Morgunblaðið - 14.02.1962, Blaðsíða 23

Miðvikudagur 14. febr. 1962
MOECTJ N BL AÐIÐ
23
Hér sézt brezki togarinn Hawfinch stranðaður út af Granda í gærmorgun. Dráttarbáturinn
Magni hefur komið taug um borð í togarann. Bátur frá Óðni er við síðu Magna. Sjá nánar á
bls. 24. (Ljósm. Ingimundur Magnússon).
- Togari sfrandar
Framh. af bls. 24.
ihvert skipanna gkyldi draga tog-
arann á flot, en Óðinn komst
ekki nógu nærri vegna útfiris.
Urðiu lyktir þær að Magna tókst
að koma taug um borð í Haw-
finch og draga hann á flot um
10 leytið í gærmorgun.
Þess skaá getið að samkvæmt
S0 ára gömium samninigi við
brezka togaraeigendur, munu
varðskip hafa rétt til þess að
diraga brezka togara á flot ef
þau eru nærstödd og hafa varð-
skipin jafnan mætt óbeðin, ef
um stránd brezkra togara hefur
verið að ræða. Er ekki óliklegt
®ð eitthvað muni koma fram
um þetta mál í sjóprófum, sem
verða sennilega í dag.
Dæla reiðubúin á bryggjunni.
Magni tók togarann á síðuna
og kom honum að Ægisgarði.
Var stór dœla reiðubúin á bryggj
unni, ef vera kynni að leka setti
eð togaranum, en þagar til kom
reyndist hann lítt eða eíkkerit lek-
ur og deelunnar því ekki þörf.
í gær fór kafari niður að
rannsaka skemmdir, ef einhverj-
ar vænu, en svo dimmt var, að
Jiann sá ekki neitt. Verður því
að taka skipið í slipp til að
rannsaka það, en það getur ekki
orðið fyrr en eftir 2—3 daga.
Áhöfnin bólusett.
Er togarinn lagðisit að bryiggju
fór Björn L. Jónsson læknir um
þorð og bólusetti skipshötfnina
gegn bólusótt. Höfðu sexmenn-
jngarnir, sem fyrstir fóru í land
verið bóiusettir strax um morg-
lininn.
Á þilfari togarans lógu þrír
(úmmíbátar, sem togaramenn
tiöfðu blásið upp, greinilega við
öBu búnir.
Fréttamenn Mbl. áttu tal við
ekipstjórann, Arthur Nuttall, 39
ára frá Grimsby.
Var að flauta.
„Við áttum við radar og vél-
Hrbilun að stríða,“ sagði hann.
„Það braut ekki á skerinu svo
við sáum það ekiki. Ég var að
ilauta á lóðsinn og það næsta
oem við vissum var að við vor-
lim strandaðir. Mér brá mikið
við þetta (it was a shöck to me)
en ég hieM ekki að ég sé eini
akipstjórinn, sem hefur strandað
« þessuim stað.“ Vildi skipsjór-
ánn lítt ræða strandið, en kvaðst
m/undlu láta það verða sitt fyrsta
verk að hringja í konu sína og
börn í Englandi.
Er tveir atf sexmenningunum,
lem fyrstir fóru í land voru
Bpurðir um áistæðuna ti'l þess,
•varaði annar þeirra að þeir
hefðu hreinlega verið hræddir,
en hinn sagði að þeir hefðu far-<
ið vegna þess að þeim hafi verið
getfinn kostur á því. Hinsvegar
sagði Nuittall skipstjóri um
þetta: „Hvers vegna spyrjið þið
þá ekki sjálfa? Þið skiulið ekki
spyrja mig!“ (Don’t ask me).
- BSRB
Framh. af bls. 17.
opinberum starfsmönnum, um
kaup og kjör, og að gagngerðar
breytingar verði framfkvæmdar
á launaíkertfi ríkisins og bæjar-
félaganna. Telja samitökin, að
heildarendurskoðun á launakjör-
um opiraberra starfsmanna þoli
enga bið.
Bandalag starfemanna ríkis og
bæja hetfur gefið út sitt eigið
málgagn síðan á árinu 1944, og
er ætlunin að út komi síðar í
þessum mánuði afmælisblað í til-
etfni 20 ára aimælis samtakanna.
Ar Stjórnir bandalagsins.
í fyrstu stjórn Bandalags stanfe
manna ríkis og bæja áftu sæti:
Sigurður Thorlacius, skólastjóri,
förmaður, Lárus Sigurbjörnsson,
skjalavörður, varaformaðiur, Guð
jón B. Baldvinsson, deildarstjóri,
ritari, Þorvaldiur Árnason, skatt-
stjóri, gjaldkeri, dr. Ásmundur
Guðmundsson, biskup, Guðmund
ur Pétursson, simritari og Sig-
urður Guðmundisson, skólameist-
ari. Varamenn: Ingimar Jóhann-
esson, skólastjóri, Kristinn Ár-
mannsson, refctor, Nikulás Frið-
riksson, umsjónarmaður, Sveinn
G. Björnsson, póstfulltrúi.
Þessir menn hafa verið for-
menn bandalagsins: Sigurður
Thorlacius, skólaistjóri, Lárus
Sigurbjörnsaoin, skjaSavörðlur,
Guðjón B. Balvinsson, deildar-
stjóri, Ólatfur Björnsson, prótfess-
or, Sigurður Ingimundarson, al-
þingismaður, Kristján Thorlac-
ius, deildarstjóri,
í núverandi stjdrn eiga sæti:
Kristján Thorlacius, deildar-
stjóri, formaður, Júlíus Björns-
son, deildarstjóri, varatformaður,
Magnús Eggertsson, lögreglu-
varðstjóri, ritari, Guðjón B.
Baldvinsson, deildarstjóri, gjald-
keri, Andrés G. Þormar, aðaltfé-
hirðir, Eyjólfur Jónson, lög-
fræðingur, Gunnar Árnason,
sóknarprestur, Sigurður Ingi-
mundarsison, aliþm., Teitur Þor-
leifsson, kennari. Varamenn:
Einar Ólatfsson, verzlunarstjóri,
Haraldur Steinþórsson, kennari,
Jón Kárason, fulltrúi og Þor-
steinn Óskarsson, símvirki.
— Aukin a&stoð
Framh. af 24
Fávitaháttur verður ekki lækn-
aður, en þó má hjá ýmsum börn-
um, sem talin eru vangefin, eyða
vissum sjúkdómseinkennum, ef í
tíma er tekið, þannig að börnin
síðar meir verða ekki talin til
vangefinna. Einnig má með
kennslu og þjálfun gera börn,
sem verr eru á vegi stödd, fær
um að inna af hendi ýmis vanda-
lítil störf og verða með því sjálf-
bjarga í stað þess að vera þjóð-
félaginu til byrði. Nýjar aðferðir
í hjúkrun, umönnun og meðferð
vangefinna hafa gert þeim lífið
léttbærara og bjartara en það
áður var.
Síðustu tvo áratugina hefur
markverð og mikil þróun átt sér
stað í meðferð fávita. Menn hafa
komið auga á, að mikið er hægt
að gera fyrir þessa illa stöddu
sjúklinga, sem ekki geta talað
fyrir sínu máli, og mönnum er að
verða Ijóst, að þjóðfélagið hefur
víðast hvar vanrækt illa helgar
skyldur sínar við þessa þegna
sína.
HÆKKUNIN SfZT OF MIKIL
Erfitt er að gera sér grein fyrir
tölu vangefinna hér á landi. í
Vestur-Evrópu er taKð, að %%
af íbúum landanna séu vangefn-
ir, aðeins helmingur þeirra er þó
talinn þurfa á stöðugri aðstoð af
hálfu hins opinbera að halda. I
Danmörku t. d. er þessi aðstoð
veitt um 20000 vangefnum, eða
tæplega %% af þjóðinni. Helm-
ingi þessara sjúklinga er komið
fyrir hjá fjölskyldum (í familie-
pleje), en um 9000 (þ. e. um 2%c
af þjóðinni) þurfa rúm á stofn-
unum þar sem þeir geta dvalizt
allan sólarhringinn. Rúmin eru
til handa þessum sjúklingum, en
stofnanirnar margar hverjar úr-
eltar, og nú stendur fyrir dyrum
endurnýjun þeirra, sem ætlað er
að kosti 150 millj. danskar krón-
ur, og sem Ijúka á fyrir árslok
1963, og ráðagerðir eru um að
byggja fyrir aðra eins upphæð
von bráðar.
Gera verður ráð fyrir að hlut-
fallið hér á landi sé mjög svipað
og í Danmörku. Meiri eða minni
aðstoð af hálfu hins opinbera
þyrftu þá 850—900 manns, þar af
verulegur hluti á hælum. Nú eru
hælisvistarrúm fyrir 147 vist-
menn, sem þó eru sum alveg
ófullnægj andi. Geta má þess, að
talið er, að stofnkostnaður hvers
hælisrúms sé að meðaltali ca.
250 þús. kr.
Hækkun sú, sem hér er lagt til,
að lögtekin verði á tekjum styrkt
arsjóðs vangefinna er því sízt um
of mikil, ef koma á málum þess-
um í viðunandi horf í fyrirsjáan-
legri framtíð.
IHenningarfélag
í Kjós 70 ára
BRÆÐRAF'ÉLAG Kjósarhrepps
er 70 ára í dag, var stofnað að
Reynivöllum 14. febrúar 1892. Þá
höfðu áður verið haldnir 3 undir
búningsfundir að félagsstoínun-
inni í janúar.
Félagið er jafnt fyrir „karla
og kvinnur" eins og komizt er að
orði í reglum félagsins en nafn
þess er táknrænt sem sjá má af
fyrstu málsgrein annarrar grein-
ar félagsreglanna, þar segir með-
al annars. Aðaltilgangur félagsins
skal vera að efla bróðurhug og
eindrægnisanda meðlima þess,
að stunda nytsama fræðslu, sið-
prýði og hverskonar menning
eftir megni“
1 fyrstu stjórn voru kosnir:
Eggert Finnsson, form.; Andrés
Ólafsson, ritari; Erlendur Jóns-
son, gjaldkeri og séra Þorkell
Bjarnason bókav. Þá þegar var
lagður vísir að bókasafni og hef-
ur það síðan verið þess höfðuð
verkefni að "efla það og hafa það
opið til útlána. Séra Halldór
Jónsson varð bókavörður eftir að
safnið var flutt í nýbyggðan
barnaskóla, síðan hefur Njáll
Guðmundsson skólastjóri verið
bókavörður.
Á meðan ekkert ungmenna-
félag var starfandi í sveitinni
hélt Bræðrafélagið uppi mál-
fundastarfsemi, gaf út handskrif-
að blað, sem hét „Vekjarinn“
gekkst fyrir skemmtisamkomu
og hefur raunar alla tíð gert
nokkuð að því og ætíð reynt að
yanda vel til skemmtiatriða með
fulltingi ýmsra góðra listamanna
úr Reykjavík.
Stjómarformenn í félaginu
hafa verið: Eggert Finnsson,
Andrés Ólafsson, Benedikt Ein-
arsson, Þorkell Guðmundsson,
Steinn Guðmundsson og núver-
andi formaður er Oddur Andrés-
son.
Félagið minnist sjötugsafmæl-
isins á laugardagskvöldið nk. og
Eggert Finnsson
eru allir velunnarar félagsins
fyrr og síðar velkomnir þangað.
Þess má loks geta að þrír af
stofnendum félagsins em enn á
lífi, þeir: Páll Jónsson, járnsmið-
ur frá Skorhaga; Ögmundur
Hannsson frá Hurðarbaki og
Jónas Guðm., Akranesi.
— Paris
Frh. af bls. 1.
friðar í Alsír. Fulltrúi samtoands
franskra kennara sagði, að París
arbúar væru sorg og harmi slegn
ir yfir hörku stjórnarinnar og
lögregluimar á fimmtudaginn og
Eugene Henaff, sem talaði fyrir
kommúniska verkalýðssamband-
ið sagði, að Frakkar myndu berj-
ast fyrir því, að þeir, sem bæru
ábyrgð á blóðsúthellingum hlytu
þá refsingu, sem þeim bæri.
~k Órólegt í Alsír
Sem fyrr segir fór útförin
fram með algerum friði og tign,
en við háskólann í París kom til
átaka milli nokkurra stúdenta
og lögreglumanna, sem stóðu
vörð við lagadeild háskólans. í
La Rochelle í Vestur-Frakklandi
kom einnig til óeirða og beitti
lögreglan þar táragasi. Annað
bar ekki til tíðinda.
I Alsír var hinsvegar órólegt
í dag einis og fyrr. —
Evrópskir kaupmenn og veitinga
menn gerðu verkfall í mótmæla-
skyni af því að veitingamanni
einum var rænt í Hussen-Dey á
sunnudag. Gerðu það sex vopn-
aðir menn og segja sjónarvott-
ar, að þai hafi verið að verki
bæði menn af evrópskum ættum
og Asíumenn. Samkvæmt síð-
ustu fregnum frá Algeirsborg er
iþar á kreiki orðrómur um, að
veitingamaðurinn hafi verið
myrtur af andstæðingum OAS
Sú fregn hefur hvergi fengist
staðfest.
Verkamenn á kjöt- og græn-
metismarkaði borgarinnar gerðu
einnig verkfall, af því að
sprengju var varpað á markaðs-
torgið.
Tveir menn voru drepnir í
Oran í morgun og 20 nienn á
öðrum stöðum í landinu. f Sidi-
Bel-Abbes í Vestur-Alsír sprungu
fjórar plastsprengjur, sem ollu
miklu tjóni á eignum Serkja.
Ein stór sprengja sprakk við hús
kunnrar konu í Oran, en hún er
eld'heitur kommúnisti. Miklar
skemmdir urðu af sprengingunni,
og rétt á eftir var hafin vélbyssu
skothríð á húsið. Særðist þá
systir konunnar. Loks kom til
óeirða í Belcouxt og beitti lög-
regla þar táragasi gegn nokkrum
Serkjum, sem vildiu hefna harmia
sinna á nofckrum Evrópumönin-
um, er höfðu sært fimm Serki
lífaihættulega í skothríð fyrr í
dag.
Kario, 13 febrúar — AP.
TILKYNNT var í Kario í dag,
að stjórnin heföi ákveðið að
sleppa úr haldi 23 mönnuim, sem
handteknir voru, þegar Sýnlend-
ingar slitu tengzlin við Eigypta-
land í október sL
Grein Honnesar Péturssonnr
ÉG þykist í bili hafa gert nóg-
samlega grein fyrir skoðun minni
á því, hver muni vera höfundur
að greininni í Norðlingi um
jarðarför Jóns Sigurðssonar
1880. Út af grein Hannesar Pét-
urssonar í Vísi í gær skal ég að-
eins taka fram,
að hver, sem nokkuð þekkir að
ráði til bókmenntasögu, veit að
til þess eru mýmörg dæmi að
ungir gáfaðir menn hafa innan
tvítugs skrifað stórum furðulegri
og merkilegri hluti en umrædda
j arðarf arargrein,
að öll sjónarmið og allur fróð-
leikur þeirrar greinar um Jón
Sigurðsson hefur verið almennt
umtalsefni í Reykjavik um það
leyti sem greinin var skrifuð, að
Hannes Hafstein hefur vel getað
fengið það tölublað af Dagstele-
grafen, sem minnzt er á, að láni
frá einhverjum sem hafði geymt
það, t. d. Birni M. Ólsen, — eða
Benedikt Gröndal, sem var kenn-
ari Hannesar í náttúrufræðum,
og hann ef til vill hefur sagt frá
því, að hann ætti að skrifa grein
um jarðarförina fyrir Norðling,
að mig vantar enn skýringu á
því, hvers vegna Benedikt Grön-
dal hefði átt að byrja grein um
jarðarförina með því að svara
bréfi frá ritstjóra Norðlings til
Hannesar Hafstein, þar sem rit-
stjórinn hafði beðið Hannes að
beita áhrifum sínum til þess að
fá jarðarförinni frestað.
13, febr. 1962
Kristján Albertsson.