Morgunblaðið - 25.09.1963, Blaðsíða 6

6
MORGUN»* ADID
Miðvikudagur 25. sept. 1963
Elelgi S. Jónsson:
Jamboree að Maraþons-
völlum lokið
Konstantin prins slí tur 11. Jamboree.
SVO LÍÐA dagar á Jamboree —
fullir af gleði og sól — svo mik-
illi sól og hita að okkur íslenzka
ftangar til að hugsenda heim
nokkur stig af þessum brenn-
andi hita, til að blanda í norðan
garrann þar.
Eins og í gömlu ævintýri, er
kóngur og drottning í ríki sínu
— og í dag kemur kóngurinn í
heimsókn til hinnar vítt ættuðu
veraldar Jamboree á Maraþon-
völlum.
Heiðursvörður 85 þjóða stend
ur við aðalhliðið inná vellina.
Aðalhliðið eru tvær ferstrendar
risasúlur, sem teygja sig meira
en 30 metra upp og tveir þver-
armar til austurs og vesturs,
sem mætast undir Maraþonskyld
inum. Þetta hlið er tákngert kjör
orð mótsins — Scouting higher
and wider —, sem er líklega líf
vænlega þýtt á íslenzku „Skátun
vor vaxi og víkki“.
KONUNGSKOMAN
Tveim stundum fyrir konungs
komuna byrja þjóðirnar að raða
sér upp við veginn, sameinast úr
sambúðunum undir fána sína. Að
alstrætið frá hliðinu að þjóðar
torginu er þétt staðið upp eftir
stafrófsröð landanna og bera
grískir skátar nafnspjöld fyrir
hverju landi.
Páll konungur, drottning hans
og fylgdarlið aka framhjá röðun
um og skátahöfðingi Grikklands,
Konstantin krónprins, vísar kon
ungi til stæðis á þar til gerðum
palli við þjóðatorgið. Jamboree-
söngurinn hljómar yfir vellina
og gangan fyrir konunginn hefst
— Gangan varir í meira en
klukkutíma þó gengið sé taktfast
í sexfaldri röð. Mikill mann-
fjöldi hafði heimsótt mótið og
safnast saman utanmeð veginum
og þéttast við konungsstúkuna.
— Þegar stóri íslenzki fáninn er
feldur fram til kveðju við kon-
ung, lýstur fjöldinn upp fagnað
arópi — Islandía! Islandía! og
svo runa af grísku, sem drukkn
ar í hávaðanum. Páll konungur
tekur kveðju okkar vel. Þó að
hópurinn sé ekki stór þá er hann
samlitur og samstilltur, svo að
athygli vekur. — Kvikmyndavél
ar suða og blossar ljósmynda-
vélanna leiftra og íslenzka stolt-
ið hríslast niður hryggjarliðina,
svo við eiginlega hvorki sjáum
né heyrum. —
Þegar allir höfðu lokið við að
ganga fyrir kónginn, leystust
hóparnir upp á þjóðartorginu og
hver hélt til sinna heima í sam
búðunum, nema þeir, sem fylgdu
konungi um sýningasvæði þjóð-
anna.
LOKA VARÐELDUR
Daginn fyrir mótsslitin er safn
ast saman við sameiginlegan
varðeld, sem þó ekki ber venju
legan varðelda svip, því áhorf-
endur eru 15 til 17 þúsund, og
það sem fer fram á sýningasvæð
inu eru stór-sýningar, aðallega
á vegum fjölmennustu þátttöku-
þjóðanna, sem byggja atriði sín
á ýmsum þjóðlegum sérkennum.
Á þessum varðeldi komu Norð
urlöndin sameiginlega fram. —
Uppstilling af 200 skátum mynd
uðu sameiginlega krossfána Norð
urlandanna og í baksýn stóðu
krossfánarnir fimm, flóðlýstir í
sinni fegurð.
Hver þjóð hafði stutt sýningar
atriði og gekk þá fáni viðkom-
andi þjóðar fram gegnum kross
inn. Við íslendingar sungum
Varðsönginn eftir Kristin Reyr
og sýndum glímu. Tónar lagsins
féllu undarlega vel við glímu-
brögðin svo að fjarræn mynd af
landinu kalda þrýstist inn í huga
þeirra, sem þoldu þykkan híta
kvöldsins og fagnaðaróp bárust
til okkar, þegar fáninn hvarf til
baka og sá rauðhvíti danski tók
stöðuna bak við stóran hóp skáta
sem sýndu reipasnúning af mik
illi list.
Þessum mikla sýnivarðeld lauk
með stórkostlegum flugeldum,
sem Japanir stóðu að. Marglit
ljós letruðu nafn lands þeirra í
• Viðey og verzlunar-
fólkið
V.B. skrifar:
í „rabbi“ sínu í síðustu Les-
bók gerir s-a-m endurreisn
Viðeyjar að umtalsefni. Það er
alveg rétt að það er öllum
til skammar að láta þennan
merka stað — þetta mikla höf-
uðból níðast niður. S-a-m segir
með réttu: „Viðey er smánar-
blettur á íslenzkri þjóðrækni“.
Hér þurfa höfuðstaðarbúar, og
myrkrið og ótrúleg ljósadýrð
lýsti upp dökkan stjörnuhiminn.
Við gengum glaðir af svæðinu,
í fullvissu þess að Islandía hafði
ekki orðið sér til minnkunar. Við
sungum fullum hálsi öll þau skáta
lög og ættjarðarlög, sem við
kunnum — allt upp í „Eg vildi
að sjórinn yrði að mjólk — og
Grikkland að grárri meri“.
MÓTSSLIT
Þegar heim var komið, var far
ið að athuga dagatalið, því til
þessa hafði verið lifað fyrir líð-
andi stund — en á morgun voru
hin formlegu mótsslit. Við sátum
nokkuð lengur kringum fána-
stöngina á litla íslandi í sambúð
inni Aeantis, því nú var okkur
Ijóst að sandurinn í stundarglasi
hins 11. Jamboree á Maraþon-
völlum var að renna út.
Morguninn eftir er nokkur
saknaðarþungi yfir hópnum, það
er verið að gera alla þessa dag
legu hluti í síðasta sinn. — Það
er einhvernveginn verið að
kveðja sprunginn leirinn á Mara-
þonvöllum, sjávarströndina,
steypiböðin, gríska þorpið og Mar
íu, sem búin er að læra fjögur
orð í íslenzku — „Er gaman í
dag“.
örlögum verður hvorki forðað
né frestað — í kvöld eru móts-
slit og á morgun snémma hefst
hægfara heimferð.
Fyrirhyggjumennirnir Óttar
og Óskar sjá um að öllu sé pakk
að og allt búið til brottfarar.
Svo förum við enn á ný í
okkar stífasta stáss til að vera
þátttakendur í mótsslitum og
rétt fyrir sólarlag er gengið fram
í dalinn.
Slita athöfnin er einföld en þó
stórfengleg.
Mótstjórinn þakkar okkur öll
um samveru og samstarf og glæð
ir að lokum eldinn, sem brennur
miðsvæðis og í bjarma bálsins
birtist Olöf Baden Powel. —
Hún bíður okkur alla velkomna
til Maraþon og óskar okkur vel-
farnaðar á leiðum hvers til síns
heima. — Hún segir okkur að
þetta Jamboree, sé enn á ný stór
kostleg sönnun um eilífð og til
raunar þjóðin öll að standa
saman og ég efast raunar ekk-
ert um að hún geri það.
• Hver á að hafa
forustuna?
Hér vantar bara forustuna.
Hver á að hafa hana? Vitan-
lega verzlunarstéttin: Kaup-
mannasamtökin, S.I.S. og verzl-
unarmannafélögin eru sjálfkjör
in til að taka höndum saman,
semja við eiganda eyjarinnar
gang lífsins. — Eins og þið skát-
ar voruð velkomnir hingað —
eins skuluð þið vera velfarandi
út í stríðandi veröld til að skapa
einingu og frið. — Þið hafið ver
ið hér saman, svartir, hvítir og
gulir og enginn borið kensl á
annars litarhátt. — Það er mann
kynsins líf og von. — Þetta Jam
boree er nýr sigurkrans á leg-
stað mannsins míns, sem Drottinn
gaf tækifæri til að vísa veginn.
— Farið héðan! Farið um víða
veröld til að bera vitni vináttu
og bræðralagi!"
Þegar Lady Baden Powell lauk
og hefja endurreisnarstarfið.
Það á að byrja á að endurbæta
og forða frá frekari hrörnun
byggingunum, sem nú eru þar
—• kirkjunni og Viðeyjarstofu,
og svo eiga pessi fyrrgreindu
samtök að koma sér þarna upp
skemmti- og dvalarstað í sum-
arfríum og fleiri tómstundum.
• Eyjabúskapur
að leggjast niður
Því má skjóta hér inn í,
máli sínu varð skátafjöldinn eins
og ólgandi haf — þessi aldna
kona alheims skátahöfðingjans,
snart dýpstu strengi í huga
þeirra, sem leitast við að vera
skátar.
Konstantín prins, þetta hóg-
væra og ástsæla ungmenni, varð
að bíða lengi eftir kyrrð, til að
geta formlega slitið hinu 11.
Jamboree.
Hann bað okkur alla að taka
Maraþonskjöldmn og fara hver
til síns lands með boðskapinn um
að við hefðum sigrað og skátun
Framh. á bls. 14
vegna ummæla s-a-m, að til
búskapar er Viðey ekki vel
fallin. Það gera örðugleikarn-
ir á því að koma mjólkinni
daglega frá sér á markaðinn
í Reykjavík. Þessvegna er all-
ur eyjabúskapur að leggjast nið
ur — bæði í nánd við höfuð-
staðinn og annarsstaðar. — Þess
vegna finnst mér tæpast hægt
að ætlast til þess að bændastétt
in láti þetta mál til sín taka.
Við skulum a.m.k. gefa henni
frí til að ljúka við Bændahöll-
ina fyrst.
En með endurreisn Viðeyjar
og viðeigandi starfsemi þar
gefst verzlunarstéttinni tilvalið
tækifæri til að sýna rækt minn-
ingu þess manns, sem með réttu
hefur verið nefndur faðir
frjálsrar verzlunar á íslandi og
gerði garðinn frægan í Viðey
í meira en 40 ár.