Morgunblaðið - 09.02.1964, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 9. febr. 1964

ÍJtgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthias Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arm Garðar Kristinsson.
Útbreiðsiustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aða.lstræti 6.
Auglýsingar og afgreíðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskrifturgjald kr. 80.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 4.00 eintakib.
THE MAGAZINE FOR MEN
HAGURINN GAGN-
VART ÚTLÖNDUM
Itleginárangur viðreisnarinn
•*•»■■■ ar er sem kunnugt er sá,
að íslendingar eiga nú veru-
lega gjaldeyrisvarasjóði í stað
þess að hreint neyðarástand
var í gjaldeyrismálum þjóð-
arinnar, þegar Viðreisnar-
stjórnin tók við.
Vegna þenslunnar á síðasta
ári óttuðust menn að ganga
mundi á varasjóðina, en sem
betur fer er staðan gagnvart
útlöndum enn góð og hefur
ekki versnað eins og við var
búizt.
Þannig batnaði gjaldeyris-
staða bankanna á sl. ári um
161 millj. kr., en það segir þó
ekki alla söguna, heldur er
það fyrst og fremst viðskipta-
jöfnuðurinn sem máli skiptir.
Enn hefur viðskiptajöfnuð-
urinn ekki verið reiknaður út,
en hinsvegar hefur vöru-
skiptajöfnuðurinn verið gerð-
ur upp. Hann er ætíð óhag-
stæðari en viðskiptajöfnuður-
inn, þar sem duldar greiðslur
eru þá ekki fram komnar.
Engu að síður er þegar
ljóst, að viðskipti okkar við
útlönd hafa á síðasta ári verið
hagstæðari en við hugðum.
Vöruskiptajöfnuðurinn er að
vísu talinn óhagstæður um
670 millj. kr., en þess er þá að
gæta, að þar er miðað við út-
flutning á fob-verði, en inn-
flutning á cif-verði. En ef
hvorttveggja er reiknað á
sama grundvelli verður vöru-
skiptajöfnuðurinn aðeins ó-
hagstæður um 280 millj.
Á árinu 1963 voru flutt inn
skip og flugvélar fyrir 380
millj. kr. og væri vöruskipta-
jöfnuðurinn því hagstæður
um 100 millj. kr., ef frá eru
dregin skipa- og flugvéla-
kaupin og inn- og útflutning-
ur reiknaður á sama grund-
vellh
MÁ EKKI VERSNA
Drýna hauðsyn ber til að
" haga efnahagsmálum
þjóðarinnar þannig, að árang
ur sá, sem náðst hefur í gjald
eyrismálunum, glatist ekki,
Á honum byggist frjálsræði í
viðskiptum og hin aukna hag-
sæld, sem því er samfara.
Kauphækkanirnar í des-
ember ollu því sem kunnugt
er, að útflutningsframleiðsl-
unni var ofboðið og óhjá-
kvæmilegt varð því að gera
gagnráðstafanir, ef fiskiðnað-
urinn átti ekki að dragast sam
an og gjaldeyrissjóðum lands
manna þar með að vera hætt.
Hugsanlegt hefði verið að
fella gengi krónunnar eins og
gert var 1961, en munurinn
nú og þá er sá, að 1961 áttum
við enn ekki nægilega gjald-
eyrisvarasjóði og þess vegna
var ekki um annað að gera en
fella gengið, svo að áfram
væri hægt að safna gjaldeyri,
en nú eigum við gilda sjóði,
svo að ekki á að þurfa að ótt-
ast, að viðskiptafrelsið sé í
hættu, eða grípa þurfi til
nýrra innflutnings- eða gjald-
eyrishafta.
Þótt ráðstafanir þær, sem
gerðar hafa verið í efnahags-
málum vegna hinna óhóflegu
kauphækkana, séu hvimleið-
ar, er þannig engin ástæða til
að óttast, að þær leiði til sama !
vandræðaástandsins og hér
var á uppbótatímanum, ef
ekki er farið lengra inn á
styrki við útflutningsfram-
leiðsluna, en nú er orðið.
AKUREYRI OG
ALÚMINÍUM
'T’alið er hagkvæmast, að hin
fyrirhugaða alúminíum-
bræðsla rísi í námunda við
Reykjavík, en samt eru gerð-
ar víðtækar athuganir á því,
hvort unnt reyndist að byggja
verksmiðjuna heldur við
Eyjafjörð.
Háspennuþráður frá Búr-
felli norður til Akureyrar
mundi hafa mikla þýðingu,
en fyrst og fremst mundi
bygging stórs iðjuvers þar
hafa veruleg áhrif á byggð-
ina. Éf alúminíumverksmiðja
rís á Akureyri eða í námunda
við hana styrkist höfuðborg
Norðurlands mjög og getur
betur keppt við Reykjavík.
Bygging þessa stórfyrir-
tækis á Akureyri mundi
verða áhrifaríkasta ráðstöfun
til að stuðla að jafnvægi í
byggð landsins, því að allt
Norðurland mundi njóta góðs
af því, ef Akureyri yxi veru-
lega.
Morgunblaðið telur því, að
rétt sé að taka á sig verulegar
fjárhagsbyrðar til þess að
stuðla að því að verksmiðjan
verði byggð á Akureyri, frem
ur en við Faxaflóa.
Fly to Europe with the stewardess of your choice (below). On the way, read p.4ð
1 Ettíe Housman, El Al
2 Eliane Gottiieb, Air Franc*
3 Nicole Savoye, Air France
4 Zarine Vakil, Air India
5 Pushpa Nargolwala, Air India
6 Krishna Mahtani, Air India
7 Nily Eisner, El Al
9 Runa Brynjoifsdottir, lceiandic
dur HauVsdottir, lcelandic 17 Joan Honold.TWA
telania Gudmundsdotlir,lcelandic 19 K3rin Krahmer, Lufthanse
Jill Wollf, BOAC
Helen D’Aquino, BOAC
Sherry Wing, BOAC
Albedina Castellani, Alitalia
Maria Monteforte, Alitalia
19 Lillian Frizzole, PanAmerican
20 May Yasuda, Pan American
21 Jill Edwards, SAS
22 Carlotta Gunther, Alitalia
23 Rose Marie Maisonet, Iberia
25 Patricia Price.TWA
26 Bonnie Friesth.TWA
27 Helga Schenk, Lufthansa *
28 Barbara Brennan, Pan Amer'can
29 Karin Weber, Pan American
30 Anita Appelgren, SAS
31 Irene Hval, SAS
32 Sheila Hansen, Irish intl. Aitlines
33 Una Madden, Irish intl. Airllnet
34 The'rése Maton, Sabena
35 Daniéle Vuylsteke, Sabenn
36 Karin Steidle, Lufthansa
37 Barbara Keller, Qantas
38 AnnetteCarswell, Pan Amerlcðft
39 Doris Hegnauer, Swissair ’
40 Marlen Menzi, Swissair
Þrjár íslenzkar af f jörutíu
Á FORSÍÐU febrúarheftis banda
ríska tímaritsins „Esquire“ er
mynd af fjörutíu flugfreyjum.
Vinna þær allar hjá flugfélög-
um, sem hafa flugför í ferðum
milli gamla og nýja heimsins.
Meðal hinna fjörutíu flugjöm-
frúa eru þrjár íslenzkar, þær
Rúna Brynjólfsdóttir, Hildur
Hauksdóttir og Stefanía Guð-
mundsdóttir, sem merktar eru
nr. 8, 9 og 10 á myndinni.
Forsíðumyndin er birt í tilefni
greinar inni í timaritinu, sem
hefur margar ráðleggingar að
geyma handa bandariskum ferða
mönnum, sem hyggjast heim-
sækja „The Bad Old World“, —
gamla, vonda heiminn; þ. «,
Evrópu, á sumri komanda.
— Vélskólirm
Framh. af .bls. 2
þrjár — vélasalur, þar sem dísil-
vélar og eimvélar verða í gangi,
rafmagnsæfingasalur og rann-
sóknarstofa. Munu nemendur
veita gestum allar upplýsingar
um tæki og vélar deildanna.
• Kl. 14—17 verða veitinga-
salir skólans opnir og gefst mönn
um þá tækifæri til að drekka
kaffisopa í kunningjahópi.
• Kl. 17 verður settur hátíð-
arfundur í samkomusal Sjó-
mannaskólans. Verða þar flutt
ávörp og afhentar heiðursgjafir
— silfurbikar, er kennarar af-
henda einum nemanda í viður-
kenningarskyni og steypt málm-
skrúfa á fæti, er nemendur af-
henda einum kennara sínum í
sama máta.
• Þennan fund eru eldri og
yngri nemendur skólans hvattir
til að sækja ásamt fjölskyldum
þeirra, svo og aðrir, sem tengsl
hafa eða hafa haft við skólann.
Aðgang að kynningarstarfsem-
inni og kaffidrykkjunni hafa
allir velunnarar skólans.
• Kl. 19 hefst hóf að Hótel
Sögu.
• Þriðji „Skrúfudagurinn**
Skólastjóri Vélskólans, Gunn
ar Bjarnason, boðaði blaðamenn
til fundar í húsakynnum skólans
í vikunni. Sagði hann þá frá til-
högun „Skrúfudagsins" og skýrði
jafnframt frá ýmsum þáttum í
starfi skólans.
„Skrúfudagurinn“ var fyrst
haldinn hátíðlegur fyrir tveimur
árum og er nú haldinn í þriðja
sinn. Undirbúning annast svo-
nefnt „Skrúfuráð“, sem skipað
er tíu mönnum. Formaður skóla-
félagsins er sjálfkjörinn formað-
ur ráðsins og er nú Rafnar Sig-
urðsson. Tveir menn eru kjörnir
úr hverjum bekk skólans og
tveir úr hópi eldri nemenda.
Loks er einn maður skipaður úr
stjórn sjóðs, sem á aðild að kostn
aði við hátíðahöldin.
• Nemendafæðin alvarlegt
vandamál
í Vélskólanum eru nú 60
nemendur, en skólinn gæti hæg-
lega tekið við helmingi fleiri
nemendum, að sögn skólastjóra.
Sagði hann of fáa nemendur
helzta vandamál skólans. Nú þeg
ar væri mikill skortur á vél-
menntuðum mönnum í landinu
og raunar alvarlegt ástand fram-
undan í þeim efnum, ef ekki yrði
úr bætt hið bráðasta. í Vélstjóra-
félagi íslands eru nú 593 starf-
andi félagar. Þar af eru 251
vélstjóri á skipum, 50 starf-
andi í rafstöðvum, 38 hafa með
höndum vélaeftirlit og véla-
verzlun, 55 vinna við ýmis konar
iðnað og 38 eru í framhaldsnámi,
Það hamlar einkum nemenda-
fjölgun í Vélskólanum, að nemar
.komast ekki í vélsmiðjur. Til
þess að fá innritun í skólann þarí
nemandi að hafa unnið í vél-
smiðju í fjögur ár. Skólinn sjálf-
ur tekur síðan þrjú ár, þannig að
hér er um alllangt nám að ræða.
Sagði skólastjóri, að þetta fyrir-
komulag væri mjög óheppilegt,
smiðjurnar þyrftu að geta tekið
a.m.k. 40 nemum fleiri en þær
hefðu þörf fyrir. Hinsvegar væri
þeim mikil þörf á útlærðum
mönnum. Bæri því að stefna að
því, að Vélskólinn hefði sína eig-
in smiðju og gæti tekið inn i
skólann þá nemendur, sem hann
rúmaði. Þá sagði hann æskilegt,
að vélstjórar fengju iðnréttindi
til jafns við vélvirkja, að náminu
loknu, þar sem þeir hefðu sízt
minni menntun. Og síðast en
ekki sízt taldi skólastjóri nauð-
syn bera til að bæta afkomu
þeirra vélstjóra, er á sjóinn færu,
miðað við þá er í landi ynnu,
þar eð aðstaða þeirra væri harla
misjöfn.