Morgunblaðið - 24.03.1961, Blaðsíða 2

3
MORGTJyBLAÐlÐ
Föstudagur 24. marz 1961
Farmskemmdirnar féllu ekki
undir farmsamninginn
1 HÆS’f ARÉTTI er genginn dóm
ur í skaðabótamáli, sem Sölu-
samband íslenzkra fiskframleið-
enda höfðað gegn vátryggingarfé
laginu Trolle & Rothe h.f. f.h. eig
enda flutningaskiipsins Walburg.
Skip þetta tók S.Í.F. á leigu
til flutnings á um 600 tonnum
af saltfiski frá ýmsum höfnum
hér á landi, suður til Ítalíu.
Skaðabótamál þetta reis út af
óhappi er kom fyrir er verið var
að lesta skipið norður á Húsa-
víkurhöfn 18. desember 1956.
Það var verið að dsela olíu
í geymi, þegar allt í einu spýtt-
ist olía út um loftleiðslupípu
geymisins með þeim afleiðingum
að olían skvettst yfir hluta af
saltfiskfarminum. Kom í Ijós að
162 saltfiskspakkar höfðu eyði-
lagzt. Þegar S.Í.F. greiddi farm-
gjaldið hélt það því eftir þeirri
fjárhæð sem greiðslu fyrir tjónið
á fiskinum. Sú upphæð var
£ 690-19-0, og það er fjárhæð súj
sem þetta mál snýst um.
Það lagaákvæði sem deilt var
um í þessu máli er 2. gr. farm-
samningsins, hvort ákvæði þess-
arar greinar nái til þessa atviks.
En í því segir m. a. á þessa leið:
„Eigendur skulu vera ábyrgir
fyrir vörutapi eða vöruskemmd-
tun, eða fyrir töfum á afhendingu
varanna aðeins svo fremi sem tap
ið, skemmdirnar eða tafirnar hafa
orsakazt af rangri eða hirðuleysi
islegri hleðslu varanna . . .“
S.Í.F. hafð haldið því fram
að 2 gr. farmsamnings ætti hér
við, og bæri því skipið
ábyrgð á hversu fór. Benti S.Í.F.
Bifreið
í sjóinn
^issabon, Portugál,
23. marz. (Reuter).
NOKKUR hundruð manns
söfnuðust saman fyrir utan
bústað bandaríska ræðis-
mannsins í Luanda, höfuð-
borg portúgölsku nýlendunn-
ar Angola í gærkvöldi, tóku
bifreið ræðismannins og
veltu henni í sjóinn.
Samkvæmt fréttum portú-
gölsku fréttastofunnar Lusitan-
ia, safnaðist fjölmenni saman fyr
ir utan ræðismannsbústaðinn til
að mótmæla framkomu Banda-
ríkjanna hjá Sameinuðu þjóð-
unum varðandi Angola. Frétta-
stofan segir að 15 manna nefnd
hafi setlað að ganga á fund ræð
jsmannsins, en hann haíi vísað
þeim burt. Mannfjöldinn sem
safnast hafði saman utandyra
réðist þó á bifreið ræðismanns-
ins og velti henni í sjóinn.
Fulltrúi Bandaríkjanna greiddi
atkvæði með því, ásamt fulltrúa
Sovétríkjanna og þriggja ann-
arra ríkja, að öryggisráðið léti
fara fram rannsókn á ástandinu
f Angóla. Tillagan náði ekki fram
að ganga, þar sem sjö atkvæði
þarf til samþykktar.
m. a. á að „olíugosið" hafi átt sér
stað vegna þess að loft hafi verið
á geyminum og hafi hér verið
um að ræða vanrækslu skips-
manna og hafi hún hún orðið or-
sök þess hvernig fór.
Hæstiréttur staðfesti dóm Sjó
og verzlunardóms í málinu og
segir þar m. a.:
„Á það verður ekki fallist hjá
stefnda (S.Í.F), að farmskemmd-
ir þær, sem hér um ræðir, falli
undir ábyrgðarákvæði 1. málsgr.
2. gr. farsamningsins. Eftir
ákvæði þessu er það skilyrði fyr-
ir ábyrgð farmflytjanda á vöru-
skemmdum, að þær hafi orsakazt
af rangri eða hirðuleysislegri
hleðslu varanna í farmrými, og
er þar að sjálfsögðu átt við vörur
þær, sem teknar hafa verið til
flutnings. Nú orsökuðust um-
ræddar skemmdir ekki af rangri
eða hirðuleysislegri hleðslu
þeirra vara, heldur af mistökum
við fermingu brennsluolíu í skip-
ið og nær ábyrgðarákvæðið ekki
til þess tilviks.
Að þessu athuguðu, og þegar
virt eru önnur ákvæði 2. gr. farm
samningsins, sem varðar undan-
þágu stefnenda (T og R f. h.
skipsins) sem farmflytjenda frá
ábyrgð, verður að telja undan-
þágurnar svo víðtækar, að þær
taki til tilviks þess, er var orsök
vöruskemmdanna, og á stefndi
(S.f.F.) því ekki rétt til bóta úr
hendi stefnenda (vátryggingafé-
lagsins) á tjóninu, sem hlauzt
vegna þeirra. Af þessu leiðir, að
dæma ber stefnda til þess að
greiða stefnendum eftirstöðvar
farmgjaldsins eða hina um-
stefndu fjárhæð með vöxtum eins
og krafizt hefur verið, en eftir
atvikum og öllum málavöxtum
þykir rétt, að málskostnaður falli
niður.
ísleifur Árnason, fulltrúi borg-
ardómara, kvað upp dóm þennan,
ásamt samdómendum Ragnari
Jónssyni, hæstaréttarlögmanni og
Þorsteini Loftssyni, vélfræðiráðu
naut“.
D ó m s o r ð :
Stefndi, Sölusamband íslenzkra
fiskframleiðenda, greiði stefn-
anda, Trolle & Rothe h.f. f. h.
eigenda m/s Walburg, £ 6917-9-0
með 6% ársvöxtum frá 1. janúar
1957 til greiðsludags innan fimmt
án daga frá lögbirtingu dóms
þessa að viðlagðri aðför að lög-
um.
Iðnaðarmannafélag
Akraness 30 ára
—® Danskir sjónvarpsmenn dvelj
ast um þessar mundir hér á
landi til að safna efni. Hér á
myndinni sést einn þeirra taka
myndir af umferðinni í Lækj-
. argötu.
a
AKRANESI, 23. marz: — Iðnað-
armannafélag Akraness er 30 ára
á þessu ári, stofnað 19. apríl
1931. Fyrsti formaður þess var
Ingimar Magnússon, annar Jó-
hann P. Guðnason, þriðji Finn-
ur Árnason og fjárði og núver-
andi formaður þess er Kjartan H.
Guðmundsson. Aðalhvatamaður
að stofnun þess var Jóhann P.
Guðnason, og hefur hann verið
heiðursfélagi þess í áratug. Það
er eitt af stofnfélögum Landssam
bands iðnaðarmanna.
Iðnaðarmenn hér á Akranesi
hafa lengst af notið beztu launa-
kjara, sem tíðkazt hafa á hverj-
um tíma í landinu. Á seinustu
15—20 árum má heita, að búið
sé að byggja ný hús eða íbúðir
handa nærri hverri fjölskyldu í
bænum, auk iðjuvera og opin-
berra bygginga, án þess að þurfa
að fá iðnaðarmenn að. Félagar
eru nú 140 og árgjaldið 200 kr.
Eignir félagsins nema alls 200.000
kr.
Á öðru eða þriðja starfsári
hratt félagið af stað stofnun Iðn-
skólans hér. Fyrsti skólastjóri
Jóhannes Jóhannesson
opnar málverkasýningu
Sements-
verksmiðjan í
tveggja mánaða
hreinsun
AKRANESI, 23. marz. — Sem
entsverksmiðj an er nú að hætta
störfum og á að fara 1 tveggja
mánaða hreinsun, þar sem vélar
allar verða yfirfamar og nauð-
synlegar endurbætur gerðar, svo
sem á rykbyndingartækjunum.
Þetta er hentugur tími til þess
ara hluta, því nú stendur vetrar
vertíðin hæst. —Oddur
KL. 2 á laugard. opnar Jóhannes
Jóhannesson, listmálari, sýningu
í Listamannaskálanum og sýnir
þar 28 olíumálverk. Verður sýn-
ingin opin fram á annan páska-
dag á venjulegum sýningartíma
kl. 10—22.
— ★ —
Fréttamaður blaðsins leit inn
í Listamannaskálann í gær. Lista
maðurinn var þá að koma fyrir
myndum sínum, klæddur gæru-
fóðrinu úr úlpunni sinni, rétt
eins og Kjarval á til. En það
reyndist árangurslaust að bíða
eftir fleiri listamannalegum
kringilegheitum, sem í frásögur
væru færandi. Jóhannes hafði ein
faldlega farið í þetta til hlífðar
kuldanum I húsinu, og stóð bara
og beið eftir að lagðar væru
fyrir hann spurningar um mynd-
imar.
Sýningarmálverkin, sem stóðu
reist upp við veggina, eru flest
ný, máluð á undanförnum tveim
ur árum. Jóhannes hefur ekki
baft sjálfstæða sýningu í Lista-
mannaskálanum síðan 1947, en
haldið nokkrar minni sýningar
annars staðar og tekið þátt í
flestum samsýningum hérlendis
og þeim erlendis, sem fslending-
ingar hafa átt myndir á. Mynd-
irnar heita ýmsum nöfnum, þó
þær séu ,abstrakt‘, gjarnan tilvitn
unum í kvæði. — Nöfnin eru ekki
beinlínis skýringar, miklu fremur
ur svo fólk geti aðgreint mynd-
irnar hverja frá annari, sagði
listamaðurinn. Ég held að nöfnin
eigi ekki að trufla, þegar þau eru
svona valin. ,
Jóhannes er silfursmiður að
fagi, smíðar modelskartgripi hjá
skartgripaverzlun Jóns Sigmunds
sonar. Aðspurður hvort það starf
færi ekki vel saman við list-
málun, sagði Jóhannes að þetta
tvennt færi ágætlega saman, þar
sem í báðum tilfellum væri feng-
izt við form, þó alltaf sé erfitt
að þurfa að skipta sér.
hans var frú Svava Þorleifs-
dóttir. Þorgeir Jósepsson hefur
setið í stjórn Iðnskólans óslitið
frá upphafi. Núverandi skóla-
stjóri er Sverrir Sverrisson cand.
theol. — Oddur.
Jafntefli - Tal
Botvinnik
EINS OG SKÝRT hefur verið frá
fór fjórða skák þeirra Botvinniks
og Tals í keppninni um heims-
meistaratitilinn í bið á miðviku
dagskvöld.
Þegar meistararnir mættu aft-
ur til leiks í gær, bauð Tal jafn
tefli, sem Botvinnik þáði. Eftir
fjórar umferðir standa því leik
ar þannig að Botvinnik hefur 2’/2
vinning en Tal 1 %.
Tefldar verða 24 umferðir og
nægja Tal 12 vinningar til að
halda heimsmeistaratitlinum, en
Botvinnik þarf 12% vinning til
sigurs.
Togari með
rifbeinsbrotinn
skipverja
í GÆR leitaði brezki togarinn
Lock Monteith hafnar hér í
R.-vík. Togarinn var þá að koma
að utan. Á leiðinni hafði hann
hreppt slæmt veður og hafði þá
unglingur, sem er talinn aðstoð-
armaður á dekki, fengið slæma
blytu. Sá grunar fékkst staðfest-
ur af lækni að pilturinn hefði rif-
beinsbrotnað. Togarinn hélt út
aftur síðdegis í gær, en pilturinn
var fluttur í sjúkrahús.
Annar fyrirlestur
sendiherra Kanada
DR. Robert A. MacKay, sendi-
herra Kanada á fslendi, flutti
fyrri fyrirlestur sinn um stjórn-
arskrá og stjórnskipan Kanada
sl. miðvikudag kl. 5,30 í 1,
kennslustofu Háskólans.
Viðstaddir fyrirlesturinn voru
meðal annars forseti fslands, Ás.
geir Ásgeirsson, dómsmálaráð-
herra Bjarni Benediktsson, borg-
arstjórinn í Reykjavík, Geir Hall
grímsson, auk prófessora og ann-
arra áheyrenda.
Að loknum fyrirlestrinum,
sem tók um 40 mínútur, var sýnd
kvikmynd frá komu Elísabetar,
drottningar Bretlands, til
Kanada, er hún setti kanadíska
þingið fyrir nokkrum árum.
Sendiherra Kanada heldur
annan fyrirlestur sinn í dag kl,
5,30 , 1. kennslustofu Háskólans.
Öllum er heimill aðgangur að
fyrirlestrinum. ,
Enn er háþrýstisvæði um
Bretland og Mið-Evrópu, en
lægðir á sveimi um vestan-
vert Atlantshaf, ísland og
Norður-Noreg. Yfirleitt er
hægviðrasamt en veðrátta ó-
stöðug á lægðasvæðinu. Lægð
in yfir Grænlandshafi iþokast
austur og getur valdið tals-
verðri snjómuggu hér á landi
meðan hún gengur yfir. Hiti
er 12 st. í París, eins og kort
ið ber með sér, 9 í Khöfn, en
2 st. frost í Reykjavík. í N-
York er 4 st. hiti og rigning.
Veðurspáin kl. 10 í gærkv.:
SV-land og Faxaflói og mið
in: SV og vestan átt með all
hvössum éljum en bjart á
milli.
Breiðafjörður og Breiðafj,-
mið: Breytileg átt og hæg-
viðri, dálítil snjókoma.
Vestfirðir og Norðurland:
Austan gola, víðast úrkomu-
laust.
Vestfjarðamið og norður-
mið: Austan og NA-kaldi, snjó
él.
NA-land og Austfirðir, NA-
mið: Hægviðri, víðast léttskýj
að.
SA-land, Austfj.mið og SA
mið: Breytileg átt eða aust-
læg með köflum.
Sr. Friðriks Frið-
rikssonar minnst
f SAMBANDI við andlát og jarð
arför séra Friðriks Friðriksson-
ar bárust aðstandendum hans og
KFUM og K félögunum fjöldi
samúðarkveðja bæði erlendis frá
og frá fjölda einstaklinga og fél-
aga. Meðal þeirra er sendu kransa
við jarðarförina var ríkisstjórn-
in, bæjarstjórn Reykjavíkur,
Kaupmannahafnarbiskup, K.F.U,
M. og K. í Danmörku, Mennta-
skólinn, Dansk-islandsk kirkesag
og fleiri. Þá bárust og félögun-
um ýmsar minningargjafir, sem
óskað var að rynnu í minningar-
sjóð séra Friðriks Friðrikssonar,
ef stofnaður yrði. Stjórn KFUM
óskar í því sambandi að geta þess,
að til er minningarsjóður séra
Friðriks Friðrikssonar, stofnaður
fyrir nokkrum árum í þeim til-
gangi að halda minningu hans á
lofti á komandi tímum. Taldi
stjórnin því eðlilegast að allar
minningargjafir, sem bárust í til-
efni af andláti hans, rynnu í þenn
an sjóð og kæmu þannig fyrr að
gagni, en ef stofnaður yrði nýr
og miklu minni sjóður. Enda yrði
tilgangur beggja sjóða hinn sami.
Skákkeppni í
Cullbrinsru- (-•
Kjósarsýslu
SKÁKKEPPNI í Gullbringu- og
Kjósarsýslu um bikar þann, sem
Ólafur Thors, forsætisráðherra,
gaf til slíkrar keppni fer að þessu
sinni fram í félagsheimilinu f
Kópavogi og hefst kl. 2 laugar-
daginn 1. apríl n.k.
Keppt er í tíu m,anna sveitum,
Þátttökutilkynningar verða að
berast til Umf. Breiðabliks fyrir
30. marz.