Morgunblaðið - 12.09.1963, Blaðsíða 3
Fimmtudáf?ur 12. sent 1ð63
MORGUNBLAÐID
3
IN#W
MBL. átti í gær tal við Leif
Magnússon, verkfræðing, sem
sl. sunnudag setti íslandsmet
í flughækkun á svifflugu.
Leifur er varaformaður Flug-
málafélags íslands, starfar
sem framkvæmdastjóri Flug-
öryggisþjónustunnar og er 29
ára gamaH. Hóf hann svifflug
fyrir einum 2—3 árum og
hefur stundað það ötullega. —
Ekki bjóst Leifur við að met
hans mundi standa lengi, þar
sem hægt væri að komast
miklu hærra við hagstæð skil
yrði. flat hann þess að 20
stiga frost hefði verið í háloft
unum, og hefði sér kólnað
talsvert vegna þess að hann
hafi ekki haft vettlinga á
höndum.
Að öðru leyti lýsti Leifur
flugi sínu svo:
Oft er mikil þrö#ig á veginum á Sandskeiði, er flogið er þar um helgar. Á góðviðrisdög-
um skipta áhorfendur oft hundruðum. Þessa mynd tók ljósmyndari Mbl. Sv. Þ. á Sand-
skeiði sl. sunnudag, sama dag og Leifur Mangússon setti hækkunarmetið. Myndin sýnir
svifflugu í lendingu og bílana á veginum.
Vettlingalaus í 20 stiga
frosti í 18,275 feta hæð
Svifflugmenn segfa frá
—í fyrsta fluginu á sunnu-
daginn náði Þórhallur Filip-
pusson 3,380 metra hæð á KA
8 svifflugunni. Ég fór um svip
að leyti á loft í gamalli Gruno
Baby svifflugu og komst upp
í 2200 metra. í nokkurn tíma
eftir að þessum flugum lauk
var engin leið að komast upp
sökum logns á Sandskeiði, en
þegar ég gerði tilraun í KA 8
flugvélinni um kl. 17:30 kom
vindhviða þannað að mér
tókst að komast í 1400 metra
hæð í hlíðaruppstreymi við
Vífilsfell.
— Frá Víifilsfelli flaug ég
beint í norður í átt að Esjunni,
og oa. miðja ,vegu milli Sand
skeiðs og Esju kom ég að
iangri glufu í skýjaþykkninu,.
sem lá í stefnu frá Þingvalla-
vatni að Álftanesi. Upp um
þessa gluifu fór ég, en fram
skal tekið að ég sá til Reykja
víkur allt flugið, þannig að
engin (hætfca var á því að
skýin lokuðu mig uppi.
— Eftir að up úr gluifunni
kom, var fyrir hið eiginlega
bylgjuuppstreymi, stöðugt og
jafnt. Ekki var það þó meira
en 1 — 3 metrar á sekúndu.
— í 4000 metra hæð setti
ég súrefnið á og flaug upp
í 5,600 metra hæð, en þá
var uppstreymið hætt. Þá
hélt ég til suðurs, og sá nið-
ur á Sandskeið gegnum lítið
gat á skýjunum, og komst
þar niður.
— Ég er viss um að hægt
er að fljúga miklu hærra en
þetta í bylgjuuppsterymi af
Esjunni og ég reikna ekki
með að þetta met standi
lengi. Þarna uppi í háloftuii-
um var mjög kalt, um 20
stiga frost, og var mér orðið
æði kalt, einkum á höndun-
um en ég var vettlingalaus.
Plasthjálmurinn, sem skýlir
flugmanninum, var á tíma
orðinn allhélaður vegna
frostsins, sagði Leifur að
lokum.
Fréttamaður Mbl. hitti
einnig í gær að máli Þórhall
Filippusson, formann Svfiflug
félags íslands, en hann átti
fyrra hækkunarmetið í svif-
flugi. Sagðist honum svo frá.
— Ég flaug þetta flug 1.
ágúst 1961 á Weihe-svifflugu.
Veður var þá svipáð og á
sunnudaginn, 15—20 hnúta
vindur af NNA. Ég fann
fyrstu bylgjuna strax eftir
flugtak og lá hún í áttina til
Reykjavíkur. f loftinu var
það, sem við svifflugmenn
nefnum „invertion", en það
er kyrrt loftlag, sem myndast
vegna hitabreytinga, og getur
oft verið erfitt að komast upp
fyrir það. „Invertionin" var
að þessu sinni í ca. 1500 metra
hæð og var ég 45 mínútur að
komast upp fyrir hana. Hækk
aði svifflugan um ca. % m. á
sekúndu á meðan á því stóð.
— Eftir að upp fyrir „inver
tionina" kom, varð loftið siöð
ugra, og skilyrðin nálguðust
meira að vera hreint bylgju-
uppstreymi. Var ég þá kom-
inn aftur yfir Sandskeið, og
tók þaðan stefnu á Hengil.
Hækkaði ég þá um 2 metra
á sekúndu upp í 2500 metra
hæð, en lenti þá í niður-
streymi og lækkaði um 6—700
metra. Flaug ég þá í norður-
átt breytti siðan enn um
stefnu og flaug þvert suður
af Hengli. Þar fékk ég upp-
streymi sem lyfti vélinni 5
metra á sekúndu, en síðar dró
úr því niður í 2 metra á sek-
undu. Var ég þá kominn í um
5000 metra hæð og hætti ekki
á að fara hærra, því að súr-
efnistæki voru engin í vél-
inni. «.
— Hvað skyldi vera hægt
að fljúga hátt í sviffiugu á
íslandi við beztu skilyrði?
— Ég tel að þegar bezt læt-
ur, sé hægt að komast í ca.
8000 (ca. 26.000 fet) metra
hæð í bylgjum af Esju og
Skálafelli. En beztu skilyrðin
heid ég að séu fyrir sunnan
Langjökul og Hofsjökul í
NNA-átt. Þar hygg ég að
hægt væri að komast upp í
allt að 33,000 feta hæð. Að
vísu hefi ég aldrei flogið i
svifflugu á þessum slóðum, en
séð bylgjuský, sem gefa þetta
til kynna. ,
— Hvað er helzt á dagskrá (
hjá Svifflugfélaginu um þess- }
ar mundir?
— Við ætlum að kaupa
fleiri svifflugur, en þær eru
dýrar. í fjáröflunarskyni
hyggjumst við efna til happ-
drættis, og hefst sala miða um
næstu helgi. Verða vinningar
fimm, Volvobíll, hraðbátur |
með 40 hestafla utanborðs-
mótor, og flugferðir til
Evrópu.
— Við höfum þegar pantað
finnska svifflugu af Vasama-
gerð með öllum fullkomnustu
tækjum. Sviffluga þessi fékk
flughæfnisverðlaun vísinda-
nefndar Alþjóða- flugmálafé-
lagsins á sl. ári. Þess má geta
að Flugmálafélag íslands er
aðili að alþjóðasamtökunum,
og vinnur Flugmálafélagið að
áhugaflugi hérlendis á svipað
an hátt og ÍSÍ að íþróttum.
— Vasamavifflugan verður
okkur dýr, en hún kostar með
öllum útbúnaði 210 þúsund
krónur. Hinsvegar má benda
á að Svifflugfélag íslands
hefur í raun og veru ekki
nema á einni góðri svifflugu
að skipa um þessar mundir.
Er það þýzk flugvél af gerð-
inni KA 8, sem við fengum
í sumar. Þetta er mjög gói
æfingavél, og hefur reynzt
okkur vel.
— Ef vel gengur með happ
drættið, er einnig í athugun
að hefja byggingafram-
kvæmdir á Sandskeiði, en hús
eru þar öll mjög úr sér geng-
in. Mikill áhugi er fyrir því
að reisa þar félagsheimili eða
klúbbhús, þar sem yrði gist-
ing, flugkennslustofur, auk
greiðasölu, sem almenningur
hefði einnig aðgang að. í sam
bandi við þetta má geta þess
þess að erlendir svifflugmenn
hafa gert hingað fyrirspurnir
um aðstöðu og aðbúnað á
Sandskeiði, sökum þess að
þeir hafa áhuga á að ljúka
demantshæðarflugi hér, sagði
Þórhallur að lokum.
360 mílna sigling með sííd
til hofnor
Leií'ur Mafnúmn i KA avifflugunni.
VB Leó kom með 1100 tunnur
síldar til Vestmannaeyja á
mánudag. Síldin veiddist
langt fyrir austan land, og
sigldi Leó með hana 360 míl-
ur, en það er jafn’öng leið og
frá Vestmannaeyjum til
Mykjuness í Færeyjum. Sigl-
ingin tók 44 tíma.
SláKSTEINAR
Framtíð Rockefellers
James Reston einn af þekkt-
ustu blaðamönnum New York
Times, ritar nýlega grein í blað
sitt um pólitíska framtið Nelsops
Rockefellers, ríkisstjóra í New
York. Kemst hann þar m.a. að
orði á þessa leið:
„Hinir pólitísku erfiðleikar
Nelsons Rockefellers eru ekki að
enda. Hann er þvert á móti mitt
í þeim. Gifting hans hefur ekki
aðeins spillt möguleikum hans
til þess að verða í framboði fyr-
ir Republikanaflokkinn, heldur
hefur hún eflt menn og hugsjón
ir, sem hann hefur barizt gegn
allt sitt líf.
í þessum skilningi er hann í
raun og veru í sjálfheldu. Hann
verður að berjast áfram, eða yfir
gefa hinar pólitísku hugsjón-
ir sínar. Vera má að pólitísk
framtíð hans sjálfs sé glötuð, en
baráttan gegn Goldwater, öld-
ungardeildarþingmanni um for-
ystu og stefnu Repúblikana-
flokksins er ekki töpuð. Og
Rockefeller heldur áfram að vera
ein aðalpersónan í þeirri bar-
áttu. Rockefeller er að sjálf-
sögðu ekki eini frjálslyndi
Repúblikaninn, sem um er að
ræða. Scranton, ríkisstjóri í
Pensylvaníu, Romney, ríkisstjóri
í Michigan og Hatfield, ríkis-
stjóri í Oregon, svo nokkrir séu
nefndir, vilja allir varðveita
hina tiltölulega frjálslyndu
stefnu Eisenhowers, Nixons,
Deweys og Wilkies. En aðeins
Rockefeller hefur góðá mögu-
leika til þess að heyja barátt-
una um forsetaframboð við
Goldwatér í prófkosningunum
sem framundan eru“.
Framkvæmdir
Blaðið íslendingur birtir ný-
lega kafla úr ræðu, sem Jónas
G. Rafnar, alþingismaður, hélt
á Siglufirði. Komst alþingismað-
urinn þar ni.a. að orði á þessa
leið er hann
ræddi ýmis hags
munamál lands-
byggðarinnar:
„Akvegakerf-
ið þarf að færa
út. Endurbyggja
___vegina, svo þeir
Shenti hinum
stóru flutninga-
bílum framtíð-
arinnar, og geti verið opnir fyr-
ir umferð allt árið, helzt hvern-
ig sem viðrar. ""
Mikið átak þarf að gera í
hafnarmálum, svo að stærri bát
ar en nú geti átt öruggt at-
hvarf í heimahöfn þeirra.
Fullkomin rafvæðing á enn
nokkuð í land. Þarf helzt 18%
aukningu á ári til að fullnægja
eftirspurn.
Vandamál
hraðfrystihúsanna
gær þá ályktun af yfirlýsingu
Sölumiðstöðvar hraðfrystihús-
anna, að hún sé „þungur dóm-
ur yfir stjórnarstefnunni“. En
blaðið virðist þó viðurkenna, að
hinn aukni framleiðslukostnað-
ur útflutningsframleiðslunnar
stefni afkomu hennar og þar
með alls almennings í landinu
í hættu.
Viðurkenningar stjórnarand-
stöðuflokkanna, Framsóknar-
manna og kommúnista, á erfið-
leikum útflutningsframleiðs-
unnar vegna of hás framleiðslu
kostnaðar eru mikils virði. Jafn
vel stjórnarandstæðingar við-
urkenna nú að nauðsynlegt sé
að stinga við fótum og gera
ráðstafanir til þess að tryggja
heilbrigðar g'-urdvöU atvinnu-
lifsins.