Morgunblaðið - 06.12.1962, Blaðsíða 6

0
MORCUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 6. des. 1962
Róbert A. Ottósson fékk
góðar viðtökur í ísrael
Noröur yfir Vatnajökul
RÓBERT Abralham Ottósson
söngmálastjóri stjórnaði sinfóníu
hlj ómsveit ísralesútvarpsins á
tveim hljómleikum, í hljómleika-
sal K.F.U.M. í Jerúsalem 13.
nóvem/ber og í Keren-hljómleika-
salnum í Beersheba 15. nóvem-
ber.
Á fyrri hljómleikunum lék
Varda Nishri einleik á píanó, en
efnisskráin var sinfónía nr. 34 í
C (K. 338) eftir Mozart, píanó-
konsert í d eftir Haydn,
Freischiitz-forleikur Webers og
2. sinfónían („De fire tempera-
menter“) eftir Carl Níelsen.
Á síðari tónleikunum lék
Menaihem Breuer einleik á fiðlu,
en á efnisskránni voru Freis-
tíhutz-forleikurinn ( Weber), fiðlu
konsert Mozarts í g (K. 216),
íslenzkir þjóðdansar eftir Jón
Leifs og 1. sinfónía Stíhumanns.
Fara hér á eftir ummæli Jeru-
salem Post.
„Gesturinn frá íslandi, sem
stjómaði sinfóníunni sýndi glæsi-
lega hvernig honum lætur að
láta hljómsveit leika vel. Hvergi
gætti lausra taka né ónákvæmni
allt kvöldið. Túlkunin var sönn
og jþað var unun að hlýða á líf-
legt tempó og vel æfð einstök
atriði. Hin yndislega- Mózart
sinfónía, sem of sjaldan er leikin,
birtist í allri sinni fegurð, og
með kröfuhörku sinni tókst
stjórnandanum að hvetja streng-
leikarana til þess að leika loka-
kaflann hraðar en þeir hefðu
kosið, en þessi tilraun sýndi getu,
sem þeir höfðu áður leynt.
Varda Nishri fór af hlýju og
natni með smæstu vendingar í
hinum fagra en mjög ójafna
konsert Haydns, sýndi lýtalausa
tækni, umfangsmikla dýniamik,
örugga hljómskynjun og djúpa
virðingu fyrir verkinu.
Sinfónía Nielsens hlaut glitr-
andi meðferð. Hún er athyglis-
Vöruhapp-
drætti SÍBS
1 GÆR var dregiS í 12. flokki Vöru-
happdrættis S.Í.B.S. um 1555 vinninga
aS fjárhæS kr. 2..240.000.00. Eftirtalin
númer hlutu hæstu vinninga:
500 þús.
3308
100 þús.
24341 27429
2593
50 þús.
7641 39379
53954
10 þús.
6405 7190 10224 15212 21515 25725 28355
34127 34846 36245 40350 41611 42555 46366
46415 46830 50200 50374 53546 58311 59279
59467 60890 63629 64110
5 þús.
312 2820 3212 3401 4850 5940 6179
6716 8741 9454 9652 10436 10910 11242
12131 12923 12975 13051 13802 14093 14290
15866 17221 18253 19311 19833 20404 20546
22278 22463 24557 24990 25121 25902 28786
29060 29710 29959 31894 31898 32482 34959
35376 35965 36112 37477 38360 42420 42622
43633 44829 45228 46970 47169 51416 51541
52238 55459 56199 57013 58733 58806 59375
59699 59886 60350 60357 60662 61154 61252
61964 62432 63134.
(Birt án ábyrgSar)
Dr. Róbert A. Ottósson
verð við fyrstu heyrn, þótt hún
skilji ekki varanleg áhrif eftir.
Hún lýsir hinum fjórum „lyndis-
einkunnum“ mannsins, bregður
upp eftirtektarverðum myndum
og sýnir meistaraleg sinfónsk
vin-nuibrögð og hljómfærslu, en
er „eklektísk" i hugsun (margt
frá Cesari Franok og margt frá
Dvorak m. a.) og inniheldur
margt vahabundið, lifir því naum
ast áfram eins og verk meiri
meistara sama tímabils og stíls.
Yohanan Boehm“ (Jerusalem
Post, lfí. nóvember).
„Beersheiba er að verða stór
borg með fjölda tónlistarunn-
enda, enda fyllti á annað þúsund
manns Kerensalimi á sinfóníu-
tónieikum Kol Israel sinfóníunn-
ar á fimmtudag.
Rólbert Abraham Ottósson,
gestastjórnandinn frá Islandi,
vakti enn á ný athygli vora
fyrir ágæta stjórn og sanna túlk-
un, og hljómsveitin gerði sitt
bezta til þess að gera frammi-
stöðu hans sem árangursríkasta.
Kol Israel-hljómsveitin, sem vön
er þrengslumum í K.F.U.M,-
salnum í Jerúsalem, fagnaði nýj-
um sal og nýju fólki og eignaðist
marga nýja vini.
Menahem Breuer, fiðluleikari í
fílharmóníunni fór samivizku-
samlega með Mozart-komsertinn,
enda fþótt maður hefði kosið að
heyra meira en sjálfar nóturnar,
því að þessi fagri konsert er
meira en eintómt æfingaverk.
Sérstaka athygli vöktu þjóð-
dansar Jóns Leifs. Þessi tónsmið-
ur er fæddur 1899 í Reykjavík
og hefur gert sér það að ævi-
starfi að safna þjóðlögum ætt-
lands síns. Útsetningar hans eru
viljandi eimfaldar, og er þeirn
eingöngu ætlað að leggja áherzlu
á eðli og hljómfall þjóðlaganna.
Him þungbúnu og alvarleigu lög
eru aðlaðandi og álheyrileg í sín-
um fornlegu tóntegundum með
víxlandi hljómfalli, og nutu sín
vel í lifandi túlkun stjórnanda
og hljómsveitar.
Róibert Ottósson getur með
ánægju litið um öxl yfir stutta
en mjöig árangursríka heimsókn
til ísraels, og það hefur verið
gaman að kynnast þessum ágæta
músikanti og fjörmikla stjóm-
anda.
Yohanan Boehm“ (Jerusalem
Post 2il. nóvember 1962.).
WiUiam Lord Watts. Norður
yfir Vatnajökul. Jón Eyþórs-
son ísleuzkaði. Bókfellsútgáf-
an. —
ÓNEITANLEGA fer vel á því að
brautryðjandi jöklarannsókna
hér á landi skuli kynna okkur
fyrsta manninn, sem komst með
leiðangur yfir Vatnajökul þver-
an og hóf þar með þessháttar
ferðalög hérlendis, sem æ fleiri
iðka nú sér til sálar- og líkams-
heilla.
Merkilegur maður W. L. Watts,
merkilegri miklu, en ég hafði
gert mér í hugarlund, og þóttist
ég þó hafa lesið bækur hans á
ensku. En einhvernveginn verða
þær aðgengilegri í ágætri þýð-
ingu Jóns, sem auðsjáanlega
hefur verið í essinu sínu, þegar
hann vann þetta þarfaverk. Ég
segi þær, því framan við aðal-
bókina bætir Jón glefsum úr bók
Watts um ferð hans á Vatnajökul
1874, og bætir svo um alltsaman
með mjög fróðlegum formála og
neðanmálsgreinum. Mest á óvart
kom mér sú uppljóstrun hans,
að Watts var aðeins 26 ára er
hann andaðist og hafði því ekki
lifað nema tvær tylftir ára er
hann komst yfir Vatnajökul við
sjötta mann. Og hann gerði
fleira í þeirri ferð. Hann skoð-
aði fyrstur manna eldstöðvarnar
í öskju, eftir öll þau ósköp, sem
gengu þar á í apríllok 1875, og
er lýsing hans ómetanleg heim-
ild um myndun þess sigs, sem
nú er að mestu fyllt af öskju-
vatni. Hann skoðaði eldana í
Sveinagjá og lýsir þeim sérstak-
lega vel. Yfirleitt virðist hann
hafa verið mjög glöggur náttúru-
skoðari, og þótt Jón hafi það
fyrir satt, að hann hafi lesið lög,
held ég að hann hljóti líka að
hafa stundað eitthvað náttúru-
fræðinám, m. a. bergfræði með
smásjárrannsóknum. Allur er
maðurinn, eins og hann kemur
fram í bókum sínum, einstaklega
viðfeldinn og heilbrigður í hugs-
un og skoðunum. Hann er einn
þeirra fáu ferðabókahöfunda, er
um fsland fjalla, sem ber lof á
ferðafélaga sína án þess það
verki_ eins og klapp á kollinn.
Hann hefur hrifizt af auðnum
fslands, en er ekki að upplýsa
lesendur um þá hrifningu á
hverri blaðsíðu.
Inn í íslenzku útgáfuna hefur
verið skotið myndum úr ferða-
bókum frá síðari hluta 19. aldar
og er að því prýði og fróðleiks-
auki. Þar er m. a. mynd af kirkj-
unni í Reykjahlíð, látlausri og
smekklegri, á óbrynnishólman-
um, sem „hulinn verndarkraft-
ur“ hlífði á því herrans sumri
1729. Smekkleg er einnig sú
kirkja, sem á eftir þeirri kom,
en nú er þarna komið kirkju-
ferlíki, sem guðlasti gengur næst
að reisa á slíkum stað. En nóg
um það.
Watts skrifar í bókarlok, að
hann vænti þess, að lesendur
trúi honum til að hafa gert bók-
ina eins sanna og rétta og hon-
um var unnt. Ég held að allir les-
endur hennar hljóti að viður-
kenna þetta og ég vænti þess að
þeir verði margir. Með ferðum
sínum og ferðabókum hefur W.
L. Watts, þótt ungur væri að ár-
um, tryggt sér nafn og virðuleg-
an sess í sögu íslenzkra jökla- og
eldf j allar annsókna.
Sigurður Þórarinsson.
Strætisvagnar, kjötfars
og óskalög.
Velvaikanda heÆur borizt
svofell't bréf:
„Strætisvagnarnir eru eitt
þeirra ómissandi þæginda, sem
flestir borgarbúar hafa notað
og meta og þakka. Allt ætlar
vitlaust að verða, er þeir stanza
'þó ekki sé nema hálfan dag um
hátíðar. Eg segi það því einu
sinni enn, að bílstjórarnir á
strætisvögnunum eru yfirleiti
ágætis menn. Til dæmis hafa
þeir tamið sér þá háttvísi að
umgangast alþýðufólk án stótt
arígs og þéringa.
En strætisvagnaskýlið á torg
inu er alveg yoðalegt. Þar er
tæplega skjól og enginn hiti.
Fílihraustur maður stóð við
dyrnar og sagði: „Mikið má
það vera ef engin* veikist hér
þegar kólnar í veðri.“ Þarna í
skýlinu er einn stuttur bekk-
ur, sem örfáar manneskjur geta
tyllt sér á, hinir verða að standa
og staulast inn í blessaða bíla,
þegar þeir koma á torgið. Nú
getur vel verið að bærinn sjái
sér ekki fært að bæta úr þessu,
en víst væri þörf á því.
Húsmæður eyða miklum
peningum í matarkaup og
þekkja þá staðreynd, að verð-
ið hækkar en varan er vart
eins góð sem hún var í gamla
daga, þá ótrúlega verðlág. Eg
man þá tíð til dæmis ,að pott-
ur af þykkum skilvindurjóma
þótti dýr, þegar hann kostaði
25 aura. Nú kaupum við hálf-
an pott af einhverju rjómasulli
fyrir rúmlega 25 krónur. Gríð
arstór og góð rúgbrauð voru
seld á 35 til 40 aura nú allt að
því helmingi minni, súr og sölt
á 9 krónur. Öll þessi verðlags
hæklkun er þó skiljanleg af
samanburði á vinnulaunum þá
og nú. Og víst megum við
þakka þá framför að nauðsynja
vörur skuli vera fáanlegar hvar
sem er í bænum.
Eitt er það sem húsmæður
eru alveg í vandræðum með.
Það er bréfhismi það sem verzl
anir nota til umbúða um kjöt-
fars. Himnan sameinast kjöt-
inu svo rækilega, einkum ef
það er líka, sem oft kemur fyr-
ir, fremur þunnt. Við hirðum
svo það sem hægt er að ná úr
brófinu en leiðinlegt er að sjá
hvað mikið af þessurn góða mat
fer með því í ruslið. Þið hag-
sýnu kaupmenn, ættuð nú að
gjöra það fyrir okkur að láta
afgreiða kjötfarsið í almenni-
leguim plast- eða smjörpappír
og minnast á það við reykhús
in, að þau geri hangikjötið ekki
alveg óætt af saltí, svo fóik
hætti smátt og smátt að kaupa
það.
Og svo eru það óskalögin,
sem allir blessa útvarpið fyr-
ir. Veikt og vansaelt fólk finn-
ur hvað það er gott að senda
skáldin okkar með kveðjur sín
ar, því það eru þau sem kunna
lagið á leiðum hugans, að hvaða
marki sem er. En allir eiga
sinn þegnrétt og annarleg við-
brögð þekkjast. Það er alveg
óhætt að skrúfa fyrir, þegar
stúlkan fer að fjasa um vinsæl
ustu lögin, því þar kemur aldr
ei orð að viti, hvorki texti né
tónn. Stunduim er þar valið
negragarg eða mjög léleg
„rómó“-þvæla. Samt þökkum
við útvarpinu fyrir þessa
þætti, einnig fyrir sum leikritin
og óskum endilega eftir einni
égætri framhaldssögu.
Kristín Sigfúsdóttir
frá Syðri-Völlum“.
Með þessu vonum við að
umvandanir og óskir
Kristínar komist til réttra
aðila.
ic Dagskráin á gamlárskvöld.
Úr þvd minnzt var á dag-
skrá útvarpsins hér í bréfi
Kristínar rekur Velvakanda
minni til að maður kom að
máli við hann fyrir skemmstu
og óskaði að þeirri frómu orð-
sendingu væri komið til fyiir-
svarsmanna Ríkisútvarpsins að
þeir undirbyggju dagskrá gaml
árskvölds í tíma og veldu í
hana fjölbreyttara og betra efni
en verið hefur hin síðustu ár-
in. Þessi kunningi Velvakanda
hafði orð á því að fyrir allmörg
um árum hefði dagskráin á
gamlárskvöld verið ágæt. Hann
gat þess einnig, að fjöldi fólks
hefði þann sið að fara ekiki
út af heimili sínu að minnsta
kosti ekki fyrir miðnætti á
gamlárskvöld. Væri þá fjöl-
skyldan saman komin, jafnt
börn sem gamalmenni. Væri þá
ánægjuleg dægrastytting að
geta hlustað á skemmtilega dag
skrá í útvarpinu. Vessi sami
kunningi Velvakanda sagðist á
síðasta gamlárskvöldi hafa
skrúfað fyrir Reyikjavíkurút-
varpið, svo lélegt hefði honum
þótt það, og hefði hann breytt
yfir á danska útvarpið og hlust
að á dagskrá frá Kaupmanna-
höfn. Hefði þar verið bæði fjör
ug og skemmtileg dagskrá. En
því miður gátu ekki allir not-
ið þeirrar dagskrér, einkum
fór hún ofan garð og neðan
hjá þeim yngri.
Við viljum sem sagt verða
við þessari bón kunningja okk
ar og vonum að dagskrársjórn
útvarpsins taki hana til vinsam
legrar athugunar.