Morgunblaðið - 04.12.1963, Síða 28

28
MORCUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 4. des. 1963
GAVIN HOLT:
11
IZKUSYNING
©PIB
— Frúin getur sjálf séS í speglinum hve grönn hún sýnisS
í þessum kjúh
Spjaldskráin byggðist aSallega
á blaðaúrklippum og náði yfir
þjófnaði og iporð og allt þar
í milli. Joel hafði byxjað á henni
að gamni sínu, löngu áður en
hanin fór frá Scotland Yard, og
þetta hafði verið aðalsikemmtun
hans, eftir að við komum sam-
an. Stundum var þetta orðiið svo
fyrirferðamikið, að Millie varð
að fleygja stórum hrúgum af
því, en taka aðalefnið upp á
spjaldskrá, og nú kom hún til
Joels með grænt spjald úr þeirri
skrá.
Joel tók við því og rétti mér
það. Það hafði yfirskriftina
THELBY, Benton, og hafði inni
að halda ýmis afbrot gegn lok-
unartíma næturklúbba og áfeng
islaga. Einum klúbbnum hafði
verið lðkað. Benny hafði feng-
ið þunga sekt og harðari biðdóm.
Hlaut lofsamleg ummæli í hern-
um 1918, gerður að majór sama
ár, la-uis úr herþjónustu 1921.
Kom fyrir í smyglmáli í Old
Bailey 1924, en slapp sökum
sannanaskorts. Kvæntur tvisvar,
skilinn einu sinni.
Ég reiknaði út, að hann hlyti
að vera fimmtugur eða meira,
en hann leit út fyrir að vera
yngri. Kannski litaði hann á sér
hárið. Slíkt gat gengið í ættir!
Joel stikaði um gólfið, svo að
húsið hristist. Hann sagði: —
Mér fannst einhvernveginn ég
kannast við nafnið. Nú man ég
það. Selina Thelby, ha? En það
er nú langt aftur í tímanum.
Hvað hét hún nú aftur? Lina
Loroche! Það gæti vel verið
franska í staðinn fyrir Smithers
eða eitthvað þessháttar. Ekki
veit ég. Fyrst þegar ég sá hana,
var ég nýkominn í borgaraföt.
Hún var skínandi. Glitraði öll
sömun!
— Það gerlr hún enn, sagði
ég.
— Hún var í söngsölum og að
reyna að komast efst á leikenda-
skrána.
— Og lét stela frá sér gim-
steinuraum sínum.
— Enginn hinna stúlknanna
varð fyrir því. Hún kenndi
þetta einhverri kunningjastúlku
sinni, sem ég er búinn að
gleyma, hvað hét. Lina þekkti
margt skrítið fólk, en það er nú
ékki hægt að hafa neitt á því.
Hún var ásjáleg, ef maður vill
hafa þær breiðar.
— Ég hef séð gamlar myndir,
sagði ég. Þetta var í þá daga
þegar mjaðmir voru mjaðmir.
Hún var í stuttbuxum og með
demanta og bleikti á sér hárið.
— Þú ert furðu minnugur
svona gamall, sagði ég. — En
hvaða gagn höfum við af þessu?
— Hún vissi, hvemig hún átti
að maka krókinn, hélt Jœl
áfram. Hún hafði demanta fjrrir
sérgrein. Átti mikið safn af
þeim. Einu sinni átti hún nælu,
sem hafði verið stolið. Hún sagð
ist vera saklaus lítil stúlka, og
hvernig ætti hún að geta vicað,
að henni hefði verið stolið 'rá
greifafrú. Einn herra, sem hún
þekkti, hafði gefið henni hana,
en hún gat bara ekki rnunað,
hvað hann hét!
— Það geturðu nú ekki láð
henni. Hún hefir átt svo marga
herra að kunningjum.
— Skömmu síðar giftist hún
þessum Thelby. Hann dó og hún
erfði dálítið eftir hann. Ekki
mikið. Þá fór hún að reka nætur
klúbba og spilavíti, en hafði em-
hvern lepp til að taka skellina,
ef til kæmi. Það leið nokkur
tími, áður en við vissum, að
hún væri að safna peningum. Eri
það gerði hún og rakaði þeim
saman. Þegar frændi hennar
loisnaði úr hernum, varð hat'n
aðal-leppuriain og flöskuvaskar
inn hjá henni — eða það héldum
við að minnsta kosti.
— Héldum er gott orð. En
hvað höldum við nú, út frá þess-
um upplýsimgum?
Joel lét sem h"ann heyrði ekki.
— Selina varð talsverður at-
vinnurekandi, hélt hann áfram.
— Hún komst í allt mögulegi,
sumt löglegt. En þetta löglega
var oftast hula yfir eitthvað
grunsamlegt. En enginn gat haft
neitt á því. Hún faldi sig alltaf
að tjaldabaki.
— Þarna er Selinu rétt lýst,
sagði ég. — Hún játaði petta
sjálf. Jafnvel í þessari kjólaverpl
un kemur hún ekki fram. Það
er næstum eins og hún sé feim-
in að sýna sig. Hún hefur þessa
skrifstofu sína, þangað sem er
innangengt, en að því er ég frek
ast veit kemur hún aldrei í búð
ina. Hún játar að hún eigi allt
saman og Clibaud sé ekki annað
en leppur.
— Ég vildi gjarna kynnasc
þessiu betur, sagði Joel. — Cli-
baud hefur töluvert nafn. Ég hef
verið að snuðra um hann. Hann
hefur rekið þessa búð í þó nokk-
ur ár, en áður hafði hann fyrir-
tæki í París.
— Kannski Selina frænka
hafi komið honum á laggirnar,
sagði ég. — Eða þá ruðzt mn
í verzlunina. Hún hefur kraftana
til þess. En hvað sem því líður,
þurftum við ekki að hafa áhyggj
ur af því. Þetta virðist allt liggia
ljóst fyrir. Benny er orðinn
þreyttur á leppmennskunni.
Kannski líka afbrýðissamur
gaig-nvart Clibaud. Þáð visea er,
(V) Ljósmyndin Spánverjans.
En sný mér nú að enn öðrum
ráðherra, ( en nafn hans var
ekki nef-nt í franska blaði-nu).
Þó gengu um hainn eftirfarandi
sögur, sem spruttu beinlínis upp
af Profumomálinu.
í júní 1963 komst sú saga á
kreik, að þessi ráðherra væri
eitthvað bendlaður við Ward-
stúl-kurnar. Ég sé, hvernig þessi
saga hefur komizt á kreik.
Sunnudaginn 19. maí var ráð-
herrann gestur Astors lávarðar í
Cliveden. Meðan á heimsókn-
inni stóð, kom Ward þangað og
gerði einhverja beinlækningaað-
gerð á honum og fleiri gestum.
Ward spurði, hvort hann mætti
teikna mynd af honnm. Ráð-
herrann jánkaði því. Hinn 22.
júní fór Ward heim til hans og
teiknaði myndina. Þetta voru
viðskipti þeirra Wards og ann-
að ekki. Hann fór aldrei heim
til Wards og hitti aldrei neina
af stúlkum ha-ns. En svo virðist
sem Ward hafi síðar oft nefnt
hann sem nái-nn vin sinn. Út frá
því ályktaði svo fólk, að hann
ætti einhver mök við stúlkurnar.
Ég er sannfærður um, að enginn
fótur er fyrir neinum þeim sög-
um.
í sambandi við þessa sögu
kom svo upp önnur og nákvæm-
ari í smáatriðum: Um miðjan
júlí 1963 kom upp sá kvittur, að
til væri ljósmynd af ráðherran-
um ásamt Christine Keeler og
væri myndin í höndum spænsks
fióttamanns, sem ynni að nokkru
leyti sem ljósmyndari í nætur-
klúbbnum „L’Hirondelle“ í
Svölustræti.
Mér tókst að sanna, að orð-
að hanin er eitthvað að braska
fyrir sjálfan sig, og á morgun
sk-al ég hafa hann bundinn á öll
um limum.
— Já, en þetta nær bara engri
átt, s-agði Joel. — Til hvers ætti
hann að vera að vinna móti
kellingunni? Hann hefur Allt að
vinn-a með því að koma sér vel
við hana.
— Það veit hann, sv-araði ég.
— Ég heyrði hann segja við sýn-
ingarstúlkuna, þessa Sally, að
hún yrði að fara varlega. Ef Sel-
ina kæmist að því, myndi hún
gera hann arflausan. Hamn,njt-
aði einmitt þau orð og ég sé
ekki, hvað þú vilt hafa það
það meira.
Joel hélt áfram að hleypa
brúnum, með tortryggnisvip. —
Var hann að segja þetta í gamni
eða alvöru? spurði hann.
Ég tók á öllu mínu að þjóta
ekki upp. — Hann var skríkj-
andi og hlæjandi, sagði ég. Hann
er svo sjálfbyrgingslegur, að
hann getur ekki látið sér detta
h-ug, að honum inistakist. Eneu
að síður þótti honum nauðsyn-
legt að vara stúlkuma við.
Joel glápti á mig — Ætli það’
sagði hann.
Nú þaut ég upp — Þú efast
kanmski um þetta. Ég trúi nú
mínum eyrum bezt.
— Auðvitað, auðvitað, sam-
samþykkti Jœl með semingi. —
Ég efast ekki um, að bú hafir
heyrt rétt það sem þú heyrðir.
Hitt efast ég um, að þú hafir
skilið það rétt.
Ég ýppti öxlum. Það þýddi
ekkert að vera að karpa við
hann. Hann var í því skapi. að
ég vefengdi hvað sem sagt var.
— Sjáðu hú til, Joel, sagði ég.
— Þú getur lagt þetta samtal
út hvernig sem þér sýnist og
látið orðin þýða það sem þú
sjálfur vilt, en það bara breytir
ekki nokkrum sköpuðum hlut.
Á morgun fæ ég sön-nunina.
Þetta er í rauninni afgreitt mál.
— Ég veit ekki hvort fer
róm-ur þessi var algjörlega
ósannur. En hann er gott dæmi
um, hvernig sögur koma upp og
breiðast út. Til er ljósmyndari,
sem er spænskur flóttamaður, og
fyri-r nokkrum árum var hann
að taka myndir í veitingahúsi,
sem hét Lido, en er nú „L’Hiron-
delle“ í Svölustræti. í apríl 19*58
hélt veiti-ngam-aðurinn, að einn
gestur hans væri ráðherra, og
bað ljósmyndarann að taka
45
mynd af hon-um. Myndin var tek
in, án þess að gesturinn yrði
þess var. En ljósmyndaranum
fa-nnst það ekki heiðarl-egt að
taka myndir af manninum óaf-
vitandi, svo að hann tók engar
kopíur af myndin-ni, en geymdi
hinsvegar film-una. Þeg-ar svo
sagan kom upp (sem bendlaði
ráðherrann við Ward-stúlkurn-
ar) kann ljósmyndarinn að hafa
látið þess getið, og hefur senni-
lega gert, við tvo eða þrjá menn,
að hann ætti mynd af ráðherr-
anum með stúlku. Þetta komst
svo á kreik og brátt var gengið
út frá því, að myndin væri af
ráðherranum og Christine Keel-
er.
Samkvæmt beiðni min-ni leit-
aði ljósmyndarinn í öllu filmu-
safninu sínu og hefur látið mig
fá mynd. Það er grei-nilegt, að
þetta er hvorki þessi né neinn
an-nar ráðherra. Hverjum sem
þekklr ráðherrann í sjón er aug-
Ijóst, að mýndin er ekki af hon-
me'ira í táugamiar í mér, Ritzy,
ímynduniaraflið þitt eða bjart
sýnin þín. í fljótu bragði er eku-
ert að athug-a við þe-ssar röksemd
arfærslur þínar en ég hætti að
trúa á ævintýri. þegar é-g var
hjá Scotland Yard. En ef þú
kemst í vandræði á morgun, er
ég í símasambandi
— Þú getur' farið í frí út í
sveit, sagði ég. — Ég get hægast
lokið þessu máli sjálfur.
H-ann opniaði skúffu í skrif-
borðinu og stakk ávísuninni í
hana. — Gættu þess að renna
ekki á rassinn með allt saman,
sagði hann. — Og vertu varkár,
þegar hún talar við Selinu í
kvöld. Hún getur verið búin að
gera þig að lepp, áður en þú
getur litið við.
Ég hló. — Láttu mig um hana,
svaraði ég. — Láttu mig um það
allt saman.
um. Það var fullkominn mls-
skilmingur bæði gestgjafans og
ljósmyndarans, að myndin væri
af hon-um.
(VI) „Maðurinn með grímuna".
Sn-emma í júní 1963 barst sá
orðrómur út í Fleet Street. og
þaðan í þingið, að tiltekinm ráð-
herra væri „maðurinm með grím
una“. Mér virðist einsætt, að
þessi saga stafi beint frá fram-
burði Christine Keeler og Mari-
ly-n Rice-Davies. Frambu-rður
Christine Keeler er úr viðtali
hennar við blöðim (sem ég hef
áður tekið atriði upp úr). Það
var undirritað af henni og Mari-
lyn Rioe-Davi-es, 8. febrúar 1963.
Þetta sagði hún:
„Því fleiri ríkum og áhrifa-
miklum mönnum, sem ég
mætti, því meira varð ég hissa
á einkalífi þeirra. Nöfn, sem
eru góðfræg taka þátt í við-
bjóðslegasta athæfi. Eitt kvöld
var ég boðin í kvöldverð, hjá
mjög ríkum manni. Þegar ég
var kominn þangað, varð ég
þess vísari, að þetta var mjög
einkennile-gt s-amkvæmi. Allir
gestirnir höfðu farið úr öll-
um fötum. Þarna voru bæði
karlar og konur, og karlmenm
irnir voru ýmsir þeir, sem
fólk hefði ekki grumað um að
aðhaíast neitt ósiðlegt. Þarna
var einn velþekktur mál-
færslumaður, sem ég er viss
um, að hefði verið fús til að
hald-a hrærandi ræður í rétt-
inum og áfellast slíka hegð-
un. Þarna voru ei-mnig nokkr
ir velþekktir leikarar og
stjórnmálamaður, sem ég bar
k-enn-sl á. En furðulegastiuí
VII.
Húsið við Bascombveginn var
frjálsl-eg eftirlíking á vinnu frá
Firenze — úr steini og gipsi,
eftir ein-hvern með nasasjón af
ítalskri byggingarlist. Öðrumeg-
in á því var klukknaturn, sem
minnti mig á Elizabeth Barrett
Browni-ng, en ég get ekki sagt,
hversvegna. Ég gekk eftir stutt-
um heUulögðum stíg, fram hjá
’ brotnum gosbrunmi og skökku
m-agnolíutré, umkringdu illgresi.
Þarna voru engim ljós fyrr en
ég hringdi bjöllunni. Þá sást ofur
lítill bjarmi gegn um ógagnsæia
rúðuna við hliðima á hurðinni,
og andartaki síðar var kveikt á
stórum lampa inmi í forsalnum.
Svo var hurðim opnuð ofurlítið
og kuldalegt auga ásamt ofuiv
litlu af fölu andliti kom 1 Ijó*
og leit á mig.
var þó eimn maðurinn, sem
var með grím-u fyrir andlit-
imu. Fyrst hélt ég, að þetta
væri bara eitthvert skemmti-
atriði. En samnleikurinn esr sá,
að þessi maður er svo vel-
þekktur og í svo ábyrgðarmilt
illi stöðu, að hann vildi ekki
lát-a setja sig í samband við
neitt ósiðlegt. Og gestirnir
voru annað og meira en ákaf-
ir nektartrúarmenn. Það
gekk jafnvel fram af mér, og
ég fylltist viðbjóðL
Saga-n, sem Marilyn Rice-
Davies sagði lögreglunni og
undirritaði 14. júni 1963, hljóð-
aði þanmig:
„Ei-nar sex manneskju-r hafa
sagt mér, að (nafn ráðherra)
leggi fyrir sig óhugnanl-egar
kynferðisathafnir og hafl
verið í samkvæmum hjá
(nafn húsráðanda), þar sem
hann var með grímu. Stephen
Ward hefur sagt mér þetta
og eirns stelpuir, sem ég man
ekki nafn á, og það er almælt
m-eðal blaðamanna í Fleet
Street“.
Þessi saga komst í blöð hér á
la-ndi og eimmig í útlöndum, þar
sem sagt var, að velþekktur mað
ur í opinberu lífí. væri maður-
inn með grímuna,
Ég hef næga vitnisburði um
það, að til er hópur rnanma, sem
heldur einkasamkvæ-mi þar sem
ýmislegt öfugsnúið fer fram. I
sumum þesisum samkvæmum er
maðurinn, sem gengur um
beima, nakinn, að undanteknum
ofurlitlum svuntulepp eins og
frammistöðustúlkur nota. Hann
©r svo með svarta grímu með
ofturlitlum götum á fyrir aug-
Skýrsla Dennings um Profumo-máliö