Morgunblaðið - 27.11.1962, Blaðsíða 3

iÞriðjudágur 27. nðvember 1962
MORClNBLAÐIÐ
3
• STRANDIÐ.
UM kl. 5. e.h. síðastliðinn
laugardag var hringt á skrif-
stofu hafnsögumanna og til-
kynnt, að skip væri strandað
skammt utan við Ánanaust,
nánar tiltekið á grandanum
út í Hólma. Reyndist þetta
vera danska skipið Hans
Boye, sem Hafskip h.f. hefur
á leigu. Hans Boye er 168
nettó rúmilestir, en getur lest-
að rúmlega 300 tonn.
Hafnsögumenn brugðu skjótt
Hans Boye á strandstaðnum.
við
vegna yfirvofandi óveðurs,
og skyldi skipið láta úr höfn
án tafar. Fékjk skipstjórinn
þá Hallfreð Guðmundsson,
hafnsögumann frá Akranesi,
til þess að sigla skipimu til
Reykjavikur. Hafi skipstjór-
inn ekki vitað fyrr til en
skip hans var strandað um
kl. 17.10..
Hallfreður kvaðst hafa gef
ið skipverja þeim, er við stýr-
ið var, stefnuna frá Akranes-
bauju til Reykjavíkur.
Skyggni hafði verið slaemt,
en ekki þó svo, að það gæti
verið orsök strandsins, að
sögn Hallfreðar. Uggði hann
ekki að sér fyrr en Hans Roye
var kominn upp undir Ána-
naust og stefndi á Grandann.
Var þá vélin sett á fulla ferð
aftur á og tókst að stöðva það.
Var nú reynt að snúa skipinu,
með því að taka það aftur
og bak og áfram til skiptis,
en er það hafði verið gert um
hríð renndi það á grunn og
varð eigi bifað eftir það. Skip
stjórann kvaðst Hallfreður
ekki hafa séð uppi við á leið-
við, og fór Magnús Runólfs-
son, hafnsögumaður, þegar af
stað á lóðsbátnum Haka með
Ó'laf Jóhannesson, vélstjóra,
sér til aðstoðar. Er á strand-
staðinn kom, voru gerðar
nokkrar tilraunir til þess að
draga Hans Boye á flot, en
dráttartaugin slitnaði. Fór
Magnús þá um borð í skipið
og komst þangað með naum-
indum, sakir erfiðra að-
stæðna. Ólafur sigldi Haka
aftur inn á höfnina.
Er Magnús kom um borð,
voru aðeins 2 klst. liðnar af
aðfal’li, og var því ekki annað
að gera en bíða flóðs. Reyndi
hann hvað eftir annað að ná
sambandi við land með talstöð
inni, en árangui-slaust, senni-
lega vegna þess að drepið
hafði verið á ljósavélinni.
Magnús hafði látið stöðva
vélina, enda var skipið nsest-
um á þurru,
Er ijóst var, að saimbands-
laust var við skipið, fór Páil
Björnsson, hafnsögumaður, út
að því á lóðsbátnum Nóra.
Komst hann í kallfæri við
Magnús, sem sagði að þýðing
arlaust væri að reyna frekari
björgunartilraunir fyrr en um
miðnættið, er nær drægi flóði
Sigldi Nóri því aftur til hafn-
ar.
Á meðan á þessu stóð háfði
Slysavarnafélagið haft mikinn
viðbúnað, ef bjarga þyrfti
mönnunum í land ai skipinu.
Höfðu menn úr slysavarna-
deiíldinni Ingólfi stillt upp
línubyssu í fjörunni og réri
formaður deildarinnar, Bald-
ur Jónsson, við annan mann
út að skipinu á smábáti, en
Magnús kvaðst ekki þurfa
slíkrair hjálpair við, þar sem
hann vonaðist til að ná skip-
inu á flot um nóttina.
Magnús stenður á brú Hans Boye, sem lagzt hefur utan á
Goðafoss eftir björgunina og ræðir við Rögnvald vaktmann
á Goðafossi yfir borðstokkinn.
Henry Hálfdánarson hefur línubyssuna til taks í landi.
Um eittleytið var svo tekið
til við björgunina að nýju.
Haki kippti í, og vélar Hans
Boye voru settar á fulla ferð
aftur á. Slitnaði dráttartaugin
tvisvar sinnum, en þá tók
Páill, hafnsögumaður, úr pússi
sínu nælonkaðal, sem dugði og
flaut nú skipið. Með Páli á
Haika var Valtýr Guðmunds-
son, vélstjóri.
Magnús Runólfsson sigldi
nú Hans Boye út milli boð-
anna og inn á Reykjavíkur-
höfn. Var það um kl. 4, að
lagzt var að bryggju.
• SJÓPRÓF.
Sjópróf hófust strax í gær-
morgun. f skýrslu skipstjór-
ans, Egons Hansen, segir að
Hans Boye hafi verið að losa
kol á Akranesi á laugardag.
Um kl. 2 kom skipun frá
hafnarstjóranum, að þegar
yrði að hætta uppskipun,
Castro fellst á eftirlit - ef
STAKSTEII\IAR

Niðurlæging ASÍ
Launþegar lita að vonum á-
hyggjufullum augum á þá nið-
urlægingu, sem Alþýðusamband
íslands er komið í fyrir tilverkn-
að þeirra manna, sem hagnýta
vilja launþegasamtökin í póli-
tískum tilgangi og til persónu-
legrar upphefðar. Þeir hafa orð-
ið þess valdandi, að engin lög-'
mæt stjórn er lengur í Alþýðu-
sambandinu, ályktanir Alþýðu-
sambandsþings einskis virtar og
samtökin í raun réttri algjör-
lega gagnslaus - launþegum, á
meðan ekki er komin þar lög-
mæt stjórn og virðing Alþýðu-
sambandsins endurreist. Menn
þeir, sem ábyrgðina bera á þess-
ari niðurlægingu Alþýðusam-
bandsins vissu hvað þeir voru
að gera, en þeir viidu heldur
eyðileggja heildarsamtök laun-
þega en eiga það á hættu, að
þar kæmust til valda menn,
sem vildu láta hagsmunamál
launþega sitja í fyrirrúmi ©g
haga störfum Alþýðusambands-
ins á svipaðan veg og gert er í
nágrannalöndunum, þar sem
heildarsamtök launþega gæta
hagsmuna þeirra, en forðast að
láta pólitíska öfgamenn hagnýta
samtökin í sína þágu.
inni. Hallfreður sagðist halda,
að tekizt hefði að ná skipinu
út án hjálpar á háflóði.
Magnús Runólfsson bar það
hins vegar fyxir rétti, að hann
teldi ólíklegt, að hæigt hefði
verið að ná skipinu út á eigin
vélarafli. Einnig kvað hann
hafnsöiguimenn hafa lagt sig
og báta sína í hættu við björg
un þessa, enda væri strand-
staðurinn úr allri siglinga-
leið og ferðir til og frá hon-
um hættulegar smiáum skip-
um sem stórum. Hefði meira
að segja þurft talsverða að-
gæzlu, er róðrarbátar héldu
þarna út og inn áður fyrr.
Mtol. hafði tal af skipstjóra
Hans Boye, Egon Hansen.
Kvaðst hann hafa fengið hafn
sögumann til þess að sigla
skipinu til Reykjavíkur og
sagðist lýsa ábyrgðinni á
hendur honum.
Hlutverk einstakra
verkalýðsfélaga
Benedikt Gröndal, ritstjóri AI-
þýðublaðsins, skrifar um helgina
um óstjómina í ASÍ. Hann segir
meðal annars:
„Nu eru það einstök verka-
lýðsfélög, sem hafa forystuna og
ráða málum, ekki Alþýðusam-
bandið. Þegar ólafur Thors, for-
sætisráðherra, þarf að kanna
viðhorf verkalýðsfélaganna fyr-
ir hönd ríkisstjórnarinnar, dett-
ur honum ekki í hug að tala við
Alþýðusambandið, heldur kallar
hann t. d. á Eðvarð Sigurðsson
til að heyra hvað Dagsbrún seg-
ir eða Jón Sigurðsson um af-
stöðu sjómanna o. s. frv.
Það er augljóst mál, að Al-
þýðusambandið hefur ekki getað
mótað heildarstefnu fyrir laun-
þega og af þeim sökum hefur
kaupgjaldsþróunin vafalaust orð
ið óhagstæðari en ella. Opinberir
starfsmenn hafa til dæmis byrj-
að eftir að þeir fengu samnings-
rétt á því að móta heildarstefnu
um launahlutfall og annað fyrir
öll samtökin og eru fyrir bragð-
ið mun sterkari í sínum málum.
Hinsvegar verður að viður-
kenna, að verkalýðsfélögin leika
meira og minna lausum hala og
reyna hvert að hagnýta baráttu
annars fyrir sig. Þannig ríða fá-
Itækustu verkamennimir oft á
vaðið, en önnur félög njóta góðs
af nýrri baráttu þeirra og bera
venjulega meira úr býtum“.
þjdlfunarstöðvar kúbanskra flóttamanna
verða lagðar niður undir eftirliti SÞ
og Guantanamo flotastöðin rýmd
Havana, New York, Was-
hington, 26. nóv.
NTB-Reuter-AP.
• STJÓRN Fidels Castro á
Kúbu hefur tilkynnt, að hún sé
fús til að fallast á eftirlit með
vopnaflutningum frá Kúbu í
landinu sjálfu, svo fremi sem
lagðar verði niður undir eftir-
liti Sameinuðu þjóðanna þjálf-
unarstöðvar kúbanskra flótta-
manna í Bandaríkjunum, Puerto
Ricoos við Panama&kurðinn, - svo
og, að Randaríkjamenn rými
Guantanamo flotastöðina á
Kúbu.
• Amastas Mikojan kom síð-
degis í dag til New York frá
Kúbu. Var hann boðinn til
kvöldverðar hjá U Thant, fram-
kvæmdastjóra Sameinuðu þjóð-
anna ásamt þeim Adlai Steven-
son, fastafulltrúa Bandaríkjanna
hjá S.Þ. John McCloy og Char-
les Yoest. Og haft er eftir áreið-
anlegum heimildum, að Kennedy
forseti muni eiga viðræður við
Mikoyan, áður en hann heldur
heimleiðis.
áagt er að Anatoli Dobrynin,
sendiherra Sovétríkjanna í Was-
hington, hafi talað uim það við
Kennedy forseta, að Mikojan
heimsæki hann á þriðjudag eða
miðvikudag. Herma sömu heim-
ildir, að Mikojan óski að skýra
Kennedy persónulega frá við-
ræðum sínum við Fidel Castro.
Mikojan hefur dvalizt á Kúbu
s.l. þrjár vikur. í gærkveldi flutti
hann sjónvarpsræðu í Havana og
lýsti þar stuðningi Rússa við
Kúbustjórn. Tók hann undir kröf
ur Fidels Castros um að Guant-
anamo flotastöðin verði tafar-
laust rýmd.
• SVAR VIÐ UMMÆLUM
KENNEDYS.
Framangreid skilyrði Fid-els
Castros um, að lagðar verði nið-
ur þjálfunarstöðvar fyrir kú-
banska flóttamenn, er liður í
yfirlýsingu, sem birt var opin-
berlega í morgun. Er yfirlýsing-
in í fimm aðalliðum og alilöng,
tíu síður. Hún er undirrituð af
Castro og Osvaldo Dorticos, for-
seta Kúbu. Segir þar, að þetta
séu endanlegar tillögur Kúbu-
stjórnar til lausnar yfirstandandi
deilu.
Yfirlýsing' þessi er talin svar
við ummælum Kennedys forseta
á fundi með fréttamönnum í síð-
ust- viku. Segir m.a. í yfirlýs-
ingunni, að ummæli Kennedys
þess efnis, að Bandaríkjastjórn
muni ekki láta af stjórnmála-
legum og efnahagslegum aðgerð
um til þess að reyna að hindra
útbreiðslu kommúnismans frá
Framhald á bls. 23
Úgæfa launþega
Það er vissulega mikil ógæfa
fyrir launþega á fslandi, að til
forystu í heildarsamtökum þeirra
skyldu veljast þeir menn, sem
raun varð á. Hannibal Valdi-
marssyni og félögum hans hefur
gersamlega mistekizt að halda
þannig á málum ASf, að það
gæti orðið launþegum til hags-
bóta. Þess vegna er það rétt,
sem Benedikt Gröndal segir, að
Alþýðusambandið hefur verið
máttvana undanfarin ár, en
einkum er þó niðurlæging þess
algjör eftir þing það, sem háð
hefur verið. Nú er ekki um ann-
að gera fyrir launþega en herða
baráttuna til þess að endur-
heimta þessi samtök og hefja
þau á ný til vegs og virðingar,
þar sem þeim verði stjórnað
með hag launþega fyrir augum
og pólitískum ævintýramönnum
varpað fyrir róða.