Morgunblaðið - 03.04.1963, Blaðsíða 6

6
Miðvíkudagur 3. apríl 1963
MORCVNBLAÐIÐ
★ KVIKMYNDIR * KVIKMYNDIR * KVIKMYNDIR ★
* KVIKMYNDIR * SKRIFAR UM: ★ KVIKMYNDIR ★
HÁSK'ÓLABÍÓ:
MACBETH.
FL.ESTIR íslendingar, sem áhuga
hafa á bókmenntum, munu kann
ast við hið stórbrotna leikrit
Shakerpeares, Macbeth og margir
hafa vafalaust lesið það í hinni
frábæru þýðingu Matthíasar
Jochumssonar. Englendingar hafa
nú gert kvikmynd eftir leikritinu
með Maurice Evans og Judith
Anderson í aðalhlutverkunum,
Macbeth og lady Macbeth. Er
myndin tekin í litum í Hermitage
kastala í Skotlandi og í nágrenni
hans.
Þessi blóðugi harmleikur gerist
í Skotlandi til forna. Hefst hann
á því að hinn sigursæli herforingi,
Macbeth, hittir uppi á heiðum
Skotlands þrjár nornir, sem hylla
hann og segja fyrir að hann eigi
eftir að komast til mikilla met-
orða og meðal annars verða kon
ungur Skotlands. Þessi spádóm-
ur nornanna vekur í brjósti Mac-
beths óslökkvandi metorðagirnd
og valdagræðgi, er færist æ meir
í aukana eftir því sem spádómarn
ir rætast. Fer svo, er Duncan
konungur er í heimsókn hjá Mac-
beth, að Macbeth myrðir konung
inn og hefur lady Macbeth óspart
eggjað mann sinn til ódæðisverks
ins, því að hún var ekki síður
haldin metorðagirnd en bóndi
hennar og var mun kaldrifjaðri
en hann. Mácbeth er nú tekinn
til konungs, en sú upphefð verð-
ur honum og konu hans dýrkeypt.
Samvizkan þjáir hann öllum
stundum og í æði sínú drýgir
hann hvert ódæðið öðru verra.
Kona hans verður vitskert af sam
vizkubiti og ótta og hann sér í
æðisköstunum fyrir sér þá sem
hann hefur látið myrða. Að lok-
um deyr lady Macbeth og
skömmu síðar fer her manns að
Macbeth, en hann lætur lífið í
einvígi við einn af mönnum þeim,
sem hann hefur leikið hvað verst.
Vitanlega er þetta fátæklegur
útdráttur úr þessu mikla meistara
verki, en hér er ekki rúm til að
rekja efnið frekar.
Það er vissulega mikið vanda-
verk svo vel fari hin stórbrotnu
leikrit Shakespeares, en ekki verð
ur annað sagt en að hér hafi af-
burðavel tekizt. Að sjálfsögðu er
farið fljótt yfir sögu í myndinni
en atburðarásin þó furðuvel rak-
in. Og vitanlega nýtur hinn snilld
arlegi texti höfundarins sín ekki
nema að litlu leyti. En myndin
gefur atburðunum meira svigrúm
hvílíkt listaverk hér er um að
ræða.
AUSTURBÆ J ARBÍÓ:
MILLJÓNAÞJÓFURINN
PÉTUR VOSS.
ÞEIR SEM lesið hafa skáldsögu
E. Seeliger, samnefnda þessari
mynd, hefðu áreiðanlega gaman
af að sjá myndina, en sagan hefur
komið út í íslenzkri þýðingu. —
Pétur Voss er býsna fjölhæfur
náungi, — ævintýramaður, rit-
höfundur og kvennagull og lendir
alltaf í nýjum og nýjum ævintýr
um, en stendur alltaf með pálm
ann í höndunum að lokum, enda
getur hann tekið á sig öll hugsan
leg gerfi svo að segja á svip-
stundu. í mynd þessari gerist Pét
ur innbrotsþjófur, að vísu gervi-
þjófur, til þess í>ð bjarga góðum
vini sínum og tilvonandi tengda-
pabba úr miklum fjárhagsörðug-
leikum. Þannig er mál með vexti
að Rottmann bankastjóri er í
mestu klípu. Hann hefur lánað
gömlum vini sínum, van Zanten
gimsteinakaupmanni, mikla fjár-
hæð til gimsteinakaupa. En Zant
en, sem er í Hong Kong, lendir í
bílslysi og er þá stolið gimstein
unum, sem hann hafði keypt. —
Hann getur því ekki staðið í skil
um við Rottmann, sem þess vegna
getur heldur ekki staðið í skilum
við viðskiptamenn sína. Rottmann
segir Pétri hversu komið er og
Pétur sér enga leið út úr vandræð
unum aðra en þá að búa til inn-
brot og þjánað úr banka Rott-
manns, þar sem reyndar er ekki
eyrir að hafa, en með því móti er
von um að Rottmann geti fengið
greiðslufrest hjá kröfuhöfum sín-
um.
Pétur tekur að sér innbrotið.
Þegar hann kemur í bankann eru
þar fyrir ósviknir innbrotsþjófar.
Pétur ræður niðurlögum þeirra,
en þeir halda að Pétur hafi haft
með sér allan fjársjóðinn. Við-
skiptamenn Rottmanns fela leyni
lögrumanninum Bobby Dodd að
hafa uppi á þjófunum og líður
ekki á löngu þar til upp kemst
hver þjófurinn er. Og nú hefst
eltingarleikurinn. Er ekki að orð-
Síldar og fiskimjölsverk-
smiðja á Breiðdalsvík
lengja það, að leynilögreglumað | þar er margt að sjá og leikurinn t Fischer’s í hlutverki Péturs og
urinn, sem reyndar stígur ekki í er yfirleitt góður. Einkum er þó Walters Gillers í hlutverki leyni
vitið, eltir Pétur land úr landi og bráðsnjall leikur þeirra O. W.' lögreglumannsins, Bobby Dodd’s.
álfu úr álfu, en þegar til Hong®-
Kong kemur, verður málið allt
miklu flóknara og spennan meiri
og kemst þá allt upp að lokum um
gimsteinahvarfið, — en ekki er
vert að rekja það hér. Allan tím
ann hafa bófarnir, sem Pétur hitti
í bankanum, verið á hælum hon-
um, til þess að klófesta frá hon-
um „þýfið“, en það voru líka
fleiri sem eltu hann, sem sé Bar-
bara, hin unga og fríða dóttir Rott
manns bankastjóra, sem er bál-
skotin í Pétri, og þarf ekki að
segja frá því hversu þeirra við-
skiptum lýkur.
Eins og áður segir, er mynd
þessi bráðfjörug og margt fyndið
og hlægilegt, sem gerist. Myndin
er tekin í mörgum löndum svo
Breiðdal, 12. marz 1963.
EINS og öllum bændum er í
fersku minni, lagði að með stór-
snjó seint í október í haust, og
sló nokkrum óhug á menn, að
hætt væri við fóðurskorti, ef svo
héldist. Nú horfir öllu betur, því
frá því fyrir jól hefur verið sér-
lega hagstæð tíð fyrir beitarpen-
ing, svo með kjarnfóðurgjöf hef-
ur mátt spara mjög mikil hey,
og ættu menn að Vera sæmilega
við því búnir, ef vorið kæmi með
kuldakast, og eiga þá hey til
innigjafar, ef á þyrfti að halda.
Við því má líka vissulega búast,
samkvæmt reynslu.
Áhugi fyrir mjólkurfram-
leiðslu er að aukast hér, en vant-
ar aðstöðu til að koma mjólkinni
í verð, nema með smjörgerð. í
mjög náinni framtíð verður aS
hefjast handa, um skipulagða
vinnstlu á mjólkurafurðum, eða
dreifingu sölumjólkur til nálægra
þorpa.
markvissrar hugsunar og ske-
leggs starfs framvarða tunguna
ar. Minnis þessa, góðir blaða-
menn! Gætuð þið ekki beitt hug
viti ykkar og fagkunnáttu til
skemmtilegs og vekjandi áróð-
urs fyrir móðurmálinu, og léð
þessu rúm í dálkum blaðanna
Bólusett vlð inflúenzu
í janúar var hagstæð tíð fyrir
útgerðina, en síðan hafa orðið
veruleg úrtök vegna rosa á mið-
um. Afli í net er allgóður þegar
gefur, og landaði Bragi nýlega
40 tonnum.
Héraðslæknir, Heimir Bjarna-
son, ferðast nú um héraðið, og
bólusetur þá sem óska vegna in-
flúenzunnar, fyrst og fremst sjó-
menn og frystihús-starfsfólik, svo
og flest fólk á heimilum um allt
hið víðáttuimikla Djúpavogshér-
að.
Nú eru aðeins eftir þrjár sýningar á leikriti Sigurðar Róberts-
sonar, ,Dimmuborgir“, sem sýnt er um þessar mundir í Þjóð-
leikhúsinu og verður næsta sýning í kvöld. — Myndin er af
Sigríði Hagalín og Stefáni Thors í hlutverkum sínum.
Síldar og Fiskimjölsverksmiðja
Um alllangt skeið hafa verið uppi
hugmyndir um stofnun síldar og
fiskimjölsverksmiðju hér á Breið
dalsvík. Nú hefur verið sbofnað
hlutafélagið Síldariðjan h.f. til að
koma þessu máli í framkvæmd.
Stjórn hlutafélagsins skipa: Svan
ur Sigurðsson, skipstjóri, Pétur
Sigurðsson verzlunarmaður og
Páll Guðmundsson oddviti.
Enn: sækir í sama horf með
trúflanir á útvarpi. Þegar tíðar-
far er eins og að undanförnu,
þokur og súld eða slydda, reyn-
ist ekki unnt að fylgjast með
kvölddagskrá. Verður sjónvarpið
fyr komið til suðvesturlandsins,
en unnt reynist að tryggja Aust-
firðingum viðhlítandi skilyrði til
að njóta útvarpsins?
— Fréttaritari.'
en leiksvið og leikurinn er af-
burðagóður og þá fyrst og frernst
leikur þeirra Maurice Evans og
Judith Anderson’s, en Horden í
hlutverki Banquos, sem Macbeth
lét myrða og Ian Bannen, er leik
ur Macduff banamann Macbeths.
Þetta er ein af þeim myndum,
sem manni verða lengi minnis-
stæðar.
Mér skilst að Háskólabíó hafi
í gær hætt sýningum á þessari
mynd, en vildi varpa fram þeirri
tillögu að bíóið tæki hana aftur
til sýninga, svo sem flestir fái
tækifæri til að kynnast því,
• Að ganga í ljósi.
Þið blaðamenn hafið jnanna
mest áhrif á marga hluti, ekki
sízt á málfar manna. Orð og
órðatiltæki hafa festst í málinu
fyrir atbeina blaða og útvarps,
sum góð og þörf, sum lakari.
Nýir hlutir og nýjar hugmynd
ir þarfnast nýrra orða. Almenn
ingur aðhyllist ekki frekar am-
bögur eh vel mynduð orð og
setningar. En ekki er furða þótt
klaufaleg orð og talshættir, sem
sífellt er staglazt á í blöðum og
útvarpi, verði mönnum tungu-
töm. Eg er ekki málfróð, aðeins
minnug á það málfar, sem ég
ólst upp við fyrir hálfri öld.
Þegar reistir voru götuvitar,
kviknaði orðatiltækið: „að
ganga á grænu ljósi“. í mínu
ungdæmi gengu menn á gólfinu
og túninu. Börnin léku sér úti
í sólskininu. Menn stóðu úti I
tunglsljósi. Hins vegar urðu
villuráfandi menn allshugar
fegnir, þegar rofaði til og þeir
sáu ljós í. baðstofuglugga. —
Gengu þeir þá á ljósið.
Góðir blaðamenn!
Viljið þið vinna að því að ís-
lendingar haldi áfram að ganga
á ljós og í ljósi eins og þeir hafa
gert frá upphafi.
• Fyrir skelegga
baráttu.
Þeim, sem hlustað hafa á
tíma ágætu fyrirlestra um is-
lenzkuna, sem útvarpið flytur
á sunnudögum, verður það ljóst,
að nútímamálið hefur ekki náð
þeim þroska, sem það hefur hlot
ið „af sjálfu sér“, heldur vegna
öðru hverju.
Eg hefi tínt saman nokkur
skrípi úr blöðum og útvarpi og
hnoðað úr þessu bögur, sem
reyndar samsvara innihaldinu.
Örlaði á „einhverjum".
Enginn „forðar“ leiðindum.
Alt úr skorðum er „í dag“.
„OUið“ hefur þessu, hvað?
Kappar unnu „keppnir“ margar,
sem kunnugt er af útvarpshrósi.
En ósigrinum enginn „bjargar“,
þótt ekið sé „á rauðu Ijósi“.
— G.
BOSCH 0
Höfum varahlutl
í flestar tegundir
Bosch
BOSCH
startara
og dynamóa.
GUNNAR GUNNARSSON
Egilsstaðir bosch