Morgunblaðið - 10.08.1966, Page 11

Miðvikudagur 10. ágúst 1966
MORGUNBLAÐID
11
hafði hann verið farkennari
í Flóanum í samfleytt átta
Hér hefði mátt verzla
mikið, ef —
Einu verzlun Hjalteyrar
rekur Jóhannes Björnsson frá
Nolli í HöfðahverfL Bærinn
Nollur stendur svo að segja
ibeint á móti Hjalteyri —
handan við fjörðinn. Nafnið
segir Jóhannes sennilega dreg
fð af orðunum hrollur og
næðingur, sem oft eigi allvel
við þar fyrir handan.
Jóhannes kvaðst hafa
byggt nýtoýli á Nolli kringum
1940 — en þar sem hann hafði
litið land og varð mikið að
sækja vinnu að heiman varð
að ráði að hann flyttist til
Hjalteyrar haustið 1941
Vann hann hjá Kveldúlfi —•
sem á verksmiðjuna og hefur
staðfð fyrir athöfnum á eyr-
inni — ýmist við smíðar eða
annað en byggði þess á milli
íbúðir og úti'hús bæði í ná-
grannasveitum og frammi í
Eyjafirði.
— Ég vann við þetta fram
til sumarsins 1961, er ég varð
fyrir því slysi að missa að
mestu hægri hendina. Var ég
þá alveg frá vinnu í eitt ár,
undir læknishendi, fyrst á
Akureyri en síðan í Reykja-
vík. Síðan tók ég við verzl-
uninni hér, breytti henni og
stækkaði og jók vöruúrvalið
eftir því, sem tök voru á.
— í>etta hefur bara gengi'ð
vel eftir atvikum og íbúa-
fjölda. Hér hefur verið lítið
um að vera, en hefði mátt
verzla mikið, ef síldin hefði
veiðzt eitthvað svipað og hér
áður fyrr. Nú er orðið mjög
dauft yfir þessu og útlitið
ekki gott, haldi svo fram sem
horfir og komi ekki annað í
staðinn. Ég vona þó, að stað-
urinn eigi ekki eftir að fara í
eyði, svo að maður neyðist
ekki til að hrökklast burt. Við
kunnum vel við okkur hérna,
Ihöfum komið okkur upp húsi,
sem er verðlaust, ef staðurinn
fer í eyði. Það gæti orðið okk-
ur afar erfitt að byrja aftur
annars staðar, einkum vegna
þess að svona fór fyrir mér.
Lítill afli
í verksmiðjunni hittum við
nokkra menn við kaffi-
drykkju meðal þeirra þá Val-
garð Sigui'ðsson og Agnar Þór
Nokkrir starfsmanna síldarverksmiðjunnar.
lítinn dekkbát — ég fékk Börnin koma fcegar
í vor eitbhvað um 12 tonn, fer að birta
það var ekkert. Einu sinni ...............
, , Uppi a brekkunm bregðum
fekk eg a sama tima 80 tonn. vig okkm- j heimsókn til Krist
Við vorum að vísu fjórir þá, ínar Kristjánsdóttur, en mað-
en tveir í vor — en höfðum ur hennar Einar Jónasson
— Skyndiheimsókn til
Hjalteyrar við Eyjafjörð
léttilega upp brekkuna neð-
an af eyrinni.
— Ég kom með foreldrum
mínum frá Skagaströnd árið
1897. Þau komu þá með
gömlu Miillershjónunum, en
Muller var kaupmaður hér.
Vann faðir minn framan af
hjá honum við byggingar en
fór síðan að búa á Ytri Bakka.
Hann byggði flest gömlu hús-
in hérna, sem nú eru óðum
a'ð tæmast.
i
sölu á hótelinu — sem kallað
var Hótel Hjalteyri, meðan
það var og hét, segir hún, —
nú er þetta ekkert orðið, ör-
fáir menn. —
Börn Þórönnu eru sex og
öll farin a'ð heiman, þrir
drengjanna sjómenn, einn að
læra kjötiðn og tvær dætur
giftar.
Hefði víst ekki mikið
þangað að gera
Skammt frá húsi Kristínar
býr elzti borgari Hjalteyrar,
og jafnframt alls Arnarnes-
hrepps. Heitir hann Tryggvi
Þórhallsson og er fæddur 24.
nóvmeber 1873 í Baldursheimi
en fluttist ársgamall að bæn-
um Bragholti, skammt fyrir
ofan Hjalteyri. Foreldrar
Tryggva, Margrét Magnús-
dóttir og Konráð Konráðsson
bjuggu þar, en árið 1912, að
föðurnum látnum, tók
Tryggvi við búi ásamt móður
sinni. Nokkrum árum síðar
giftist systir hans, Geirlaug
og tók ásamt manni sínum,
Jóni Ólafssyni, við búskap
með Tryggva. Fyrir tæpum
tuttugu árum brug'ðu þau búi
og fluttust niður á Hjalteyri.
— Ég kunni nú betur við
mig uppfrá, sagði Tryggvi.
Hann var niðursokkinn í að
lesa Lesbók Morgunblaðsins,
og virtist lítið kæra sig um
ónæðið. Hann kvaðst vel geta
lesi'ð. — „Það er nú það eina,
sem maður getur orðið, sagði
hann. — Annars þyrfti ég víst
að fá mér ný gleraugu. Ég
man ekki hvað langt er frá
því ég fékk þessi — ein þrjá-
tíu eða fjörtíu ár, ætli það
ekki. Ég fékk þau hjá ein-
hverri konu í lyfjaibúð, —
nei, ég fór aldrei til augn-
læknis.
— Já, ætli fyrsti aðkomu-
maðurinn hafi ekki komið til
Hjalteyrar um svipað leyti og
við fluttumst í Bragholt, það
var norskur maður og hét
Knútur. Hann byggði fyrsta
húsið hér undir brekkunni og
var hér við netaveiðar og eitt
hvað þess háttar. Svo fór áð
tínast fleira úr því og Kveld-
úlfur keypti hér allt land upp
að Skriðulandi, hóf ýmiss
konar starfsemi og reisti
svo síldarverksmiðujna 1937.
Þegar ég spurði Tryggva
hvort hann brygði sér ekki
öðru hverju til Akureyrar og
Reykjavikur í ellinni —
hrissti hann höfuðið og kvaðst
einu sinni hafa komið til
Reykjavíkur.
— Það var árið 1906 og fór
þá með póstinum. Þá var
lsson, sem báðir stunda nokkr
ar fiskveiðar á eigin bátum,
Valgarður ásamt bróður sín-
um Baldvin.
— Við róum alltaf á vorin,
segir Valgarður, tvo til þrjá
mánuði, en veiðin fer ailtaf
minnkandi. Við fengum í vor
12 tonn og lítilsháttar af grá-
sleppuhrognum, um það bil 8
tunnur, sem við sendum suð-
ur til Hafnarfjarðar í
vinnslu.
Agnar segist vera með
sama veiðarfærafjölda.
— Annars er ekkert um að
vera á veturna, segir Valgarð-
ur, má eiginlega segja að öll
vinna sé búin, þegar komið er
fram í desemtoer. Sumir fara
þá burt á vertíð.
— Finnst ykkur ekki ein-
manalegt?
— Jæja, svarar Agnar, mað
ur finnur ekki svo mikið fyr-
ir þessu, — en það er kannski
ekki að marka mig ég er orð-
inn þessu svo vanur.
starfar vfð verksmiðjuna. Þau
eiga fimm börn, sem öll eru
löngu farin burtu, einn son-
anna er sjómaður í Noregi,
hin fjögur eru gift og búsett
í Reykjavík og koma ekki
heim nema í sumarleyfum.
— Þau leita norður þegar
fer að birta, segir Kristín.
Kristín kom til Hjalteyrar
barn að aldri og hefur búið
þar og starfað næstum sam-
fleytt síðan. Hún hefur nú eitt
ár um sjötugt en hleypur enn
Nokkur íbúðarhúsanna sem reist voru á síldarárunum.
Skólahúsið í brekkunni.
Meðan við Kristín vorum að
tala saman var bankað á úti-
dyrnar. Þar var komin mág-
kona hennar, Þóranna Rögn-
valdsdóttir og var hún drifin
inn í kaffisopann. Þóranna
kvaðst hafa verið á Hjalteyri
í 34 ár — kom þangað um
tvítugt og hefur unnið hjá
Kveldúlfi í meira en tuttugu
ár a.m.k. hluta úr ári, —
mest við matreiðslu fyrir fólk
ið, sem unnið hefur í verk-
smiðjunni. Nú hefur bún mat
Reykjavík víst öðru vísi en
nú.
Hvort hann langáði ekki
suður að sjá, hve borgin hefði
breytzt.
— Nei, hnusaði í Tryggva
og hann hrissti höfuðið yfir
þessari vitleysu — ég hefði
víst ekki mikið þangað að
gera, sagði hann og grúfði sig
aftur yfir blaðið.
— Mbj.