Morgunblaðið - 19.10.1962, Blaðsíða 15

Föstudagur 19. október 1962.
MORGVNBLAÐIÐ
15
— kommúnisminn
Framhald af bls. 13.
Grikkland og Júgóslavíu út af
landamærahéruöum.) í>essvegna
lýtur húh Sovétrrkj'unum í einu
og öllu, en Sovétríkin geta ekki
varizt þess að krefjast meira
fyrir inmfluttar vörur í Búlgaríu
og minna fyrir útfluttar vörur
en i nokkru leppríki öðru.
Jafnvel Tékkóslóvakía ,sem enn
lýtur stalínáskum hugsunarihætti
og sættir sig ef til vill við til-
tölulega velmegun, er farin að
láta á sér kræla. Ógnarvald
Novotny og félaga 'han i fer þverr
andi og með samþykki Moskvu.
Jlafnvel í Austur-Þýzkalandi
omá Ulbriöht vænta þess að hon
um verði steypt úr stóli, þegar
Rússland sýnist svo og þykist
(hafa efni á.
Hugmyndinni um sambúð mé
beita, ektki aðeins um þjóðir,
Iheldur einnig um hópa manna
og einstaklinga innan þjóðamna.
(Hlustum á Kadar, ungverska for
sætisráðherrann, tala á0iur á
þessu ári:
Hugsum um það, hversu margt
fól'k með ólíka fortíð, með ólík-
ar, jafnvel andstæður skoðanir,
hefur haldið tryggð við okkur
allt lifir þetta fólk meðal okk
ar og virðir frið og spekt og
vinnur störf sírn af samvizku.
Eigum við sífellt að búa með
Iþessu fólki þannig, að við segj
um því óbeinlínis stríð á hendur
Við megum aldrei gleyma, að vel
uppaldir Marxistar eru ekki í
meiri'hluta.
Hvað heimalandið sjálft snert
ir, er erfitt að gera sér grein
fyrir því, sem Krúséff trúir og
Ihverju hann trúir ekki. Einu
sinni talaði hann eins og herskái
Lenínisti: við þessu var vissu-
lega að búast, þar sem leið hans
til alræðis og eins tilkall hans
til valdsins byggðist á handtök-
um og endurskipulagningu
komimúnistafl'okksins, sem Stal-
ín hafði svift- frjómagni sínu.
Síðan hefur annað hljóð verið í
strokknum:
Við erum að verða ríkari, og
þegar einhver fær meira að borða
hallast hann meira að lýðræði.
Þetta var árið 1959. Eða, í
júlí í ár: —
Kommúnisminn veitir mann
inum gífurlega siðferðislega og
stjórnmélalega flul’næ.gingu. En
það eitt, eins og þið sjálf skiljið
er ekki nægilegt. Maðurinn getur
verið ánægður með siðferðislég
ar og stjórnmálalegar hliðar lífs
ins í dag, á morgun og daginn
þar á eftir, en þá er viðþúið. að
hann fari að krr fjast þess, að í
viðbót við siðferðislega og stjórn
málalega fullnægin?u kemi nóg
af kjöti, mjól'k, smjöri og öðrum
afurðum. Þetta er rétt, bví að ef
hin efnislega afkoma þjóðfélags
ins er ekki aukin og bætl. verð
ur erfitt að verja málstaðinn.
Hvaða málstað? Einnig á’-ið
1959 (þ.e.a.s. þegar samband
Rússa og Bandaríkjamanna "ór
að skána) gat Krúséff sagt. og
gleymdi þá fullkomlega hlutverki
sínu sem leiðtogi kommúnista-
hreyfingarinnar hugsandi sem
Rússi, að ef aðeins Rússland og
Byandair'lkin gætu fallizit á að
tryggja allheimsflriðinn, gætu
þessi tvö stórveldi í sameiningu
komið í veg fyrir allar styrjald
ir, hvar sem væri.
Þessi nýja tilhliðrun kemur
jafnvel einnig fram deilunni um
Markaðsbandalagið. Sovét-íkin
hafa opinberlega deit á það sem
samsæri heimsveldissinna gegn
kommúnisma annarsvegar og ný
frjálsu nýlenduveldunum hins-
vegar, en engu að síður kom fram
í síðustu viku í Moskvu á mikiu
þingi hagfræðinga frá kommún
ista'flolkkum Evrópu, ýmislegt
þveröfugt um Markaðsbandalag
ið, jafnvel eins og það er nú, og
töldu sumir, að það stuðlaði að
því að bæta lífsskilyrði verka-
manna.
Og um leið eru sovezrir hag-
fræðingar og vísindaroer.n að
reyna að finna leiðir til að láta
kommúnista njóta góðs af kost
um Bandalagsins án bess þó að
hunzaþá grundvallarkenninguað
ríkið verði að eiga framlsiðslu
tækin. Þar er aðeins á sviði land
búnaðar, sem hnífurinn stendur
í kúnni: samyrkjubú lánast
'hreint ekki, og það vita þeir. Ef
þeir segðu skilið við þetta kerfi,
eða hliðiuðu til svo um munar
eins og í Póllandi, myndi ýmis-
legt breytast til batnaðar og það
á skömmum tíma.
Umhugsunarefni eru nóg. Það
sem Krúséff sagði um kommún
isma og allsnægtir er sótt beint
úr hinu fræga bréfi Mr. Maud-
lings til kjósenda sinfta. Um leið
og Vesturveldin leitast við að
sameina efnahag fullvalda ríkja
með Markaðsbandalaginu, remb
ast Austurveldin við að gera hið
sama með Comecon .
Þetta gengur hægt. Fyrir hver
þrjú skref, sem stigin eru fram
á við, koma tvö aftur á bak. Oft
fylgjast þeir naumast með sam
tíð sinni. Þó er breytingin aug-
ljós. Sovétrí'kin eru ekki lengur
aðalbækistöð herskárra og bylt
ingarfúsra manna, sem láta sér
ekkert fyrir brjósti brenna, þar
á meðal að stofna til styrjalda,
til að ná marki sínu. Þau eru
ekki lenguæ rígbundin við ó-
breytanlegar kreddur. þau eru
að lifna við.
En Rússland er enn Rússland
ásamt öllu því, sem bví fylgir,
enn hættulegt,. en bó mun auð-
skildara. Rússland býður Vestur
veldunum enn byrginn. Þjóð, sem
NOTIÐ PRJÚNAGARNIÐ
sem mölur fær ekki grandab
Það er ödyrt, fallegt
og vandað

Hið danská SÖNDERBORG prjónagarn er
einstakt í sinni röð fyrir vöruvöndun og frá-
gang. ER SÉRSTAKLEGA MÖLVARIÐ,
svo að ekki þarf að óttast að mölur valdi á
því skemmdum.
Það er unun fyrir allar konur að prjóna úr SÖNDERBORG garni
Ef þér íiafið eKJu reynt það, þá spyrjið þær sem notað hafa.
, Heildsölubirgðir: Þórður Sveinsson & Co. h.f.
alizt hefur upp við ofbeldi og
samsæri, einkum rússneskt of-
beldi og samsæri, breytist ekki í
engla á einni nóttu. En nú skor
ar Rússland okkur á hólm sem
nýtt og öflugt þjóðfélag frem-
ur en byltingarþjóðfélag, sem
vopnað er skriðdrekum og kjam
orkusprengjum. Hf við getum
slitið okkur frá fortíðinni og tek
ið þessari áskorun værum við
betur i sveit settir. Það gæti
kennt okkur meira um þarfir okk
ar eigin þjóðfélags. Vissulega
hafa Rússar lært ýmislegt af
okkur.
Addis Abeba,
Eþíópíu, 17. okt. (AP)
CHESTER Bowles, sérstakur
ráðgjafi Kennedys Bandarí’kja
forseta, kom í dag til Eþíópíu.
Þar mun Bowles dvelja í þrjá
daga, en síðan heimsækja 10
önnur Afríkuríki til að kanna
á hvern hátt fjárveitingum
frá Bandaríkjunum er varið
og að kynna sér störf banda-
rískra tæknifræðinga sem þar
starfa sem sjálfboðaliðar.
SIGFÚS GUNNLAUGSSON
CAND. OECON.
Lögg. skjalaþ. og dómt. í ensku.
Bogahlíð 26 — Sími 32726.
— Utan úr heimi
Framh. af bls. 12.
rúmsloft eftirvæntingar, sem
ríkt hefur frá byrjun.
Eftir opnun kirkjuþingsins
var mikið rætt um frumkvæði
páfans að fá fulltrúa rúss-
nesku kirkjunnar á þingið, en
til þess sendi hann sérstak-
an fulltrúa sinn til Moskvu.
Einnig er rætt um þá óvæntu
staðreynd að stór hópur bisk-
upa fékk leyfi yfirvaldanna í
kommúnistaríkjunum til að
sækja kirkjuþingið. En mest
snerist umtalið um setningar-
ræðu páfa.
SAMA VANDAMÁLH).
í ræðu sinni benti Jóhannes
páfi XXIII. á að „hið mikla
vandamál heimsins í dag eftir
nærri tvö þúsund ára Kristni,
er í rauninni enn það sama.
Kristur ljómar áfram í okkar
augum sem miðdepill sögunn-
ar og lífsins, og mennimir eru
ýmist fylgjandi Honum og
kirkju Hans, eða þeir lifa utan
Hans eða sem yfirlýstir fjand
menn Hans og kirkjunnar og
eru fórnarlömb glundroða,
biturleika milli þjóða og hinn
ar stöðugu hættu á bróðurvíg-
um styrjaldarinnar“.
Ný sending
kvöldkjólar
Skólavörðustíg 17.
Kdupmenn - kaupfélög
FYRIRLIGGJANDI:
Hvítt léreft
90 og 140 cm.
Hvítt flónel
90 cm.
Kr. Þorvaldsson & Co
Heildverzlun. — Grettisgötu 6.
Símar 24478 og 24730.
dura-gloss
NACLAUKK
ER VIÐURKENNT
FYRIR GÆÐI.
15 LITIR
Haudúr jÉBSm HF. IBIIHHU
Hafnarstræti 18. Símar 12586 og 23995.
dura-gloss dura-gloss