Morgunblaðið - 26.11.1961, Blaðsíða 8

Morgunblaðið - 26.11.1961, Blaðsíða 8
8 MORGVNBLÁÐIÐ Sunnudaeur 26. nóv. 19öi Gísli Jónsson og Benedikt Gröndal á VII. þingmannafuncli Atlantshafsbandalagsins. Auk þeirra sóttu fundinn af hálfu fslands þeir Einar Ingimundarson og og Björn F. Björnsson. Valdimar Kristinsson Laugarásbíói verði breytt í borgarleikhús SÍÐASTA áratug hafa verið reist hér á landi samkomuhús, er sam tals hafa kostað tugi ef ekki hundruð milljóna króna. Hefur mörgum þótt nóg um hina gífur- legu fjárfestingu á þessu sviði, sem eðlilegt er. Þrátt fyrir þetta Sérstaða Islands rædd á þingmannafundi NATO NÝLEGA er lokið sjöunda fundi Þingmannasambands Atlantshafs bandalagsins, sem haldinn var í Faris dagana 13.—17. nóv. sl. Fundinn sóttu af íslands hálfu alþingismennimir Gísli Jónsson, Einar Ingimundarson, Benedikt Gröndal og Björn Fr. Bjömsson. MM. hitti Gísla Jónsson að máli i gær, og sagði hann i stuttu máli frá fundinum. AUKN'AR VARNIR VIÐ EYSTRASALT Fundinn sátu um 200 fulltrú- ar alls frá öllum 15 löndum Atl- antshafsbandalagsins. Aðallega var rætt um efnahagsmál Evrópu, Rómarsamninginn, viðskipti Sov- étríkjanna við Vesturlönd (eink- um vegna undirboða þeirra á olíu í vissum löndum), Berlínar- nniálið og ástandið í heimsmáluim almennt. Menn voru á einu máli uim að afcburðirnir í Beriín og hótanirnar við Finna ættu að verða til þess að efla enn sam- stárf NATO-landanna og sér í lagi til þess að styrkja að mun varnir í Berlín Oig við Eystrasalt. Ríkti mikill einhugur um að sam- staða landanna ætti að verða enn nánari í baráttu þeirra fyrir friði og frelsi. GILDI FUNDANNA Tilgangur og gildi þessara þinig mannafunda er tvíþætt. í fyrsta lagi er nauðsynlegt, að þjóðkjörn ir fulltrúar bandalagsríkjanna komi saman til að ræðast við Og bera saman ráð sín uim heimsmál- in, skýra afstöðu sína og sam- ræma hana. Þá er ekki hvað sízt mikilvægt, að þarna kynnast menn frá löndunum 15, og oft álhrifamenn frá hverju landi, sem nauðsynlegt er, að öðlist skilning á sérvandamálum hinna ýmsu þjóða. EFNAHAGSBANDALAGIÐ OG SKILNINGUR Á SÉRSTÖÐU ÍSLANDS Gísli Jónsson átti sæti í efna- TRÚLOFUNAR H R I N G A R ULRICH FALKNER " _ AMTMANNSSTÍG 2 hagsmálanefnd fundarins, en hinn þekkti öldungardeildarmað- ur New York-ríkis, Jacob Javits, var formaður hennar. Var hann mjög áhugasamur um að vita um afstöðu íslendinga til NATO. Einnig bað hann Gísla um að skýra frá því í umræðunum, hverjar horfur væru á því, að fsland gengi í Efnahagsbandalag- ið. Gísli skýrði fyrst frá því, að skandínavisku ríkin hefðu mik- inn áhuga á að sækja um inn- göngu í bandalagið og reyndu nú að ná samkomulagi um samstöðu í málinu. Sáma mætti segja um fsland, en menn mæltu ekiki gleyrna eftirtöldum höfuðatrið- um í því sambandi: 1. íslendingar myndu aldrei geta sætt sig við takmarkalaus- an innflutning .annarra þjóða til landsins vegna smæðar þjóðar- innar. 2. fslendingar myndu aldrei leyfa takmarkalausan innflutning erlends fjármagns, svo að hætta yrði á, að það réði úrslitum I efnahagslífi landsins. 3. íslendingar myndu aldrei leyfa erlendum mönnum að fiska innan 12 mílna fiskveiðilögsögu landsins. Javits og fleiri fulltrúar töldu að líta bær með fullum skiln- ingi otg velvild á þessa ótvíræðu sérstöðu íslenzku þjóðarinnar. AUSTURVIÐSKIPTI Þá minntist Gísli á viðskipti íslands og Sovétríikjanna, O’g hve fisksala og olíuikaup væru mikil- væg í því sambandi. Vöktu þær upplýsingar allmikla athygli þingmanna, sem töldu að athuga bæri gaumgæfilega séraðstöðu smærri þjóða, sem neyddust af einhverjum ástæðum til að eiga mikil viðskipti við Sovétríkin og leppríki í heimsveldi þeirra. RSkti mikill skilningur á því, að greiða þyrfti fyrir hagkrvæmri lausn þessara mála, þannig að engin þjóð yrði háð austurviðskiptum. ÓHUGNANLEGT ÁSTAND í BERLÍN Laugardaginn 18. nóv., daginn eftir að þingstörfum var lokið, bauð þýzka ríkisstjórnin öllum fulltrúum í ferðalag til Berlínar. Skyldi sú kynnisför standa fram á þriðjudag. Þar skoðuðu full- trúar m.a. hinar nýju víggirð- ingar kommúnista á mörkum hernámssvæðanna. Þær eru svo rammefldar, að þegar þeim vérð- ur lokið, eru Austur-Þjóðverjar algerlegá lokaðir inni í stærstu fangabúðum, sem sögur fara af. Þar, sem markalínan liggur eftir götum og strætum, hafa allir íbúar verið fluttir úr húsunuim I austan megin. Múrað er upp í allar dyr og glugga, en á þölkun- um eru gaddavírsgirðingar og vopnaðir varðmenn. Öll húsa- sund eru lokuð með múrvegg, en uppi á honum eru glerbrot og gaddavír. Vestan megin er allt fullt af fóiki á þökum og í glugig- um, sem reynir að koma auga á og veifa til vina og ættingja austan megin, feðra og mæðra, sona og dætra, unnusta og syst- kina. Margt af þessu fólki hef- ur misst alla von um að sjá ást- vini sína framar. Vopnaðir varð- menn fýlgjast svo með því, hvar reynt er að veifa klútum á móti austan megin. Fólik að vestan safnast svo saman við markaiín- una og syngur ættjarðarsöngva, en kommúnistar smala saman mönnum til að hrópa vígorð á móti. Sagði Gísli, að þingfulltrú- um hefði bókstaflega orðið illt við að sjá þessa óhugnanlegu sjón. Kommúnistar hafa víggirt kirkjugarða, svo að fólk getur ekki vitjað grafa ástvina sinna. Hengir fóikið í þess stað blóm- sveiga og kranza utan á kirkju- garðsmúrana. Þingmenn hittu að miáli flótta- mannaráðherra vestur-þýzku stjórnarinnar og borgai'stjórann í Berlín, Willy Brandt. Héldu þeir báðir ræður, og í svarræð- um sínum lögðu þingfuiltrúarnir áherzlu á, að Berlín væri ekki gleymd, ógnanir Sovétríkjanna yrðu efeki til þess að draga úr mönnum kjark, heldur einmitt til að þjappa þeim betur saman og efla varnarmáttinn. mun sú skoðun almenn, að þörf sé á einu samkomuhúsi enn, þ.e. varanlegum samastað fyrir Leik- félag Reykjavíkur. Leikfélagið býr við hið frum- stæðasta húsnæði, sem hugsazt getur og hlýtur íramtíð þess að <j>vera í veði( verði eigi úr bætt áð ur en langt um líður. Þar sem leikfélagið hefur mikilvægu hlut verki að gegna, eru byggingar- mál þess nú mjög á dagskrá. Rætt er um staðsetninguna. en þó eink um hvernig afla megi fjár til framkvæmda. Hefur jafnvel kom ið fram sú hugmynd að hleypa af stokkunum meiriháttar happ- drætti í þessu sambandi. En gera má ráð fyrir, að fullkomið 5—600 manna leikhús kostaði ekki minna en 20 millj. króna. Á sama tíma sem þannig er rætt um stórt borgarleikhús, stækka kvikmyndahúsin í Rvík. Kvikmynda- og hljómleikahús Háskólans hefur nýlega tekið til starfa og bráðlega opnar Tón- listarfélagið nýtt kvikmyndahús í stað hins lélega Tripolibíós. Þannig harðnar samkeppni kvikmyndahúsanna, og við fyrir sjáanlega aukna erfiðleika þeirra getur bætzt samkeppni við sjón- varp. Einna versta samkeppnis- aðstöðu mun Laugarásbíó hafa, einkum vegna staðsetningarinnar Auk þess hefur verið sagt, að reksturinn þar hafi ekki gengið vel þrátt fyrir skattfrelsið. Ef hugsað er um það sem hér hefur verið sagt, þá sýnist ekki ýeðlilegt, þó að þeirri hugmynd sé komið á framíæri, hvort ekki megi afhenda „Laugarásbíó“ Leikfélagi Reykjavíkur og breyta því síðan í leikhús. Frá þjóðhags legu sjónarmiði væri áreiðan- lega hagkvæmara að fækka kvik myndahúsunum um eitt, heldur en að reisa nýtt leikhús. En þá þarf að athuga hvort aðstæður leyfa slíkt. að öðru leyti. í Laugarásbíói munu vera 422 sæti, og þó að það sé fulllítið, þá er það mun meira en í saln- um í Iðnó, sem hefur 256 sæti og auk þess 59 sæti, ef öllu er tjald að sem til er, aftan við ganginn. í Laugarásbíói eru sætin á hinn bóginn mjög góð, rúmt er um gesti og salurinn hinn smekkleg- asti. Einnig er hann breiður, en ekki djúpur og ætti því að heyr- ast vel frá sviðinu um allt húsið. Forsalur er ágætur með glæsi- legu útsýni. En í framhaldi af honum til austurs mætti auðveld <»loga byggja smásal fyrir kaffi- sölu og skapa rúm fyrir fata- geymslu. Þá er ótalið það sem mikilvæg ast er, en það er leiksviðið og það sem því fylgir. Full dýpt sviðsins í bíóinu mun vera 6—7 matrar. Milli kvikmyndahússins og aðalbyggingar dvalarheimilis- ims eru um 8Vz m. Með því að hyggja aftur úr kvikmyndahús- inu, þannig að aðeins yrði rúmur metri á milli þess og aðalbygging arinnar mætti fá leiksvið með 13 —14 m dýpt. Ekki mun sú dýpfc fullnægja fyllstu kröfum, en yrði stórkostleg framför frá hinu tæplega 7 m djúpa leiksviði I Iðnó, og hæð og breidd -sviðsina yrði meiri en nóg. Hægt væri að reisa turn fyrir leiktjöld en vegna heildarútlits byggingarsamstæðunnar væri bezt að komast hjá því. Vestur aí leiksviðinu mætti ekkert byggja, en austur af leiksviðinu mætti hinsvegar byggja eins stórail væng og þurfa þætti fyrir leik- tjöld og búningsklefa. —. Mætti þetta í heild teljast mjög viðun- andi aðstaða, sem auk þess ættl að geta verið fyrir hendi nokkr- um árum áður en hægt væri að vonast eftir að nýtt leikhús yrði fullbúið, svo erfitt sem yrði um fjáröflun. Um staðsetningu er það að segja að þó Laugarásbíó sé iíla staðsett sem kvikmyndahús, þá yrði það mun betur staðsett sem leikhús. Þegar fólk hefur á annað borð ákveðið að sjá leikrit, þá lætur það ekki staðsetningu sem þessa hafa áhrif á ákvörðun sína. . y En nú kann einhver að spyrja, hvernig getur leikfélagið keypfc kvikmyndahúsið? Það á ekkert að. kaupa — happdrætti DAS ætti að afhenda Leikfélagi Reykjavíkur húsið endurgjalds- laust, og jafnvel aðstoða við breytingu þes:. í leikhús. í stað- inn fyrir þessa góðu gjöf ætti að veita DAS happdrættisleyfi 1 nokkur ár í viðbót, svo að það geti lokið við fyrirhugaðar álm- ur dvalarheimilis sins ( og jafn- vel bætt fleiri slíkum við, ef þurfa þætti), byggt fyrirhuguð smáhýsi fyrir öldruð hjón og gengið endanlega frá hinni stóru lóð sinni. Mættu þá allir vel við una: leikféiagið, DAS og þjóðfé- lagið, sem kæmist hjá þvi að reisa enn eitt samkomuhúsið, Laugarásbíó

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.