Morgunblaðið - 18.10.1960, Qupperneq 15

’ Þriðjudagur 18. okt. 1060
MORGUNBLAÐIb
15
Séff út um stofugluggann hjá íbúunum á Amager Landevej
viff Kastrup-flugvöll, virffast flugvélarnar við lendingu ætla
að fljúga beint inn í íbúffirnar. Á myndinni er séra Arne
Sigvardtsen sem er frumkvöðull mótmælaskjalsins til danska
samgöngumálaráðherrans, að horfa út um stofugluggann heima
hjá sér og sjást lendingarljós á Metropolitan-flugvél. — Er
eitthvað svipað þessu í vændum fyrir íbúa höfuðborgar íslands?
hæð, að útilokað er að hugsa sér
að við höfum nokkurt bolmagn
í nánustu framtíð til að afla þess
til flugvallarframkvæmda, nema
með erlendri lántöku, ef fengist.
Þó aðeins sé reiknað með kostn-
aði við flugbrautir og nauðsyn-
legustu flugskýli og flugturn, en
engu fé varið til kaupa á lóðum
eða húseignum undir flugvöll,
þá er samt augljóst, að margt
væri það verkefni, sem fyrr yrði
kosið að leysa en slíkt flugvallar-
mannvirki.
Meðal þess, sem kosta þyrfti
til ef flugvöllur yrði byggður
á Álftanesi, er nýtt forsetasetur,
því Bessastaðir yrðu afskornir
frá öðrum svæðum, inni á milli
tveggja flugbrauta, samkvæmt
frumteikningu flugvallarins þar.
Ekki þarf að efa, að nýtt for-
setasetur niyndi geta kostað 30
milljónir króna, sem einnig
þyrfti að bæta við kostnað flug-
vallar á Álftanesi, ef úr yrði.
Hér skal ekki rætt um sögulega
virðingu við Bessastaði, en það
væri eflaust mörgum viðkvæmt
mál, að leggja í eyði sögufræg-
an stað, meðan varið er milljón-
um króna til uppbyggingar ann-
Flugvallarmál
Reykjavíkursvœðisins
eftir Hjálmar R. Bárðarson, skipaskoðunarstjóra
UNDANFARIÐ hafa flugvalla-
mál Reykjavíkursvæðis verið á
dagskrá, og skal þar einkum
bent á greinargóða hugvekju
Sveins Torfa Sveinssonar verk-
fræðings í sunnudagsblaði Morg-
unblaðsins 2. okt. sl.
Mánudaginn 10. okt. fóru for-
ustumenn Flugfélags Islands í
flugferð yfir Álftanes og Kap-
elluhraun, og í viðtali er því
lýst yfir í grein í Morgunblað-
inu 11. október, að að þessari
flugferð lokinni lítist öllum
ferðafélögunum skuggalega á
hraunið við Straum en afbragðs
vel á Álftanes sem flugvöll til
frambúðar fyrir höfuðstaðar-
svæðið, og kæmi raunar varla
annað til greina.
Á það er réttilega bent í grein
Sveins Torfa Sveinssonar, að
Álftanes og núverandi Reykja-
víkurflugvöllur eiga mjög sam-
merkt í því, að þessir staðir eru
báðir innan væntanlegs höfuð-
staðarsvæðis, sem m. a. án efa
myndi ná til Hafnarfjarðar,
Hraunsholts, Silfurtúns og Kópa
vogs auk Reykjavíkur eins og
hún er í dag. Þarf ekki mikla
spámannshæfileika til að sjá
hversu byggð þéttist ört á öllu
þessu svæði, og rennur fyrirsjá-
anlega saman innan tíðar.
Er þá aðeins staðamunur hvort
íbúar eins eða hins borgarhluta
höfuðstaðarsvæðisins verða ærð-
ir af þotum á komandi árum.
Ef talið er nauðsynlegt að reyna
hvort íbúar höfuðstaðarsvæðis
Islands þola meiri hávaða en
íbúar Kaupmannahafnar, og fé
er fyrir hendi til slíkra tilrauna
hér á landi, þá er þó mun ódýr-
ara að stækka flugbrautir
Reykjavíkurflugvallar en að
byggja nýjan flugvöll á Álfta-
nesi. Að sjálfsögðu tel ég ástæðu
laust að gera slíkar tilraunir.
Við íslendingar erum ekki
öðruvísi byggðir en frændur
okkar Danir. Ef dauðadómur er
felldur yfir staðsetningu Reykja-
víkurflugvallar eins og hann er
nú, þá gildir að sjálfsögðu sama
um Álftanes.
Vera má að segja megi, að nú
þegar megi banna að byggja
fleiri hús á um helmingi bæjar-
svæðis Hafnarfjarðarkaupstaðar,
í Silfurtúni, Hraunsholti, við
Arnarnesvog og á Alftanesi öllu.
Þetta er að sjálfsögðu rétt, en
nú þegar er þetta land orðið
töluvert byggt, og mörg hús í
smíðum. Þessi þróun verður vart
stöðvuð héðan af, enda óeðlilegt
að banna byggð á hentugu bygg-
ingarsvæði í svo nánum tengsl-
um við aðra hluta höfuðstaðar-
svæðisins.
Sé litið á málið frá fjárhags-
legu sjónarmiði, þá hefir hér að
framan eins og stundum í grein-
um um þessi flugvallarmál ver-
ið látið eins og nægilegt fjár-
magn væri fyrir hendi til slíkra
framkvæmda.
Sé hins vegar litið á málið frá
raunhæfu sjónarmiði, verður
myndin allt önnur. Nýr flugvöll-
ur nothæfur til alþjóðlegs flugs
(intercontinental express air-
port) myndi sennilega í dag
kosta einhvers staðar milli 600
og 1500 milljónir króna. Slíkt
fjármagn er svo æðisgengin upp-
Gipsonit þilplötur
fyrirliggjandi,
ásamt samskeytaborðum og fylli.
Páll Þorgeirsson
Laugavegi 22
Veitingarekstur
í nemendasal Iðnskólans í Reykjavík
er laus til umsóknar. —- Upplýsingar verða gefnar
í skrifstofu skólans aðeins milli kl. 11 og 12 f.h.
19. og 20. þ.m.
Skólastjóri
arra staða, sem við höfum talið
að við þyrftum að bæta ráð okk-
ar með, samanber forna biskups-
setrið Skálholt.
Ef farinn er góður meðalveg-
ur, væri ekki fjarri lagi að
segja að flugvöllur á Álftanesi
myndi aðeins kosta 1000 milljón-
ir króna. Það er erfitt að meta
svona háa upphæð, en gagnlegt
er að bera saman hvað hægt er
að fá af öðrum hlutum fyrir
sömu upphæð. Nýlokið er flug-
vallargerð á ísafirði, og mun
hann kosta um 5 milljónir nú,
en segjum að þegar lokið sé þar
endurbótum flugbrautar og flug-
skýli og öðrum mannvirkjum
myndi hann kosta 10 milljónir.
Þá mætti fá 100 slíka fullgerða
flugvelli víða um land fyrir
þessa upphæð.
Rætt er nú um, og reyndar
ákveðið orðið, að steypa aðal-
vegi um landið. Áætlað hefir
verið að varanlegt slitlag úr
steinsteypu á 7 m. breiðan veg
myndi í dag kosta um 1,4 millj.
kr. á km.
Mætti þannig fyrir 1000 millj.
kr. flugvallarverð fullgera um
715 km. af afbragðs akvegum.
Rætt er um nauðsyn stóriðju
á íslandi. Myndu ekki 1000 millj.
geta gefið af sér auknar þjóðar-
tekjur í einhverju stóriðjuveri?
Ég er ekki á móti flugvallar-
gerð. Flugvellir eru nauðsyn í
samgörigumálum, en það er ekki
alveg sama hvað hlutirnir kosta
þegar févana þjóð á í hlut. Sér-
hver þjóð verður að meta, alveg
eins og hver einstök fjölskylda
þjóðfélagsins, hver hagur er í
að festa fé til einstakra hluta,
tækja eða mannvirkja.
Ég leyfi mér þannig að halda
því fram, að í landi þar sem
landrými er talið nóg, þurfi að
liggja verulega sterk rök fyrir
því að engin lausn önnur sé til,
fyrr en bægt er í burtu byggð
og ærðir til óvits íbúar höfuð-
staðarsvæðis með flugvallargerð
inni í vaxandi borg. Þetta hefir
þegar verið reynt í Kaupmanna-
höfn og ég tel óþarft að gera
aðra slíka tilraun hér. Til þess
eru vítin að varast þau, og get-
um við í þessu efni eflaust byggt
á reynslu Káupmannahafnarbúa,
en þar er nú -farið að ræða um
að flytja hinn ofboðslega dýra
Kastrup flugvöll út í Salthólm-
inn í Eyraisundi.
Eflaust væru 1000 milljónir
króna víða betur varið en til
að hefja byggingu flugvallar á
svæði Álftaness, sem fyrirfram
virðist augljóst að getur ekki
orðið til frambúðar
Eitt má og að lokum nefna i
þessu sambandi. Til er hér á
landi ágætur og stór flugvöllur,
þar sem Keflavíkurflugvöllur
er. —
Varla er rétt að treysta því
að þar verði um r.ldur og ævi
erlend þjóð til ao starfrækja
flugvöllinn. Það hlýtur því að
falla í skaut íslenzkra aðila að
reka þann flugvöll. Hætt er við
að það verði allþungur baggi á
Itíilli þjóð að reka og halda við
tveim alþjóða-flugvöllum á
stærð við 'Keflavíkurflugvöll.
Þar eru öll mannvirki fyrir
hendi, og steinsteyptur vegur
mun bráðlega lagður þangað frá
höfuðstaðnum.
Væri ekki skynsamlegast að
horfast í dag í augu við eftir-
farandi staðreyndir:
1) Að Reykjavíkurflugvöllur
verði í notkun óbreyttur eða með
endurbótum næstu 15 til 20 árir
2) Að steyptur vegur til Kefla-
víkurflugvallar myndi gerbreyta
notkunarmöguleikum okkar á
þeim velli, einkum til milli-
landaflugs.
3) Að á næstu 10 árum má
búast við mikilli þróun flug-
tækninnar, þannig að á þeim
tíma geta enn breyzt kröfur um
flugvelli.
4) Að samkvæmt framan-
sögðu sé rétt að halda Kapellu-
hrauni og svæðinu við Straum
óbyggðu eins og það er í dag,
til að hafa þar opna alla mögu-
leika á byggingu frambúðarflug-
vallar eftir því sem flugtækn-
inni fleygir fram næstu 10 til
15 árin, ef á þyrfti að halda.
Reykjavík, 12. okt. 1960.
Hjálmar R. Bárðarson.
SVEINBJORN DAGFINSSON
hæstaréttarlögmaður
EINAR VIÐAR
héraðsdómslögmaður
Málflutningsskrifstofa
Hafnarstræti 11. — Sími 19406.
PRIMUS gastœki
ELDUNAR, LJÓSA og HITATÆKI
Til notkunar á heimili, í sumarbústað.
á ferðalögum, í fiskibátum
S H E L L - gas fæst á þessi tæki um allt land
Nafnið P R I M U S er skrásett vörumerki
AB BAHCO, Stockholm
U m b o ð :
ÞORÐUR SVEINSSON 0 CO. H.F,.
Reykjavík
u