Morgunblaðið - 20.02.1962, Blaðsíða 15

Þriðjudagur 20. febr. 1962
MORGVNBLAÐIÐ
15
VIÐ BJÓÐUM HINA NYJU
FORD DIESEL VÉL TIL
ALLSKONAR NOTA
CYLINDRA VEL
86 B.H.Ö. — 2250 S.M,
ER í HINU MIKLA AFLA-
SKIPI M.B. HELGU.
SAMKVÆMT nýútkomnu FAO
World Fis'heries Statistic, urð-u
Iheildarfiskveiðar í heiminum
1960 samtals 37,73 milljónir
metric tonna. En það er hæsta
aflamagn sem skráð hefir verið
fram til þessa. Næstu ár á undan
eru einnig næst í aflamagni 1959
með 35,6 millj. tonn og 1958 með
32,13 milljónir tonna. Síðasta árið
fyrir heimsstyrjöldina eða 1938
var heildar fiskmagn í heimin-
um 20,5 milljónir tonna.
Fiskaflinn skiptist þannig eftir
heimsálfum: árið 1960. í sviga
tölur frá 1959:
Millj. tonn.
Afríka ............... 2,23 (2,1)
N-Ameríka ............. 4,05 (4,27)
S-Ameríka ........... 4,32 (2,91)
Asía ............. 16,06 (15,38)
Evrópa .............. 7,89 ( 8,06)
Oceania ............. 0,13 (0,12)
U.S.S.R.............. 3,05 (2,76)
Eftir fisktegundum skiptist fisk
aflinn í heiminum þannig:
Millj. tonn.
Síld-ættafiskur .... 10,22 (9,04)
Þors'k-ættafiskur .. 4,80 (4,51)
Vatna-fiskur ........ 4,37. (4,35)
Skelfiskur lindýr ofl 3,81 (3,60)
Muller o.fl. (Miðjarð-
ar- og Afríkufiskur 3,66 (3,71)
Túnf., markrill o.fl. 2,05 (1,94)
Flatfiskur og lúða .. 1,20 (0,86)
Lax-ættafiskur .... 0,59 (0,62)
Hákarl, háfur o.fl. .. 0,41 (0,41)
Ósundurliðað....... 6,62 (6,56)
ERNTE /IUSDEM
CicciH'
Weltfisch (ang
insgesamt
b^mehr
3fs 1959
37,7 Mill
Japan sem hefir ávallt síðan
1948 verið með mestan heildar-
afla allra fiskveiðiþjóða, komst
þó langt fram úr öllum fyrri afla-
brögðum sínum 1960 með 6,2
milljón tonna heildarafla, sem er
nærfellt 1/6 hluti aí heildarafla
heims. Næst kemur Kína með 5,0
millj. tonn (1959), Bandaríkin
4,5 millj., Perú 3,5, Sövétríkin
3,0, Noregur 1,6 millj. tonn. V-
Þýzkaland 0,65 millj. (ísland 0,5).
Samkvæmt upplýsingum FAO
varð aflinn i USA og Evrópu
minni en árið áður, en hins vegar
hætti í öðrum heimsálfum.
1
Milljónir fiskeggja,
en afkoman vafasöm.
í fróðlegu erindi í brezka út-
varpinu fyrir skömmu ræddi dr.
H. Fraser vísindamaður við
Marine Laboratory í Aberdeen,
um hina miklu viðkomu fiskanna
á hverjum hrygningartíma og j
hve lítið brot af því magni,
slyppi lifandi gegnum alla erfið-
leika lífsbaráttunnar sem biði
þeirra.
Viðkoma þorsksins er um ein
milljón eggja hjá hverjum ein-
staklingi, ýsunnar hálf milljón,
flatfisksins fjórðungur úr milljón
og síldarinnar um 50,000 hvers
einstaklings og þetta endurtekur
sig staðbundið ár eftir ár.
Dr. Fraser lagði þá spurningu
fyrir sjálfan sig, hverjar orsakir
væru fyrir því, að á vissum tíma-
bilum virtist skortur á ungviði í
hafinu, og svaraði því jafnhliða.
Hverju fiskeggi fylgir næring-
arpoki, sem hið lifnandi fiskseiði
verður að byggja fyrstu tilveru
sína á meðan það er að fá á sig
eðlilegt sköpulag. Þegar þessi
birgðafæða er þrotin að öllu
jöfnu eftir vikutíma, ferður fisk-
seiðið að fara að bjarga sér sjálft
eftir fæðu, sem raunverulega
verður að vera alveg við munn
þess, en það er -hinar margfallt
minni lífverur plöntusvifið, sem
er aðeins 1/100 til 1/50 úr stærð
seiðisins.
Seiði botnfiska lifa fyrsta lífs-
skeið sitt í yfirborði sjávar eins
og síldarseiðin, þar sem fæðan er
fyrir hendi fyrirhafnarlaust. En
þar verða þau einnig sjálf í þús-
undatali öðrum fiskum að bráð,
sem einnig eru í fæðuleit. Meðan
seiðin lifa á plöntusvifinu eru
þau einnig algjörlega háð straum
um og veðurfari. Bf stormar
ýfa upp öldubrot eða straumur
ber þau þangað sem lífsskilyrði
eru lakari, tortímast þau enn í
þúsundatali.
Jafnvel við góðar kringum-
stæður af náttúrunnar hálfu,
reyndist við tilrauna athuganir,
að um tíundi hluti hrygningar-
fræa glataðist á hverjum degi,
þannig að eftir um mánaðartíma
voru aðeins um 40 lifandi af
hverju þúsundi. Og við slæmar
aðstæður voru töpin margfallt
meiri, þannig að áætla mætti að
við svipaðar aðstæður í náttúr-
unni kæmist sama og ekkert til
lífs af viðkomandi árgangi.
Endurnýjun fiskárganganna
væri því mjög tilviljunarkennd
frá náttúrunnar hendi, uppvöxt-
ur frá einu ári gæti verið tvö-
hundruðfaldur á við afkomu
næsta árs á undan eða á hinn
bóginn hundraðfallt lakari. Vís-
indamönnum væri þetta löngu
kunnugt og þekkt fyrirbæri, en
engin ráð væru ennþá fundin til
þess að bjarga fiskstofninum frá
slíkum náttúrufyrirbærum.
Nú er þó viðsvegar um heim
farið að vinna skipulagsbundið
að því, að gera tilraunir til þess
að rækta fiskinn í hafinu og
veita honum betri lífsskilyrði,
svipað því sem nú á sér stað í
stórfelldum stíl um vatnafis'ka.
Rússar hafa t.d. síðastliðin ár náð
verulegum árangri á þessu sviði,
á Ítalíu hefir einnig verið unnið
að sjófiskarækt með góðum ár-
angri og Bretar og Bandaríkja-
menn leggja nú vaxandi áherzlu
á að sinna slíkum tilraunum.
Þessi mynd var tekin í nýju kirkjunni á sunnudag. f ræðustólnum er Haraldur Guðjónsson,
fulltrúi starfsins í Keflavík.
Fíladelfíusöfnuðurinn
flytur í ný húsakynni
ÞEIR sem farið hafa um Suð-'
urlandsbraut, undan farin tvö
eða þrjú ár, en þeir eru margir,
þvi að þetta er áðal umferðaræð
Reykjavikur, hafa eklki getað
annað en veitt athygli stórri
kirkjubyggingu, er verið hefur
að rísa á mörkum Suðurlandls-
brautar og Laugavegar. Vegfar-
andinn hefur séð þessa byggingu
hækka hægt og þítandi, unz hún
hefur nú fengið sitt fasta form
í stíl, línum og litum. Og nú
stendtur þessi veglega kirtkju-
bygging fyrir augum vegfarand-
ans, einis og skip sem lyftir sér
á ölduna. Og hver vogar að neita
því, að það sé rétt mynd af
stríðandi og sigrandi kristin-
dómi?
Teikningu hússins gerði Þór
Sandholt.
Mikill gleðidugur..
Síðasliðinn sunnudag flutti svo
Fíladelfiiusöfnuðurinn stanflsisemi
sína frá Hverfisgötu 44 í hina
nýju kirkjubyggingu. Að vísu er
aðalsalur kirkjunnar eikki tilibú-
inn enn, heldur minni salur, en
sem er þó stærri, en sá samkmu
salur, sem söfnuðurinn hafði á
Hverfisgötu 44. Salur þessi er
einkar vistlegur, þar sem línur
og litaval fer með ágætum vel
saman. Gat forstöðumaður þess
einnig, að málarameistaranum,
Sighvati Bjarnasyni, ættu þeir
mikið að þahka um það, hve
vel hefði tekizt um litaval á
kirkjunni, bæði úti og inni. Þótt
manni Virtist salur þessi rúma
mikið, var hann troðfullur út í
dyr. í rúmgóðri forstofu var kom
ið fyrir aukasætuim, þar sem
tugir manns sátu. Sarnt stóðu
margir. Á yfirbragði allra mátti
lesa sömu hugsun og tiltfinningu:
„Hér er gott að vera“.
Forstöðumaður minnir á 17.
ágúst.
Forstöðumaður, Áscmundui Ei-
IJTSALA
Næst síðasti dagur útsölunnar er í dag.
Kaupið góðar og l’allegar vörur við
ótrúlega lágu verði
ATH.: Aðeins 1 dagur eftir.
(Bdqjmfpm
Laugavegi 26 — Sími 15-18-6
ríksson, las textá frá sálmi Da-
víðs 127, 1: „Ef Drottinn byggir
ekkí húsið, erfiða smiðirnir til
ónýtis." Þetta orð, sagði for-
stöðumaður, var lesið 17. ágúst
1957, er nokikrir bræðúr voru
saman komnir í dumbungsveðri
á þessari lóð, sem þessi kirkju-
bygging stendur á, er við nú er-
urn saman komnir í. Eftir að orð
þetta var lesið þá, og allt var
lagt í hendi Guðs, var fyrsta
skóflustungan stungin að þessari
byggingu. Síðan hefur margt
breytzt sagði ræðumaður, en orð
Guðs er það sama. Hann minnti
einnig á það, að náinn sam-
starfsmaður hefði dáið á þessu
tímabili, Eric Eriiksson. Eftir
hann stæði autt rúm, sem
seint myndi skipað verða. For-
stöðumaður þakkaði mörgum, er
lagt höfðu fram lið sitx við þessa
miiklu byggingu. Fyrir hjálp
Guðs og sameiginlegt átalk
margra manna og kvenna, hefði
söfnuðurinn náð þessuim miikla
áfanga, er allir viðstaddir gætu
séð með eigin augum að væri
hinn glæsilegasti.
Gestir frá útstöðvum safnað-
arins — Fíladelfíiusöfnuðurinn
rekur starf á mörgum útstöðvum
— tóku einnig til máls. Allir létu
mikla gleði í ljós yfir því, að
nú væri þessum áfanga náð, er
þeir hefðu horft fram til, með
mikilli eftirvæntin-gu. Að síðustu
talaði sænskur trúboði, Tage Sjö-
berg að nafni. Hann mun verða
prédilkari hjá Filadeitfíusötfnuð-
inum um sinn. Er hann þelkkitur
maður meðal Hvítasunnumanna,
enda farið víða um heim, sem
kennimaður þeirra.
(Frá Fíladelifíiusöfnuðinum).
FORD-UMBOÐIÐ:
Sveínn Egilsson H.f.
Laugavegi 105 — Símar 22469—70
Fiskveiðar heims
sjAvarútvegur