Morgunblaðið - 18.07.1965, Blaðsíða 3

Sunnudagur 18. jölí 1988
MORGUNBLAÐIÐ
3
í Örfirisey
ESJAN var hálf kuldaleg á að
líta í suð-austan andvaranum
í fyrradag. Við áttum leið út
í örfirisey um nónbil Og dok-
uðum við yzt á eynni, svona
rétt til þess að virða fyrir okk
ur allsérkennilega sjón, síldar
báta á þurru landi. Þetta var
sem sé bátakirkjugarður, þar
sem gamlir bátar syngja sitt
síðasta og láta sig dreyma um
löngu liðna tíð. Einhvern tíma
stímdu þeir gegn um vaðandi
síldartorfur og vaskar sjó-
mannshendur héldu um stjórn
völinn og stýrðu þeim örugg-
lega í höfn. Sú tíð er liðin.
En eru þeir þá þarna til
einskis gagns? Við skulum nú
athuga það nánar.
Er við nálgumst bátana
heyrum við mannamál. t>að er
þó ekki draugagangur í þess-
um gömlu bátum?, hugsum
við og þykjumst góðir að þora
nær. Skyndilega er eins og
birti í lofti, þegar há og skír
barnsraust kallar.
— Hart á stjórnborða!
í einum bátnum eru sem sé
strákar í sjómannaleik.
— Er gaman að leika í bát-
unum? spyrjum við.
— Ja-há, segir sá minnsti,
Þorgeir Hjaltason.
— Eruð þið oft hérna? segj-
um við.
— Já, segja þeir allir þrír í
kór.
— Svo erum við líka oft að
dóna? spyrjum við.
— Jú, jú, hann bítur nú
stundum á, en við hendum
honum nú oftast, segir Guð
mundur og um leið sjáum við
að hann er með gula, gamla
málningardós. Hann er alltaf
að skotra augunum niður í
dósina, svo að okkur dettur
í hug, að kannski sé eitthvað
kvikt í henni.
Þorgeir Hjaltason og Þorbjörn Finnbogason að leik.
veiða, segir strákur i blárri
peysu sem segist heita Guð-
mundur Þorgrímsson.
— Hvað veiðið þið helzt?
•— Kola, segir Þorbjörn
Finnbogason og brosir.
— Veiðið þið aldrei marsa-
krabba, segja
Hvar náið þið
Guðmundur Þirgrímsson stendur af sér stórsjó.
— Hvað ertu með í dósinni?
spyrjum við.
— Pinulitia
þeir.
— Krabba?
í þá?
— Hérna í fjörunni fyrir
neðan, segir Þorbjörn og bend
ir niður í fjöruna. Við vorum
að veiða þá áðan.
— Og hvað gerið þið svo
við þá?
— Við bara sleppum þeim,
þegar við erum búnir að leika
okkur að þeim.
— Já, en voruð þið ekki í
skipalei'k? Ætlið þið að verða
sjómenn?
— Nei, við erum nú eigin-
lega ekkert farnir að ákveða
það, segja tveir.
— En þú, Guðmundur?
spyrjum við. — Hvað ætlar þú
að verða?
— Úrsmiður, segir hann
drjúgur með sig.
— Úrsmiður? Finnst þér
gaman að rífa í sundur klukk
ur? spyrjum við.
— Já, ég reif einu sinni
í sundur bilaða klukku, segir
hann. — Hún gekk aldrei
<
Sr. Eirlkur J. Eiríksson:
VELCENGNI
V. sunnudagur etfir trinitatis. ]
Guðspjallið. Lúk. 5, 1-11.
Velgengni. „Og er þeir höfðu I
gjört það, lokuðu þeir inni mikla
mergð fiska, en net þeirra rifn- (
uðu. Og þeir bentu félögum sín-
um á hinum bátnum, að þeir (
skyldu koma og hjálpa sér, og
þeir komu og drekkhlóðu báða
bátana, svo að við lá að þeir
sykkju“. |
Við íslendingar vitum, hvað
mikill sjávarafli er. Varla mun
vera atvinnuvegur í veröldinni
er jafnast á við fiskveiðar hér,
er vel aflast. Sannleikurinn er og
sá, að oft lendum við í hálfgerð-
um vandræðum með arðinn af
uppgripunum og skapast mis-
ræmi á kjörum manna, en mæli-
kvarðinn vill verða, þar sem mest
aflast og mest kemur í aðra
hönd.
Þegar á heildina er litið, kemur
hinn mikli afli þó öllum að gagni
og lyftir samifélaginu í átt til
velmegunar, er jafnast á við það,
sem bezt gerist með þjóðunum.
Gegnum órofa bergið brýzt- fram
silfurtær lind með óstöðvandi
aflL
Þannig streyma fram orku og
lífslindir lands okkar á hafs-
botni og inn til landsins, þar
sem gróðursælast er, en einnig
á gráum gjótum þar sem blóm-
in eiga í vök að verjast og
skelfast.
ísland er gott land og auðugt.
Velmegunarland. Það býður og
fram gæði, sem ekki verða í aska
látin. En eins og þarf „að hag-
nýta réttilega velmegunarmögu-
leikana, þannig einnig þessi gæð-
in.
Eitt sinn varð íslenzkur sveita
drengur höfuðskáld Norðurlanda
og æðsti ráðgjafi konunga og
erindreki.
Sögurnar kunnu á þessu þá
skýringu, að hann hefði etið sil-
nema tvo klukkutíma i einu.
— Og hún hefur iþá gengið
þrjár klukkustundir í einu
eftir að þú gerðir við hana?
spyrjum við.
— Það gerði hún nú ekki,
segir hann og brosir. — Það
gekk af lítið hjðl, svo að hún
var vist ónýt eftir viðgerðina.
— Jæja, segjum við, — við
erum víst að ónáða ykkur í
leiknum?
— Það er allt í lagi segir
Þorgeir.
— Eruð þið allir úr Vestur-
bænum? segjum við.
— Já, já, segja þeir með
slíkum þunga, að það er vist,
að hér er um sanna Vestur-
bæinga að ræða.
— Og allir í KR, auðvitað?
spyrjum við.
— Náttúrlega maður, segja
þeir, um leið og við drögum
okkur í hlé.
Þegar við ökum til baka
erum við að velta því fyrir
okkur, hve það hljótí að vera
gaman að vera ungur Reykvík
ingur í dag, með öll þau tæki-
færi, er þjóðfélagið veitir,
enda mátti það sjá á þessum
drengjum, sem við hittum úti
í Örfirisey. Já, þeir voru svo
sannarlega mannvænlegir,
blessaðir.
ung og fengið vitið úr höfðí
ihans.
Þetta má til sanns vegar færa:
„Og þá haukskyggnu sjón ala
fjöll vor og firðir“ yrkir skáldið,
og á hann við vitsþjálfunar og
manntakslindir íslenzkrar nátt-
úru. f
Á aðal sumarleyfatíma ársins
má minna á möguleika náttúru-
skoðunar og dvalar í skauti henn-
ar.
Hjón í tjaldi hlúa að þrasta-
ungum í hreiðri nálægt tjaldinu.
Þrestirnir voru nokkuð hávaða-
samir á tjaldinu fyrst, en nú hafi
þeir hljótt um sig, vináttusam-
band hefur njyndast milli mann-
anna og náttúrunnar. Þau tengsi
ber að efla.
Áhugamaður um veiðiskap
sagði við mig nýlega: „Þar er
heldur enginn friður. Menn halda
upp til fjallavatnanna með stór-
tækar veiðivélar og sópa að sér
aflanum, eins og um gróðaveg
I væri að ræða. Ævintýrið er gert
að engu, spennan útilokuð að fá
ef til vill einn eða þá engan ‘4*
það skiptið“.
Og sjálfsögðu er veiðiréttur
j víða atvinnuvegur, en dvöl úti
| í friðsælli náttúru er einnig
I íþrótt, heilsulind og nokkurt upp
eldismál jafnvel.
Börnum kynntist ég í bernsku
i minni, sem sögðu alltaf við móð-
I ur sína: „Mamma, ég vil ha-fa
| matinn!“ Þau báðu aldrei um
hann, þau heimtuðu hann.
Stundum fer svo að geri maður
náunganum greiða, fjarlægist
{hann mann við það. Hjálpin
eykur á minnimáttarkennd og
jafnvel öfund, sem svo getur
birzt sem hroki og tillitsleysi.
Svipað getur gerzt í viðskipt-
um okkar við móður náttúru og
gjafir hennar. Tæknin er orðin
svo fullkomin, að aflinn er fljót-
tekinn fengur, en ekki gjöf fram-
réttrar handar.
Það er vissulega athyglisvert
um guðspjall dagsins, hvernig
Pétur tekur velgengninni: „En
er Símon Pétur sá þetta, féU
hann að knjám Jesú og sagði:
Far þú frá mér, herra, því að ég
er syndugur maður. Þvi að hana
var svo gagntekinn af undr-
un-------— “
Tilfinning að vera andspænis
hinu heilaga grípur Pétur, hann
finnur til syndar sinnar, að hann
ér óverðugur þeirra gjafa, er hon
um falla í skaut.
Og Pétur heldur að visu áfram
að vera álengdar í vanmætti sín-
um, en um fram aUt, þar sem til—
beiðsla hans er og lotning frammi
fyrir lífsins höfundi og gjafara
gæða þess, þar sem fylgd hans
er og þjónusta, sem svo snýst
upp í forystu meðal postulanna
og allt til þess dags í kristnum
heimi og í dag einnig, er klukk-
ur Skálholtskirkju hljóma á Skál
‘holtshátíð, en hana vígði Gissur
biskup Pétri postula.
í rauninni er sú mynd skírust
af Pétri ,er hann gengur fram,
til þess að votta Frelsara sínum
hollustu sína. Hið fyrra almenna
bréf Péturs er einmitt gagntekið
þeim anda.
Pétur er fyrst og síðast þjónn
Jesú Krists, játandinn, tilbeið-
andinn. Lotning fyrir lífinu og
þjónusta við það gagntaki okkur.
Velgengni Péturs varð_ mikil
í sannleika. Ekki um ytri afla,
þótt metinn skuli hann og þakk
aður með því að nota hann heild-
inni til fagnaðar og þeim til rétt-
láte arðs er afla hans, — en um ^
iþau efni, er Hungrvaka lýsir
fyrsta biskupi Islands með:
„Hann var alla ævi réttlátr ok
ráðvandr, gjöfull ok góðgjarn, en
aldrigi auðigr."
I °g Jesús sagði við Símon:
„Vertu óhræddur, héðan í frá
skallt þú menn veiða. Og þeir
drógu báta sína á land, yfirgáfu
allt og fylgdu honum“.
Gefi Guð, að sú verði leið okk
ur til velmegunar, varanlegrar.
Amen.