Morgunblaðið - 29.07.1961, Blaðsíða 9

Laugardagur 29. júlí 1961
MORGVNBLAÐIÐ
9
Valdemar V. Snœvarr
1 DAG er gerð útför Valdemars
V. Snævars, er andaðist 18. þ.
m. Hófst hún með kveðjuathöfn
á Völlum í Svarfaðardal, en jarð
sett verður á Dalvík.
Skylt er að geta góðra og
merkra manna, er þeir hafa lok-
ið ævi sinni, — minnast verka
iþeirra og meta.
Valdemar fæddist 22. ágúst
1883 á Þórisstöðum á Svalbarðs-
strönd, og stóðu ættir hans þar
í Þingeyjarsýslu. Á næsta ári
misstj hann föður sinn, sem var
sviplegt vegna haga fjölskyld-
unnar. Minntist Valdemar stund
um á þá erfiðleika, sem lífið
lagði á menn á þeim tíma, fá-
tækt og vandræði. Mundi mörg-
um ungum mönnum og ungling
irn bregða nú, ef þeir mættu
sðstæðum þeim, er ríktu hér fyr-
ir aldamótin. Eyjafjörðurinn,
sem nú er eitt hið blómlegasta
og menningarlegasta byggðarlag
landsins og sem gamall söguljómi
hvílir yfir, var þá með öðrum
svip. Eins' ótrúlegt og það kann
að virðasí, þá er það þó stað-
xeynd, að þá var þar hart í ári
og voru erfiðleikar á hverju vori,
að heita mætti, að afla sér mat-
ar. Þessa minntist Valdemar
stundum í samtölum, en án
íbeizkju. Með dugnaði og ráðdeild
brauzt hann til mennta og gerð-
ist gagnfræðingur frá Möðru-
vallaskóla 1901.
Hann var virðulegur fulltrúi
þeirrar kynslóðar, sem er óðum
að hverfa af leikpalli lífsins. Hún
er afkvæmi mikilla og sterkra
liugsjóna, sem einkennast af trú
cg trausti á, að andleg menning
og menntun geti lyft grettistaki
og verið brautryðjandi verklegra
framfara. Og þeir, sem nú lifa
og geta borið saman aðstæður
manna þá og nú, verða að játa,
að mennirnir frá æskuskeiði
Valdimars hafi haft rétt fyrir
sér. Hin sterka félagshyggja
þeirra hefur komið ótrúlega
mörgu til leiðar, er á allt er lið-
ið, en sú félagshyggja var uppi
Iborin af þrá og löngun þeirra
tíðar til aukinnar menntunar og
fræðslu.
Valdemar gerðist skólamaður.
Var það rökrétt afleiðing af við-
horfi hans til lífsins. Varð hann
ekólastjórl á Húsavik 1903 og
starfaði þar til 1914. Þá gerðist
hann skólastjóri á Nesi í Norð-
iViininIiigarorð
firðj í átthögum sinnar góðu
konu, og starfaði þar til 1943.
Eftir það fluttust þau hjónin og
mágkona hans til sira Stefáns
á Völlum og störfuðu þar að á-
hugamálum sínum.
Önnur störf hafði Valdemar og
haft með höndum en skólastjórn
í Norðfirði. Meðal annars var
hann símstöðvarstjóri þar um
skeið. En aðalstarf hans sýknt
og heilagt var að fræða og að
ala upp. Við það var hugur hans
bundinn.
Fræðslustarf hans var marg-
þætt, en einbent af lífsskoðun
hans og viðhorfi. Hann trúði á
mátt fræðslunnar. En það dylst
engum, að sú var skoðun hans,
að fræðslan þyrfti að einkenn-
ast af trú og trausti til Guðs.
Hann fór aldrei leynt með það,
að mennirnir stæðu andspænis
skapara, sem þeir voru skuld-
bundnir. En trú Valdimars var
óbifanleg, björt og hrein, ein-
kennd af trausti til hins milda
föður, er eigi vill neinum tortima.
Valdemar var kristinn, — í beztu
og innilegustu merkingu þess
orðs. Er ekki að ófyrirsynju tek-
inn sálmur hans: Vor dýra móð-
ir, kristin kirkja, í sálmabókina.
Hann vildi efla sitt félag, hina
miklu kirkju, sem á að ná til
allra lýða og vera þeim viti á
lífsleiðum.
Valdemar var sjálfur það, sem
og kristni var meira en margur
ef til vill hyggur. Hann hefur
verið talandi dæmi um réttmæti
kenningarinnar um hinn almenna
prestdóm. Eftir hann liggja söfn
sálma, er hann orti. Víða er að
finna tækifærisljóð og greinar.
Hann var meiri boðberi. meiri
prestur en margur hinna vígðu.
Og áhrif frá honum gætti víða
í kirkjumálum. Hann vildi, að.
hinn mikli meirihluti krkjunn-
ar, almenningur, léti til sín taka
meir en það eitt að kjósa prest.
Það var því táknrænt, að hann
minntist sjötugsafmælis síns með
því að birta á prenti bókina Líf
og játning, sem hann ætlaði
börnum til fermingarundirbún-
ings. Hver sá, er les hver þetta
með athygli, sér að það er líf
Valdemars sjálfs, er þar birtist,
lífsskoðun og játning til skapar-
ans, væmnis- og tilgerðarlaust.
En innileikinn er mikill og
djúpúðugur.
En eins og starf Valdemars að
kirkju og kristnimálum var inni-
legt og þýðingarmikið, var starf
hans að vexti góðtemplararegl-
unnar það einnig. Meðal annars
var hann ritstjóri Smára, er út
kom á Seyðisfirðj á árunum
1927—31. Hér birtist enn viðhorf
Valdemars: að fræða og ala upp
til góðra siða í trú og trausti
til Guðs.
Valdimar var sjálfur það, sem
hann kenndi öðrum að vera;
prúður og glaður maður, er öll-
um vildi vel. Hann var mikill
mannkostamaður, greindur vel
og hrekklaus. Áhugasamur og
iðinn. Réttsýnn.
Heimili hans og kona hans,
hans, Stefanía Erlendsdóttur, er
hann kvæntist 1995 og nú lifir
hann, var einkennt af innileika
og hlýleika, sem margir minnast
nú, þótt eigi væri þar ætíð margt
auðæfa þessa heims. Þau voru
samhent í því að láta birtu ráða
ríkjum í húsum sínum og veita
börnum sínum hið bezta, er for-
eldrar geta látið í té, gott uppeldi.
En það er og hægt og vert að
benda á, að barnalán þeirra hafi
orðið mikið. Börnin hafa í rík-
um mæli erft hina góðu eign-
leka foreldra sinna og bera merki
hins góða heimilis síns. í lífi
þeirra og láni endurspeglast við-
horf Valdemars. Árni verkfræð-
ingur, er starfar að verklegum
framförum, en Valdemar var
eigi fjarri fræðigreinum og
áhugamálum hans. Sira Stefán
á Völlum, sem er þjónn þeirrar
kirkju, er Valdemar elskaði. Ár-
Skyldi Wagner
snúið sér við í
ÞESSI fallega negrastúlka hér
á myndinni heitir Grace Bum-
bry. Hún er 24 ára að aldri,
bandarísk og forkunnargóð
söngkona. Bumbry hefur vak-
ið mikla athygli í Þýzkalandi
þessa dagana — mi'kla athygli,
miklar deilur, mikla óánægju
en loks almenna ánægju.
Ástæðan er sú, að hún syng
ur hlutverk Venusar í óper-
unni Tannhauser eftir Richard
Wagner, á Wagnerhátíðinni í
Bayeuth í ár — hin fyrsta
blökkukona, sem þar kemur
fram í aðalhlutverkL
Unnendur Wagners líta á
hátíðina í Bayreuth, sem há-
punkt menningarviðburða þar
í landi og þegar kunnugt var,
að bkökkukona ætti að syngja
hlutverk Venusar, ætlaði allt
um koll að keyra. Mótmæla-
bréfum rigndi yfir forstöðu-
mann hátíðarinnar, Wieland
Wagner, en hann er sonarson-
ur sjálfs tónskáldsins. Fólkið
sagði að afi hans mundi marg
bylta sér í gröfinni, ef hann
léti ungfrú Bumbry syngja
hlutverk Venusar. Margir
sögðu, að þetta væri óvenju-
leg hneisa , smekkleysa og lít-
ilsvriðing við minningu Wagn
ers, en Wagner var s'em kunn-
ugt er einn þeirra, er dáði
ákaft hinn ljósa norræna
hetjulega kynstofn.
En sonarsonurinn sat fastur
við sinn keip og gafst ekki
upp, enda tókst honum að fá
bæði yfirstjórn hátíðahald-
anna Og næstum alla þýzku
pressuna á sitt band.
— Hann afi snýr sér hreint
ekkert við í gröfinni, sagði
Wieland Wagner. — Ég er
ekki bundinn af neinum hug-
myndum um norrænar hetjur
Og mun sækja brúna, svarta,
rauða eða gula söngvara til
að syngja í verkum afa míns
ef svo ber undir.
Nú — árangurinn af stað-
festu hans varð sá, að gagn
rýnendur og áhorfendur, sem
sáu og heyrðu Grace Bumbry
um síðustu helgi, áttu engin
orð til þess að lýst hrifningu
sinni. Hún var að þeirra áliti
hin bezta og fullkomnasta
Venus, sem sézt hafði eða
heyrzt í Bayreuth — þó hún
væri svört.
Garðeigendur
Sambýlishús
Túnjjokur
með afborgunum
Notið góða veðrið
Notið sumarfríin
Standsetjið lóðina meðan enn er sumar,
greiðið í haust og í vetur.
Gróðrarstöðin v/Miklatorg
Símar: 19775 og 22-8-22
bbbbbbbbbbbbbtíabbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
HlJRÐAPUmPIIR
nýkomnar
BL
ggingavörur h.f.
Slml 35697
Lougoveg 178
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
.b
Vandinn leystur
til frambúðar
— sagði Macmillan við umrœður um
efnahagsmálin
mann háskólarektor, fræðari og
stjórnandi, réttsýnn dómari. Bera
þeir í lífi sínu föður sínum fag-
urt vitni. En um góða heimkomu
sonanna, er létust og fagnaðar-
ríka endurfundi við þá hefur
Veldemar eigi efazt. Og Laufey
sinnir sínum húsmóðurstörfum
með þeim hætti, er hún lærði í
heimahúsum. Enn er að telja
Guðrúnu Guðmundsdóttur, er þau
hjónin tóku að sér unga að aldri,
og syrgir nú þann góða mann,
er hún ætíð nefnir pabhe.
Góður og innilegur maður er
nú borinn til legstaðar síns við
fjörðinn, er hann ólst upp við,
virtur og metinn af öllum, sem
er æðra því tignarmerki þjóð-
arinnar, sem hún hafði honum
veitt að verðskulduðu.
LONDON, 27. júlí. — Skömmu
fyrir miðnætti lauk tveggja daga
umræðu í þinginu um efnahags-
málaráðstafanir stjórnarinnar. —
Umræður voru allharðar, og
bar stjórnarandstaðan fram van-
traust á stjórnina. Við atkvæða-
greiðsluna um vantraustið í
kvöld var það fellt með 346 at-
kvæðum gegn 238 — og ráð-
stafanir stjórnarinnar síðan sam-
þykktar.
Gaitskell, foringi Verkamanna-
flokksins, var næstsíðasti ræðu-
maður í kvöld. Deildi hann
mjög á stjórnina fyrir andvara-
leysi og ósanngjarnar ráðstaf-
anir í efnahagsmálunum. Haim
sagði að stjórnin kæmist ekki
út úr ógöngunum nema hún
hefði virkan stuðning þjóðarinn
ar við aðgerðir sínar. Slíkan
stuðning hefði hún ekki — þvert
á móti hefðu ráðstafanir henn-
ar vakið almenna gremju.
Macmillan forsætisráðherra,
sem talaði síðast, sagði að stjóm
in hefði gert sér ljóst, að ekki
' ýddi að einblína á aðstæðurn-
..r í dag — þ. e. að láta nægja
bráðabirgðalausn vandans. Hún
hefði miðað starf sitt við það
að leysa efnahagsmálin til fram-
búðar — og það teldi hún gert
með þeim ráðstöfunum, sem fyr-
ir þinginu lægju. (Áður hefir
verið greint frá helztu atriðum
þeirra). — Þingmenn stjórnar-
andstöðunnar gerðu talsvert
hark, er Macmillan hóf mál sitt,
og var nokur órói ríkjandi í saln
um meðan hann talaði.
Magnús Már Lárusson.
J
= Sími 15300
1 Ægisgötu 4
Þ V I N G U R ,
margar gerðir og stærðir
Ódýr
SKRÚFSTYKKI
margar stærðir