Morgunblaðið - 14.09.1961, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 14. sept. 1961
dauðhræddar við mig. Þegar ég
bað aðra þeirra að útvega mér
ibjórflösku, greip hún andann á
lofti og sagði mér að það væri
andstætt reglunum. Fari það kol
að, ég hafði pakka með mér til
þess að ég yrði ekki veik. Það
var líka á móti reglugerðinni.
Hinsyegar vildi engin eiga á
hættu að ég yrði fárveik í lest-
inni. Loks lét önnur þeirra und-
an og fór og sótti fyrir mig bjór
flösku.
En ég var ekki laus’ við Phila-
delphiu. Þeir fóru að fara með
mig aftur og aftur þangað frá
Alderson til að spyrja mig í
þaula. Það fannst mér bölvað.
'Þeir komu svo oft með mig þang
að, að stelpurnar í fangelsinu
fóru að halda að ég værj spæj-1
ari. Það er ekki til verri staður
en fangelsið í Philadelphia, þar
sem ég var geymd á meðan. Það
var verra en á Velferðareyju,
saggasamt, og rotturnar voru
eins stórar og ohihuahua-hundur
inn minn. Þarna voru konur með
berkla og þaðan af verri sjúk-
dóma, sem voru að afplána lífs-
tíðarfangelsi fyrir morð og ann-
'að þvíumlíkt, og með þeim varð
ég að borða og sofa.
Þegar þeir voru ekki að reyna
að komast að hvað ég vissi,
'komu lögreglumennirnir því svo
fyrir, að ég kom þangað á föstu-
dagskvöldi og var látin hírast í
þessari holu til mánudags, áður
en ég var yfirheyrð. Þið skuluð
ekki reyna að segja mér frá
heilaíþvotti, ég þekki hann. Og
til að kóróna allt saman, var ég
látin bera vitni, þegar Jimmy
Asundio kom fyrir rétt, og aftur
seinna, þegar röðin var komin að
Joe Guy. Báðir notfærðu þeir
sér öll sín réttindi, höfðu góða
'lögfræðinga, og báðir sluppu
þeir. Dómurinn yfir Jimmy var
endurskoðaður af æðri dómstóli,
vegna þess, að sambandslögreglu
mennirnir höfðu komið inn í her
bergi hans, án heimildar. Kvið-
dómur úrskurðaði Joe Guy sak-
lausan á nokkrum mínútum. Þá
vantaði allar sannanir, dómar-
inn sagði þeim það, og kviðdóm
urinn samþykkti.
Mér fannst ég eins og hver ann
ar kjáni meðan á þessu stóð. Eit
urlyfjaneytendur eru sjúkir
menn En þarna höfum við stjórn
ina, eltandi sjúklinga eins og
þeir væru glæpamenn. Hún
bannar læknunum að hjálpa þeim
og dregur þá fyrir rétt, af því
þeir hafa ekki borgað skattana
og sendir þá síðan í fangelsi.
Hugsið ykkur, ef stjórnarvöld
in hundeltu sjúklinga með syk-
ursýki, legðu skatt á insulin og
rækju það þannig inn á svarta
markaðinn, bönnuðu læknunum
að lækna þá, tækju þá síðan
fasta, ákærðu þá fyrir að borga
ekki skatt og sendu þá síðan í
fangelsi. Ef við gerðum það,
myndu allir sjá, að við værum
hringlandi vitlaus. Samt gerum
við hérumbil það sama hvern
dag vikunnar við eiturlyfjasjúkl
inga. Fangelsin eru full og vand
inn eykst með hverjum deginum.
18
Alein
Hefði ég vitað, hvers konar
„lækningu“ ég átti að fá í Alder-
son, hefði ég tekizt hana ein á
hendur — lokað mig bara inni í
herbergi og fleygt lyklinum.
Það var ekki um neina lækn-
ingu að ræða. Skammturinn er
ekki minnkaður "við mann smám
samap. Þeir henda manni bara
inn á spítalrnn, taka hann af
manni og horfa svo á allar kval-
irnar.
Fyrstu næturnar vildi ég helzt
deyja. Ég hélt ég mundi springa.
En eftir nokkurn tíma er þetta
yfirstaðið, rétt eins og allt ann-
a‘ö, en það er eins og að hafa
komizt til vítis.
Ég hefði gaman af að heyra
um þann, sem hefði kom_zt með
eitthvað inn í sambandsfangelsi.
Eftir að þeir eru búnir að leita í
manni og á, gegnumlýsa magann
hvað þá heldur annað, er engin
felustaður eftir.
Fyrstu dagana er það eins og
að vera kominn í herinn. Fang-
inn er einangraður og rannsak-
aður frá hvirfli til ilja. Það eru
blóðprufur, skinnprufur, sjónpruf
ur, mergprufur, gáfnapróf og
vinnuhæfnispróf. Svona líða 25
dagar og þá fer hann að skoða sig
um.
Þetta var uppi í sveit, sex hús
með 50 eða 60 stelpum í hverju.
En það er sama sagan þarna og
annars staðar, þrjú hús undir
hvítar, þrjú undir litaðar. Þetta
gildir þó aðeins um máltíðir og
á nóttunni. í vinnunni þræla aft
ur á móti hvítar og svartar hlið
við hlið. Og þegar marsérað er
til og frá vinnu, ganga svartar og
hvítar hver í sinni röð. í kirkj-
unni gengdi sama máli. Hvítar
stelpur báðust fyrir í kórnum,
svartar á krókbekk. Eins var það
við kvikmyndasýninvarnar.
Þrátt fyrir þetta var ekki svo
óendanlega miklu betra en Vel-
ferðareyja. Þeim hæfustu var
slæmt að vera" þarna. Það var
kennd spænska, útskurðúr, mats
eld, leirkerasmíði og fleira þess
háttar. Séníin geta komizt í allt
að sex kennslustundir á viku, ef
þær eru ekki lurkum lámdar eft
ir vinnu. Þegar á leið, bjó ég til
heilmikið af skartgripum og leir
kerjum og tók það með mér, þeg
ar ég fór.
Þegar ég kom úr sóttkvínni,
fór ég að vinna við búskapinn,
tína tómata og annað grænmeti.
Ég hafði séð orma og skorkvik-
indi áður, en ekki haft neitt sam
an við þau að sælda og ég var
enn hrædd við þessi kvikindi.
En þeir hafa sennilega álitið, að
ég hefði gott af að vinna úti eftir
að mér uatnaði. Dag nokkurn
valt ég um koll með sólsting, eft
ir að hafa unnið úti í hitanum.
Þá var ég send í sjúkrahúsið og
rannsökuð aftur. Loks sagði lækn
irinn þeim, að ég væri borgar-
'búi og ætti að fá að vinna eitt-
hvað inni. En ekkert skeði, og
enginn hættir að vinna þarna
nema hann sé veikur og geti
sannað, að ’hann sé það.
Margar stúlknanna, einkum
þær sem voru búnar að vera
lengi, voru elskendur og þótti
gott að fá útivinnuna, svo að
þær gætu verið saman meðan
þær ynnu. Að vísu voru þær und
ir ströngu eftirliti, en þær gátu
skipzt á bréfum og tryggðarpönt
um. Eina tækifærið sem þær
höfðu til að vera samvistum, var
þegar komið var af bíó. Það var
eina tækifærið, sem stelþurnar
voru ekki látnar marséra í tvö-
faldri röð. Þetta var venjulega á
kvöldin og þá fengu svartar og
hvítar að talast við. Þetta var
eina tækifærið, sem elskendur
höfðu til að haldast í hendur og
þess háttar.
Eftir allar þessar gáfnaprufur
og hæfnispróf fékk ég annað
starf, í svínastíunum. Þar var ég
herbergisþerna fyrir hjörð af skít
ugum, rýtandi svínum. Ég'hafði
aldreí séð svín áður á ævinni, og
ég hlýt að hafa haft gáfur til að
gera eitthvað sem flóknara var.
Kannski þeir hafi bara verið að
leggja sig í líma við að taka ekki
á mér með silkihönzkum af því
ég væri fræg.
Hver einasta matarögn, sem
notuð var þarna yfir árið, var
heimatilbúin, nema kalkúnarnir
og eitthvað smávegis fleira, sem
við fengum á Marteinsmessu og
jólunum.
Dag nokkurn var ég orðin svo
leið á að hlusta á svínin rýta,
að ég skreið upp á þakið á svína-
stíunni og steinsofnaði. Ég gæti
hafa sofið þar allan daginn, en
allt í einu heyrði ég hljóð í sír-
enum. Við það vaknaði ég og
gekk aftur heim. Þegar ég kom
þangað, var ég þrifin og spurð,
hvar ég hefði verið. Þá var farið
að leita að mér um allt. Tvær
stelpur höfðu sloppið í vikunni
á undan.
„Hvar haldið þið að ég hafi
eiginlega verið?“ sagði ég. „Stein
sofandi uppi á þakinu, og nú
ætla ég inn í herbergið mitt.“
„Það verður nú lítið af því,“
var sagt við mig. „Þér verður
refsað.“
Það reyndist rétt. Ég var ein-
angruð og fékk engar sígarettur.
Þetta var eins og dýflissan á Vel
ferðareyju, bara skárra. Ég fékk
að vísu þrjár niáltíðir á dag, en
eigi að síður var ég lokuð inni al
ein, og það get ég ekki þolað.
Fangelsislæknirinn vissi þetta og
náði mér út eftir fjóra daga.
'Hann vissi, að ég var haldin inni
lokunarhræðslu og minnti þá á
að ég væri úr borg. „Það hlýtur
að vera eitthvað til handa þess
ari stúlku að gera,“ sagði hann
við þá.
Eftir að hinir miklu menn í
fangelsisrstjórninni voru búnir
að halda fund til að finna, hvaða
verk væri hæfilegt fyrir borgar-
búa eins og mig, fékk" ég hlut-
verk öskubusku í húsi nr. 6.
Ég vann í eldhúsinu við ýmiss
konar snúninga. Ég átti að vaska
upp, þvo glugga, sækja kol (það
er ekkert gas þarna í sveitinni,
ekkert nema heljarstór kola-vél)
og búa í ofnana á kvöldin með
pappír og annarri uppkveikju.
Um það leyti sem ég var búin
að störfum mínum á kvöldin, var
frístundin búin og kominn hátta
timi. Svo varð ég að vera komin
á fætur klukkan 5 á morgnana,
opna borðsalinn, leggja á borð,
sjóða hafragraut, hella mjólk í
glösin, telja brauðsneiðarnar,
fara inn með vatn og laga kaffi.
Og þó að þeir ræktuðu allan mat
inn sjálfir á ökrunum, fór; þeir
með hann eins og beinharða pen-
inga. Meira að segja hver gulrót
var talin. Okkur var afhent ná-
kvæmlega nóg í einn skammi '
'handa hverri stúlku í húsinu,
hvorki meira né minna. Ef íbúa-
talan breyttist einhvern daginn,
•breyttist matarskammturinn um
leið. Ef eitthvað mistókst, svo að
maturinn varð of mikill eða of
lítill, kostaði það sígarettu-
'skammtinn í einn dag, eðt allt að
því viku eftir því hversu alvar-
'legt afbrotið var.
Ég lenti alltaf í vandræðum út
af kaffinu. Það varð alltaf of gott
hjá mér og birgðirnar voru of
snemma búnar.
Ég stal líka mat fyrir stelpurn!
ar, en það komst aldrei upp. Það
var einkum fyrir þær, sem voru
nývandar af eiturlyfjum. Þegar
verið er að venja eiturlyfjaneyt
anda af, verður maginn í honumi
botnlaus. eftir að hann losnar við
uppköstin.
Það var erfitt að vera ösku-
'buska, einkum að bera upp 12
fötur af kolum á hverju kvöldi.
En mér fannst það ekki svo
slæmt, nema síðasta verk kvölds
ins, en það var að læsa dyrunum.
Jafnskjótt og dyrnar skullu í lás,
minntist ég þess, þegar ég var
'lokuð inn á kaþólska heimilinu
með líki, og þá rann mér kalt
vatn milli skinns og hörunds.
Mér fannst vistin ekki mjög
slæm, en mér var illa við þessar
læstu dyr.
SHUtvarpiö
Fimmtudagur 14. september
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tóit
leikar — 8:30 Fréttir. — 8:35 Tón
leikar. — 10:10 Veðurfregnir).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar. -•
12:25 Fréttir og tilk.).
12:55 ,,Á frívaktinni“, sjómannaþáttur
(Kfistín Anna Þórarinsdóttir).
15:00 Miðdegisútvarp. (Fréttir. — 15:05
Tónleikar. — 16:00 Fréttir og tillc
— 16:05 Tónleikar. — 16:30 Veð-
urfregnir).
18:30 Tónleikar: Lög úr óperum.
18:55 Tilkynningar. — 19:20 Veðurfr.
19:30 Fréttir.
20:00 ,j skugga djassins'*: Musica Nova
kórinn í Berlín syngur þrjú tón-
verk: Hermann Handerer stj.
a) ,,Agengnin“ (Der Ubergriff)
eftir Otto-Erich Schilling.
b) ,,Sensemayá“, söngur um
slöngudráp.
c) ,,Palmström“-svíta eftir Fran*
Herzog.
20:30 Erindi: Fræðslumál og þjóðfélags
kerfi í Englandi (Julyan Watts
lektor)
21:05 Tónleikar: Hljómsveitin Phil-
harmonia í Lundúnum leikur;
Herbert von Karajan stjórnar.
a) Ungverskur mars úr „Útskúf-
un Fausts“ eftir Berlioz.
b) Ungversk rapsódía nr. 2 í cis
moll eftir Liszt.
21:20 Erlend rödd: Christian Zervos
ræðir við Picasso (Guðmundur
Steinsson rithöfundur).
21:40 Fiðlulög: Thomas Magyar leikur.
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Kvöldsagan: „Smyglarinn'* eftir
Arthur Omre; VIII. (Ingólfur
Kristjánsson rithöfundur).
22:30 Frá Sibeliusar-vikunni í Helsinkl
í júní s.l.: Píanókonsert nr. 2 í
B-dúr op. 83 eftir Brahms (Claud
io Arrau og sinfóníuhljómsveit
finnska útvarpsins leika, Tauno
Hannikainen stjórnar).
23:25 Dagskrárlok.
Föstudagur 15. september.
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tón
leikar — 8:30 Fréttir. — 8:35 Tón
leikar. — 10:10 Veðurfregnir).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar. -•
12:25 Fréttir, tilk. og tónl.).
13:15 Lesin dagskrá næstu viku.
13:25 „Við vinnuna": Tónleikar.
15:00 Miðdegisútvarp. (Fréttir. — 15:05
Tónleikar. — 16:00 Fréttir og tilk
— 16:05 Tónleikar. — 16:30 Veð-
urfregnir).
18:30 Tónleikar: Þjóðlög frá ýmsum
löndum.
18:55 Tilkynningar. — 19:20 Veðurfr.
19:30 Fréttir.
20:00 Tónleikar: Concertino nr. 1 í G-
dúr eftir Pergolesi (I Musici
leika).
20:15 Efst á baugi (Tómas Karlsson og
Björgvin Guðmundsson).
20:45 Einsöngur: Jan Kiepura syngur,
21:00 Upplestur: Guðmundur Jósafats-
son fer með kvæði og stökur eft
ir Hjálmar Þorsteinsson á Hofi.
21:15 Píanótónleikar*: Alfred Brendel
leikur fantasíur eftir Liszt yfir
lög úr ýmsum óperum.
21:30 Útvarpssagan: „Gyðjan og ux-
inn“ eftir Kristmann Guðmunds
son; XI. (Höf. les).
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Kvöldsagan: „Smyglarinn** eftir
Arthur Omre; IX. (Ingólfur
Kristjánsson rithöfundur).
22:30 íslenzkir dægurlagasöngvarar; —«
Erlá Þorsteinsdóttir syngur.
23:00 Dagskrárlok.
Datt mér ekki í hug! Þetta er skattreikningurinn okkar!
L
á
' s A BROKEN ARROW/.;. '
WITH LUMINOUS PAINT ON IT... ÍAl
BE SO IT CAN BE FOUND IN THE
- .. t DARK/ ^
BUT WHV WOULD
HE USE A BIRD
ARROW FOR THE
LARGE ANIMALS
HE'S BEEN
TAKING?/
ANDV PROBABLV
KNOCKED IT OUT
OF THE THIEF'S
HANDS BEFORE
HE COULD SHOOT/
— Brotin ör! Með sjálflýsandi
málningu . . . Hlýtur að vera til
jþess að unnt sé að finna hana í
myrkri! Andy hefur sennilega skyldi hann nota svona léttarj hefur verið að stela?
slegið hana úr höndum Vjófsins örvar á þau stóru dýr, sem hann *
áður en hann gat skotið! En því
TRÚLOFUNAR
H
R
1
N
G
A
R
ULRICH FALKNER
AMTMANNSSTÍG t