítur hins vegar, að nægileg-
ar vörubirgðir séu í landinu til
eins mánaðar.
Hefur ekki svarað De Gaulle.
Er Mobido Keita kom til Súd-
an frá Dakar, þar sem honum
hafði verið haldið í stofufang-
elsi, var honum ákaft fagnað.
Er áætlað að um 40 þúsund
manns hafi tekið á móti honum
í Bamakoo.
Keita hefur enn ekki svarað
boði De Gaulle um að koma til
Parísar og ræða sambandsslit
ríkjanna. Stjóm Súdans hefur
setið á rökstólum um framtíð-
arstefnu Súdans og heldur enn
fast við þá fullyrðingu, að ríkja-
sambandið verði að varðveita
hvað sem það kosti.
Bíða átekta.
Mamadou Dia fór frá París í
dag. Eftir fund peirra De Gaulle
hélt franska stjórnin þriggja
klukkustunda fund og ræddi um
þá hættu, sem franska ríkjasam
veldinu kynni að stafa af klofn-
ingi Mali-sambandsins. Var á-
kveðið að bíða átekta um sinr.
og gera engar ráðstafanir fyrr
en sýnt væri að ríkin leystu mál-
ið ekki sjálf.
hvort landið yrði skógi vaxið
eða bert.
En undir hvern skyldi lyng
vernd falla? Sennilega væri
Náttúruverndarráð rétti aðil-
inn til að láta athuga málið,
og gera tilraunir með
lyng og berjatínur. Öðru vísi
verður vart gengið úr skugga
um hvort tínurnar valda tjóni.
Og auðvitað er fjarstæða að
fara að banna þær, nema vit-
að sé og sannað, að þær séu
til ills.
Það er ekki svo lítið hag-
ræði í að tína með þessum
berjatínum. Oð sjálfsagt er að
nota þær eins og önnur áhöld,
ef þær ekki skemma.
* Eins og iðnir maurar
Heiman frá einum bænum
uppi á Kjalarnesi, þar sem
við höfðum viðdvöl á sunnu-
dag, mátti sjá svarta díla um
alla iandareignina. Það var
eins og móarnir væru orðnir
þakktir af iðandi maurum.
Bóndinn sagði mér frá því, að
aðeins tveir eða þrír hefðu
komið heim og beðið um leyti
til að leggja undir sig landið
hans Að sjálfsögðu var slíkt
leyfi auðfengið, annað væri
akkert annað en meinsemi,
því berin grotnuðu niður eng-
um til góðs, ef þau væru ekki
tínd. En ókurteisin og frekj-
an í þeim, sem koma inn á
annarra landareign og fara að
hirða ávextina, án leyfis, er
jafn mikil fyrir það.
Einstaka maður og stofn-
anir setja þó upp skilti og
banna alla berjatínslu í land-
inu. í eina girðingu kom ég,
þar sem mikið var af berjum,
sem enginn má tína. Auðvit-
að er landeiganda í sjálfsvald
sett hvort hann bannar beria
tínslu í landi sínu — og kann
ski hann hafi einhverja
ánægju af því að vita heldur
berin grotna niður en
verða að saft hjá myndarlegri
húsmóður og að vítamínríkri
fæðu fyrir guggna krakka.