Morgunblaðið - 11.07.1962, Blaðsíða 1
24 síður
49 árgangur
155. tbl. — Miðvikudagur 11. júlí 1962
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Krúsjeff býður óaðgengi-
iegar breytingar í Berlín
Vill veita kommúnistarikjunum
aðild að gæzlu i Vestur-Berlin
a.
anna
anna,
Moskvu, London, Washington,
10. júlí. — AP-NTB —
KRÚSJEFF forsætisráð-
herra flutti í dag ræðu á al-
þjóðafriðarþingi, sem haldið
er í Moskvu um þessar
mundir. Lagði hann þar m.
til að herlið Vesturveld-
þriggja, Bandarikj-
Bretlands og Frakk-
lands, í Berlín yrði flutt
þaðan burt, en við tæki her-
lið frá Póllandi og Tékkó-
slóvakíu og annaðhvort frá
Danmörku og Noregi eða
Sjónvarp
um
gervitungl
Á BLS. 10 hér í blaðinu
er sagt frá tilraun Banda-
ríkjamanna með að senda
sjónvarpsgervitunglið „Tel
star“ frá Canaveralhöfða.
— Fréttir frá Associated
Press-fréttastofunni, sem
bárust blaðinu á mið-
nætti í nótt, herma að
fyrsta myndasendingin
hafi tekizt mjög vel. Það
var frönsk sjónvarpsstöð á
Bretagneskaga, sem fyrst
náði mynd frá móttöku-
stöðinni í Bretlandi.
Einnig hafði rétt fyrir
miðnætti farið fram fyrsta
símtalið um gervitunglið.
Það- voru Frederick R.
Kappel, formaður AT &
T, og Lyndon Johnson,
varaforseti Bandaríkj-
anna, sem töluðust við
milli Andover og Washing
ton. Myndin, sem fyrst
var sjónvarpað, var af
bandaríska fánanum og
þjóðsöngur Bandaríkja-
var leikinn með.
1 nianna
#
Sú mynd sást aðeins í
Bandaríkjunum. En fyrsta
myndin, sem náðist í
1 Bretlandi, var mannsand-
1 lit, óskýrt í fyrstu, en eft
I ir stillingu tækjanna _
1 móttökustöðinni skýrðist
myndin.
Holandi og Belgíu. Þá gagn-
rýndi Krúsjeff harðlega til-
raun Bandaríkjamanna með
vetnissprengju í háloftum
og sagði að stríðshættan
færi vaxandi.
Utanríkisráðimeyti Bret-
lands og Bandaríkjanna hafa
þegar hafnað tillögu Krús-
jeffs um breytingarnar í
Berlín. í tilkynningu banda-
ríska utanríkisráðuneytisins
segir ennfremur að gagn-
rýni Krúsjeffs á tilraunum
Bandaríkjamanna sé hræsni.
Sjálfir hafi Rússar rofið til-
raunabannið sl. haust og
sprengt margar sprengjur í
háloftum.
Friðarþingið í Moskvu hófst
í gær og sækja það um 2000
fulltrúar frá 100 löndum. Var
orðrómur á kreiki í gær meðal
þingfulltrúa um að Krúsjeff
hefði í hyggju að ræða breyt-
ingar á afvopnunarstefnu Sov-
étríkjanna. En í ræðu forsætis-
ráðherrans kom fátt nýtt fram.
Hann bar fram tillögur um að
skipta um herlið í Berlín í
einkaviðræðum við Kennedy
forseta, í Vín fyrir ári og hafa
fulltrúar Vesturveldanna fyrir
löngu hafnað þeim.
*
Megatonn og eldflaugar
Krúsjeff sagði að stríðshætt-
an færi vaxandi og ef ekkert
samkomulag næðist um afvopn-
un muni atómin tala sínu máli.
Hann sagði að Bandaríkin ættu
frumkvæðið að vígbúnaðarkapp
hlaupinu, en það væri hinsveg-
ar sjálfsblekking hjá þeim að
halda því fram að Bandaríkja-
menn yrðu ’ fyrir minna tjóni
en Rússar, ef til styrjaldar
kæmi. Það væri verið að
reyna að telja Bandaríkja
mönnum trú um að þeir geti
sigrað í hugsanlegri styrjöld.
Framhald á bls. 23.
-x
HAI.VARD I.ANGE, utanrík-
isráðherra Noregs, kemur að
öllu forfallalausu í opinbera
heimsókn til íslands í kvöld
með flugvél frá Flugfélagi ís-
lands. Er í ráði að Lange dvelj
; ^
lagafræðum hjá prófessor
Laski. Síðan hélt hann aftur
heim til Noregs 1927 og tók
MA próf við Oslóarháskóla
með sögiu sem aðalgrein.
★
Meðan Lange dvaldist í
Lundunum varð hann fyrir
sterkum áhrifum frá verka-
lýðshreyfingunni þar og tók
síðan virkan þátt í störfum
ungra jafnaðarmanna, þegar
heim til Noregs kom. Hann
stundaði kennslu og starfaði
mikið á vegum norska Verka-
mannaflokksins.
I siðustu styrjöld, eða f
ágúst 1940, tók Gestapo Lange
höndum og setti hann í Möll-
ergaten-fangelsið, þar sem
hann sat næsta ár, en var þá ,
sleppt. Hann var aftur hand- '
tekinn 1942, og er hann hafði
setið hálft ár í fangelsi heima
i Noregi, var hann fluttur til
Sachsenhausen í Þýzkalandi,
það var í febrúar 1943. Þar
kynntist hann sumum þeirra
manna, sem síðar áttu sæti í
ríkisstjórn Noregs álsamt hon-
um.
Lange kemur í kvöld
ist hér á landi tæpa viku og
heimsæki þá m.a. Reykholt,
auk þess ssm hann fer norður
í land og til Akureyrar og
Mývatnssveitar, en þangað
hefur hann ekki komið áður
á hinum mörgu ferðalögum
sínum hingað.
Lange er m.a. boðið til fs-
lands vegna þes hve góður
stuðningsmaður. hann hefur
ætíð verið íslenzkum málstað
á erlendum vettvangi.
★
Halvard Lange er fæddur í
Ósló 1902, sonur Chr. L. Lang-
es sem hlaut friðarverðlaun
Nóbels 1921. Vegna starfa föð Halvard Lange hefur unnið
ur hans erlendis dvaldist talsvert að ritstörfum og gef-
Lange í æsku sinni í ýmsum ið út f jórar bækur, þar á með
löndum Evrópu, eins og Bel- al bækurnar „Nazistar og Nor ,
víu. Sviss oc Ítalíu. 1921 til egur“ (1934) og „Saga alþjóða
verkalýðshreyfingarinnar“
(1936 og 1937).
Halvard Lange hefur átt
sæti í norska Stórþinginu síð
an 1940, en í febrúar 1946 var
hann skipaður utanríkisráð-
herra Noregs og hefur gegnt
því starfi síðan.
★
I Þess má að lokum geta, að
fór hann aftur til Lundúna eiginkona Halvards Langes
og stundaði þar nám í stjórn- kemur með honum til íslands.
giu, Sviss og ftalíu. 1921 til
1922 lagði hann stund á
frönsku við hálskólann í Osló.
Næsta ár starfaði hann í Lund
únum, Danmörku og Þýzka-
landi og ferðaðist víða um
Evrópu. 1925 kom hann aftur
heim til Noregs, tók árið eftir
próE í ensku og lagði síðan
stund á hagfræðisögu við há-
skólann i Genf. En vorið 1927
;
Adenauer hvetur
til nánari samvinnu
Bonn, 10. júlí — NTB —
KONRAD Adenauer, kanzl-
ari Vestur-Þýzkalands, er nú
kotninn heim úr heimsókn
sinni til Frakklands. — Hélt
hann í dag fund með frétta-
mönnum í Bonn og skýrði
frá því að de Gaulle Frakk-
Þingkosningar í Alsír 12. ágúst
Algeirsborg og Rabat, '
10. júlí (NTB-AP)
Bráðabirgðastjórnin í Alsír til
kynnti í dag að kosningar til
hins nýja löggjafarþings lands-
ins færu fram 12. ágúst næst-
komandi. Jafnframt tilkynnti
stjórnin að allir, sem framið
hafa brot á almennum hegning-
arlögum fyrir 3. júlí s.l., þegar
stjórn Frakka lauk, verði náð-
aðir. Benti talsmaður stjórnar-
innar á að náðun þéssi nær ekki
til pólitískra afbrotamanna eins
og ofbeldisseggja OAS.
í tilkynningu bráðabirgðar-
stjórnarinnar er ekki minnzt á
samkomulagið, sem náðist hinn
17. júní s.l. mlli Jean-Jacques
Susini leiðtoga OAS og dr.
Chewki Mostefai fulltrúa útlaga
stjórnar Serkja. Með samkomu-
lagi þessu var bundinn endir á
ofbeldisaðgerðir OAS í Algeirs
borg og nágrenni og þar heitir
Mostefai því að OAS rtienn
verði náðaðir eins fljótt og
„sjálfstæðiástæður" leyfi.
Alsírstjórnin sendi einnig frá
sér aðra tilkynningu í dag þar
sem bannað er að flytja inn,
prenta og selja í Alsír níu blöð
og tímarit, sem eru málgögn
hægrisinna.
Viðræður í Rabat
♦
í fregn frá Rabat í Marokkó
segir að Ben Bella varaforsæt-
isráðherra útlagastjórnarinnar
hafi átt þriðja fund sinn með
fulltrúum Ben Khedda eftir
fundinn að allt benti nú til þess
.að samkomulag næðist innan út
lagastjórnarinnar á næstunni.
En ekkert er látið uppi um við-
ræðurnar, sem fara fram fyrir
luktum dyrum.
landsforseti muni heim-
sækja Vestur-Þýzkaland éft-
ir tun tvo mánuði.
Adenauer sagði að aðaltil-
gangurinn með heimsókn hans
til Frakklands hafi verið að
staðfesta vináttuna, sem nú
ríkir milli Frakka og Vestur-
Þjóðverja. Það væri ekki nóg
að löndin og leiðtogarnir væru
bahdamenn, heldur þyrfti að
koma á bandalagi allra þjóða.
Kanzlarinn sagði að það hafi
verið heimsóknin til Mourmel-
on og Reims, sem hafði mest
áhrif á hann í Frakklandi. En
þar voru þeir de Gaulle og
Adenauer viðstaddir fjölmenna
fransk-þýzka hersýningu og
seinna messu í dómkirkjunni í
Reims.
Á blaðamannafundinum sagði
Framhald á bls. 2.
'
Stofnfundur kjördæmisrúðs
Sjúlistæðisflokksins í
Austurlundskjördæmi
STOFNfundur kjördæmisráðs Sjálfstæðisflokksins í Aust-
urlandskjórdæmi verður haidinn nk. sunnudag, 15. júlí, á
Egilsstöðum og hefst kl. 2 e.h.
Kjörnir fulltrúar Sjálfstæðisfélaga og fulltrúaráða
eru hér með boðaðir til fundarins.
Miðstjórn Sjálfstæðisflokksins.