Morgunblaðið - 29.10.1961, Blaðsíða 6

6
MORC11TS HL AÐ1Ð
Sunnudagur 29. okt. 1961
Eg vildi sigla
segir Sigurður Gunnlaugsson, segla-
saumari, níræður
EINN úr hópi öldunga í Vestur-
bænum, Sigurður Gunnlaugsson,
seglasaumari, verður níræður í
dag. Hann er fæddur að
Miklaholtshelli í Flóa, en flutt-
ist á unga aldri með foreldrum
sínum til Reykjavíkur. Þau sett-
ust að við Nauthólsvík, en 13
áira fluttist Sigurður að Mýr-
arhúsum á Seltjarnarnesi og var
þar í mörg ár. Strax, þegar Sig-
urður komst til manns, fór hann
á sjóinn og var lengi á kútterum,
en stofnaði 1923 Seglagerðina
Ægi við Ægisgarð með Guðmundi
Einarssyni. Síðan vann Sigurð-
ur að seglagerð þar til fyrir fjór-
um árum, að hann varð að láta af
störfum vegna lasleika. Þrátt fyr-
ir það ber Sigurður sig vel og var
hinn hrattasti, _ þegar fréttamað-
ur Mbl. heimsótti hann í gær að
Bárugötu 30 A, þar sem hann
hefur búið um margra ára skeið.
— Já, ég hef alltaf búið í Vest-
urbænum og hvergi viljað frek-
ar vera, sagði Sigurður. Um skeið
átti ég heima við Nýlendugötu,
en þetta hús byggðum við Pétur
Mpack, skipstjóri, árið 1925 og
hér hef ég verið síðan.
— En það er margt breytt í
Vesturbænum, 'sérstaklega þó það
að flestaliir mínir gömlu og góðu
vinir eru horfnir úr þessum
heimi. Eg læt mér því nægja að
ylja mér við gamlar endurminn-
ingar, því mér líkaði lífið á sjón-
um vel. Eg var á skútunum, en
hætti, þegar togararnir komu, því
mér leiddist þeir. Eg vildi sigla,
þanin segl fönguðu hug minn og
það var alltaf einhver spenning-
ur í manni uppi í reiðanum.
— Og þá var nú fiskiríið eitt-
hvað annað en það er í dag. Eitt
sinn, á Njáli, var aflinn svo góð-
ur, að við urðum að kasta trosinu
fyrir borð til þess að geta saltað.
Já, við hlóðum oft duglega, en
sem betur fer hlekktist mér aldrei
neitt á.
— Annars var ég áhorfandi að
slysum og einu sinni skall hurð
nærri hælum, þegar ég var á ferð
undan Reykjanesi. Þá var hann
hvass, ég var bundinn við stýrið
— og bjargaði skipinu með naum-
indum. Til sjós var ég alltaf ber-
dreyminn og fékk hugboð um
það, sem framundan var. En í
landi dreymdi mig aldrei. Svona
var það.
— En svo komu togararnir og
ég fór i iand. Eg kunni ekki við
þessa vélamenningu og hélt mig
að seglunum enda þótt ég væri
hættur á sjónum.
— Eitt sinn fór ég til Noregs
með skip fyrir Thor Jensen. Þar
fór skipið til viðgerðar og ég
beið, en notaði tímann til þess
að læra seglasaum — og upp frá
því saumaði ég segl.
— Þau voru oft stór, seglin í
þá daga. Það fóru stundum 5—600
metrar í þau. Eitt sinn, í fyrra
stríðinu, saumuðum við segl á
fjórar danskar skönnortur, sem
hingað voru dregnar til hafnar.
Þær höfðu orðið fyrir skotum og
þurfti að endurnýja rá og reiða
á þeim öllum.
— Þetta var mikið verk, því allt
var þá saumað í höndum. Fimm
menn áttu fullt í fangi með að
bera þyngstu seglin niður á
bryggjuna — en það var gaman
að koma þeim fyrir í möstrunum.
Það líkaði okkur. — Það var
alltaf nóg að gera, ég er nú
hræddur um það. Þó að skúturn-
ar væru seldar, þá voru enn regl-
ur um að minni fiskiskipin skyldu
hafa segl til vara, því vélarnar
geta brugðizt.
— Eg vann við seglasaum þar
til fyrir tæpum fjórum árum.
Síðan hef ég verið mikið inni við,
en skrepp stundum niður á verk-
stæði þó ekki sé nema til þess að
kanna fornar slóðir og heilsa upp
á mennina þar. Eg er nú ekki
nema níræður.
Sigurður dvelst í dag á heimili
dóttur sinnar og tengdasonar við
Sigtún.
Skók
Hastings:
Eftirtaldir menn hafa þekkzt
boð um að tefla á Hastingsmót-
inu. Dr. Botvinnik, S. Flohr,
Gligöric, Aaron, Rebatsch, Wade
og Littlewood, en Fischer, Penros
og Barden hafa ekki tekið ákvörð
un um þátttöku.
Zavenaar:
Hollendingar ráðgera alþjóða-
mót í Zavenaar. Meðal þeirra er
taka þátt eru. Matanovic, O Kelly,
Guinmard og Stálberg.
Hvítt: H. Donner
Svart: M. Tal
Kóngsindversk-vöm.
1. d4
2. c4
3. g3
4. Bg2
5. Rf3
6. 0-0
7. Rc3
8. c4
9. h3
10. dxe5
Rf6
g6
Bg7
0-0
d6
Rbd7
e5
c6
Db6
Högg í vatnið. Eðlilegast og
sjálfsagt það bezta er hér 10. Hel.
T. d. 10. - exd4. 11. Rxd4. Rg4. 12.
Ra2, Rge5. 13. b3 og hvítur held-
ur spennu í stöðunni, og veikleik
inn á d6 er áframhaldandi þránd
ur í götu svarts. Aðrar leiðir
fyrir hvít eru m. a. 10. d5, cxdð.
11. cxd5 Rc5 12. Rel, Bd7. Bot-
vinnink — Tal 1960 með frjálsu
tafli fyrir svart. Eða 10. Hbl,
exd4. 11 Rxd4, Rxc4, 12. Rxe4,
Bxd4. 13. b4! Re5. 14. c5, dxc5.
15. bxc5. Reshewsky - Lombardy
New York 1958.
10. —
11. a3?
dxe5
Sjálfsagt var 11. b3!, sem gerir
Bcl kleift að fara til e3 eða a3.
Athugið hve óraunhæfir drottn-
ingarleikir hvíts eru.
11. — Dc5!
12. De2 De7
13. Be3 Rc5
14. Dc2
Hefði hvítur leikið 11. b3! þá
þyrfti hann ekki að eyða svona
mörgum leikjum í drottninguna.
Ef hvítur leikur 14. Rd2 komi
14. Re6.
14. — Rh5
15. b4
Það er ósköp barnalegt að reka
svart til þess að gera bezta leik-
inn. Eðlilegra var 15. Hadl.
15. — Re6
16. Hadl f5
Ef við skyggnumst örlítið í stöð
una þá tökum við fljótlega eftir
því að svartur ógnar með f5—f4
Og hvítur hefur engin tök á þvi
að valda f4 reitinn nægilega.
Hvítur finnur sig í varnarstöðu,
og svartur hefur tekið frum-
kvæðið. Það sem skeð hefur í
16 fyrstu leikjunum, er að hvítur
hefur teflt án hernaðaráætlunar,
en svartur hefur gert það gagn-
stæða. Að leggja rétta hernaðar-
áætlun krefst skilnings á þeirri
söðu sem kemur upp þegar lið-
skipun er lokið.
17. exf5 gxf5
18. Re2 f4 (?)
Tal gerir sig sekan um óvand-
virkni. Mun betra var 18. — Bd7
—e8—g6, því hvítur getur ekki
bætt aðstöðu sína. T. d. 19. Rh4,
f4! 20. Rf5, Hxf5. 21. Dxf5, Rd4.
22. Dxh5, Be8 og vinnur.
19. Bcl Rg5
20. Rxg5 Dxg5
21. g4 Rf6
22. Rc3 Be6
23. De2?
Bezt var 23. Re4, Rx>e4. 24.
Dxe4, h5. 25. f3, Had8. Að vísu
er hvíta staðan erfið, en ekki
vonlaus.
23. — Had8
24. Hfel Hxdl
25. Hxdl h5
26. f3 hxg4
27. hxg4 Rxg4!
• Skákin verður ekki
ævistarf mitt
Friðrik Olafsson, skák-
meistari, er nýkominn heim
úr langri og erfiðri utanför.
Fyrst tefldi hann á svæðamót-
inu í Tékkóslóvakíu og varð
efstur. Síðan fór hann til
Júgóslavíu og tók þátt í minn
ingarmóti um Alekhine, en
virtist þá ekki jafnupplagður.
Það er sjaldgæft, að Friðrik
keppi án þess að skipa ein-
hver efstu sætin — og skák-
unnendur fóru að hugleiða,
hvort eitthvað hefði amað að
honum í Júgóslavíu. Velvak-
andi heimsótti Friðrik og bar
fram þá spurningu.
• Kom á síðustu
stundu
svo urðu ýmis leiðindi — og
úrsiitin urðu þau, að ákveðið
var að keppa aftur. Eg beit
það fast í mig, að halda fyrsta
sætinu — og það tókst“.
„Það er ýmislegt persónu-
legt, sem hér kemur til greina,
sagði Friðrik, og mér dettur
ekki í hug að fara að- afsaka
mig a neinn hátt.“
Meira vildi hann ekki segja,
en þegar við fórum að rabba
saman skýrðist málið.
„Fg lagði mig allan fram um
að vinna svæðismótið. Eg var
búinn að vinna það áður, en
„Viku síðar átti mótið í
Júgóslavíu að hefjast. Eg var
búinn að þiggja boðið þang-
að áður en ákveðið var að'
endurtaka svæðamótið, en í
rauninni var allt of stutt í
milli þessara tveggja móta. Eg
segi ekki þar með, að ég hefði
ekki þegið júgóslavneska boð
ið ef endurtekna svæðamótið
hefði verið ákveðið fyrr. Mað-
ur er alltaf hálfhræddur við
að móðga þá, ef boðum er ekki
tekið — og hætta er líka á
að þeir hætti að bjóða manni,
ef öll stærri boð væru ekki
þegin“.
• Ók inn í mótsalinn
„En mótið í Júgóslávíu var
„sterkara", hins vegar óvið-
komandi heimsmeistaramót-
inu svo að ég kveið því minna
að verða aftarlega. Eftir móts-
]ok í Tékkóslóvakíu fór ég
flugleiðis til Kaupmannahafn-
ar og ók þaðan í bifreið suður
á bóginn. Eg var einn og ferða
lagið var þreytandi, því ég
misreiknaði mig, hélt að leiðin
væri fljótfarnari. Undir lokin
varð ég að aka nótt og dag,
ef svo mætti segja. Mótið hafði
verið sett, þegar ég kom loks
til Bled og í rauninni má
segja, að ég hafi ekið inn í
mótssalinn.“
„Eg var síður en svo í essinu
mínu eftir ferðalagið — og of-
an á bættist, að gamalt kviðslit
tók sig upp Og angraði það
mig. 1 fyrstu skákunum lenti
ég á sterkustu mönnunum og
var því lengur að ná mér eftir
S V ART:
ABCDEFGH^
ABCBEFGH
H V í T T :
28. Hd6
Auðvitað ekki. 28. fxg4?, Bxg4
ög 29. Df2, Bxdl. 30. Rxdl, e4
og vinnur.
28. — De7
29. Hxe6 Dxe6
30. fxg4 e4!
31. Rxe4
Eða 31. Dxe4, Df6! (31. — Dg4?
32. Re2). 32. Rdl, f3. 33. Bhl,
(Ef 33. Bfl,Dd6!) 33. — Dal. 34.
Dc2, (34. De6, Hf7). 34. — De5
og vinnur, ýmist með f2f, eða ein
földum hótunum á léttu mennina.
31. — Bd4t
32. Kfl
Ef 32. Kh2, Dh6f. 33. Bh3,
f3! Ef nú 34. Bxh6, fxe2. 35.
Bd2, Hfl! eða 34. Dfl, Dh7! og
vinnur.
32. . f3
33. Bxf3 Dxg4
34. Rf6f Hxf6
35. De8t Kli7
36. De7t Dg7
37. Dxg7f Kxg7
38. Ke2 b6
Og framhaldið er aðeins tækni-
legs eðlis 39. Bd2, c5. 40. bxc5,
bxc5. 41. a4, Hb6. 42. Bd5, Kf6.
43. Kd3, Ke5, 44. Bel, Hb3f. 45.
Ke4. 48. Bg6t Kd4. 49. Bf7,
Ke4. 4 8. Bg6t Ka4. 49. Bf7,
Ha2t. 50. Kb3, Hb2t. 51. Ka3,
Kd3. 52. Bg3, Hb4. 53. Bd6, Bd4.
54. Bd5, Kc2. 55. Bc4t, Kc3. 56.
Bd5, Hb3t gefið.
I. R. Jóh.
ferðalagið en ella. Hins veg-
ar*lét ég ekki hugfallast þó
ég yrði ekki í hópi þeirra efstu
og finnst mér því lítil ástæða
fyrir aðra að gera sér áhyggj-
• Meiri reynzla
„Eg hef ekki snert á skák
síðan mótinu lauk. Hef fengið
hálfgert ofnæmi í bili, ætla að
hvíla mig fyrir millisvæða-
mótið, sem verður í janúar.
Það mót ræður úrslitum um
þátttöku í kandidatamótinu,
en þangað hef ég hug á að
komast. Eg var á síðasta kandi
datamóti og vil gjarnan vera
þar öðru sinni. Eg hef öðlazt
meiri reynzlu en ég hafði þá
Og hvað það snertir ætti ég
að vera betur undirbúinn.“
„Ef þetta tekst samt sem
áður ekki, þá held ég, að ég
eigi ekkert meira við heims-
meistarakeppnina að sinni og
fari að taka þessu með meiri
ró.“
• Á ekki við mitt
upplag
„Eg hef hvort sem er aldrei
ætlað mér að gera skákina að
ævistarfi mínu. En þetta hef-
ur einhvern veginn atvikazt
þannig, að ég hef haldið áfram
hingað til. — Mér finnst, að
þetta sífellda flakk, sem fylgir
skákinni, hafi ekki átt vel við
mig. Og þetta er þeim mun
erfiðara þar sem ég bý úti í
miðju Atlantshafi."
„Því er ekki að neita, að
gaman er að ferðast og skoða
heiminn meðan maður er ung-
ur. En stöðug ferðalög koma
róti á mann, mér finnst þau
ekki eiga við mitt upplag.
Held, að það gæti verið ágætt
að snúa sér meira að ein-
hverjum öðrum viðfangsefn-
um. Skákin er oft skemmtileg,
en ég gerði mér grein fyrir því
strax i upphafi, að hún ein
veitir mínu lífi ekki þá fyll-
ingu, sem við hljótum öll að
leita að. Sumir fá ást á skák,
geta haft hana bæði sem at-
vinnu og tómstundastarf, grafa
sig i skák. Fyrir mér er skák-
in lóngu orðin vinna, oft mjög
erfið — og að öllu leyti felli
ég mig ekki við þá atvinnu
sem ævistarf".