Morgunblaðið - 31.10.1962, Blaðsíða 16

16
MORCUNBLAÐItí
Miðvikudagur 31. október 1962
Ijmbúðapappír
20 — 40 — 57 cm rúllur
Brau^apappír
50x80 cm arkir 40 cm rúllur
Smjérpappír
33x54 cm arkir
Kraftpappír
100 cm rúllur
W.C. pappír
64 rúllur í balL
Pappirspokar
y% — ío kíió
Fyrirliggjandi
I. Brynjólfsson & Kvaran
Rýmijrgarsikla - Rýmingars&la
Seljum næstu daga mjög ódýrt:
Barnakjóla. Verð frá kr. 98,00.
Barnablússur. Verð frá kr. 50,00.
Barnapils kr. 98,00.
Barnapeysur og margt fleira.
Verzlunin Asa
Skólavörðustíg 17. — Sími 15188.
ppsagms*
sjúkrahúslækna
UM MÖRG undanfarin ár og allt
þar til lög um kjarasamninga op-
inberra starfsmanna voru sam-
þykkt á síðasta Alþingi, hafa laun
þeirra verið ákveðin með launa-
lögum. Lítill munur hefir verið
milli hinna ýmsu launaflokka.
Spítalar starfa allan sólarhring-
inn. Þar þurfa því alltaf að vera
margir læknar til taks þegar á
þarf að halda, hvenær sem er.
Menn skipta á milli sín vöktum
um nætur og helgidaga, en vegna
stöðugt aukinnar sérhæfingar
lækna í hinum ýmsu greinum
kemur það ekki sjaldan fyrir, að
læknar, sem eiga „frí“ þessa eða
hina nóttina, eru kallaðir til
skrafs og ráðagerða og jafnvel
aðgerða, þegar vanda ber að hönd
um, sem viðkomandi er talinn
færari um að leysa, heldur en sá,
sem þá er á vakt. Þótt læknir sé
að vinnu alla nóttina, þykir samt
sjálfsagt að hann haldi áfram
næsta dag, eins og ekkert hafi í
skorizt. Þetta aukna vinnuálag
væri hægt að bæta upp'með því
að borga sómasamlega fyrir það
og sjá fyrir nauðsynlegum hvíld
artíma.
1954 tók Læknafélag Reykjavík
ur (L.R.) upp skipulagða baráttu
fyrir bættum kjörum spítala-
lækna. Á árunum 1955 — 1958
voru öðru hverju haldnir fundir
með fulltrúum ríkisstjórnar og
Reykjavíkurborgar annars vegar
og launanefndar L.R. hins vegar.
Auk þess ritaði stjórn L.R. stjórn
arnefnd ríkisspítalanna 5 bréf um
þessi mál. í apríl 1958 tókst sam-
BAíAEIGEHDUR-OTGE
VOLVO
BOLINDER-
MUNKTEL
VOLVO-PENTA dieselvélar fást í eftirtöldum stærðum"
MD 1 — 6 ha —- 1 eyl — 130 kg • MD 4 — 19—35 ha — 4 cyl — 240 kg
MD 47 — 42—82 ha — 6 cyl — 880 kg • MD 67 — 59—103 ha — 6 cvl 1000 ka
MD 96 — 89—175 ha — 6 cyl — 1200 kg • TMD 96 — 200 ha — 6 cyl 1300 kg
VOLVO — PENTA ER VOLVO FRAMc-EIÐSLA.
BOLINDER-MUNKTELL
23 ha — 2 cyl • 46 ha — 4 cyl •
BOLINDER — MUNKTELL ER VOLVO
dieselvélar fást í eftirtöldum stærðum:
68,5 ha — 4 cyl
51,5 ha — 3 cyl •
- FRAMLEIÐSLA.
VpLVO — PENTA og BOLINDER — MUNKTELL dieselvélar eru fyrir löngu
orðnar þekktar hér á landi fyrir sparneytni og öryggi. Allar nánari upplýs-
ingar hjá umboðinu, sem veitir yður aðstoð við val á skrúfustærð og aðra
tæknilega þjónustu.
StniKMttlSBH.Ul 1-6 • UFVK.IAVIK ■ SIM
komulag um lágar greiðslur fyrir
næturvaktir á sjúkrahúsum og
öðrum heilbrigðisstofnunum. —
Námu greiðslurnar kr. 150,00
fyrir 18 klst. vakt eða rúmar 8,00
fyrir hverja klst., en áður höfðu
þessar næturvaktir alls ekki ver
ið greiddar á nokkurn hátt. Lækn
arnir skoðuðu þetta náttúrlega
sem málamynda greiðslur fyrir
þessa aukavinnu, en ekki sem
framtíðarfyrirkomulag. Samt hef
ir þessi greiðsla ekki hækkað síð
an 1958 nema með vísitöluálagi.
Sunnudaga — og aðrar helgidaga
vaktir hafa aldrei verið greiddar
á nokkurn hátt.
1958 fékkst siglingastyrkur á 4
ára fresti fyrir deildarlækna og
bílastyrkur kr. 750,00 til 1000,00
á mánuði fyrir nokkra lækna, og
hefir hann eigi hækkað síðan.
Vinna lækna á þeim stofnun-
um, sem hér um ræðir, hefir auk
izt mjög með hverju ári, og er
það bein afleiðing af stórstígum
framförum læknisfræðinnar.
Sjúklingunum fjölgar stöðugt en
legutími þeirra á spítölunum
styttist, flóknari viðfangsefni eru
tekin fyrir, tímafrekari og vanda
samari rannsóknir gerðar, og ráð
izt í stærri og erfiðari aðgerðir,
heldur en áður var. Þetta veldur
svo aftur því, að vinna við hvern
sjúkling eykst stöðugt og vind-
ur þessu fram með ári hverju.
Vegna aukinnar spítalavinnu
hafa flestir þessara lækna orðið
að hætta algerlega eða minnka
mikið við sig önnur launuð störf,
svo sem vinnu á lækningastofum
og fyrir sjúkrasamlög. Sú litla
hækkun, sem orðið hefir á föstu
laununum hin síðari árin, hefir
því hvergi nærri vegið upp á
móti. því sem minnkað hefir frá
sjúkrasamlögum og einkasjúkl-
ingum.
31. janúar 1961 ritaði stjórn
L.R. stjórnarnefnd ríkisspítal-
anna bréf, þar sem mál þessi
voru reifuð, bent á leiðir til þess
að bæta kjör læknanna og óskað
eftir viðræðum um málið. Ekki
var bréfi þessu svarað. 15 júní
1961 var því ritað annað bréf, þar
sem bent var á mikilvægi máls-
ins og ítrekuð ósk um viðræður.
Ekkert svar. Var þá gripið til
þess ráðs að rita heilbrigiðsmála
ráðherra, sem þá var Jóhann Haf
stein, og óska þess, að hann skip
aði nefnd til viðræðna við launa
nefnd L.R. Ráðherrann skipaði
þegar nefnd og hófust viðræður
í október 1961 og voru allmargir
fundir haldnir fram að jólum
Ekkert jákvætt skeði og þegar
fyrir áramót fór þeim læknum
fjölgandi, sem sögðust mundu
segja upp stöðu sinni og hverfa
til annarra starfa lífvænlegri, eða
þó með minna vinnuálagi. Á síð
asta fundi fyrir jól kom fram,
að ríkisstjórnin mundi ekki veita
fastlaunalæknum kjarabætur
fyrr en búið væri að ganga frá
samningum milli Sjúkrasamlags
Reykjavíkur og heimilislækna.
Biðum við því með uppsagnir um
sinn. í lok ársins 1961 gerði
sjúkrasamlagið bráðabirgðasamn
ing við heimilislækna. Á fundi
launanefndar L.R og fulltrúa
Reykjavíkurborgar og ríkisstjórn
ar í febrúar 1962 gáfu hinir síðar
nefndu vilyrði um, að hugmyndir
um kjarabætur fastlaunalækna
mundu koma fram, þegar sjúkra
samlagið hefði endanlega samtð
við heimilislækna. Sá samning
ur var gerður um mánaðamótin
marz/apríl. I byrjun apríl var
enn haldinn fundur, en fulltrúar
ríkisstjórnar og Reykjavíkur
höfðu þá engar tillögur fram að
færa og kváðust ekki vita hvort
eða hvenær það yrði.
Stjórn L.R. hafði jafnóðum til
kynnt hlutaðeigandi læknum,
hvernig samningaviðræður
gengu, og þegar hér var komið
sýndist ástæðulaust að halda þess
um gagnslausu viðræðum áfram.
Var þetta tilkynnt heilbrigðis*
málaráðuneytinu með bréfi L.R.
13. apríl 1962, og jafnframt til-
kynnti læknafélagið að eins og
málum væri nú komið mundi
læknafélagið ekki hafa frekari af
skipti af þessu máli_
Eins og að framan getur höfðu
viðkomandi læknar hver um sig
talað um að segja upp störfum
sínum allt frá desember 1961. Og
þegar hér var komið í apríl 1962
sögðum við allir: „Nú segi ég
upp“. Uppsagnir voru með lóg
legum fyrirvara, sem eru þrir
mánuðir og skyldi gilda frá 1.
ágúst 1962. Heilbrigðisstjórnin
notfærði sér strax ,,rétt“ sinn til
að framlengja uppsagnarfrest um
þrjá mánuði til 1. nóvember, eins
og það var orðað: „vill því með
lengingu á uppsagnartímanum
auka möguleika á samkomulagi
áður en í algert óefni er komið“,
Heilbrigðisstjórnin hefir nú
samt ekki notað þessa lengingu
á uppsagnartíma betur en svo, að
enginn fundur var haldinn fyrr
en í byrjun ágúst og kom þar
ekkert tilboð fram frá ríkis-
stjórninni. Er því vandséð, hver3
vegna okkur hefir verið haldið
í nauðungarvinnu í þrjá mánuði,
nema til þess að draga málið á
langinn, en lög kunna það að
vera.
Síðan við sögðum upp stöðum
okkar hefir það gerzt, að launa
lög ríkisins hafa verið numin
úr gildi, en Alþingi hefir sam-
þykkt lög um kjarasamninga,
sem koma til framkvæmda 1.
júlí 1963. Vissulega er þess að
vænta, að þessi skipan verði til
bóta fyrir opinbera starfsmenn.
En þessi lög snerta ekkert okkar
mál nú. Fyrstu tillögurnar, sem
launanefnd L.R. gerði fyrir okkar
hönd voru að vísu miðaðar við
framtíðarskipulag enda hafði þá
enginn minnzt á kjaradóm. Þær
voru miðaðar við það, að hægt
væri að lifa af störfum á þessum
stofnunum, og að hægt væri að
bæta þjónustuna fyrir sjúkling.
ana. Þetta mun nú því miður
verða að bíða um sinn. En nú
erum við að krefjast bóta fyrir
vangoldna aukavinnu, svo sem
vaktavinnu, helgidagavinnu og
margskonar aðra vinnu, sem
læknar hafa í æ ríkari mæli innt
af höndum af þegnskap einum
saman, án þess að krefjast
greiðslu fyrir þar til nú, þegar
undan er skilin málamynda
greiðslan fyrir næturvaktir.
Heilbrigðisstjórninni mun ekki
vera orðið ljóst, að á síðari árum
hefir verið að rísa upp hér nýr
starfshópur, sem sé spítalalækn
ar. Fram til þessa hafa læknar
við sjúkrahús hér í bæ haft lífs
viðurværi sitt af því að vera
heimilislæknar, en nú er svo kom
ið, að mikill meiri hluti spítala-
lækna eru hættir að geta sinnt
heimilislæknisstörfum og margir
þeirra geta alls ekki haft nema
privatpraxis og er þróunin mjög
ör í þá átt. Spítalavinna er sem
sagt orðin fullkomin dagsvinna,
auk þess tíma sem fer í að kynna
sér nýungar í læknisfræði. Þetta
á einnig svo að vera, nema við
sættum okkur við að dragast
mjög aftur úr öðrum þjóðum á
þessu sviði.
Þessi greinargerð skal ekkl
höfð lengri að sinni. Við skulum
bíða með að ræða um þær umbæt
ur á spítalaþjónustunni, sem fyrir
okkur vakir, svo sem eins og að
aðstandendur sjúklinga geti feng
ið tíma og tækifæri til að ræða
við læknana um batahorfur
sjúklinga, eða um bætta eftirmeð
ferð sjúklinga, eftir að þeir eru
útskrifaðir af spítala, og þó ekki
alltaf orðnir frískir. Við skulum
líka leiða hjá okkur að sinni að
tala um heilbrigðisstjórnina okk
ar, bæði fyrr og síðar, og hvern
ig hún hefir rækt störf sín n,eð
tilliti til nútíðar og framtíðar.
Kannske gefst tilefni til þess
síðar. ,
Friðrik Einarsson.