Morgunblaðið - 01.05.1963, Page 10

10
MOnCXJTSBLÁÐlB
Miðvikudagur 1. maí 196S
Landið
okkar
— M A R G I R hafa spáð
Stokkseyri lítilli framtíð
og líklega mundu fáir
muna þetta litla byggðar-
lag, ef ekki væri Páll okk-
ar ísólfsson, sem gert hef-
ur sitt til að minna á stað-
inn.
Eitthvað á þessa leið komst
Guðmundur Einarsson, fram-
kvæmdastjóri Hraðfrystihúss
Stokkseyrar að orði, þegar við
skruppum þangað austur nú
fyrir skemmstu. Tilefni heim-
sóknarinnar var það, að reist
ar höfðu verið sperrur í nýrri
og myndarlegri viðbyggingu,
sem gerð verður við gamla
hraðfrystihúsið á staðnum. Við
ræddum við þá Guðmund og
Ásgeir Einarsson, sveitarstjóra,
um þetta fyrirtæki þeirra
Stokkseyringa. Þeir fræddu
okkur á því, að enginn myndi
sú fjölskylda á Stokkseyri,
sem ekki hefði meira og minna
lifibrauð sitt af hraðfrystihús
inu og þeim fjórum bátum,
sem þar eru gerðir út. Hrað-
frystihúsið er rekið af hluta-
félagi, sem er eign hreppsins
og nokkurra einstaklinga. —
Gamla húsið er orðið úr sér
gengið og afkastalítið og
mundi sjálfsagt ekki vera rek
ið, ef ekki væri ætlunin að
hið nýja hús tæki til starfa á
yfirstandandi ári. Við getum
unnið 30 tonn á 16 tímum í
gamla húsinu og þykjumst góð
ir, ef við klárum 20 tonn á sól
arhring, sagði Guðmundur.
Vinnslusalur gamla hússins er
16x8 metrar, en nú eigum við
að fá 730 fermetra til viðbót-
ar. í nýja húsinu á að verða
vinnslusalur og frysting og
fiskmóttaka, sem getur tekið
á móti 250 tonnum af fiski.
Þetta er stálgrindarhús, en
fyrirtækið Eikin á Selfossi sér
um að koma byggingunni upp.
Allt efni í þetta stálgrindar-
hús kemur tilsniðið frá Bret-
landi og er sett saman hér.
— Ljúka verður við húsið í
vor og sumar, ef fjármál ekki
stöðva framkvæmdir, segja
þeir félagar.
Vélar og tæki eru gerð í vél
smiðjunni Héðni í Reykjavík,
en tæknideild sölumiðstöðvar
hraðfrystihúsanna hefur séð
um allar teikningar að húsinu
og tækniuppjýsingar.
Frystihúsið lífsnauðsyn.
— Frystihúsið og fiskverkun
Hraðfrystihúsiö og bátarnir
eru lífakkeri Stokkseyringa
Guðmundur Einarsson, framkvæmdastjóri hraðfrystihússins
(t.v.) og Ásgeir Einarsson, sveitarstjóri á Stokkseyri.
hér á Stokkseyri er lífsakkeri
staðarins. Síðan bátunum fjölg
aði hér og útgerðartíminn
lengdist er ennfremur knýj-
andi nauðsyn á þessari bygg-
ingu. Þetta eru þau atvinnu-
tæki, sem fyrst og fremst
skaffa fólkinu hér lifibrauð.
Frystihúsið veitir að jafnaði 60
manns vinnu og fl'eirum á
sumrin, þegar unglingar og
krakkar eru meðtaldir. Vinnu
launagreiðslur hússins eru nú
um 3 millj. kr. og njóta öll
heimili staðarins góðs af þeim.
Hér á Stokkseyri eru nú 488
manns á manntali.-
— Við treysitum þvi, að ráða
menn þjóðarinnar styðji þetta
málefni okkar og við höfum
ekki ástæðu til annars, því
fyrirtækið hefur fengið góðar
undirtektir þeirra. Stokkseyr-
arhreppur hefur lofað stóru
framlagi til fyrirtækisins,
enda má segja að það standi
hreppsfélagsinu næst, þar sem
hér er um að ræða lífsspurs
mál fyrir tilveru hans.
— Útlitið með gang vertíðar
innar í vetur er mjög gott og
fullyrða má, að útflutnings-
verðmæti staðarins nemi millj
óna tugum í vor. Aflinn er nú
þegar orðinn jafn mikill og
hann var alla vertíðina í fyrra.
— Hér er nú svo mikil at-
vinna að okkur kvelur raunar
ekkert annað meira en fólks-
leysi og svo náttúrlega skort-
ur á vinnsluhúsnæði. Hér
vinna menn nú svo lengi sem
þeir geta staðið uppi, segir
Guðmundur, og það má raun
ar segja að við göngum hálf-
gert í svefni um þessar mund
ir.
Bæta þarf innsiglinguna.
— En það má raunar segja,
að hver athöfnin reki aðra,
segja þeir Guðmundur og Ás-
geir.
— Það er ekki einasta nóg
að okkur auðnist að afla okk- ■
ur fjár til byggingar nýs hrað
frystihúss. Okkur vantar einn
ig fé til lagfæringar á inn-
siglingunni í höfnina. Segja
má að Stokkseyrarhöfn sé all
góð og trygg, þegar komið er
inn fyrir skerjagarðana, sem
hér liggja fyrir utan. Bátar
eiga að geta legið hér í nær-
felt hvaða veðri sem er, ef þeir
á annað borð komast heilu og
höldnu á inn í höfnina. En það
vantar allmikið fé til að laga
innsiglinguna, og svo vantar
okkur fé til að lagfæra bryggj
una og stækka. Hér má því
gera sæmilega góða höfn, ef
höftim á skerjunum eru
sprengd. Við höfum fundið að
það ríkir góður skilningur á
nauðsyn þessara mála hér.
Útgerð allt árið.
— Það má heldur ekki
gleyma því, að heita má að
héðan frá Stokkseyri sé út-
gerð allt árið. Vetrarvertíðin
stendur icá áramótum fram til
14. maí. Skömmu síðar tekur
humarveiðin við og stendur
fram í miðjan ágúst. Þá taka
við dragnótaveiðar fram til
loka október og síðan er
meiri en nægileg vinna við
humarinn frá sumrinu. Stend
ur sú vinna allt fram á vertíð
og þess má geta, að sl. vetur
tókst ekki fyllilega að ljúka
þeirri vinnu. Þannig skapar
sjórinn okkur Stokkseyring-
um stöðuga atvinnu allan árs
ins hring.
— Það er því öllum auðséð,
hver lífsnauðsyn það er okk-
ur Stokkseyringum að njóta
skilnings fjármálayfirvalda til
þess að okkur megi auðnast að
efla og endurbyggja þessi at-
vinnutæki okkar, enda þarf þá
í engu að óttast um framtíð
Stokkseyrar.
Mikill afli.
Það er liðið á kvöldið er við
yfirgefum Stokkseyri. Okkur
er kunnugt af fyrri fréttum, að
vertíðarafli hefur verið þar
mikill. Aðstaða til að taka á
móti aflanum þar hefur á
stundum verið erfið í vetur.
Bátarnir hafa þurft að sigla
til Þorlákshafnar og þar hefur
aflanum verið landað á bíla og
síðan ekið til Stokkseyrar, sem
er um 50 km. leið. Stundum
hefur aflinn verið svo mikill
að þeir fjórir bátar, sem gerð
ir eru út frá Stokkseyri hafa
orðið að selja nokkuð af afla
sínum annars staðar, vegna
þess að hið litla frystihús hef
ur ekki getað annað móttöku
hans.
Við ökum af stað með þeirri
frómu ósk að hinn fornfrægi
staður megi blómgast og dafn
ast á ný og það stórfyrirtæki,
sem Stokkseyringar eru nú að
ráðast í megi heppnast.
— vig.
Kirkjuritið
HAFIÐ ÞIÐ lesið marz-heftið
1963? Ef ekki, hvet ég ykkur til
«ð lesa það. Allir foreldrar lands-
ins, allir skólastjórar og kenn-
arar ættu að lesa það. Þetta er
ekki sagt af neinu fylgi við rit-
ið né ritstjóra þess, þótt ég sé
búinn að lesa ritið ail rækilega
um 30 ára skeið. Nei, þetta er
sagt aðeins af innri knýjandi
þörf. Er ég hafði lokið /)ð að
lesa nefnt hefti, var ég blátt á-
fram gagntekinn. Þar rak hver
ágætis-greinin aðra Eg nefni hér
nokkrar: Kristileg lýðmenntun,
eftir Þórarin Þóracinsson, ritstj.
Eiðaskóla. Prýðileg og tímabær
grein. Skátahreifingin — Kristin-
dómur, eftir frú Hrefnu Tynes.
Fengi æskulýður landsins slíkt
uppeldi, sem þar er lýst, þá væri
þjóðinni vissulega vel borgið.
Pistlar ritstjórans eru venjulega
ágætir. Kirkjan þarf að sinna
líknarmálum meira viðtal við
Gísla Sigurbjörnsson, forstjóra
Elliheimilisins Grundar, er einn
ig tímabær og þörf áminning.
Fyrsta grein heftisins: Sálgæzla
prestanna mikiivæg, viðtal rit-
stjórans við dr. Símon Jóh. Ágústs
son, prófessor, er mjög athyglis-
verð grein, en varðandi sumt eíni
greinarinnar tel ég mig ekki
dómbæran, skortir þekkingu til
þess. En svo er það grtinin, sem
ekki sízt olli því að ég gat ekki
stillt mig um að taka til máls
um ritið. Börn og kvíkmvndir
heitir hún. Höfunduvinn er Högni
Egilsson kennari og blaðamað-
ur.
Grein þessi er í raun og veru
hrollvekjandi tn eigi að síður
mjög þörf og ágæt. Vonandi sefur
hvorki ríkisstjórn né þjóðin sjálf
varðandi þetta örlagaþrunga al-
vörumál. Fyrir mörgum árum i
birti ég í blaðinu Einingu grein,
sem heitir: Hollywood sáir út í
veður og vind. Hún var þýdd úr
einu víðlesnasta tímanti heim-
sins, en r.kki var það glæsileg
saga. Kvikmyndahúsin eru orðin
að nokkru leyti musteri fólksins,
og ekki sízt unglinga, einnig
barna. Engin furða þótt þjóðir
verði nú að takast a við æsku-
lýðsvandamál.
Sjálfsagt eru það fleiri en und-
irritaður, sem væri þakkládr fyr
ir meira í dagblöðunum af grein
um eins og þeim, er her voru
nefndar í Kirkjuritinu Nú á dög
um þarf að margendurtaka hið
nauðsynlegasta, þvi að svo er
athyglisgáfa almennings trufluð
af bunugangi útvarps og lesmáls,
hávaða og mörgu öðru. Fyrir
skömmu flutti t.d. Magni Guð-
munsson hagfræðingur, stórmerki
legt útvarpserindi um skóiakerfi.
Eg skora hér með á dagblöðin,
i eitthvert þeirra, að fa þettsi er-
indi og birta það, svo að almenn-
ingur geti kynnt sér það í róieg-
heitum. — En lesið nú marz-hefti
Kirkjuritsins 1933.
Pétur Sigurðsson.
Leiksýninp;
á Hornafirði
Höfn, Hornafirði, 26. apríl: —
Leikfélag Hafnarhrepps hafði
frumsýningu á Ævintýri á göngu-
för síðasta vetrardag í Sindrabæ
og tvær sýningar á sumardaginn
fyrsta við geysigóðar undirtektir.
Leikstjóri var Bjarni Steingríms-
son. Leiktjöld málaði Bjarni Hin
riksson, Höfn. Undirleik annað-
ist Sigurjón Bjarnason, Brekku-
bæ.
Slysavarnasveitin Framtíðin
hafði kaffisölu jafnhliða til ágóða
fyrir starfsemi sína. — Gunnar.
Friðrik hrað-
skákmeistari
NÝLEGA er lokið Hraðskákmóti
íslands, og voru þátttakendur 58,
en teflt var eftir Monrad-kerfinu.
Sigurvegari varð Friðrik Ólafs-
son, sem vann allar sínar skákir
utan eina gegn Inga R. Jóhanns-
syni.
Röð keppenda varð þessi:
1. Friðrik Ólafsson með 19
vinninga af 20 mögulegum.
2. —3. Bjöm Þorsteinsson og
Guðmundur Ágústsson með 1514
vinning.
4. Ingi R. Jóhannsaon með 14
vinninga.
5. —7. Magnús Sólroundarson,
Kári Sólmundarson og Gísli Pét
ursson með 12% vinning.