Morgunblaðið - 04.12.1963, Blaðsíða 6

6
MORCUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 4. des. 1963
IMútíma loftför
nútíma flugvalla
Jón R. Steindórsson, flugstjóri:
ALLT útíit er nú fyrir að til leiks
loka dragi í umræðum um flug-
vallarmálið svonefnda, og endan-
leg ákvörðun tekin, um framtíð
aðal millilandaflugvallar íslenzku
þjóðarinnar.
f>ett'a er það mikið stórmál,
og flug það snar þáttur í atvinnu
vegum þjóðarinnar að hverjum
þeim , sem að flugmálum vinnur
ætti að renna blóðið til skyld-
unnar og láta hug sinn í ljós.
Þegar átt er við nútíma loft-
för er jafnan átt við ÞOTUR og
svo er í þetta skipti.
Hver og einn, sem eitthvað
hugsar um flugmálin almennt
getur auðvitað sagt sér sjálfur
fyrirsögnina, en nokkrir bæta
þá einnig við um leið og nefna
Keflavíkurflugvöll í þessu sam-
bandi, sem lausn málanna og er
nú komið að merg málsins.
Við staðsetningu flugvalla fara
ætíð saman athuganir á hag-
stæðu veðurfari með hliðsjón til
aðflugs og fráflugs og annarra
staðhátta, t.d. fjarlægðar frá nær
liggjandi borgum og bæjum.
Því fyrrnefnda um ágæti veð-
urfars á Keflavíkurflugvelli er
ekki til að dreifa, og það síðar-
nefnda bendir okkur á þann
vanda sem víða er upp kominn
að ferðir til og frá flugvelli taki
lengri tíma en flugferðin sjálf.
Um þetta er búið að fjölyrða svo
undanfarið og öllum kunnara en
frá þurfi að segja og fáar þær
raddir sem mæla með Keflavík-
urflugvelli sem aðalflugvelli ís-
lendinga.
Það má því afskrifa hann
strax sem slíkan, á þeim grund-
velli að hinn tæknilegi flugrekst-
ur yrði óhagkvæmur vegna
fjölda tilfella, sem hætta yrði við
lendingu veðursins vegna og
mundi það rýra fjárhagslega af-
komu hverrar ferðar um ca
45.000.00 kr. pr. flugtíma floginn
til varaflugvallar að viðbættum
uppihaldskostnaði t. d. 80 far-
þega, miðað við þotu af „Cara-
velle“-gerð.
Auk þess snýst málið um flug-
völl, sem þjóna á bæði flugi ut-
anlands sem innan og deginum
ljósara að það gæti Keflavíkur-
flugvöllur aldrei gert.
Þá er að leita áfram. Talað er
um endurbyggingu Reykjavíkur-
flugvallar. Hann hefir að vísu
upp á betri veðurskilyrði að
bjóða en mun hærra blindað-
flugslágmark en hinn fyrrnefndi
og leggðist því að jöfnu við Kefla
víkurflugvöll enda þótt hin full-
komnustu blindlendingartæki
væru sett upp.
Það mundi að mínu hyggju-
viti aldrei lækka núgildandi lág-
marksflughæð svo neinu næmi,
ef stuðst er við þær reglur sem
I.C.A.O. setur.
Takmörkunin yrði í blindað-
flugi til suðurs vegna ákveðinna
húsa í mið- og vesturbænum, svo
og í fráflugi (missed approach)
til austurs, má þar tilnefna Öskju
hlíðina og Borgarspítalann nýja.
Hér er átt við aðflug niður i
að minnsta kosti 200 feta hæð,
sem nútíðar- og framtíðarflug-
völlur verður að geta boðið
upp á.
Og hversu mikið sem Suður —
Norður flugbraut væri lengd
yrði ekki betur af komizt í út-
sýnningsveðrum á vetrum, venju
legast hvössum hríðaréljum, sem
gjarnan ' fylgir hálka og hafa
flugvélar oft þurft frá að hverfa
þegar vindur stendur það þvert
á braut.
Margt fleira má finna þessum
tveim flugvöllum til foráttu svo
þeir standist ekki kröfur .nútíma
flugreksturs og því síður fram-
tíðar.
Enn skal því haldið áfram leit-
inni. Færustu erlendu sérfræð-
ingar voru tilkvaddir og beðnir
að gera athuganir (nákvæmar) á
flugvallarstaðsetningu sem fram-
tíðarlausn.
Maður hélt í einfeldni sinni að
síðan yrði svo hafizt handa um
undirbúning að byggingarfram-
kvæmdum hins nýja flugvallar,
sem talinn var bezt settur á
Álftanesi.
En enn stöndum við í sömu
sporum, og þó verr því tími hef-
ir tapazt og við dregizt aftur úr
þar, sem flugfélögin geta ekki I
óvissunni sem ríkir, gert sínar
framtíðaráætlanir.
Deilan virðist nú standa um
það, hvort nýr flugvöllur myndi
kosta svo og svo mörgum milljón-
um króna meira eða minna en
endurbyggður Reykjavíkurflug-
• Skorað á skáta
Fyrir nokkru birtist hér i
dálkum Velvakanda uppástunga
frá ÆK um að gleðja grænlenzk
börn á jólunum, með því að
senda þeim jólagjafir héðan, þó
ekki væru nema gömul leik-
föng. Undir þessa tillögu hefur
þegar verið tekið á þessum vett
vangi, og nú kemur hér annað
bréf um málið:
„Kæri Velvakandi.
Skírskota til hinnar ágætu
uppástungu „ÆK“ í blaðinu þ.
19. þ. m.
Tel ég, að skátafélögin væru
réttir aðilar til að koma þessu í
framkvæmd.
Að mér nú detta skátarnir í
hug, stafar af því, að ég fyrir
rúmum 40 árum var skáti í
Kaupmannahöfn; ég starfaði í
4. Vesterbro Trop. Við söfnuð-
um notuðum leikföngum, gerð-
um þau upp og voru þau send
grænlenzkum börnum sem jóla-
gjafir.
Hvort dönsku skátarnir starfa
að þessu nú, veit ég ekki. Ef til
vill vita okkar skátar það. Ef
svo er, gæti komið til mála að
hugsa til fleiri barna en þeirra
grænlenzku.
Uppástunga „ÆK“ er alla-
vega góð.
C:D:T“
krefjast
Jón R. Steindórsson
völlur. Um endurbyggingu
Reykjavíkurflugvallar virðist
mér sem flugmanni, ekki vera að
ræða, heldur hið ákjósanlega
Áíftanes, þar sem veðurfari er
ekki verr farið en í Reykjavík.
Völlurinn yrði í næsta nágrenni
höfuðborgarinnar og það mesta,
sem máli skiptir:
Völlurixm yrði hindranalaus
og það vill segja (obstacle clear-
ance limit) að lágmarks skýja-
hæð mætti fara niður í allt að 150
fet í aðflugi og teljandi þau skipti
sem yfirfljúga þyrfti til vara-
flugvallar.
Hverju því flugfélagi sem nú-
tíma flugrekstur stundar hlýtur
að vera það ómetanleg stoð að
• Vandinn leystur;
jólagjafir handa
grænlenzkum
börnum
Eftir að bréfið hér að ofan
hafði verið sett, fékk Velvak-
andi upplýsingar um samtök,
sem hafa tekið að sér að hrinda
hugmynd ÆK í framkvæmd.
Hjúkrunarkvennafélag íslands
hefur ákveðið að safna jóla-
gjöfum handa grænlenzkum
börnum, og er þegar farið að
taka á móti þeim í Herkastalan-
um, en Hjálpræðisherinn veitir
þessu máli lið. Gjafirnar eiga
ekki að koma í umbúðum, en
æskilegt er, að pappír fylgi.
Þriðjudaginn 10. des. verður far
ið að pakka gjöfunum inn, en
þriðjudaginn 17. des. er sein-
asta flugferð til Grænlands.
Flugfélag íslands hefur tekið að
sér að flytja gjafirnar ókeypis,
og verður þeim kastað niður á
ýmsum stöðum í samráði við
danska sendiráðið.
Velvakandi skorar á fólk að
veita þessu máli lið. Græn-
lenzku börnin eru fremur fá-
tæk á okkar mælikvarða, og
myndu vafalaust gleðjast við að
hafa starfsaðstöðu á flugvelli
sem getur boðið upp á það bezta
í öryggi og afkomu.
Jafnframt þyrfti áð bæta Ak-
ureyrarflugvöll svo, að hann
gæti gegnt hlutverki varaflug-
vallar framtíðarflugvéla.
Það er því bjargföst skoðun
mín, og veit ég að ég mæli fyrir
munn fjölda flugmanna, að
lausnin gæti eflaust orðið sú, að
byggja hinn nýja Álftanesflug-
75 ÁRA afmælis Hvalsnesskirkju
var minnzt með hátíðaguðsþjón-
ustu hinn 20. október.
Sóknarpresturinn, séra Guð-
mundur Guðmundsson að Útskál-
um, predikaði og þjónaði fyrir
altari fyrir prédikun. Að ræðu
hans lokimni, flutti herra biskup-
inn, Sigurbjörn Einarsson, ræðu
og minntist kirkjunnar. Gat hann
þess, hvert afrek það hefði verið
af einum manni að hrinda í fram-
kvæmd byggingu slíks húss fyrir
75 árum. Sagði hann m. a., að
Hvalsnesskirkja væri í raun og
veru hin fyrsta varanlega Hall-
grímskirkja. Að ræðu biskups
lokinni, annaðist hann altaris-
þjónustu ásamt prófasti Kjalar-
nessþimgs, sr. Garðari Þcu-steins-
syni. Kirkjukór Hvalsnesskirkju
sömg undir stjóm Páls Kr. Páls-
sonar, sem annaðist söngstjóm i
forföllum Magnúsar Pálssomar,
organista kirkjumnar.
A guðsþjóíiustu lokinni var
samsæti í félagsheimilinu í Sand-
gerði. Skiptist þar á ræðuhöld
og söngur. Guðmundur Guð-
mundsson, formaður sóknamefnd
ar, setti samkomuna. Safnaðar-
fulltrúi flutti erindi og rakti
nokkuð sögu Hvalsmesskirkju frá
árinu 1800 til þessa dags. Margir
fá leikföng „úr útlandinu". Á
styrjaldarárunum síðari fengu
íslenzk börn oft jólagjafir frá
bandariskum börnum, sem
„gerðu mikla lukku“ hér, eins
og mörgum mun minnistætt.
• Skorað á Velvakanda
Velvakanda berast enn nýj-
ar tillögur um nafn á nýju eyna,
sem mun nú vera farin að eyð-
ast. Líklega halda tillögurnar
áfram að berast, eftir að eyin
er sokkin að eilífu í svartan
mar. Velvakandi vill minna á,
að Dagbókin hér í Morgunblað-
inu er með samkeppni um nafn
á nýju eyna, og skyldu menn
því beina nafrigiftum sínum til
hennar, en ekki Velvakanda.
Dagbókarstjóri hefur sett frest-
inn til að skila nöfnum til 7.
des.; e.t.v. býst hann ekki við
að eyin standi lengur. — Hvað
um það, hér birtir Velvakandi
seinustu tillöguna, sem hann
fékk, áður en Dagbók efndi til
samkeppninnar, og vísar henni
þangað:
„Því ekki Leifsey? Þeir, sem
fyrstir urðu varir við gosið,
voru skipverjar á vb Isleifi, og
fyrsti maðurinn, sem sá eyna,
var Þorleifur Einarsson, jarð-
fræðingur“,
—------------------------—•
völl í áföngum, þannig að tveggja
flugbrauta kerfi yrði komið upp
með fullkomnustu blindlending-
artækjum og lýsingu, síðan önn-
ur mannvirki koll af kolli og á
meðan má nota ýmislegt á gamla
flugvellinum til viðhalds og við-
gerða á flugflotanum, meðan
hann væri að syngja sitt allra
síðasta og verða svo minningin
ein um að þar hafi eitt sinn ver-
ið flugvöllur fyrri tíma.
fleiiri tóku til rnáls, ög að síðustu
talaði herra biskupinn. Hófinu
lauk svo með því, að Karlakór
Miðnesinga, undir stjórn Guð-
mundar Nordals, flútti ásamt
sóknarprestinum kafla úr forn-
um tíðasöng.
Margar og góðar gjafir bárust
kirkjumni af þessu tilefni, og
skulu hér nefndar þessar: For-
kxmnarfagurt altarisklæði, gefið
af hjónunum Steinunni Magnús-
dóttur og Skúla Halldórssyni,
Bakkastíg 1 í Reykjavík, til minn
ingar um fósturmóður Steinunn-
ar, frú Guðrúnu Hákonardóttur
frá Nýlendsu við Hvalsnes. 10.000
króna gjöf barst frá barnaböm-
um Ketils Ketilssonar frá Kot-
vogi í Höfnum, en hann lét reisa
kirkjuna. Skal gjöf þessari varið
til búnaðar kirkjunni. 10.000 kr.
gjöf barst frá systkinunum frá
Ákrahóli í Miðneshreppi til minn
ingar um foreldra þeirra og 5.000
krónur frá hjónunum á Bala til
minningar um dóttur þeirra. Þess
ar tvær gjafir vom gefnar í org-
elsjóð kirkjunnar. Ennfremur bár
ust kirkjunni 75 sálmabækur
með ágylltu nafni kirkjunnar frá
sóknamefnd Útskálasóknar. —
Margar fleiri gjafir bárust, og
vill sókarnefndin færa öllum gef-
endum sínar beztu þakkir.
Ótal mörg bréf hafa Velvak-
anda borizt um þetta gos, sem
hann gat ekki birt vegna rúm-
leysis, nafnleysis bréfritara og
af fleiri ástæðum. Hér birtist
seinasta bréfið um það að sinni
a.m.k.:
„Kæri Velvakandi!
Er íslendingum orðs vant?
Mikil ósköp hefur verið að lesa
tillögur langflestra þeirra, sem
hafa verið að spreyta sig á að
gefa núverandi syðstu ey lands-
ins nafn. Flestar hafa tillögurn-
ar verið svo andlausar, litlaus-
ar og hundflatar, að mann hef-
ur klígjað við. Þynnkubrandar-
inn um ey og ei hefur verið
endurtekinn í ótal afbrigðum;
ein útgáfa hans gat gerigið i
nokkra daga, en alls ekki meira.
Undarlegt er til þess að vita, að
félag, sem kvikmyndað hefur
gosið, hefur tekið hörmungar-
fyndnina „Séstey“ upp í nafn
kvikmyndarinnar. Ekki var nú
langt seilzt. Eitt dagbláðanna
kallar eyna að jafnaði „Gosey“,
eins og það sé ákvéðið nafn.
Gat nokkuð flatara? — Ég fyrir
mitt leyti er orðinn hundleiður
á þessum andlausu nafngiftar-
tilraunum og skora á Velvak-
anda að hætta að taka við fleiri
afbrigðum, nema eitthvað skeri
sig alveg úr.
.— Með vinsemd,
J. Ólafsson".
Velvakandi verður hér með
við áskoruninni.
25 óra afmæli Hvalsnesbirhja