Morgunblaðið - 27.08.1964, Qupperneq 10

10
MORGUN BLAÐIÐ
Fimmtudagur 27. águst 1964
nil!llllllllllllilllllilÍl!IIIIMII!llllllltllllliilii!llllllllllil!llll!llllllilMlllllllillllllllllllllllllllliUlllllilllltllillllllll!ll!lllllillllllllllllllllllllllllllllltlllllll||||||||||||||||l||illll||||||||||||llllllllllllllllllllllllllllllllllkllllillllilllllllllllllllllllll|||||{|||||||||||||||||||||||||Hll[ilflllllllllllllllllllllUil„l„ll„l„in
Trúboö, líknarstarf
krjstinna kirkna
meðal mála, sem rædd verða á
fundi Framkvæmdaráðs Lútherska
Heimssambandsins
s MEÐLIMIK framkvæmda-
f§ ráðs Lútherska heimssam-
1 bandsins eru þegar teknir
I að drífa að, en fundir ráðs-
§§ ins hef jast nk. sunnudag að
h Hótel Sögu, þar sem full-
§j trúarnir munu búa. Blaða-
§§ maður Morgunblaðsins
§§ hitti þrjá þeirra að máli í
§§ gær, og fara samtölin hér
E á eftir:
Dr. Kurt Schmidt, aðal-
= framkvæmdastjóri Lútherska
S heimssambandsins, skýrði frá
= höfuðþáttum starfsemi þess.
S Aðalbækistöðvar Heimssam-
3 bandsins eru í Genf, en þar
s hefur dr. Clausen 65 manns í
5 vinnu á skrifstofunum. Skipt-
S ast þær í 7 deildir með 5
Í framkvæmdastjórum. Fram-
S kvæmdastjórar deildanna
S skipa auk dr. Clausen
= og aðstoðarframkvæmdastjóra
jj hans, Carl H. Mau.jr. yfir-
jjr stjórn Heimssambandsins.
Alheimsþing Lútherstrúar-
= manna eru haldin sjötta hvert
S ár. Á þingunum eru kosnar
S sex nefndir, sem hver sér um
Í sinn þátt starfseminnar.
Í Koma nefndirnar saman einu
Í sinni á ári og senda skýrslu
S til Genf, þar sem skráðar eru
= ýmsar upplýsingar og tillög-
= ur. Ur þessu vinnur aðalskrif-
I stofan og leggur fyrir Fam-
Í kvæmdaráðið á árlegu þingi
Í þess. Dró dr. Clausen fram
Í mikinn doðrant og sagði:
S „Þetta er biblía fundarins,
S sem við höfum unnið að síð-
= astliðnar 8 vikur.“
Höfuðtilgang Heimssam-
Í bandsins og stofana þéss
3 kvað dr. Clausen þann að
Í stuðla að starfsemi, sem kirkj
Í urnar eru ekki megnugar ein-
Í ar síns liðs. Einnig þann, að
3 samræma Lúthersku á hinum
3 ýmsu stöðum, þar sem hennar
3 kirkjur eru, og skiptast á upp-
= lýsingum og skoðunum.
Meginþættir starfseminnar
Í eru 6, — fyrstan þeirra má
i telja trúboðsstarf, sem Heims
Í sambandið beitir sér fyrir um
3 heim allan með ýmsum aðferð
= um. Sumsstaðar starfa trú-
= boðsstöðvar einar sér, en við-
Í ast hvar eru í sambandi við
Í þær skólar og sjúkrahús. Þa
S ber að geta þess, að í þessum
Í tilgangi starfar geysi-um-
i fangsmikið kerfi útvarps-
3 stöðva. Útvarpsstöðvarnar eru
3 margar og útsendingarnar á
= 20 tungumálum. Höfuðbæki-
S stöðin er í Addis Abeba. Út-
Í varpssendingarnar eru eink-
= um til hlustenda í Vestur,
Í Suður og Mið Afríku, Mada-
Í . gaskar, Litlu Asíu, Indlands,
Í Ceylon, Nýju Gíneu og Indó-
Í nesíu. Ekki kvað dr. Clausen
Í eintómar predikanir á dagskrá
Í útvarpsstöðvannna, heldur
1 hvers konar uppfræðsla um
Í andleg og veraldleg málefni.
Hjálp við bágstatt fólk í
= ýmsum löndum er einna um-
Í fangsmest af starfi Heims-
3 sambandsins og það, sem lang
3 mestur hluti fjármuna þess
= er veittur til. Aðstoð þessi er
S ekki einskorðuð við Lúthers-
trúarmenn í löndum þessum,
eða eins og dr. Clausen komst
að orði: „Við skírum þá ekki
fyrst og björgum þeim síðan
frá hungurdauða. Flest af
þessu þurfandi fólki er alls
ekki kristið." Um 900 fastir
starfsmenn vinna við hjálpar-
stöðvar þessar um víða ver-
öld, og eru flestir þeirra sér-
fræðingar á ýmsum sviðum.
Heimssambandið hefur að
undanförnu fengizt við mjög
athyglisverða hjálparstarf-
semi, sem kölluð er á ensku
máli „Community Develop-
ment. Er hún í því fólgin, að
styrkja söfnuði eða Lúthers-
trúarmenn á vissu svæði til
að hrinda í framkvæmd ýmsu,
sem stuðlar að tæknilegri og
efnahagslegri þróun á við-
komandi stöðum. Heimssam-
bandið leggur til fé, . . . . en
söfnuðirnir sjá um fram-
kvæmd verksins. Ef ekki finn
ast á staðnum sérfræðingar,
er þeir sendir til að hafa um-
sjón með verkinu. Þessi hjálp
arstarfsemi er ekki liður í
fjárhagsáætlun heimssam-
bandsins, heldur er kostuð
með framlögum frá ýmsum
kirkjum, sem áhuga hafa feng
ið á viðkomandi vandamálL
Verkefni „Community Dev-
elopment" hafa verið af
ýmsu tagi. Byggðir hafa verið
skólar, sjúkrahús, stíflur,
áveitur, landbúnaðar- og
læknaskólar um víða veröld,
svo að nokkuð sé nefnt. Kostn
aður við þennan þátt starf-
seminnar nemur, á þeim þrem
ur árum, sem hún hefur
farið fram, um 7 og hálfri
milljón dollara.
Að síðustu skýrði dr.
Clausen frá vísindalegum
rannsóknum, sem Heimssam-
bandið vinnur nú að á mis-
muni kristinna kirkna. Kvað
aðalframkvæmdastjórinn það
einlæga von allra, að þessar
rannsóknir kynnu meðal ann-
ars að leiða til einingar allra
kristinna manna.
Dr. Paul C. Empie, aðal-
framkvæmdastjóri National
Lutheran Council, sem er
samband 5% af 9 milljónum
bandarískra lútherstrúar-
m^nna og hefur höfuðstöðvar
sír.ar í New York, kom til fs-
lands í fyrradag. Dr. Empie
kvað N.L.C. leggja af mörk-
um langstærstu f járhæðina til
hinnar margvíslegu starfsemi
Alþjóðasambandsins. Væri
það ofur eðlilegt, þar eð
bandarísku kirkjurnar væru
svo stórar og hefðu rúm fjár-
ráð. Hins vega færi N.L.C.
ekki fram á að hafa meiri
ítök um framkvæmdir sam-
bandsins, heldur hefði það
sama atkvæðisrétt og hvert
annað aðildarríki, enda væri
engin ástæða til að meta
meira framlög N.L.C. en
minni kirknanna, sem oft
legðu meira að sér við öflun
fjár.
í síðari heimsstyrjöldinni,
sagði Dr. Empie, að N.L.C.
hefði tekið að sér geysimikla
starfsemi, sem áður hefði ver-
ið rekin af kirkju þeirra þjóða,
er í stríðinu áttu. Einkum
hefðu Bretar, Þjóðverjar og
Frakkar haft sjúkrahús og trú
boðsstöðvar víða í nýlendum
og öðrum vanþróuum írkjum,
Afríku og Asíu. Aðeins kirkj-
ur Svíþjóðar og Bandaríkj-
anna hefðu getað^ tekið við
starfsemi þessari. í nýlendum
þeim, sem Þjóðverjar áttu fyr
ir stríð, hefði N.L.C. tekið við
allri starfseminnþ og eftir
stríðið hefði því starfi verið
haldið áfram og spítalarnir og
önnur mannvirki falin forráð
um N.L.S.
Hins vegar sagðist Dr.
Empie dást enn meir að starf-
semi ýmissa kirkna Evrópu á
stríðsárunum, þegar þær stofn
anir og þjónar þeirra hefðu
við erfiðustu hugsanlegar
aðstæður rétt hjálparhönd
hverjum sem hægt var og hve
nær sem hægt var, enda þótt
viðkomandi lönd væru ýmist
hersetin eða undir stöðugum
loftárásum. Bandarískar borg
ir hefðu aldrei þurft að sæta
loftárásum og þjóðin orðið
fyrir tiltölulega litlu mann-
tjóni og því eðlilegt að N.L.C.
hefði fengið meiru áorkað,
bæði á stríðsárunum og hin-
um fyrstu þar á eftir, en kirkj
um annarra þjóða. Bandarísk
ir söfnuðir hefðu á hinn bóg-
inn sýnt afar mikinn áhuga
á allri starfsemi Alþjóða-
sambandsins og ekki talið
eftir að láta fé af hendi rakna.
Dr. Empie sagði, að N.L.C.
hefði á aiðustu árum sent
geysimö’rg skip full af mat-
vælum, lyfjum og fatnaði til
hjálparstöðva Alþjóðasam-
bandsins í ýmsum löndum,
einkum þó í Indlandi og Aust
ur Asíu. í Hong Kong er hin
stærsta þessara hjálparstöðva,
sem bæði sér um hjúkrun,
dreifingu matvæla og svo
vitaskuld trúboðsstarf.
Ástæðu þess að allar Lút-
herskar kirkjur í Bandaríkj-
unum hafa ekki gengið í
N.L.C. kvað dr. Empie þá, að
fjölmargar kirknanna væru
í rauninni deildir eða söfn-
uðir innflytjenda frá ýmsum
Evrópulöndum, sem til
skamms tíma hefði verið
móðurmálið tamara en enska.
Sumar þessara kirkjudeilda
væru stórar, aðrar örsmáar,
t.d. vissi hann að til væru
íslenzkir söfnuðir í Banda-
ríkjunum og hefði hann
kynnst tveimur ungum ís-
lenzkum prestum vel, þeim
bræðrum Haraldi og Eiríki
Sigmar.
Nú væru forsendur að-
skilnaðar Lútherskra kirkna
í Bandaríkjunum óðum að
bresta. Kæmi þar einkum til,
að lítið hefði verið af inn-
flytjendum á slðari árum og 3
aðeins eldra fólkið teldi 3
önnur tungumál en ensku 3
móðurmál sitt. Dr. Empie =
sagði, að mjög hefði fjölgað S
meðlimum í N.L.C. að undan- =,
förnu, — í því væru nú um S
fimm og hálf milljónir manna =
af hinum níu milljónir manna =
af hinum níu milljónum, senn s
Lútherstrú játa í Bandaríkj- =
unum, og væri nú unnið að 3
algerri sameiningu kirkn- 3
anna.
Leonard Auala, biskup M
Ovambokava'ongo kirkjunnar S
í Suð-Vestur Afríku mun s
vera sá fulltrúi á þinginu, 3
sem lengst er að kominn. 3
Hann er og eini Afríkumað- 3
urinn, sem sæti hefur átt í =
Framkvæmdaráði Alþjóða- 3
sambands Lútherstrúar- §=
manna. Auala biskup er af §j
Odonga ættbálkinum í norð- 3
urhluta landsins. Hann hlaut 3
menntun sína í trúboðsskóla 3
Ovambokavango kirkjunnar, 3
vann síðan nokkur ár sem =
kennari og gerðist síðar 3
prestur. Hann baðst mikillar 3
afsökunnar á ensku sinni, 3
sem hann talaði reyndar 3
reiprennandi. Hann kvað það j§
mikla óhamingju, hve menn 3
væru illa að sér í tungumál- :S
um í heimahögum hans. 5
Landið hefði lengi lotið 3
þýzkum yfirráðum og því 3
væri þýzka annað höfuðmál- 3
ið. Prestlærdóm sinn nam 3
biskupinn af finnskum bók- 3
um. í Suð-vestur Afríku 3
væru 8 mállýzkur, talsvert 3
ólikar um margt, þannig að 3
velja þyrfti presta með til- 3
liti til þess að þeir kynnu 3
mállýzku þá, sem viðkomandi 3
söfnuður talaði.
Á Alþjóðaþingr Lúthers- =
trúarmanna í Helsingfors í =
fyrra, þar sem Auala biskup S
var kjörinn í Framkvæmda- 3
ráðið, kvaðst hann hafa fund- 3
ið mjög til þess, hve erfitt 3
væri að komast af án ensku. 3
Hefði hann því orðið sér úti 3
um kennslubækur í ensku 3
Framh. á bls. 21
Dr. Paul C. Empie, aðalframkvæmdastjóri Sambands Lúthers-
trúarmanna í Bandaríkjunum, og Leonard Auala, biskup Ovam-
bokavango-kirkjunnar í SV-Afrí1'".
F1