Morgunblaðið - 15.08.1961, Blaðsíða 3
Þriðjudagur 15. ágúst 1961
MORGVNBLAÐ1L
3
,
Eldhættan
í gærmorgun kl. 11 kom
upp eldur í gömlu bygg-
ingu Landakotsspítalans
og mun mörgum hafa
brugðið við þá frétt, en
þarna liggja jafnaðar-
lega um 90 sjúklingar. Svo
giftusamlega tókst til að
eftir tæpar 3 mínútur frá
því að tilkynnt var um
íkviknunina var slökkvi-
liðið komið á vettvang og
á minna en þremur stund-
arfjórðungum tókst að
ráða niðurlögum eldsins
og slökkviliðið var farið
af staðnum, nema hvað
vakt var fram eftir degi,
ef neisti kynni að leyn-
ast í hinum gamla húsi
Það tók minna en 10 mír
að koma öllum sjúklin
um inn fyrir eldtrausta,
hurðir nýja gjúkrahússins,
sem svo er enn nefnt, þótt
nú sé orðið 26 ára gamalt.
★
Eldurinn kom upp í her-
bergi starfsstúlkna í kjall-
ara gamla spítalans. Hann
mun hafa kviknað út frá
ruslakörfu, og er talið lík-
legt, að hellt hafi verið úr
öskubakka í hana. Um
tíma stóðu logatungurnar
út um gluggann, og var
talin hætta á, að kviknaði
í vestra útskotinu, sem er
beint yfir glugganum.
★
— Þrátt fyrir þetta er eld-
hættali í hinu gamla húsi
martröð, sem stöðugt hvílir
á okkur, sagði dr. Bjarni Jóns
son yfirlæknir, er fréttamað-
ur blaðsins átti tal við hann
eftir brunann.
★
Svo háttar til að á öllum
göngum hins gamla húss eru
dyr inn í nýja sjúkrahúsið
með eldtraustum hurðum fyr-
ir. Margir sjúklinganna eru
svo settir að þeir geta af eigin
ramleik komist inn í nýja hús-
ið, en þeir sem ekki geta geng-
ið eru fluttir á vögnurn eða
ekið í hjólarúmum.
Þessi atburður gaf okkur
tilefni til þess að ræða nokkru
nánar við dr. Bjarna Jónsson
yfirlækni L/andakotsspítala og
skoða hina nýju byggingu,
sem þar er nú að rísa af
grunni
Landakotsspítali er á næsta
ári 60 ára og langelzti spítali
höfuðborgarinnar.
★
Það er ekki víst að margir
hafi hugleitt að þetta ágæta
sjúkrahús er byggt á sjálfboða
vinnu, sem nokkrar nunnur
hafa lagt fram. Þær hafa sára
lítilla sem engra styrkja not-
ið af hálfu hins opinbera, og
þær hafa heldur engin laun
þegið fyrir starf sitt. Þær hafa
einnig verið með eindæmum
hagsýnar og ötular og á því
byggist tilvera hins glæsilega
sjúkrahúss. Það er fróðlegt að
athuga að árið 1957 spara þær
opinbert framlag frá ríki og
bæ, sem svarar 5 milljónum
króna. Finnst þetta við saman
burð á svipuðu sjúkrahúsi þar
sem reksturshallmn er greidd
ur af hinu opinbera. í upphæð
Unnið aff slökkvistarfi. Hér skall hurff nærri hælum og nokkr-
ar mínútur eátu skipt máli um hvort húsiff brynni til kaldra
kola.
hvílir á okkur eins og martröð
þessari felst vinna 26 nunna,
sem áætla má um 3 milljón
króna virði, því vinnudagur
þeirra er nánast tvöfaldur við
það sem almennt gerist, byrja
tæpt sjö á hverjum morgni
og hætta kl. rúmlega 8 að
orðinn miklum mun hærri en
var 1957 og er þá óhætt að
áætla að sparnaður nunnanna
í vinnu og rekstri nemi ekki
minnu en sem svarar 7%
milljón króna.
★
Eldurinn kom upp í kjallara gömlu spítalabyggingarinnar í
herbergi starfsstúlku og eyðilagffist allt, sem þar var inni.
Ljósm. K. M.
kvöldi og taka sér engan frí-
dag. Auk þess er svo hag-
kvæmni í rekstri og sparnað-
ur sem veldur því að kleift
hefir verið til þessa að halda
restrinum gangandi og vinna
jafnframt mikilvægt endur-
nýjimar og uppbyggingarstarf.
Þess má geta að árið 1960
er allur sjúkrahúskostnaður
Hér sjást
spítalans
nokkrlr sjúklinganna úr gamla spítalanum á gangi nýji
, tveir hafa fótavist, en tveir liggja á sjúkravögnum.
Þegar kostnaðaráætlun var
gerð fyrir r '' ~ sta hluta
Landakotsspítaia, sem nú er
kominn undir þak, nam hún
15 milljónum króna. Þessum
15 milljónum hefir nú öllum
verið varið til byggingarinnar
og er enn mikið ógert. Ný-
lega hefir fengist milljón
marka lán frá Þýzkalandi og
mun það ekki hrökkva til að
ljúka byggingunni að fullu og
búa hana tækjum. Til þess er
talið að þurfi 5 milljónir í
viðbót. Byggingin öll verður
því komin upp á 30 milljónir
er henni lýkur. Til þessa hafa
nunnurnar þurft sára lítil lán,,
en nú hrökkva samansparaðir
Stúdentamót
. í Bifröst
HIÐ árlega mót Stúdentafélags
Miðvesturlands verður haldið að
Bifröst í Norðurárdal föstudaginn
18. ágúst. Stúdentafélag þetta
tekur til allra stúdenta, sem bú-
settir eru á svæðinu frá Hval-
firði til Gilsfjarðar. Hefur það
starfað um allmörg undanfarin
ár, og jafnan haldið hátíð á
sumri hverju. Stjórn þess er skip-
uð stúdentum einnar sýslu á um-
ræddu félagssvæði, árlangt í
senn. Nú er stjórnin skipuð Dala-
imönnum, og er formaður hennar
sjóðir þeirra firá umliðnum
árum ekki lengur til og eitt-
hvert fé verða þær að hafa
til að reka hið nýja hús. Eins
og nú háttar eru sambærileg
sjúkrahús rekin með stór-
felldu tapi, sem greitt er af
ríki og bæ, en enginn aðili er
til að greiða hallann á Landa-
kotsspítala, þegar frá eru tal-
in 25 kr. daggjöld á legudag,
sem sérstaklega eru greidd
vegna þess að sjúkrahúsið
tekur þátt 1 slysavöktum sem
önnur sjúkrahús bæjarins.
Priorissa sjúkrahússins upp
lýsti okkur um það að ef
Landakötsspítali fengi greidd
sem svarar 80% af því sem
sambærilegur spítali, er nýtur
opinbers framlags, fær fyrir
hvern legudag, myndi sjúkra-
húsið bera sig vel, en það fær !
nú sem svarar tæpum 50%.
Gjafavinna nunnanna og spar-
semi þeirra og hagsýni í
rekstri hrekkur nú ekki leng-
ur til að halda sjúkrahúsinu
gangandi, hvað þá til að greiða
niður skuldir þær, sem þær ó-
hjákvæmilega verða að stofna
til við byggingu hins nýja
húss.
Er hið nýja sjúkrahús tekur
til starfa getur Landakots-
spítáli hýst um 190 sjúklinga
en þar eru nú 175. Auk þess
kóma nýjar skurðstófur og
mjög bætt aðstaða til allrar
skýrsluvinnu og vinnu í til-
raunastofum. Meginbreytingin
, verður því ekki fjölgun sjúkra
rúma heldur hin stórbætta að-
staða, sem verður bæði fyrir
sjúklinga og starfslið.
Forustulið Landakotsspítala
væntir þess að á sextugsaf-
mæli hans verði hægt að fagna
hinu nýja húsi fullbúnu og að
jafnframt verði þá fundinn
rekstrargrundvöllur fyrir starf
semi hans.
Eggert Ólafsson prófastur a
Kvennabrekku. Gestur mótsins
verður að þessu sinni prófessor
Ármann Snævarr, háskólarektor,
og mun hann flytja framsöguer-
indi í upphafi mótsins, en það
hefst kl. 4 síðdegis. Um kvöldið
verður sameiginlegt borðhald og
fjölbreytt skemmtiskrá að vanda.
Togarar B.Ú.R.
ÞORMÓÐUR goði kemur t
Reykjavíkur í kvöld, þriðjudag,
kvöld, frá Esbjerg. Þar seldi han
334 tonn og 420 kg af saltfiski. -
Þorkell máni og Hallveig Fróðí
dóttir liggja í Slippnum, en al
ir aðrir togarar eru úti á veiðun
STAKSTEINAR
Litlar fréttir
Benedikt Gröndal, ritstjóri,
skrifar grein í Alþýffublaffið S.L
sunhudag. Þar vitnar hann ta
orða Einars Olgeirssonar í aust
urþýzku tímariti. Einar segir:
„1956 tókst aff mynda vinstri
ríkisstjórn og gera fsland óháð
heimsveldisstefnu Bandaríkjanna
Verzlunarviffskipti Íslands viff
Sovétríkin og önnur lönd hins
sósíalistiska heimsþróuðustört og
hlutur þeirra í utanríkisviðskipt
um íslands reis yfir þriffjung“.
Benedikt Gröndal leggur út
af þessum orðum Einars Olgeirs-
sonar og segir:
„Þarna viðturkennir Einar Ol-
geirsson aff tilgangur kommún-
ista með þátttöku í vinstri stjórn
inni hafi ekkert komiff viff vanda
málum fslendinga sjálfra, efna-
hagsmáilum, uppbyggingu, at-
vinnu effa afkomu fólksins. Nei,
tilgangur þeirra var aff rjúfa sam
band fslands viff hinn vestræna
heim og tengja þaff sterkum bönd
um við kommúnistarikin. Þegar
hann nú skrifar grein fyrir hús-
bændur sína austan járntjalds
gortar hann af því aff hafa dregiff
ísland í austurveg. Er þaff furða,
þótt þessi maffur fái villu og rúss
neskt þjónustuliff til umráffa, þeg
ar hann kemur austur ttt
Moskvu?“
Morgunblaðið telur þaff ekki
miklar fréttir, aff þessi hafi veriff
tilgangur kommúnista meff þátt
töku í vinstri stjórninni. Þvert á
móti hefði þaff átt að vera öllum
mönnum augljóst frá upphaft
Drengskapur Einars
Hinsvegar er
þaff athyglis-
vert, aff Einar Ol
geirsson skuli
monta af því fyr
ir austan tjald,
að mikill árang
ur hafi orðið af
þátttöku komm-
únista í vinstri
stjórninni, í
þágu heimskommúnismans, og
afla sér á þann hátt trausts og
virðingar húsbænda sinna austur
frá. Þannig tryggir hann sér líka
fínu villuna og þjónustuliðið í
Moskvu, þegar hann bregffur sér
austur fyrir tjald. Hinsvegar er
það kunnugt, að hér heima áfell
ist hann mjög ráffherra þá, sem
kommúnistar höfffu í vinstri
stjórninni, Hannibal Valdimars-
son og Lúðvík Jósefsson, og telur
frammistöðu þeirra hafa veriff
meff afbrigöum lélega. Áffur en
vinstri stjórnin féll, hafffi Einar
Olgeirsson meira aff segja tekiff
upp andstöðu gegn henni til þess
að skapa sér aðstöffiu til að skella
allri skuldinni á affra. Flestir
mundu telja þetta lítinn dreng-
skap, en í kommúnistaflokknum
þykja slíkar bardagaðferðir sjáif
sagffar.
Stefnufesta!
Eirrs og getiff var um í ritstjórn-
argrein hér í blaðinu á sunnudag
inn, þá hafa allir íslenzkir lýðræff
isflokkar lýst því yfir aff þeir séu
hlynntir því aff viff hagnýtum
okkur erlent fjármagn, eins og
flestar affrar þjóffir hafa gert í
stórum stíl. Svo vill til, aff Fram
sóknarflokkurinn var fyrstur til
aff lýsa yfir sfiuffningi viff þessá
stefnu fyrir allmörgum árum, og
hefur hann áffur notiff þess sann
mælis í skrifum Morgunblaðsins.
Nú bregffur hinsvegar svo viff í
ritsstjórnargrein Tímans á sunnu
daginn, aff þar er þessi stefna,
sem Framsóknarflokkurinn sjálf
ur markaði, gerff tortryggileg.
Framsóknarmenn vita þó
fullvel, aff þetta er fjarstæffa.
Þvert á móti hefur hagnýt-
ing slíks fjármagns í öðrum
löndum leitt til hrafffara fram-
fara og batnandi lífskjara. En