Morgunblaðið - 05.12.1963, Blaðsíða 12

12
MORGU N BLAÐIÐ
Fimmtudagur 5. des. 1963
Otgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
(Ttbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Augiýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 80.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 4.Ó0 eintakib.
VINNUFRIÐUR
OG ÖRYGGI
ínnufriður og öryggi alls'®
’ almennings um afkomu
sína hlýtur á öllum tímum að
vera það höfuðtakmark, sem
að er stefnt í hverju þjóðfé-
lagi. En misjafnlega hefur þó
tekizt að tryggja þetta. ís-
lenzka þjóðin býr í dag við
eitt mesta góðæri, sem yfir
haná og land hennar hefur
komið. En á ýmsu hefur þó
oltið í baráttu hennar frá
sárri fátækt til bjargálna. Á
fjórða áratug þessarar aldar
ríkti til dæmis kyrrstaða og
stundum tilfinnanlegt at-
vinnuleysi í landinu. Margir
rosknir menn muna þessa
tíma enn. Það voru erfiðir
tímar, sem sköpuðu þúsund-
um heimila um allt ísland
skort og vandræði.
Sú kynslóð, sem nú er að
vaxa til manndóms man hins
vegar nær eingöngu næga at-
vinnu og allsnægtir. íslend-
ingar hafa síðan síðari heims-
styrjöldinni lauk stöðugt ver-
ið að eignast betri og full-
komnari framleiðslutæki og
hafa í skjóli þeirra bætt lífs-
kjör sín að miklum mun.
Engu að síður er það stað-
reynd, sem ekki verður um-
flúin, að síðustu árin hefur
lægst launaða fólkið í þjóðfé-
laginu ekki bætt raunveruleg
lífskjör sín í samræmi við
aðra þjóðfélagsþegna. Kapp-
hlaupið milli kaupgjalds og
verðlags og dýrtíðin og verð-
bólgan, sem af því hefur leitt,
hefur bitnað á þessu fólki á
ýmsa lund.
Viðreisnarstjórnin hefur
jafnan lagt áherzlu á að koma
tik liðs við þetta fólk eftir
fremsta megni. 1 því skyni
hefur hún beitt sér fyrir meiri
eflingu almannatrygginga en
nokkur önnur ríkisstjórn hér
á landi fyrr eða síðar hefur
gert. Ríkisstjórnin hefur nú
lagt fram tillögur, sem gert er
ráð fyrir að verði samnings-
grundvöllur, er tryggi lág-
launafólki 12—13% raun-
verulega kauphækkun.
Hér er á ferðinni svo stór-
felld tilraun til tekjujöfnunar
og sköpunar aukins réttlætis í
þjóðfélaginu, að það sætir
einstakri furðu, að þeir verka
lýðsleiðtogar skuli vera til
sem kalla slíka viðleitni af
hálfu ríkisstjórnarinnar
„smánarboð“.
AF HREINSKILNI
OG SAMNINGS-
I VIUA
að er rétt, sem Bjarni
Benediktsson, forsætis-
ráðherra, sagði í stuttu sam-
tali hér í blaðinu í gær, að
málsvarar framleiðslunnar og
atvinnulífsins hafa marglýst
því yfir, að þeir teldu sér ekki
fært að fallast á neinar kaup-
hækkanir, nema vita um við-
brögð ríkisstjórnarinnar og
hvað hún vildi af mörkum
leggja. Ríkisstjórnin hefur
hvorki vald til þess né held-
ur ber henni skylda til þess að
neyða atvinnurekendur til
þess að borga kaup, sem þeir
telja að framleiðslutækin geti
ekki risið undir. Hún hefur
hins vegar lýst sig reiðubúna
til þess að beita sér fyrir ráð-
stöfunum til þess að auðvelda
útflutningsframleiðslunni að
taka á sig nokkrar kauphækk-
anir, sem að fróðustu manna
yfirsýn er talið að hún geti
risið undir.
Ríkisstjórnin hefur nú gert
hreint fyrir sínum dyrum.
Hún hefur lagt fram tillögur
sem eiga, eins og forsætisráð-
herra komst að orði í gær, að
verða samningsgrundvöllur,
sem að sjálfsögðu þarfnast
frekari skýringar, sem ríkis-
stjómin er reiðubúin til þess
að láta í té.
Aðalatriðið er að nauðsyn-
legt er að aðilar ræði málin
af hreinskilni og samnings-
vilja, eins og Bjarni Bene-
diktsson komst að orði. Tak-
markið hlýtur enn sem fyrr að
vera vinnufriður og atvinnu-
öryggi, batnandi lífskjör og
blómlegt atvinnulíf. Enginn
íslendingur vill að hér skap-
ist atvinnuleysi og kyrrstaða,
eða að grípa þur|i til þess ó-
yndisúrræðis enn einu sinni
að lækka gengi íslenzkrar
krónu. Allir góðviljaðir og
ábyrgir menn þurfa nú að
taka höndum saman um að
ná saman endum, og tryggja
farsæla lausn þeirra vanda-
mála, sem þjóðin á við að
etj'
STÖRFRAM-
KVÆMDIR
REYKJAVÍKUR-
BORGAR
i^eir Hallgrímsson borgar-
^ stjóri gaf nýlega á Varð-
arfundi mjög greinargott yfir-
lit um framkvæmdir Reykja-
víkurborgar um þessar mund-
ir. Kom þar m.a. fram, að
gatnagerðarframkvæmdir
hafa á þessu ári verið tvöfallt
meiri í borginni en á nokkru
einu ári áður. Fjöidi gatna
hefur verið malbikaður og að
því orðið stórmikil bót fyrir
Voru líkurnar gegn Oswald
nægar til að sakfella hann?
New York.
LEE HARVEY OSWALD,
maðurinn sem ákærður var
fyrir morð Kennedy Banda
ríkjaforseta en sjálfur var
myrtur áður en dómstól-
amir gátu tekið mál hans
til meðferðar, og því í aug-
um laganna saklaus, þar til
annað hefur verið sannað,
hefur þegar verið dæmdur
af almenningsálitinu sem
hinn raunverulegi morð-
ingi forsetans. Sagan mun
að vissu leyti vafalítið
dæma hann á sama hátL
Yfirvöldin í Dallas, Texas,
telja sig hafa haft í hönd-
unum næg sönnunargögn
til þess að hafa getað sent
Oswald í rafmagnsstólinn,
og eru ýmsir lögfræðingar
hér því sammála, af blöð-
um að dæma, en hins veg-
ar hvergi nærri allir. Á það
hefur verið bent, að Os-
wald neitaði til dauðadags
að hafa skotið forsetann, og
lögfræðilega séð sé því sú
neitun hans þyngri á met-
unum en þær • líkur, sem
fram hafa verið bornar um
sekt hans. Það hlýtur því
jafnan að gæta nokkurs efa
varðandi mál Oswald’s, svo
fremi að nýjar upplýsing-
ar, sem sanni sekt hans svo
ekki verður um villzt, komi
fram í dagsljósið.
Ef Lee Harvejr Oswald
hefði enzt líf til þess að verða
dreginn fyrir dómstólana, er
ekki með öllu víst að hann
hefði endað í rafmagnsstóln-
um vegna morðs Kennedys.
Hafa ýmsir bandarískir lög-
fræðingar sagt í útvarpi og
blöðum hér, að ýmsu af því,
sem lögreglan í Dallas hefur
látið uppi um sekt Oswalds,
hefði mátt hnekkja, lögfræði-
lega séð, fyrir réttL Emile
Zola Berman, þekktur lög-
fræðingur hér í borg hefur
bent á eftirfarandi atriði, en
þá að sjálfsögðu gert ráð
fyrir að sakborningurinn
hefði neitað sekt sinni gegn-
um þunnt og þykkt.
Athuganir hafa leitt í ljós
að riffill sá, sem fingraför Os-
walds fundust á, hafi verið
morðvopnið.
Lögfræðingurinn segir að
þetta sanni aðeins að Oswald
hafi handleikið byssuna, en
ekki að hann hafi skotið for-
setann með hennL Fingraför
Oswalds hafi verið á riffl-
inum vegna þess að hann hafi
átt hann. Enginn gæti sagt
um hvort fingraförin væru
viktí- eða dagsgömul. Ekki
hefur verið skýrt frá því
hvort önnur fingraför hafi ver
ið á byssunni. Einhver annar
gæti hafa þurrkað sín fingra-
för af; jafnvel notað hanzka.
Lögreglan segir að lófaför
Oswalds hafi fundist á kassa
í herbergi byggingar þeirrar,
Lee Harvey Oswald
sem hann vann í og forsetinn
var skotinn úr.
Varðandi þetta atriði bendir
Berman á að þar sem Oswald
vann í þessu herbergi, hafi
ekkert verið eðlilegra en að
fingraför hans væru á kass-
anum, og á öðrum hlutum
þar. Þetta setji Oswald á eng-
an máta í beint samband við
morðið.
Lögreglan segir að verk-
smiðjunúmer riffilsins hafi
leitt í ljós að Oswald væri eig-
andinn.
Berman segir: Vitað er að
Oswald átti riffilinn, en skaut
hann forsetann með honum?
Eignarréttur Oswalds á riffl-
inum sannar ekki að hann
hafi framið glæpinn.
Lögreglan segir, að par'affín
prófun á höndum Oswalds
sýni að hann hefði nýlega
skotið af riffli.
Um þetta segir Berman:
Hvernig getur fengist vissa
fyrir því að púðrið á hönd-
um hans hafi ekki komið frá
skammbyssunni, sem hann
skaut lögreglumanninn með?
Þetta atriði hefði orðið tilefni
umfangsmikillar víxlprófunar
í réttinum.
Lögreglan segir Oswald
hafa verið í byggingunni rétt
áður og eftir að Kennedy var
skotinn.
Berman bendir á, að Os-
wald hafi unnið í bygging-
unni. Hann hafi því átt algjör
an rétt á því að vera þar.
Þetta útiloki að auki þann
möguleika að Oswald hafi
læðst óboðinn inn til þess að
fremja þar skuggaverk.
Lögreglan segir að Oswald
hafi verið mjög góð skytta.
Um þetta atriði segir Ber-
man að þetta sanni aðeins, að
Oswald gæti hafa framið
verknaðinn, ekki að hann
hafi framið hann. Það sé eitt
að vera búinn hæfileikum til
þess að fremja glsep; annað
að fremja hann.
Lögreglan segir að nágranni
Oswalds, sem ók honum til
vinnu þennan örlagaríka dag,
hafi skýrt frá því að Oswald
hafi haldið á ílöngum pakka.
Lögreglan segir að þetta hafi
verið riffillinn.
Bermann spyr, með hvaða
rökum lögreglan geti sannað
þetta. Nágranninn hafi ekki
séð hvað var í pakkanum. Það
séu aðeins getgátur að það
hafi verið riffilL
Berman tók það skýrt fram
í viðtali, sem hér birtist, að
með því að benda á þessi at-
riði, væri hann ekki að bera
í bætiflákana fyrir Oswald
heldur væri hann aðeins að
draga athygli að ýmsu, sem
verjandi Oswalds í hugsanleg
um réttarhöldum hefði getað
bent á og haldið sig við.
Aðrir lögfræðingar hafá lýst
sig sammála því, að ekkert
eitt af fyrrgreindum atriðum
hefði beinlínis nægt til þess
að sakfella Oswald. En þeir
benda jafnframt á, að oft hafi
menn verið dæmdir á líkum,
og að líkurnar bendi í þessu
máli, mjög á Oswald. Kúlan
kom úr riffli sem hann átti.
Riffillinn fannst í húsi því,
sem hann vann í. Fingraför
hans voru á rifflinum. Hann
var í húsinu, er skotið var á
forsetann. Oswald sýndi sekt-
armeðvitund, er hann skaut
lögreglumanninn. Hann hafði
ástæðu til þess að skjóta for-
setann vegna þess að í stjóm-
málum var hann á öndverð-
um meiði. Allt þetta bendir
sterklega til þess að hann hafi
verið sekur.
En nú, að Oswald dauðum,
mun ávallt einhver vafi um-
lykja mál hans, a.m.k. lög-
fræðilega séð, þótt fólk um
allan heim hafi þegar dæmt
hann. Og þótt Oswald hefði
ekki verið sendur í rafmagns-
stólinn fyrir morðið á Kenne-
dy, má fullvíst telja að þau
hefðu samt sem áður orðið
örlög hans vegna morðsins á
lögreglumanninum. Þrjú vitni
voru að því vígi. — hh.
umferðina í bænum og fólkið
sem við þær býr. Gengur
mjög vel að framkvæma á-
ætlun þá sem gerð hefur ver-
ið um gatnagerðina. Er óhætt
að fullyrða að Reykvíkingar
kunni vel að meta þann aukna
skrið, sem settur hefur verið
á þessar framkvæmdir. Góð-
ar og hreinlegar götur eiga
ríkan þátt í að setja svip sinn
á nútíma borg. En malbikun
allra gatna í Reykjavík er
stórbrotið verkefni. Að fram-
kvæmd þess er nú unnið af
festu og markvísL
Ennfremur er nú unnið að
miklum framkvæmdum á veg
um hitaveitunnar. Víðtækar
boranir hafa verið unnar og
hitaveita lögð í ný hverfi. Á
sviði skipulagsmála er einnig
unnið að lausn stórra fram-
tíðarverkefna.