Morgunblaðið - 24.01.1964, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐID
Fðstifdagw 24. íam. 196v

tJtgeíandi: Hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur
/ Matthías Johannessen,
% Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arm Garðar Kristinsson.
CTtbreiðsiustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðs,]stræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: ASalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftirgjald kr. 80.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 4.00 eintakib.
AFLEIÐINGAR
VERKFALLANNA
Fyrsfi blökkumaðurinn
á fundum stjórnar USA
Johnson Bandáríkjaforseti
hefur skipað Carl T. Rowan
yrirmann Upplýsingaþjónustu
Bandaríkjanna. USIS. Þegar
Rowan, sem nú er sendiherra
í Finnlandi, hefur tekið við
hinu nýja embætti, situr hann
fundi ríki$stjórnar og öryggis
ráðs Bandaríkjanna og er
fyrsti blökkumaðurinn í sögu
landsins, sem það gerir.
Fráfarandi yfirmaður Upp-
lýsingaþjónustu Bandaríkj-
anna, Edward Murrow, haðst
lausnar af heilsufarsástæðum.
Rowan var blaðamaður við
The Minneapolis Tribune frá
1048 til 1061, en þegar
Kennedy varð forseti Banda-
ríkjanna skipaði hann Rowan
fulltrúa í utanríkisráðuneyt-
inu. Siðan var Rowan skip-
aður sendiherra lands síns í
Finnlandi.
Row&n er einn kunnasti
þeldökki' blaðamaðurinn í
Bandaríkjunum og hefur oft
»hlotið viðurkenningu fyrir
ritstörf sín. Hann er nú 38
ára. Á blaðamannsárum sín-
um ferðaðist Rowan mikið
bæði innan Bandaríkjanna og
utan og hefur skrifað bækur
um ferðir sínar. Tvær bók-
anna fjalla unv líf og starf
blökkumanna í Suðurríkjum
Bandaríkjanna og ein um ferð
Rowans til Indlands, Pakistan
og fleiri landa í Asíu. Rowan
starfaði mikið að félagsmál-
um í Minneapolis og fór fjölda
fyrirlestraférða um Banda-
ríkin. Hann var fréttaritari
blaðs síns á ráðstefnu Asiu-
og Afríkuþjóða í Bandung
1055 og 1056 á Allsherjar-
þingi Sameinuðu þjóðanna,
sem þá ræddi bæði uppreisn-
ina í CJngverjalandi og Suez-
deiluna.
’ Carl Thomas Rowan er
fæddur í Ravenscroft í Tenn-
esse 1025, en óist upp ásamt
fjórum systkynum í McMinn-
ville í sama ríki. Hann byrjaði
Carl T. Rowan, kona hans og synir þeirra tveir, Carl og•
Geoffney. Dóttirin Barbara, sem er 20 ára, var í heimavistar-
skóla, er myndin var tekin. *
ungur að skrifa og þegar hann
var í menntaskóla, las nann
Ijóð eftir sig á skólaskemmtun.
Rowan lauk menntaskólaprófi
1042 og ákvað að halda áfram
námi. Það varð Þó ekki strax
því að ungi maðurinn var fá-
tækur og gerðist starfsmaður
í sjúkrahúsi ti’. þess að vinna
fyrir námskostnaði.
Á síðasta ári heimsstyrjald-
arinnar barðist hann með
flota Bandafíkjanna. Er styrj-
öldinni lauk hóf Rowan nám
við háSkóla í Ohio með stærð-
fræði sem aðalgrein og lauk
B.A.-prófi 1947. Að því loknu
tók hann að skrifa greinar
fyrir tvö vikublöð, en stund-
aði - jafnframt nám f blaða-
mennsku og lauk magisters-
prófi í þeirri grein. I nóvem-
ber 1048 réðst hann til The
Minneapolis Tribune, sem er
morgun og sunnudagsútgáfa
The Minneapolis Star and
Tribune. 1051. kusu samtök
ungra kaupsýslumanna í
Minneapolis Rowan, sem efni-
legasta unga manninn í borg-
inni og var það í fyrsta skipti,
sem blökkumaður hlaut þann
heiður.
Rowan er kvæntur og á
þrjú börn, tvo drengi og eina
stúlku. Hann hefur mikla
ánægju af tónlist og hefúr
samið texta við sönglög.
Tþíkisstjórnin hefur nú lagt
fram á Alþingi frumvarp
um* ráðstafanir vegna sjávar-
útvegsins. Kjarni þess er
hækkun söluskatts í því skyni
að nota það fé, er aflast til
þess að létta nokkrum byrð-
um af útflutningsframleiðsl-
unni.
í sambandi við lausn kjara-
deilunnar í desember sl. lýsti
ríkisstjórnin því yfir, að ráð-
stafanir myndu gerðar til
þess að bæta hraðfrystihús-
unum með einum eða öðrum
hætti þá 15% kauphækkun,
sem um var samið. Frum-
varpið sem ríkisstjórnin hef-
ur nú flutt á Alþingi er fram
borið til þess að efna þetta
fyrirheit hennar. Það felur
jafnframt í sér ráðstafanir
vegna sérstakra erfiðleika
togaraútgerðarinnar.
Það liggur þannig ljóst fyr-
ir, að afleiðingar verkfallanna
á sl. ári eru farnar að segja
til sín. Almenningur í land-
inu verður nú að borga út-
flutningsframleiðslunni það
aftur, a.m.k. að einhverju
leyti, sem hún hefur verið of-
krafin um. Þetta er gömul
saga og ný. Öllum íslending-
um var það ljóst, að 30% al-
menn kauphækkun á einu ári
hlaut að hafa örlagaríkar af-
leiðingar fyrir afkomu út-
flutningsframleiðslunnar og
efnahagskerfið í heild. Ekk-
ert þjóðfélag, hvorki lítið eða
stórt, þolir slíkar stökkbreyt-
ingar. íslendingar hafa mikla
reynslu af því, að kauphækk-
anir sem ekki eiga stoð í til-
svarandi framleiðsluaukn-'
ingu færa hvorki launþegum
né öðrum kjarabætur. \ En
þessa staðreynd neituðu for-
ystumenn launþegasamtak-
anna enn einu sinni að viður-
kenna á sl. ári. Þess vegna
lögðu þau út í langvarandi
verkföll og vinnudeilur, sem
höfðu í för með sér stórfellt
tjón fyrir þjóðarbúið.
Það sem nú er að gerast
hefur allt verið sagt fyrir.
Hvorki launþegar eða aðrir
þurftu áð fara í grafgötur um
það, hvaða afleiðingar verk-
föllin á árinu 1963 *mundu
hafa.
★
Ríkisstjórnin og stuðnings-
flokkar hennar gera sér það
ljóst, að fyrrgreindar ráðstaf-
anir fela ekki í sér neina heild
arlausn á þeim vanda, sem
hið íslenzka þjóðfélag stendur
nú frammi fyrir. Með því er
hins vegar komið í veg fyrir,
að afleiðingar verkfallanna á
sL ári valdi stöðvun hrað-
frystihúsanna og stórfelldum
samdrætti í framleiðslustarf-
semi landsmanna. Ríkisstjórn
in hefur lýst því yfir, að hún
muni gera allt sem unnt er
til þess að forðast nýja geng-
islækkun. Þess vegna leggur
hún til að vandamál útflutn-
ingsframleiðslunnar verði
leyst með þeim hætti, sem
frumvarp hennar gerir ráð
fyrir.
Þess verður að vænta að
íslendingar geri sér nú ljóst,
út á hve tæpt vað var lagt
með hinum fyrirhyggjulausu
verkföllum og óhóflegu kröf-
um á hendur framleiðslunni á
sl. ári. Það er ekki seinna
væhna að staldra við, og snúa
síðan frá því öngþveiti og upp
lausn, sem áframhaldandi
víxlhækkanir kaupgjalds og
verðlags hlytu að leiða yfir
þjóðina.
. DE GAULLE
OG PEKING-
STJÓRNIN
CJú ákvörðun de Gaulle
^ Frakklandsforseta að
viðurkenna kommúnista-
stjórnina í Peking sem lög-
lega stjórn Kína getur haft
örlagaríkar afleiðingar. Und-
anfarin ár hefur allsherjar-
þing Sameinuðu þjóðanna
fellt aðild Rauða Kína að sam
tökunum með tiltölulega litl-
um atkvæðamun. Eftir að
stjórn Frakklands hefur veitt
Pekingstjórninni viðurkenn-
ingu er ekki ólíklegt að ýms-
ar af fyrrverandi nýlendum
Frakka í Afríku, sem nú eru
orðnar sjálfstæð ríki og með-
limir í Sameinuðu þjóðunum,
muni greiða atkvæði með inn
göngu Kína í samtökin. Eins
og kunnugt er hafa fulltrúar
kínversku stjórnarinar á For-
mósu farið með atkvæði Kína
í Öryggisráðinu og á alls-
herjarþinginu. Það hefur
þannig verið Chang kai £hek
en ekki Mao tse tung, sem hef
ur talað fyrir hönd Kíqa í
alþjóðasamtökunum.
Sovét-Kína var formlega
stofnað árið 1949, þegar
kommúnistar höfðu sigrað
þjóðernissinna og náð undir
sig öllu meginlandi Kína. —
Chang Kai Chek setti þá upp
stjórn á Formósu, sem er að-
eins tæplega 14 þús. fermíl-
ur á stærð með 11—12 millj.
íbúa. Það háfa þanmg verið
kommúnistar, sem stjómað
hafa Kína og verið hinir
raunverulegu drottnaraur
landsins. Þjóðemissinna-
stjórnin á ■ Formósu hefur
hins vegar lýst því yfir, að
það sé takmark hennar að
hnekkja völdum kommúnista
á meginlandi Kína, frelsa
kínversku þjóðina undan oki
Mao tse tung og einraéðis-
stjómar hans.
Engu verður um það spáð,
hver áhrif aðild Sovét-Kína
að Sameinuðu þjóðunum
mundi hafa 'á ástandið í al-
þjóðamálum. Sumir telja að
Pekingstjómin mundi verða
ábyrgari í afstöðu sinni eftir
að hún væri orðin aðili að
Sameinuðu þjóðunum. Enda
þótt Rússar hafi beitt sér
mjög fyrir því að Sovét-Kína
fái inngöngu í ^ameinuðö
þjóðimar, er það skoðun
ýmsra, að í raun og veru
hafi Krúsjaff ekki ýkja mik-
inn áhuga á því að f>að tak-
ist. * Kínversku kommúnist-
arnir fara sínar eigin lerðir
og telja sér síður en svo skylt
að hlíta forystu „félaganna*'
í Moskvu. Vel gæti svo farið
að, klofningurinn innan al-
þjóðasamtaka kommúnista
kynni að magnast eftir að
Pekingstjómin hefði fengið
aðild að Sameinuðu þjóðun-
um og tæki að seilast til for-
ystu meðal kommúnistaríkj-
anna.
MISNOTKUN
DAGSBRÚNAR
að er vissulega rétt sem
kom fram í viðtali við
ungan Dagsbrúnarmann, —
Sumarliða Ingvarsson hér í
blaðinu í gær, að hin komm-
úníska forysta þessa stærsta
verkalýðsfélags landsins hef-
ur meiri áhuga á því að beita
sér fyrir pólitískum átökum
en að vinna af festu og
ábyrgðartilfinningu ( að
raunhæfum kjarabótum
verkamanna í Reykjavík. —
Sumarliði Ingvarsson vakti
athygli á því, að vaxandi
ákvæðisvinna ætti * mjög
miklu fylgi að fagna hjá
Dagsbrúnarmönnum, en af
einhverjum ástæðum hefðu
kommunistar í stjom félags-
ins ætíð verið á móti ákvæð-
isvinnufyrirkomulagi, og það
þótt önnur verkalýðsfélög
hefðu tekið það upp í sívax-
andi mæli. Kommúnistar
hefðu heldur enggnn áhuga
á vinnuhagræðingu, sem
stuðlað gæti að styttin.gu
vinnutíma og bættri aðstöðu
verkamanna á ýmsa lund.
Það er vissulega kominn
tími til þess að Dagsbrúnar-
menn geri sér Ijósan þann
háska, sem í því felst að
kommúnistar hafi tækifæri
til þpss að misnota stærsta
verkalýðsfélag landsins ára-
tugum saman í pólitísku
augnamiði. Það er líka orðið
augljóst að kommúnistar
hafa engan áhuga á raunveru-
legum kjarabótum til handa
hinum lægst launuðu laun-
þegum í landinu. Aðaláhuga-
mál þeirra er hins vegar að
magna dýrtíð og verðbólgu
með sífeldu kapphlaupi milli
kaupgjalds og verðlags, sem
alltaf bitnar að lokuna haxð-
ast á verkalýðnum.