Morgunblaðið - 24.03.1961, Blaðsíða 15

Föstudagur 24. marz 1961
MORGTJNBLAÐIÐ
15
Einar Sigurjónsson
vélstjóri — minning
MIÐVIKUDAGSMORGUN 8.
marz sl. barzt sú sorgarfregn frá
m.s. Reykjafossi, að yfirvélstjór-
ann Einar Sigurjónsson, hefði
Ikvöldið óður tekið út. Skipið var
á leið til Reykjavíkur og andæfði
igegn stormi og sjó, fyrir sunnan
land.
Hér er enn eitt dæmi þess,
Ihversu stutt er milli lífs og dauða.
Ábending til okkar mannanna,
að miklast ekki um of af þessa
heíms gæðum.
Einar Sigurjónsson fæddist að
Hvammi undir Eyjafjöllum 6.
apríl 1919 og var því tæpra 42
ára gamall. Hann var af merku
Ibændafólki kominn, sonur þeirra
Sigurjóns Magnússonar bónda í
Hvammi og konu hans Sigríðar
Einarsdóttur.
i Ætt Einars er mikil hagleiks-
eett. Þaðan hafa komið margir
afbragðs smiðir. Það fór heldur
ekki á milli mála, að Einar var
völundarsmiður. Þekki ég fáa,
eem voru jafnmiklar hamhleyp-
ur við störf og hann.
Ég kynntist Einari árið 1937.
Urðum við þá skólafélagar í Iðn
skólanum í Reykjavík. Einar var
jþá nemi í Dvergasteini, lítilli
smiðju frænda síns. Á námsár-
um sínum vann Einar mikið sjálf
istætt og öðlaðist fljótlega góða
ikunnáttu og leikni í starfi. Hann
var á lærdómsárum sínum mik-
ill fjörmaður, enda glæsimenni
hið mesta og hugljúfi hvers
manns er kynnist honum, Einar
var söngelskur og starfaði í söng
kór Iðnskólans. Hann var og rit-
ari í Skólafélagi Iðnskólans, enda
hafði hann mjög fagra og sér-
stæða rithönd, sem hvarvetna
vakti eftirtekt.
i Vorið 1939 útskrifaðist Einar
úr Iðnskólanum og um haustið
urðum við samferða í Vélskólann.
Skólabræðurnir urðu ekki marg-
ir, því við vorum aðeins 4, sem
innrituðumst í Vélskólann haust-
ið 1939. Ég minnist enn skóla-
setningarinnar og gleði Einars er
við skrifuðum upp stundatöflu
skólans. Áhugi hans og samvizku
semi, samfara hressilegri kímni
hafði mjög góð áhrif á okkur fé-
laga hans. Aldrei fékkst Einar
út að skemmta sér, fyrr en undir
búningi að kennslustundum
næsta skóladags var lokið, enda
stundaði hann námið af kappi og
var efstur okkar félaga á prófi
úr véladeild skólans. Til marks
um það hversu vel hæfur Einar
var vil ég geta þess, að vorið
1941, vorið sem hann útskrifað-
ist úr Vélskólanum lagði Sveinn
Guðmundsson forstjóri Héðins
mjög fast að Einari að koma til
starfa í teiknistofu Héðins. Lofaði
Sveinn að styrkja Einar til frek-
ara tæknináms í Svíþjóð að styrj
öldinni lokinni. Sveinn var góður
kennari okkar í Iðnskólanum og
næmur á hæfni nemenda sinna.
En Einar hafnaði boðinu. Ég man
að ég hvatti hann að taka þessu,
en Einar kvaðst ekki vilja vera
háður öðrum fjárhagslega. Einar
sagði: „ef ég tek þessu þá finnst
mér ég vera háður Sveini alla
ævi, og það get ég ekki“. Einar
greiddi sjálfur allan námskostnað
sinn og var fljótur að endur-
greiða námslánin, sem hann
þurfti óhjákivæmilega að taka til
að geta lokið námi.
Sumarið 1941 vann Einar á
renniverkstæðinu í Héðni. Var
þá verið að reisa síldarverksmiðj-
ur á Norðurlandi og því gnægð

verkefna. Sást nú greinilega, að
Einar var ekki síður fær að vinna
með hinum stóru rennibekkjum
í Héðni en litlu verkfærunum í
Dvergasteinl. Afköst Einars við
rennibekkinn eru mörgum sem
þarna unnu enn fersk í minni.
Haustið 1941 taldi Einar sig
ekki hafa efni á að stunda nám
við Rafmagnsdeild Vélskólans, og
ákvað að fresta námi þar. Hann
langaði nú að kynnast vélstjóra-
störfuMi á sjó og réði sig seint um
haustið sem kyndara á e/s Sel-
foss. Styrjöldin var þá í algleym-
ingi og afar erfiðir tímar sjó-
farenda. Styrjöldin markaði líka
stór spor í Einar, og mér fannst
hann breytast mikið á þeim
þrengingatímum. Eftir fyrstu för
sína sem kyndari varð Einar 3.
vélstjóri á Selfossi og varð nú
fnamabrautin bein og greið.
Haustið 1944 fékk hann frí frá
störfum til að stunda nám í raf-
magnsdeildinni og þaðan lauk
hann prófi vorið 1945.
Hækkaði hann nú sífellt í tign
og starfaði á ýmsum skipum Eim-
skipafélags íslands. Hann varð
3. vélstjpri á Fjallfossi, 2. vél-
stjóri á Tröllafossi, Goðafossi og
Gullfossi og nú loks fyrir einu
ári skipaður yfirvélstjóri á
Reykjafossi. Allir, sem unnu með
Einari ljúka lofsorði á hann fyrir
framúrskarandi dugnað og
óvenjulega góðvild. — Einar var
kvæntur Magneu Hallmundsdótt
ur og eiga þau 3 börn, tvær dætur
14 og 12 ára og einn son 5 ára.
Um leið og ég þakka Einari alla
hans góðu vináttu, vil ég á þess-
ari sorgarstund votta ekkju hans,
börnum og öldrftðum foreldrum
mína dýpstu samúð.
Örn Steinsson.
Aðalhindui FÍH
AÐALFUNDUR félagsins var
haldinn sl. sunnudag og var
stjórn félagsins sjálfkjörin. En
stjórnina skipa: Svavar Gests
form., Þorvaldur Steingrímsson
varaform., Hafliði Jónsson gjald-
keri, Elfar Berg Sigurðsson ritari
og Poul Bernburg fjármálaritari.
— Úr ýmsum áttum
Framh. af bls. 12.
höggmynd". Að vísu er hér
ekki um rússneska hetju að
ræða, en hetju samt — í
augum „Kreml-verja“ a.m.k.
— Það er varla von til þess
að þið kennið manninn, les-
endur góðir — en þetta á að
vera mynd af Patrice Lum-
umba, fyrrum forsætisráð-
herra Kongó, sem myrtur var
með hroðalegum hætti hinn
12. febrúar sl. — Þótt Lum-
umba væri enginn væskill á
velli að sjá — hár og spengi-
legur — var hann grannvax-
inn mjög, og alla vega harla
ólíkur þessu „vöðvaknippi",
sem konúterið á myndinni er
að ljúka við að smíða.
Oflugt starf
Þingeyinga-
félagsins
NÝLEGA var aðalfundur Félag*
Þingeyinga í Reykjavík haldinn
í Tjarnarcafé. Formaður félagsins
Þorgils Steinþórsson baðst und-
an endurkosningu og var Stefán
Pálsson kosinn formaður, einnig
baðst ritari Indriði Indriðason
undan endurkjöri, en hann hefur
verið í stjórn félagsins 17 ár
samfleytt.
í stjórn voru kosnir auk for-
manns: Gunnar Árnason, gjald-
keri; Sigurður Jóelsson, ritari og
meðstjórnendur Jakobína Guð-
mundsdóttir og Tryggvi Frið-
laugsson.
Starfsemi félagsins á liðnu ári
var fjölþætt. Út kom á vegum fé-
lagsins Sveitalýsing, Norður-Þing
eyjarsýslu, en bókaútgáfa um
þingeyskt efni hefur verið snar
þáttur í starfi félagsins ,og eru
þar næg verkefni framundan.
Þá var haldð áfram gróðursetn-
ingu í landi félagsins í Heiðmörk
og ruddur vegur svo hægra væri
að koma áburði um landið.
Skemmtanir vtíru haldnar á veg-
um félagsins, spilakvöld og árs-
hátíð, sem var f jölmenn að vanda.
Þá hélt félagið skemmtun fyrir
eldri Þingeyinga búsetta í Reykja
vík. Var þetta nýmæli, sem tókst
vel og var skemmtunin fjölsótt.
Næsta skemmtun félagsins verð-
ur spilakvöld næstkomandi
föstudag í Skátaheimilinu.
Félagslíl
Páskadvöl í ÍK-skálanutr..
Skíðafólk, sem ætlar að dvelja
í skála íþróttafélags kvenna um
póskana er beðið að vitja dvalar
korta mánudag 27. marz í Höddu
Hverfisgötu 35 frá kl. 6—8 s.d.
LESBÓK BARNANNA
CRETTISS A G A
133. „Séð mun ég hafa þá,
gem þér leitið að. Skorti yður
nú alllítið að finna þá, því að
þeir voru hér fyrir sunnan
jnýrarnar þær, sem eru til
Vinstri handaru.
En er þeir heyrðu þetta,
þeystu þeir út á mýrarnar.
I»ar voru svo mikil fen, að
þeir komust hvergi fram og
urðu að draga úr hestana og
hröktust þar í lengi dags.
Báðu þeir illa fyrir þessum
förumanni, er þá hafði svo
dárað.
Öllum þótti nú Þórir hafa
fengið af slíkt eða verra en
fyrr í þeirra viðskiptum.
134. Á Sandhaugum í Bárðar
dal var reimt mjög. Það har
til, að Steinvör húsfreyja fór
til Eyjadalsár til jólatíða, en
bóndi var heima. Um nóttina
heyrðu menn brak mikið í
skálann og til sængur bónda.
Um morguninn var bóndi
horfinn, og vissi enginn, hvað
af honum var orðið.
Grettir hafði spurn af þessu
og gerði ferð sína til Bárðar-
dals og kom aðfangadag jóla
til Sandhauga.
135. Hanm duldist og nefnd-
Ist Gestur. Húsfreyja sá, að
hann var furðu mikill vexti.
Eann beiddist gistingar.
Húsfreyja hvað honum mat
til reiðu, — „en ábyrgst þig
ijálfur”.
Hann kvað svo vera skyldu,
„mun ®g vera heima**, segir
faann, „en far þú til tíða ef
þú vilt“.
„Illt þykir mér heima að
verau, segir hún, „en ekki
kemst eg yfir ánau
„Eg skal fylgja þér yfiru,
segir Gestur.
Síðan bjóst hún til tíða og
dóttir hennar með henni, lítil
vexti Hláka mikil var úti og
áin í leysingum. Var á henni
jakaför
136. Þá mæltl húsfreyja:
„Ófært er yfir ána bæði mönn
um og hestum“.
„Vöð munu á vera“, kvað
Gestur, „og verið eigi hrædd-
ar“.
„Ber þú fyrst meyna“, kvað
húsfreyja, „hún er léttari“.
„Ekki nenni eg að gera tvær
ferðir að þessu“ segir Gest-
ur, og greip þær upp báðar
og setti ina yngri í kné móð-
ur sinnar.
Panamaskurðurinn
Sagan um frimerkið, sem
breytti gangi sögunnar
ÞAÐ er ekki óvenjulegt,
að frímerki séu gerð til
að minnast sögulegra við
burða, en hitt á sér sjaldn
ar stað, að þau verði til að
grípa inn í rás sögunnar
sjálfrar.
Það var nú samt frí-
merki, sem að lokum
hafði veruleg áhrif á það,
hvar skipaskurðurinn
var grafinn gegn um
Mið-Ameríku.
Þetta var ósköp venju-
legt frímerki, með mynd
af eldfjalli. En snjallir
menn komu auga á, hvern
ig þeir gátu notað það
sínum málstað til fram-
dráttar.
Panamaskurðurinn, sem
nú er einhver mesta skipa
leið í heimi, á sér mjög
merkilega sögu.
Hinn frægi franski
verkfræðingur, Ferdinand
Lesseps, hafði lokið við
að láta gera Súesskurð-
inn, sem þá var eitthvert
mesta mannvirki í heimi.
Tókst honum þá að vekja
áhuga í Bandaríkjunum,
fyrir því að tengja saman
Frímerkið sem breytti
gangi sögunnar.
Karabiskahafið og Kyrra
hafið, með því að grafa
skurð gegnum Panama-
eiðið í Mið-Ameríku.
Hann byrjaði á verkinu
árið 1880, en erfiðleikarn
ir reyndust meiri en svo,
að verkið væri þá fram-
kvæmanlegt. Verkamenn
irnir veiktust af mýra-
köldu og dóu umvörpum
og 1889 var verkinu hætt.
Félagið var þá orðið gjald
þrota og í ljós kom stór-
fellt fjármálahneyksli, er
leiddi til þess, að Lesseps
var dæmdur í fimm ára
fangelsi. Vegna aldurs
hans og fyrri orðstírs, var
honum þó sleppt við refs-
ingu.
Bandaríkjamenn héldu
áfram að gera áætlanir
um skurðgröft gegn um
Mið-Ameríku, og flestir
hölluðust að því að grafa
skurðinn norðar, — gegn
um ríkið Nicaragua.
Nefnd, sem bandaríska
þingið skipaði til að fjalla
um málið, lagði til að
skurðurinn yrði grafinn
þarna.
Það er þá, sem saga frí-
merkisins hefst í sam-
bandi við þetta mál.
Ríkið Nicaragua gaf út
frímerki, með mynd af
gjósandi eldfjalli. Það var
fjallið Momotombo, sem
er þeirra Hekla.
Margir voru ennþá
hlynntir -tillögu Lesseps
að grafa skurðinn gegn
um Panamaeiðið. Þeir sáu
strax, hvernig þeir gætu